Þjóðviljinn - 22.08.1948, Síða 7

Siumudagur 22. ágfúst 1948
ÞJÖÐVILJINN
T
Bókband
Bind inn allskonar bækur, blöb
og tímarit. Upplýsingar
Snorrabraut 48 (áður Hring-
braut 48) 3ju hæð til hægri.
B!frei§a?aflagnsr
Ari Guðmundsson. Sími 6064,
Hverfisgötu 94.
Framhald af 5. siðu.
Hvatning hans má heita
hafi verið að engu höfð.
Vssiræna" frelsið
að
Fasfei.gnir
Ef þér þurfið að kaupt eða
seíja fasteigTi, bíla eða Si-rip, há
talið fyrst víð okkur. Viðtals-
tími 9—5 aJla virka daga Á öðr
um tima eftir samkomuíagi,
Fasteignasöímnfðqtöðln
f jækjargðtu 10 R — Sími 6530.
EGS
Daglega aý egg soðin og hrá
Kafí’EEÍaB Hafnarstræti 16.
Lögfræðmgar
Áki Jakobsson og Kristjái:
Eiröísson, Klapparstíg 16, T
hæfí. — Sírai 1453,
Ragnar “Ölafsson hæstaréttet-
lögtnaður ag íöggiltur endur
gkoðaadi, Vonarstræti Í2. Sím'
5999
KiHgSf si - haxlmannafot
Kaupum og seljum ný og aotuð
húsgögn, karlmannaföt og
margt fieira. Sækjum — senú
mn.
SÖJL'ÖSKAimW
Klapparstíg 11, — Sími 2926
Uliartuskur
Ksapuro hreinar uliai*tuskur
Baidursgötu 30.
Samúðerkoxt
Slysavarnafélags Islands kaupa
fieatir , fást hjá slysavama-
deíldum um allt land. I Reykja-
vík afgreidd í síma 4897.
. I desembar 1944, skömmu
eftir fyrstu landgöngu Banda-
ríkjamarina á Leyte,' lcom fyrsta
landráðamálið fyrir rétt í Tac-
loban, höfuðborg eyjanua. Sak-
sakboröingurinn var Bernardo
Tobores, er verið hafði lejip-
stjóri héraðsins. Hinn nýi hér-
aösstjóri var skæruliðaleiðtog-.
inn á Leyte, Rúparto Kangleon
ofursti. Kangleon lýsti \því þá
yfir að yrði Torres nokkru
sinni látinn laus, skyldu skæru
liðar ha.ns gera út af við hann.
Nú er Torres laus, lifir i friði
með fjölskyldu sinni. Svo á
að heita að hann hafi verið lát
inn laus gegn tryggingu, enn
ekkert bendir til að horium
verði nokkru smni. stefnt fyr-
ir rétt á ný. Kangleon ofursti
er riú hejmálaráðherra í ráðu-
neyti forsetans.
Menntamann Fiiippseyja eru
stórhneykslaðir á þessari nýju
afstöðu til samverkamanna Jap
ana. En hörgull er á rayndnrn
fosrustumönnum í landinu og
flestir framteksmenn unnu með
Japörtum á stríðsárunum. Auk
þess þekkja smábændurnir, sem
eru meginþorri kjósenda, gön’.iU
nöfnin bezt og hallast að því
að kjósa sömu mennina aftur.
Ný nöfn eru lengi að festast í
minni. Ufcbreiðsia blaða er lit-
il, útva.rpstæki dýr og fágæt.
Fólkið gleymir og fyrirgefur
fúslega. Þao gengur svo langt
ao gert er ráð fyrir að José P.
Laurell veroi senniiega næsti
forseti Filippseyja, maðurinn
sem Japanar gerðu að forseta
og undirritaði stríðsyfirlýsing-
una gegn Bandarikjunum að
boði Japana!
