Þjóðviljinn - 25.02.1949, Blaðsíða 4

4
ÞJÖOVILJINN
FÖ3tudagur 25. febrúar 1949.
þJÓÐVILIINN
DtgofandJ: Samelnlngarflokkur alþýðu — SósíaUstaflolekurlnn
V
Rltstjórar: Magnús Kjartansson. Sigurður Guðmundsson (áb>.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Arl Kárason, Magnús Torfj Ólafsson, Jónas Árnason.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja. Skólavörðu-
stíg 19 — Sími 7500 (þrjár línur)
Áskriftarverð: kr. 12.00 á ménuðl.—LausasCluverð 50 aur. eint.
Prentsmlðja ÞjóðvlUans h. t.
Bósíalístafiokkurinu, Þórsgötu 1 — 3ími 7510 (þrjár línur)
írás tsgaraauðvaldsins á þjéðrna
Stöðvan nýsköpunartogaranna er ógnun einræðisherr-
anna í fjármálalífi Islands: milljónamæringanna í Reykja-
vík, við íslenzku þjóðina. Afli nýsköpunartogaranna er
eina verulega tryggingin fyrir gjaldeyri handa þjóðinni.
Þegar vetrarvertíðin bregst og ógæftirnar draga stórum
úr afla bátaflotans. eru nýsköpunartogararnir það, sem
þjóðin fyrst og fremst treystir á, til þess að draga björg
í bú. Og nú stöðvar togaraauðvaldið þá og tuskustjórnin,
fyrirlitlegasta stjórn, sem erlendir valdhafar nokkru sinni
hafa sett yfir ísland, aðhefst auðvitað ekkert.
Togaraflotinn mun geta aflað 160 milljón króna í gjald-
eyristekjum, ef hann er í gangi allt árið. Hugsanlegt er
að það verði upp undir helmingur alls þess gjaldeyris,
sem þjóðin aflar í ár, ef jafnilla færi um sumarsíldina og
síðasta ár. Og nú stöðvar togaraauðvaldið þessa gjaldeyr-
isöflun, án þess svo mikið sem að bera það fyrir sig að
um taprekstur sé að ræða. Þessi stöðvun er ógnun við lif
og afkomu þjóðarinnar, ógnun, sem þjóðfélag ekki getur
þolað nokkrum einræðis'herrum auðsins að beita.
Stöðvun togaraflotans af hendi togaraauðvaldsins er
tvennskonar ránsherferð á hendur þjóðinni.
í fyrsta lagi eru togaraeigendurnir að ráðast á lífs-
kjör sjómanna, til þess að reyna að lækka laun þeirra.
I öðru lagi er togaraauðvaldið í Reykjavík með aðstoð
Landsbankans að stöova togarana, sem fólkið út um
allt land á, til þess að reyna að gera þá gjaldþrota, af
því fyrirtæki fólksins úti á landi eru fátæk að fé. En tog-
araauðvaldið hefur langað til þess að ge'ta sölsað þessa
togara undir sig og komið bæjarútgerðunum og öðrum
tilraunum almennings um állt land til stórútgerðar á kné.
Og með lánspólitík, sem er fjandsamleg hinum smáu í
þjóðfélaginu en þægileg fyrir hina auðugustu, er Lands-
bankinn að hjálpa togaraauðvaldinu í þessari árásarher-
ferð þess gegn sjálfsbjargarviðleitni hinna smáu.
Þjóðin getur ekki þolað þessar einræðisaðgerðir auð-
valdsins. Þjóðfélagið verður tafarlaust að taka í taumana
og svipta milljónamæringana og þjóna þeirra valdinu yfir
togaraflotanum. Þjóðin hjálpaði þessum mönnum til að
eignast togarana með þvi að veita mjög góð lánsskilyrði
og það var gert í trausti þess, að þeir reyndust þ]óðinni
dugandi framtaksmenn. Fyrst þeir nú bregðast því trausti,
verður þjóðin sjálf að tryggja rekstur togaranna. Hún
hefur ekki efni á að láta þá stöðvast.
