Þjóðviljinn - 30.03.1949, Blaðsíða 4

i
þlÓÐVILIINH
Dtgefandl: Samelningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurlnn
Rltstjórai: Magnús Kjartansson. SigurSur Guðmundsson (áb».
Fréttarltstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torf) Ólafsson, Jónas Árnason.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja. Skólavörðu-
■tig 10 — Síml 7600 (þrjár línur)
Áekrlí'arverð: kr. 12.00 á mánuði. — LausasCluverð 60 aur. elnt.
Frentsmlðja Þjóðviljans h. f.
Sósialistaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Sími 7610 (þrjár línur)
Orð og staðreyndir
Ihugum nokkrar staðreyndir.
1. Acheson, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, sagði
við utanstefnuleppana þrjá þegar þeir komu til Bandaríkj-
anna, að engin hætta væri á árás á ísland. Hann bætti við
að Bandaríkin byðu Islendingum ekki upp á neina ,,vernd“,
því „vernd“ gegn árás væri algerlega ónauðsynleg.
2. Þegar forustumaður leppanna Bjarni Benediktsson,
kom til íslands aftur eftir utanstefnuna, lýsti hann yfir því
að Bandaríkin legðu á engan hátt að íslendingum að taka
þátt í hernaðarbandalaginu, það væri íslendingum alger-
lega í sjálfsvald sett.
3. Undanfarna mánuði hefur það verið eina ,,röksemd“
agentanna að umræður væru óhugsanlegar, þar sem engar
staðreyndir væru fyrir hendi. Þessari „röksemd" hafa fyigt
loforð og eiðstafir um það að engin „ákvörðun í slíku
Framhaldaf 3. síðu.
ana, gömlu togarana, gömlu
frystihúsin og gömlu verksmiði
urnar? Nú er svo komið að lang
mestur hluti útflutningsins er
framleiddur af hinum nýju tækj
um, nýju togurum og nýju bát-
unum. Aðeins örlítið brot af út-
flutningsmagninu er framleitt
með gömlu tækjunum. Togar-
arnir skila gjaldeyrisandvirði
sínu á einu ári. Enda hefur
gjaldeyrisandvirði útflutnings-
ins hækkað úr 250 milljónum
uppí 400 milljónir á ári vegna
framkvæmda nýsköpunarár-
anna. Ef stefnu afturhaldsins
hefði verið fylgt á árunum 1944
til 1946 þá ætti nú að vera
hverju barninu Ijóst að við vær
um fyrir löngu komnir inn í
botnlausa kreppu, hið margum-
talaða hrun Eysteins Jónssonar
fyrir löngu orðið að veruleika.
En þá hefði Framsókn og allt
hið þríeina afturhald líka feng
ið sitt tækifæri: — atvinnuleysi,
sem skilyrði þess að fá fólk til
að sætta sig við þau kjör sem
þeir herrar munu eiga við þeg
ar þeir tala um „réttlátar tekj-
ur“ í stefnuyfirlýsingum sínum.
það, sem Bandaríkin leyfa. Og
loks er því lýst yfir, að Island
ætli sér að gera hernaðarbanda-
lag við Bandaríkin og fylgiríki
þeirra, sem stefnt er gegn Sov-
étríkjunum. Með öðrum orðum,
Island lýsir því yfir, að það sé
staðráðið í því, að fara í styrj-
öld méð Bandaríkjunum gegn
Sovétríkjunum, ef til friðslita
dregur,
Staðreyndir eiga sér
orsakir
Nei, þeir herrar hafa engar
afsakanir.
