Þjóðviljinn - 12.03.1949, Blaðsíða 3

Laugurdagur 12. marz 1949.
ÞJÖÐVILJINN
Oft hef ég vorkennt þing-
mönnum hve lunir þeir hljóta
að vera orðnir í fótunum. Þeir
eru alltaf að „spyrna við fóc-
um“, eða „stinga við fótum“.
Enginn talsháttur kemur jafn-
oft fyrir í þingræðum, og að-
eins lítið brot af viðspyrnum
manna eins og Péturs Ottesen,
Jóhanns Jósefssonar og Ey-
steins Jónssonar, Sigíirjóns Öi-
lafssonar og Emils Jónssonar.
kemst í Þingtíðindin, því þegat'
þingskrifarar, sem flestir eru
betur menntaðir en þingm. upp
til hópa, reka sig á þennan
talshátt tíu sinnum í sömu ræð
unni gera þeir miskunnarverk
á Alþingistíðindum og minn-
ingu óverðugra þingmanna og
lauma honum undan sem ó-
þolandi hortitti. Samt er ó-
hætt að lofa hverjum þeirn,
sem hefði þrek til að lesa
heils þings tíðindi og telja fóta-
viðspyrnur þingmanna, ríku-
legri uppskeru.
ÞINGSJÁ ÞJÓÐVILJANS
12. marz 1949.
En eru þetta tímar til þess
að viðhafa orðhengilshátt? Nei,
en oíurást afturhaldspoka þing
mannaliðsins á talshættinum að
spyrna. vio fótum segir til um
innræti þeirra og ástand, þar
þarf ekid sálkönnuð til að
finna hvernig þeir útvarpa i-
haldssemi, tregðu og sauðþráa
gegn framföyum og menningu
með þessu orðtæki sínu. Myndin
sem háttvirtir þingmcnn gefa
hf sér, spyrnandi við klauf-
um — fyrirgefið, fótum, er
táknræn og sönn fyrir við-
brögð þeirra margra við hinu
nýja. sem er að vaxa upp, því
sem koma skal.
Samt vilja þeir allir heita
framfaramenn. Og rétí er það,
að meira að segja verstu aft-
urhaldspokarnir á þingi, þeir
sem hafa jafnvel áratugum sam
an „spyrnt fótum við“ nýtustu
málum sem Alþingi hefur feng-
ið til meðferðar, „spyrnt fótura
við“ hverri réttarbót sem al-
þýðan, verkalýðshreyfingin, nef
ur komið fram, — meira að
segja skósveinar útgerðarbur-
geisa í baráttunni gegn sex
klukkutíma hvíld á sólarhrmg
fyrir togarasjómenn, — allir
þessir þingmenn geta bent á
ýms nýtileg mál sem þeir hafi
greitt jákvæði ,á löngum þing-
sögukafla. En það hefur þurft
að draga þá nauðuga á horn-
unum, spyrnandi við' .fótiim,
til liðs við þau fáu m<ál, ;.senT
þeir hafa hunzkazt til e-ð vetta
lið, — og reyna nú' aá lifa á
sér til framdráttar.
EG
bendi á rétiu
leiðina:
Auglýsið í snrá-
auglýsingadálk-
unum á 7. síðu.
Eitt áberandi dæmi: Takió
eftir hrifningu íhaldsburgeis-
anna á nýsköpunarhugsjóninní,
lesið vándléga lofgerðir Morg-
unblaðsins um hetjuna Ólaf
Tryggvason Jensen Thórs sem
varð snortinn ákafri þrá.til að
endurnýja togaraflotann. Afiið
ykkur svo upplýsinga um þaðj
livernig íslenzkir útgerðarbur-1
geisar „spyrntu við fótum“ er
þeim var booið að eignast hin I
glæsilegustu framleiðslutæki,
sem þeir nú hafa bur.dio vic
bryggjur. Það skyldi þó a’drei
hafa þurft að bjóða þeim hin
Agætustu fríðindi um opinber
lán til þess að þeir hengsluö-
ust til að leggja eitthvað fram
til togarakaupanna ? Og ckk
gátu útgeroarburgeisarnir í-
myndað sér af veroa á undao
Englendingum með smíðarnnr.