Samvinnan við Japani verö
ur ekki stórmál í kosningabn'-
áttunrii fyrir ngyemberkosning
amar í haust. Atnýgli manna
beinist'að hinum „þriðja flokki"
Laurels. Til þessa hefur Laurel
hvorki hallatz að Frjáislynd-
um né ÞjóðemissinniHn, en
hann er farinn að njóta banda-
rísks stuðning’s vegna loforða
um baráttu g'egn kommúnism-
anum. Strax 27. júní 1947 var
þessi fróðiega klausa sett í
bandarísku þingtíðindin af Har
old C. Ha.gen frá Minnesöta:
Margar rangar fullyrðingkr
og villandi fréttir hafa Verið
sendar til Bandaríkjanna um
Laurel. . . . Sæði lcomm-
únismans sem sáð er um all-
ari heim er einnig sáð á
Filippseyjum . . . Það væri
hörmuiegt fyrir Bandaríkin
ef eitthvað yrðu skertir for-
ingjamöguleikar Lauréls.
Þair timar geta komið , í ná-
inni framtíð að flytjendur
lýðræðisins þurfi á að halda
hverjum þeim sterkum vini
Alþjéðaþing esperantista
Framliald af 8. síðu borgarstjórinn ölium þirigheimi
fjölluðu um ýmis efni, svo sem . t.il tedrykkju í einni stærstu
byggingunni í „Folkeparken",
en svo heitir aðalskemmtigarð-
lU’ borgarinnar og svarar . að
nokkru leyti tii Tivoli í Reykja
vík. Síðan var dansleikur xil
miðnættis, einnig kostaður af
náttúrufræði, lögfræði, þjóðfé-
lagsfræði o. fl.
Mörg sérfélög, sem starfa inn
arij esperanto-hreyfingarinnnar
liöfðu fundi með sér á þinginu,
svo sem kennarar, verslunar-
menn, póst- og símamenn, járn bcrginni.
brautarþjónar, biaðamenn,
Blindrafélag esperantista, Al-
er þeir geta fylkt tii baráttu ! þjóðasamband ungra esperant-
til varnár útbreiðslu hinna j ista o. s. frv.
, Aðalviðfangsefni þingsins
skuggalegu afla kommúnism,
ans á Filippseyjum.
Laurel var áberandi maður
þégar fyri-r stríð, og þar sem
hann nýtur bandaxísks stuðn-
ings þó það sé ekki opinber
stuðningur, er ekki að furða ao
báðir flokkarnir reyni að nú í
liann. Leiðtogar Frjálslyndra
með núverandi forseta Eipidio
Quirino í fararbroddi hafa far-
ið á f jörurnar við hann, og einn
ig öldungadeiidarþingmaðurinn
Eulogio Rodrigu.ez, foringi
Þjóðernissinnaflokks Osmena,
fyrrverandi forseta.
En Laurel gefur ekki færi á
sér, segir vinum sínum að hann
fái atkvæði úr báðum gömlu-
flokkunum ef hann býður sig
fram sem óháður. Hann vinn-
ur sennilega forsetakosningarn-
ar með miklum sigri.
uppvss
var annars útbreiðsla alþjóða-
málsins, einkum meðal æsku-
lýðsins og leiðir til að fá það
innleitt í skólana, víðsvegar um
heim. Elsperanto-kennsla fer
að staðaldri fram í allmörg-
um skólum, t. d. í Hollandi,
Bretlandi, Svíþjóð, Austurríki,
Tékkóslóvakíu og víðar. I sum-
um skólum er þa.ð skyldunáms-
grein, en í öðrum frjáls náms-
grein.
Þingið var ölliun þátttakend-
um mjög ánægjulegt, enda va.r
veður með afbrigðum gott all-
an þingtímann. Fyrstu þrjá
dagana hitinn ailt að 30 stig
í skuggá. Þingið setti alllmik-
inn svip á borgarlífið; alþjóða-
máiið mátti heyra hvarvetna
um borgina: á götum úti, í
verzlunum, veicingaliúsum, spor
vögnum, á skemmtiferðastöð-
um o. s. frv. Þátttal:endu.r
þingsins nutu þeirra hlunninda
að ferðast ókeyis með spor-
vögnum borgarinnar, í bvaoa-
borgarhluta, sem þeim þókn-
aðist og hve oft sem þeim þókn
aðist, meðan á þinginu stóð.