En verið þið viss. Nú biður
utanrikisráðherra um vorkunn-
semi þjóðarinnar. Hann treystir
því að þjóðin ætli engum manni
svo íllt, jafnvel ekki sér, að
selja íslenzkar afurðir með
lægra verði, en fáanlegt er, og
kasta frá sér verðmætum mörk-
uðum af ásettu ráði. En þetta
er nú samt staðreynd og allar
staðreyndir eiga sér orsök og
skýringu. 1 þessu tilfelli er henn
ar ekki langt að leita. Hennar
er að leita í þeim stéttarhags-
munum, sem ráðherrann er full
trúi fyrir. Bjarni Benediktsson
hefur oft minnst á hagsmuni
heildsalanna í þessu sambandi
og spurt: Skyldi ég ekki vilja
útvega sem mestan gjaldeyri
handa heildsölunum mínum. Jú,
vissulega vill hann láta eigend-
ur sína, heildsalana, fá sem
mest af dollurum og pundum.
Þess vegna vill hann selja ís-
lenzkar sjávarafurðir með
miklu lægra verði, ef hann get-
ur fengið fyrir þær dollara og
pund, heldur en að hann gæti
selt þær ineð eðlilegum vöru-
skiptasamningum. Allt í þeim
tilgangi að heildsalarnir ha.ns
geti keypt hjá viðskiptamönn-
um sínum í Englandi fyrir
pund, og grætt á því og upp-
skrúfaðar vörur í Ameríku fyr-
ir dollara, og grætt enn meira
og bætt við hina digru gjaldeyr
issjóði sína erlendis. Auk þess
býr meira undir. Hér er um
að ræða lið í stóru kerfi, í kerf-
isbundinni pólitík, sem stefnir
að ákveðnu marki, eins og ég
mun víkja nánar að.
Svikamyllan með
niðurgreiðslurnar
„Verndun" og „trygging"
stórmáli verði telíin fyrr en þjóðinni hafa verið kynntir
vel allir málavextir og þeir verið ræddir gaumgæfilega frá
öllum sjónarmiðum.“ (Alþbl. 1. febr. s. 1.).
- ... , . : _ ■■■ -vr ■ t •-
Sem sagt: Engin árás hugsanleg. Engin „vernd“ fyrir-
. huguð. Engin þviuguh frá Bandaríkjunum. Sífelldir eiðstaf
ir um þátttöku þjóðarinnar sjálfrar í umræðum og með-
♦
ferð málsins.
En hvers vegna þá þessi asi, hvers vegna þetta óða-
got, hví taugaóstyrkurinn, tryllingurinn og ofsinn? Þetta
kemur ekki heim. Ef þau þrjú atriði sem talin voru í upp-
hafi eru í samræmi við sannleikaijn,c:|)á ;liggur eklrert. á, þá
er nægur tími að afgreiða málið með ró og stillingu og
leggja það undir dóm þjóðarinnar sjálfrar. Hvers vegna í
ósköpimum ætti það að vera nauðsynlegt frá íslenzku
sjónarmiði séð að íslendingar gerist stofnendur árásar-
handalagsins?
Nei, þetta kemur ekki heim, og hvorki lepparnir né
blöð þeirra geta skýrt misræmi orða sjnna og æðis — af
þeirri einföldu ástæðu að sannleikann má ekki segja. Þann
sannleika að Bjarni Benediktsson lýgur þegar hann segir
að Bandaríkin vilji á engan hátt kúga Islendinga. Lepp-
arnir þrír hafa lofað Acheson að ísland yrði stofnriki, enda
er það í algeru samræmi við áramótagrein dansk-ameríkan-
ans Ólafs Thors þar sem hann sagði að þátttaka Islands
þegar í upphafi væri forsenda þessi að bandalagið yrði yf-
irleitt stofnað. Þátttaka Islands er forsenda vegna þess að
Bandaríkin líta á landið okkar sem mikilvægustu árásar-
stöð sína, þá stöð sem á að standa þegar meginland Ewópu
er glatað bandaríska auðvaldinu. Þá skulu héðan sendir
ótölulegir vélburðir dauða og tortímingar og þetta land
skal verða áfangastaður annarra slíkra farma.