Englendingar ætluðu að bíca j
hálft annað ár frá stríðslok-
um, eftir verðfalli, svo ódýram
yrði að smíða togara. En hvera
ig sem hinir sérfróðu útgerð-
arburgeisar spyrntu við fótum
fengu 'sósíalistar það knúð í
gegn að samið var tafarlaus'.
um smíði 30 togara og hafa I
með því sparað milljóna tug'
á smíðunum, auk ávinningsiuf
að lrafa* nú alla. togarana fulb
búna. Reynslan hefur sannað
að útgerðarburgeisarnir, sevr
ekki gátu hugsað sér að Is-
lendingar sýndu meiri dirfskr
e.’i Englendingar, hefðu betr:'
vit á togaraútgerð, markaðs-
horfum, efnahagsmálum og
stjórnmálum heimsins en ensk
ir útgerðarburgeisar, voru aí
„spyrna fótum“ við því að
gripið væri glæsilegasta tæki-
færi til stórfelldrar sóknar ís-
lenzku þjóðarinnar til velmeg-!
unar, sem henni hefur nokkru1
sirmi boðizt.
' Einkar fróðlegt er áð kynna
sér traust og trú Jensenfjöl-
skyldunnar á hugsjón nýsköp-
unarinnar, og hafa í huga rið
! sjállur ; ÖlafyLV ^^gvason á
dalítinn hlut í útgerðarfélag-
inu Kvöldúlíui’; • Þó- cr rétt að
íhaldsmenn „spyrni við fótum ‘
áður en þeir athuga það mál
nánar. Eftir lofgerðarrollurnár
um nýsköpunarhetjur íhalds-
flokksins í Morgunbla.ðinu, á
; Keimdallarfunduni, í ríkisút-
ívárpinu og á þjóömálaf-miduvn
j ;im allt land, gætu hrekk.lauáir
j íhaldsmenn ímyndað sér að
þeir Jepsensynir hefðu komið
'með opinn faðm og boðið all-
an sinn ofsagróoa, • jár-
Miuni sína til kaupa á nýsltöp-
unartogurum meðan aðrir ut'-
gerðarmenn tóku dræmt í kaup
in. Og það gæti skollið á þess-
uin lirekklausu íhaldssáluni sem
ónotaleg ágjöf ef á daginn
kæmi að útgerðarburgeisafélag
Jensensona, sem farið var að
eiga fyrir skuldum, aldrei þessu
vant, cg vel það kannski —
spyrnti líka við fótum og
kvaðst tilleiðanle'gt að kaupa
einn nýsköpunartogara. Slík
var trú útgerðarfélags Ólafs
Tryggvaso-nar Thórs á nýsköp-
un togaraflotans.
Einum Jensenbræðra eru eig’.i
uð þau ummæli að Kvöldúlfur
fengi alla nýsköpunartogarana
seiima. Ósvífið verkbann útgerð
arburgeisanna nú er fyrsta al-
varlega tilraunin í þá átt. Ef
bankarnir* „spyrna við fctum'1
og samstilla viðspyrnu sína á-
taki útgerðarburgeisanna,
kynni eitthvað að gaiiga í þá
átt að sá draumur Jensenssoaa,
að cignast nýskcpimartogarana
billega, rættist.
Því er minnzt á. þetta hér að
nýlega var skýrt frá á Al-
þingi viðbrögðum útgerðarbur-
geisanna við nýsköpun toga.ra-
flotans, cg varla er liægt að
skrifa grein þessa daga án þess
að minnast á nýsköpunartog-
arana.