Þjóðíélagið verður að taka togarana af aiiðmönnunum
og fá þá í hendur bfsjarfélögunum og öðrum þeim sam-
tökum íólksins sem trygging er fyrir að vilja reka þá og
sjá svo um að semja tafarlaust við sjómennma um að
koma þeim út, Og þjóðfélagið verður að fyrirskipa Panka-
valdinu að aðstoða þessa aðilja tafarlaust nægilega tiI þets
að komast yfir byrjunarcrfiðleikana og sjá um að það hlýði.
Sú ríkisstjórn, sem enn lafir við völd hefur undanfarin
tvö ár verið að skipuleggja hrunið yfir þjóðina. Svntrði-
legar álögur hennar á almenning og einokunar- og skrif-
finnskufjötrar 'hennar á alla sjálfsbjargarviðleitni þjóðar-
innar ná nú hámarki sínu, þegar þessi hrunstjórn lætur
binda nýsköpunartogarana. við land og leggja þyngstu
álögur atvinnuleysis og skorts á þjóðina. Árás hrunstjórn-
arinnar á þjóðina og fjandskapur hennar við nýsköpunina
sýnir sig hér í algleymingi. Það er tími til kominn að þjóð-
in grípi sjálf í taumana. Núverandi valdhafar geta auðsjá-
anlega ekkert skapað, nema öngþveiti og hrun.
Úthlutim vörujöfa-
unarreitanna
hjá KRON
Hér er nýja bréfið hans „Há-
ins“: — „KRON hefur nú hafið
úthlutun á vörujöfnunarreit-
um fyrir þetta árið. En eins og
þú veizt bý ég í úthverfi og
blöðin berast mér ekki, og út-
gengur frá, og jafnvel að hafa
alltaf læst hjá sér, þó að það
sé heima.
*
Engar útidyralses-
ingar fáanlegar.
„Nú vill svo til, að út-idyra-
læsing í húsi því, þar sem ég
bý, hefur. bilað, og sú er m. a.
NæturvörBur er í Laugavegsapó*
teki. — Sími 1616.
Næturakstur í nótt: Litla bíl-
stöðin. — Sími 1380.
Næturakstur í nótt annast Litla
bílstöðin. -- Simi 1380.
Hjónunum Fann
eyju Guðmundsd.
og Reinhard Lár-
ussyni, Auðarstr. 9,
fæddist 15 marka
dóttir 22. febrúar.
---- Hjónunum Grethe og Birni
Hjaltested, Ásvallagötu 73, fædd-
ist 16 marka sonur 22. febrúar.
varpið fer stundum framhjá 4stæðan til að ég skrifa þér
mér, því ég er oft útivið í þetta bréf. Það er nefnilega ó-
tómstundum og þá er tækið mögulegt að fá útidyralæsing-
vandlega lokað. Ég vissi því ar keyptar> af þeirri einföldu
ekki um auglýsinguna frá 4stæðlli að þær eru ekki tii j
KRON fyrr en í gær (22. feb.) verzlunum bæjarins. Og innan-
er ég las um úthlutun á bollum. búðarmenn telja enga von vera
Nú hef ég verið félagi í KRON 4 þeim Stjórnarvöldunum
allt frá því ég byrjaði að búa virðist m g. o. ekki ætla að
og megnið af öllum viðskiptum verða það nðg að sprengja upp
mínum eru við búðir félagsins. hinn gamla> góða og trygga 14s
Á síðasta vörujöfnunarkort hlutleysinsins fyrir erlendum
fékk ég ekki nema ávaxta- herjum_ j>au sjá einnig svo um
skammtinn og skóhlífar auk að bæjarbúar f4i engar læsing-
loka úti þjófa og
sex metra af lérefti. Stafaði
það fyrst og fremst af því að
konan komst ekki að heiman
frá barni og gat ekki flækt
því með sér niður í bæ, né
staðið með það í biðröð tim-
um saman, og svo hitt að ég
komst ekki frá vinnu Lil þess
að standa í biðroð í von um
að hljóta nokkra úrlausn.
*
Því eru kortin
ekki ‘lölusett?
„Það var því nauðsynieg
ráðstöfun hjá KRON að koma
í veg fyrir hinar endalausu bið
raðir, en leiðin sem farin var,
Geysir fer til N.