Þetta er sú staðreynd sem agentarnir þegja um þótt
Í>eir þekki hana allir fullvel. 1 staðinn þvaðra þeir um það
að hér verði ekki leyfðar herstöðvar á friðartímum. Það
er hér herstöð á friðartímum, eifl. mikilvægasta herstöð
heims, KeflavíkurflugvöIIurinii, og hún er- einmitt einn
helzti hyrningarsteinn árásarbandalagsins, sem íslending-
ar eiga að taka þátt í að stofna. En þegar á að fara að
beita hen'ni verða agentamir flúnir til Ameríku, til þess
miiljónaþýfis sem íþeir geyma þa#. H^ð , varðar þá um Iand
ogcþjóð, hvað varðar þéssa -ómönnuðtt' siðleysingja um
Þá munu þeir líklega halda
því fram, að þeir hafi verið að
brasa við að halda dýrtíðinni
í skefjum með niðurgreiðslun-
um og mieð bindingu vísitölunn-
ar. Ekki geta þeir haldið því
fram að verkalýðurinn hafi lagt
stein í götu þeirra. Jú, þeir hafa
aukið niðurgreiðslurnar úr rúm
um 16 milljónum uppí 50 millj-
ónir. Já það er hægur vandi að
ausa fé úr ríkissjóði, sem aftur
er tekið með sköttum af lands-
fólkinu til þess að greiða vör-
urnar niður. Til þess þarf enga
kúnnáttumenn. Enn minni vandi
er að lækka kaup manna með
lögum og gera dýrtíðina þar
með enn verri og þungbærari
fyrir almenning. Hitt er kannski
meiri vandi að-kalla þetta ráð-
stafs/iir gegn dýrtíðinni. Slík ó-
svífni er ekki öllum gefin. Á-
rangurinn hefur svo eins og
kunnugt er, orðið sá, að raun-
veruleg verðlagsvísitala hefur
hækkað upg í talsvert á fimmta
hundrað stig. Og ég hefi sýnt
fram á, að það er að langmestu
leyti fyrir beinar aðgerðir ríkis
stjórnarinnar.
Aðfarir utanríkisráð-
herra í markaðsmálum
Þá mun utanríkisráðherrann
okkar koma og halda því fram
að ekki geti hann að því gert
þó hann hafi glutrað þeim mörk
uðum, sem mestu máli skipta,
úr hendi sér. En þjóðin, sem
fylgzt hefur með aðförum hans
veit betur. Ekkert tækifæri hef-
ur hann látið ónotað til þess að
bera fram svo freklegar móðg-
anir við Sovétríkin og fulltrúa
þeirra, að slíks eru engin dæmi
síðan Islendingar tóku utanrík-
ismálin í eigin hendur. Síðan
kallar hann > sendiherrann burt
frá-Moskvu, sem jafngildir á
alþjóðamáli stjórnmálamanna
— sem allir skilja — opinberri
tilkynningu um það, að Island,
vilji engin viðskipti hafa við
þetta land. Þessu næst gerir
hann samning við Bandaríkin,
sem skuldbindur Island til'-að
gera engin kaup við ;Austúr-
EVrópu, nema í samræmi við
siálfsfœðísins
Eftir er að athuga hvernig þurfa á að halda og rétt til að
tekizt hefur með fyrsta atriði
stefnuskrárinnar, en það hljóð-
ar svo:
Að vernda og tryggja sjálf-
stæði landsins.
Eg er ekki að gera að gamni-
mínu. Þetta er sannleikur. Það
stendur svona orðrétt.