Aldrei eru viðspyrnur hátt-
virtra þingmanna jafn hrikaleg-
ar og þegar rætt er um veit-
ingu lítilla f járhæða ' úr ríkis-
sjóði. Ef minnzt er á að bæta
eitthvað örlítið starfs- og lífs-
skilyrði íslenzkra vísinda-
manna rithöfunda, og lista-
manna, rithöfunda, og lista-
þings að eintómum fótum sem
við er stungið eða spyrnt. Og
viðar eru furðulegar viðspyrn-
ur. Maður að nafni Páll Zóp-
lióníasson klauf þingnefnd,
birti langt og ýtarlegt rninni-
hlutaálit, hél-t uppi málþófi tíin
úm sarnan í efri deild Alþingis
nú í vikunni um frumvarp til
:aga um heimild fyrir ríkis-
stjórnina til að selja l.andræmn
úr Öskjulioltslaiidi í Land-
sveit; uþplýst var við umræðurn
ar 'að heimildin varðaði 10 ha.
spildu er orðið hefði utan sand
græðslugirðihgar. 1 löngu máli
'ýsti þessi virðulegi þingmaður
Framsóknarílokksins yfir því,
j að mikið vantaði á að mál
i þetta hefði hlotið þá nálrvæmu
! athúgun og rannsókn sem síík
j ;nál þyrftu, það væri i fyrsta
jlagi von til, að hægt yrði r.o
I taka jákvæða afstöðu til þes-s
! á næsta þingi!
Páll er cfeiminn maður. Hann
I var einn þeirra þingmanna sem
alls óþarft að það mál væri lagt
fyrir þingið. En lieimild til að
selja 10 ha. landræmu úr Öskju
holtslandi fer virðuléga gagn-
um ’ scx umræður á Alþiiigi og
Páll Zóphóníasscn gerir heimild
ina að liitamáli .í efri deilcl!
iz
Viö slíkum málum er fótum
spyrnt af alefli. En heilum j
stjórnmálaflokkum þykir sjálf- j
fleiri framkvæmdum, lenda í
vandræðum með undirbúning að
sumarvinnu vegna óvissu um
fjárveitingar. Enginn stjórnar-
flokkanna kemst undan því rétt
mæta ámæli sem slík fram-
koma vekur, heldur ekki þó
stuðningsflokkar stjórnarinn-
ar sendi legáta upp í Ríkisút-
varpið til að átelja harðlega
það fyrirkomulag sem íhald,
aðstoðaríhald og svonefnd
Framsókn bera sameiginlega (;g
ótakmarkaða ábyrgð á.
Spillingin sem veður uppi
undir hinni lúalegu tuskustjórn
Stefáns Jóhanns og Bjarna
Ben„ hins íslenzka Lavais,
sýnir hvert stefnir. Með slíku
frámferði heldúr enginn rík-
isstjórn, engin burgeisastétt,
sagt að rétta svona eina miilj-
ón til eins gæéings, aðra mill]-
ón til hins, það sc varla um-
talsvert, formaður fjárvei .inga
nefndar upp'ýsir að mikili Iióp-
ur opinberra starfsmanna sitji
í liálfum öðrum launum, tvcnn
jum launum, þrennum launum;
j einn hafi 14 þúsund króna
völdum ef fólkið fær að leggja
dóm sihn á misgeröir liennar.
jÞess vegna. grípur liún fegins-
l licndi vio boðum erlends auð-
valds, leigir sig til sölu helg-
justu landsréttinda fyrir veika
von um framtíðarvöld. Og þeir
íslenzkir menn sem treysta nú-
verandi stjórnarflokkum til að
j grunnl. og vinni það sem talið |hlíta leikreglum lýðræðisin:
sé aðalstarf á kvöldin og nótt- |um.stjórn þessa iands, ættu að
i unni, formaður Framsóknar-
: flokksins upplýsir að tiltekinn j ,,
11 J j flokkurmn,
embættismaffur
hafi fengið
200—300 þús. kr. fyrir það j
starf að dæma í einu máli.