Y. kl. 8 n. k. sunnu
dagsmorgun. Hekla
kom hingað kl. 4.30
i gær, með 18 farþega frá Kaup-
mannahöfn og Prestvík. Varð hún
að snúa við í fyrrakvöld. Glitfaxi
og Skýfaxi fóru til Akureyrar í
gær, fullskipaðir farþegum. Gull-
faxi fer áætlunarferð til Prestvík-
ur og Kaupmannahafnar n. k.
þriðjudag.
Tímarit Verk-
fræðingafélags
Islands, 3. hefti
1948, er nýkom-
- ið út. 1 heftinu
eru þessar grein
■ ar: Varastöð
Rafmagnsveitu
Reykjavíkur, eftir Steingrím Jóns-
son rafmagnsstjóra; Ýmsar athug-
anir og fréttir. — BúnaðarblaðiS
Freyr, 4. hefti þ. á., er komið út.
Efni; Metnaður bænda, eftir Glsla
Magnússon; Á Helluvaði, eftir rit-
stjórann; Beitirækt, eftir Pál Haf-
stað; Sveitabíll; Sýrð undanrenna
o. fl. — Gerpir, 1. tbl. 1949, er kom-
ið' út. 1 heftinu eru m. a. þessar
greinar: Frumvarp til stjórnskip-
unarlaga; Um strönd og dal; Svo
fór um sjóferð þá, smásaga eftir
Svein seinheppna. 4. hefti Náttúru-
fræðingslns er nýkomin út. Þar
eru m. a. þessar greinar: Thorolv
Rasmussen: Er íslenzka Norður-
II () F v I N • landssíldin söm norsku síldinni?
_T ,v.. _ „ * Þýðing Árna Friðrikssonar. Xng-
Noröfjarðartogarmn Goðanes . . _ _ „ . ,
kom hingað kl. 21.00 i fyrrakvöld
ar til að
ræningja. .
af ..veiðum og fór áleiðis til Eng-
lands í gærmorgun. Esja fór í
Strandferð kl. 22.00 í fyrrakvöld.
Skjaldbreið fór til Vestmannaeyja
ólfui' Daviðsson: Ösp og rós fundn
ar við Fáskrúðsfjörð og Þættir úr
sögu grasafræðinnar. Guðmundur
Kjartansson: Heimsókn tékk-
neskra vísindamanna. Árni Frið-
riksson: Prófessor Johan Hjort.
Eftirmæli. Surtarbrandur í Vörðu-
felli. Ritfregnir o. fl. X heftinu eru
kl. 23.00 i fyrrakvöld. 1 gærmorgun
er miður heppileg og kostaði for Dettifoss til Ivefiavikur og
langa biðroð að þvi er eg hef árdegis j gær af veiðum og fór t "
fregnað. Af hverju var ekki síðdegis tii Engiands. Fyikir og
tekin sú þægilega aðferð að JÚPiter komu árdegis af veiðum
, ...... , ri og fóru báðir síðdegis til Eng-
numera vorujofnunarkortm eft
ir spjaldskrá, þannig að þeir Rumba fór héðan í gærmorgun.
sem lengst hafa verið félags- Surprise Hafnarfjarðartogari, kom
menn í KRON nytu forréttinda,
og um leið viðurkenningar fyr-
ir öruggan stuðning við kaup-
félagið? Ég tel fullvíst að hér
frá Englandi í gær og var tekinn
í slipp.
I SFISKSALAN :
Keflvíkingur seldi 4800 kits fyrir
, . 14162 pund í Hull 21. þ. m. Elliði
beri eg fram spuiningu er vakn ge]di 4235 kits fyrir 11919 pund,
að.hafi í hugum margra félags-
manna og ekki hvað sízt út-
hverfabúa og eldri fólks, sem
erfitt á með að híma í biðröð-
ir 5380 pund. 22. þ. m. seldi Helga-
fell 3777 kits fyrir 11728 pund í
Grimsby. 22. þ.- m. seldi Bjarnarey
um tímum saman, til þess eins 5928 vættir fyrir 12747 pund í
að njóta þeirra sjálfsögðu
hlunninda sem þeim ber í félagi
sínu. — Háinn“.