Fimmtudagimi 5. ágúst bauð
Að sjálfsögðu fóru öll störf
þingsins fram á esperanto. Ivfeð
an á þinginu stóð, var notaður
sérstakur póststimpíU fyrir
esperanto-þingið.
Vegna gjaideyrisörðugleika
tók aðeins einn Islendingur
þátt í alþjóðlega esperanto-
þinginu að þessu sinni, Óiafuí
S. Magnússon kennari, og talaði
hann þar fyrir hönd íslenzku
esperanto-hreyfingarinnar.
Malmö, 6. 8. 1948.
Wámmv&Æ Jóhanns
M. Bpmasasai:
Minnisvarði mn Vestur-ís-
lenska rithöfundinn Jóhann
Magnús Bjarnason var afhjúp-
aður í Elfros, Saskatchewan-
fylki 25. júlí s. 1., en í Elfros
átti skáldið heima um langt
skeið, síðari hluta ævi sinnar.
Séra Runólfur Marteinsson dr.
tlieol og Kristján J. Austmann,
læknir, afhjúpuðu minnisvarð-
ann. Séra Runólfur stjómaði
hátíölegri minningarguðsþjón-
ustu. Kristján J. Austmann og
dr. Richard Beck fiuttu ávarp.
Fjöldi fóiks úr byggðum Islend-
inga var viðstaddur athöfnina.

iltfKlllillfllllllllilIilttlltlllilllllllM'l
Aðalstræti 9.
Opinn frá kl. S f. h. til ki.
11.30 e. h.
Góðar og ódýrar veitingai
Rcynið morgunkaffið bjá
olikur
muuiiiiiHumuiiiiiHiiiiiiiuiiiiiiuit
Framhald af 8. síðu.
ar mikið notaðar af ýmsum fyr-
leynilegar hernaðarlegar upp-
lýsingar.
Neituðu ekki se! sirini
Það kom í ljós að sá óein-
kenniskiæddi var Robert Dre-
her, aðstoðarflotamálafulitrúi
við bandaríska sendiráðið. Þar
sem báöir voni staðriir að verki
neitaði hvorugur, að hafa rek-
ið njósnir. Jafnframt játuðu
þeir að hafa hitzt áður í
Moskva í janúar í ár.
Rússnesku yfirr’öldin skýrðu
bandaríská sendiráðinu þegar í
stað frá þessu og það féllst þeg
ar, er það stóð andspænis stað
reyndunum, á þá kröfu Rússa
að Dreher skyldi strax fara
frá Rússlandi. Hann fór í
apríllok.
Bandaríkjamenn í Moskva
játa, að þessi frásögn sé í
öllum aðalatriðum rétt, on
hvorki Bedell Smith sencliherra
né Stevens flotamálafulltrúi
hafa viljað segja neitt um mál-
ið.
liggisr Eeiðin
■ r
jOOVIIJ.ðllft
ei seidisr í lausasölu á efSistöIduM stöðum;
Fjóla,VeslusgöSu 29.
West-Eud, Vesturgötu 4S.
VesSurgaSa 16.
Vesturgaið B3.
Flóriáa, HveriisgöSu SS. .
Laugaveg 4S.
Tóbak og Sælgæii.
ásbvrgi, Laugaveg 139.
As, Laugaveg 180.
Söiuiurniim, v. Vatnsþró.
FlöskuMðm, Bergstaðastr. 10.
Filippus, Kolasundi.
KHON, Skerjafirði.
KB0N. Hrísateig.
■ KBGN. SeStjarnamesi.
Kápavogsbúðinni.
FossvogsbúSinni.
Óðinsgötu 5.
Bókabúð ,KB0N, Blþýðuhúsinu.
Nökkvavog 13.
iékabúðinni. Eístasunái 28.
FálkagaSa 2, GnmsstaSahoIti.
Njáisbúð, KleppshoHi.
Veitingastolunni, Skélav.st. 10.
Barmahlíð 8.
Jén Maihiesen, HafnarfirSi.