Þannig ganga klögumál á víxl
í stjói’narflokkunum. Fjáraust-
urinn í pólitíska bitlinga, virð-
af þeim upplýsingum að dæma, j
sem þannig koma af tilviljun,
minnast þess er Sjálfstæðis-
Framsóknarflokk-
urinn og Alþýðuflokkurirm
| gerou 1941 samsæri um að
í hafa stjórnarskrá Islands að
|engu og lianga við völd sem
umboðslausir, ólöglegir þing-
menn til stríðsloka. Játning um
þetta samsæri glopraðist upp
úr Morgunblaðinu, sem hélt
svo ekki sé minnst á pólitísku
spillinguna sem skriffinnsku-‘að l3að §æti hitt stjórnmála-
u ,, , .. , 1 andstæðing með því — en gáði
i bakn mnflutnings- og skommt- ö 1
unarmála annast. Þar virðist 'Þess ekki að Það sýndi al^óð
ckki spyrnt við, nema ef áflog hve mikils vlr^i þessum flokx-
hefjast um matarmestu bitana. um er s-íalt stjórnarskrá Islands
ef þeir treysta sér til valda-
ráns í skjóli erlends hers. Þess
er sérstaklega vert áð minn-
★
Ríkisstjórnin hefur verið svo
j önnum kafin við landsöluund-
[irbúning.að hún liefur ekki,
þrátt fyrir starfslaust þing,
Streyst sér til að aígreiða fjár-
lög. Hún er að gera að fastri
j reglu það reginhneyksli að land
! ið skuli vera fjárlagalaust mán
juðum saman. Fjárveitinganefnd
mun hafa lokið störfum, cn
! f járlagafrumvarpið er samt
! ekki lagt fyrir þingið, vegna
þess að ríkisstjórnin lcémur
sér ekki saman um afgreiðsl .1
þess. Þessi hneykslanlegi drát.t
ur á afgreiðslu fjárlaganna veld
! ur margskonar truflunum í at-
vinnulífi þjóðarinnar, ríkisstofn
anir fá ekki að vita fyrr en
ársfjórðungur eða ársþriðjung
ast nú, er sömu flokkar hyggj-
ast á nýjan lcik afla sér er-
lendra. bandamaniia gegn ís-
lenzku þjóðinni.
★
Alþýða manna er orðin lang-
þreytt á fótaspyrnum staðra
afturhaldsdurga við framförum,
menningu og þjóðfrelsisbaráttu
Islendinga. Einmitt íslenzkri al-
þýðu er fulltreystandi til þess
að veita hinum fótalúnu við-
spyrnumöimúm hvíld-frá þing-
störfum þegar í næstu*' kosn-
ingum, og senda í stað þeirra
þingmenn sem þora að ganga
hildaust veginn til velmegunar,
jur er liffinn, hve mikið fc þær j menningarlífs og frelsis fyrir
;fá til ráðstöfunar, sveitarfélög lalla íslendinga.
sern standa í hafnargerðum og
S. G.
f- Q £
Idi
?
0 sjomenii.
S’ámam?aSélag Heykfaví&iií feeldas
j sámþyl
,sölu“ höfuðbóls- : H
ins Kaldaoarness til flolcks-
bróður síns Jörundar Brynjólfs
sonar, einhversstaðar á klíku-
fundi einhvers hluta landbún-
aðarnefnda þingsiiis, og taltíi
í Alþýouliúsinu við Hverfisgötu, sunnudaginn 13.
marz 1949, kl. 9 e. h. — Gömlu tlansarir.
Aðgöngumiðar verða seldir í skrifstofu félagsins
laugardag 12. marz kl. 3—6 e. h. og sunnudag kl.
3—5 e. h. Eftir k). 5 í anddyri hússins.
iiimliiimimmisiummiitiminiiimi