Þjófafaraldurinn
og aðvaranir
lögreglunnar.
Þá er kafli úr bréfi, sem
B. V. V. sendir: , Kæri Bæjar-
póstur. — Eins og allir vita
tbl. 1949, er nýkomið út. I þessu
hefti eru eftirfarandi greinar m.
a.: Til lesenda; Tónlistardeildin;
, j !*)*'*“ °*'*'*'í?*± .ýÍ*'?- Kynning dagskrár; Þátturinn;
lands. Norska flutmngaskipið 0 .... .»■ „
Samkeppm um leikntasmiði; Hug
leiðingar um húsnæðismálið; Með
þessu hefti láta þeir Vilhjálmur
S. Vilhjálmsson og Þorsteinn Jós-
epsson af ritstjórn Útvarpstíðinda
en við taka þeir Jón Magnusson
og Stefán Jónsson útvarpsmenn
og Eiríkur Baldvinsson.
ISaupendur Eyjablaðsins í Reykja-
22. þ. m. í Grimsby. Óii Garða seldi vjk eru beðnir að vitja blaðsins
í Fleetwood 21. þ. m. 1963 kits fyr eftirleiðis í afgreiðslu Þjóðviljans.
20.30 Útvarpssag-
an: „Jakob“ eftir
Aiexander Kiell-
and; XV. lestur —
sögulok (Bárður
Jakobsson). 21.00
Strokkvartett útvarpsins; Kvart-
ett í a-moll eftir Schuman. 21.15
Fleetwood.
E I M S K I P :
Brúarfoss kom til Reykjavíkur
22.2. frá Leith. Dettifoss er í Kefla Fr4 útiöndum. 21.30 Islenzk tón-
vík. Fjallfoss fórjrá Halifax 22.2. list: sönglög eftir Árna Thorsteins
til Reykjavikur. Goðafoss er vænt- Eon (p]ötur). 21.45 Fjárhagsþáttur
anlegur til Eskifjarðar í fyrramálið (Birgir Kjaran hagfræðingur). 22.
25.2. frá Hull. Lagarfoss fer frá qq Fréttir og veðurfregnir. — 22.05
Reykjavík í kvöid, 25.2. til Leith Passíusálmar. 22.15 Útvarp frá
og Kaupmannahafnar. Reykjafoss Sjálfstæðishúsinu: Hljómsveit
er væntanlegur til Reykjavíkur í Aage Lorenge leikur danslög. 23.
dag 25.2. frá Hull. Selfoss fór frá
Húsavík 18.2. til Antverpen. Trölla
foss fór frá Reykjavík 16.2. til Hali
fax. Horsa er á Sauðárkróki.
hefur þjófnaðarfaraldur færzt vatnajökull er á Austfjörðum.
mjög í vöxt hér í bænum ....
Virðist sem þjófarnir geri mikið
að því að ganga í hús hjá
fólki. Stela þeir þar yfirhöfn-
um manna og öðru því, sem
má þeim nýtilegt verða. Lög-
ICatla fór frá Reykjavík 13.2. til
N. Y.
00 Dagskrárlok.
Þjóðvarnarfélagið hefur opnað
skrifstofu i Kirkjustrætu 10, opið
frá 5—7.
Munið eftir smáauglýsingadálkum
Þjóðviljans.
Veðurspáin í gærkvöld: Suð-
RIKISSKIP: ,
Esja er á Austfjörðum á norður kaldi og smael fyrst en
leið. Hekla er í Áiaborg. Herðu- gengur síðan í vaxandi sunnan
breið er í Reykjavík. Skjaldbreið og suðaustan átt. Hvassviðri
er væntanleg til Reykjavíkur í dag eða stormur Og snjókoma fyrst,
reglan er alltaf að aðvara folk frá Vestmannaeyjum. Súðin var í en ^ ri nin Snýst j suð.
rnn oð bnð skuli ekki skilia Genova 1 Sær- ÞyrlU er a >eið fre ,
um, ao þao skuii eKKi s ja Álaborg tu Rotterdam Hermóður vestan og vestan att með hvoss
heimili sín eftir óloliuð, ef það gr j Reykjavík.
um éljurn síðdegis.