Bandaríkjamenn . eru nú að
koma sér upp einni af stærstu
herstöðvum sínum á Reykja-
nesi, sem þeir sjálfir telja eina
hina mikilvægustu til árása
í næstu styrjöld. Hvert einasta
atriði Keflavíkursamningsins
hefur verið virt að vettugi, Is-
lendingar hafa þar ekki hinn
minnsta íhlutunarrétt. Enginn
Islendingur fær þar þá þjálfun,
sem tilskilin er. Fjölmennt lið
Bandaríkjamanna dvelur á Is-
landi og lætur eins og þeir eigi
landið. Þeir njósna um allt,
sem máli skiptir, og hafa marg-
þættan undirbúning til að hag-
nýta landið í komandi styrjöld
og fá hér greiðar upplýsingar
og hverskonar fyrirgreiðslur
hjá stjórnarvöldum landsins.
Þeir hafa gerzt herraþjóð í landi
voru og þverbrjóta alla ís-
lenzka löggjöf eins og þá lystir
— skatta- og tollalögin, gjald-
eyrislögin, lög um fjárhagsráð,
lög um stéttarfélög og vinnu-
deilur o. s. frv. — ekki aðeins
í skjóli þeirra sem laganna eiga
að gæta, heldur með aðstoð
þeirra. Þeir grafa -grunninn
undan gengi krónunnar og öll-
um fjármálum Islands með víð-
tæku braski með gjaldeyri og-
tollsviknar vörur.
Marshallsamniiigurinn -
annað skrefið
Annað skref ríkisstjómarinn-
ar í sjálfstæðismálinu: or Marsh •
allsamningurinn. Samkvæmt
honum fá Bandaríkin víðtækan
íhlutunarrétt- um öll efnahags-
mál og stjóröníál þjóðarinnár,
þar á meðal f járlög ,og gengie-)
leggja bann við eðlilegum verzl
unarviðskiptum okkar við Aust
ur-Evrópu. Rikisstjórnin skuld-
batt sig til að gefa hinu erlenda
stórveldi sundurliðaðár skýrsl-
• um innanlandsmál Islend-
inga og halda uppi áróðri fyrir
utanríkisstefnu Bandaríkjanna.
Erlendum dómstóli er veitt
dómsvald í vissum málum ís-
lenzkra þegna. Og loks fá banda
rískir þegnar sama rétt og Is-
lendingar til atvinnurekstrar
hér á landi. Hér er að vísu hafð
ur fyrirvari en fáir munu
leggja mikið upp úr honum,
meðan amerisk leppstjóm fer
með völd á íslandi.
skrániagú; þau.fá.ríprkáupsrétt- bervirkja meðfram allri strand-
^að efnivörunv sem-þau téljá sigtiai^jiriislaads, hcldur Hka her,
Hlutleysið fyrir borð
u> /) • ./•<’ • n '
Næst kemur yfirlýsing frá
forsætisráðherranum og utan-
ríkisráðherranum um að Island
skuli ekki lengur vera 'hlutlaust
ríki. Stjómin hafi ákveðið að
kasta fyrir borð sjálfum grund
vellinum að sjálfstæðri tilveru
hinnar vopnlausu og vamar-
lausu íslenzku þjóðar — hlut-
leysi í styrjöld. Forsætisráðherr
ann og formaður stærsta þing-
flokksins halda ræður og skrifa
greinar, þar sem því er lýst yfir
skýrt og skorinort, að þeir hafi
ákveðið að berjast fyrir því, að
ísland gerizt aðili að hernaðar-
bandalagi hinna miklu nýlendu
velda, Bandaríkjanna og Bret-
lands og fylgiríkja þeirra og nú
dugi ekkert minna en hinar Öfl-
ugustu vígvélar og drápstæki.
ísland skuli gert að svo öflugu
hervirki, að óvinur þess skelf-
ist og skuli v'erða gersigraður,
ef til átaka kemur. Þá .fókk mað
ur að Vitá það, að islenzka þjóð
in ætti óvin og ekki farið leynt
með hver óvinurihn Væri. Það
eru Sovétríkin. Til þess að varn.
ir Islands yrðu í nokkru sam-
ræhii við þessi stóru orð þyrfti
ékki eihásta;óslitnaú: röð’öflugra