Þjóðviljinn - 08.05.1949, Síða 4
4
1-Cf —
ÞJÓÐVILJINN
Sunnuáagur 8. maí 1949.
ÞlÓÐVILliHN
UtKefanðJ: Sameiningarflokkur alþýSu — Sóaíalistaílokkurinn
Rltatjórar: Magnús Kjartansson. Sigurður GuSmundason (6b>.
Fréttarltstjórl: Jón Bjarnason.
BlaOam.: Arl Kárason, Magnús Torfl Ólaísson, Jónaa Árnason,
Ritstjóm, afgreiSsla, auglýsingar, prentsmiðja. SkólavörSU’
stíg 3.0 — Siml 7800 (þrjár Iínu r)
Áakrií'arverS: kr. 12.00 & mánuSl.—LausasGiuvsrS 50 aur. eint.
PrentsmlOja ÞjóðviIJans h. f.
Sóalalistaf!okkurtim, Þórsgötu 1 — Sími 7510 (þrjár línur)
Benzínhækkunin
1. maí s. 1. stóðu á Lækjartorgi á hallelújasamkomu rík-
isstjórnarinnar tveir trúnaðarmenn bifreiðastjórastéttarinn-
ar í Reykjavík, þeir Friðleifur Friðriksson, formaður Þrótt-
ar, og Ingimundur Gestsson, formaður Hreyfils. Þessir sömu
herrar mættu um kvöldið á einkasamkundu atvinnurekenda
flokksins í Holsteini og fluttu þar báðir ræður. Þessir „verka
lýðsleiðtogar“ evu báðir ímynd þeirrar manngerðar er held-
úr, að beztum árangri verði náð í kjarabaráttunni með því
að smjaðra fyrir atvinnurekendum og hanga í pilsfaldi rík-
isstjórnarinnar. Og ef til vill færir það einnig þessum tveim
herrum nokkurn árangur.
En fyrsta maí þóttust þeir samt vera fulltrúar stéttar
sinnar, og í nafni atvinnubílstjóra bar Friðleifur Friðriksson
fram eftirfarandi kröfur á Lækjartorgssamkundunni:
„Kröfur atvmnubílstjóra eru:
1) Að hætt verði við að leggja nýja tugmilljóna skatta
á stéttina.
2) Að dregið verði verulega úr þeim sköttum og tollum,
sem þegar hafa verið á hana lagðir.
Hja bifreiðastjórastéttinni eru þessar kröfur ekki aðeins
kröfur dagsins í dag, — heldur og kröfur, sem stéttinni
er ifísnauðsyn á, að komist í framkvæmd”.
Fimm dögum síðar svaraði ríkisstjórnin þessum kröfum
síns auömjúkasta þjóns. Svar hennar var framlenging á
öllum fyiri sköttum og tollum og í þokkabót 22 aura auka-
skattur á benzínlítrann, þannig að hann kemst upp í 96
aura en v'ar 57 aurar þegar núverandi stjórn tók við völdum.
Þetta er þakklæti ríkisstjórnarinnar fyrir þjónustusamlegt
starf þeirra Friðleifs og Ingimundar 1. maí og jafnan endra-
nær!
En þessi stórvægilega benzínhækkun bitnar ekki aðeins
á bifreiðastjórastéttinni þótt hún muni enn auka verulega á
erfiðleika hennar. Öll bifreiðagjöld hljóta að hækka að
miklum mun og þar með flutningskostnaður á allri vöru
innanlands. Verðhækkanir hljóta að verða afleiðingin. Þetta
á ekki sízt við um mjólk, en talsverður hluti af verði hennar
er flutningskostnaður. Þá mun yfirvofandi 25% hækkun á
fargjöldum á sérleyfisleiðum, og er sú hækkun ákveðin af
Emil Jónssyni, manninum sem taldi grunnkaupshækkanir
verkamanna glæp.
Hvað skyldi verða næsti liðurinn í baráttu ríkisstjórnar-
innar gegn dýrtíðinni?
Morgunblaðið er svo seinheppið að minnast í gær á myndir
í sambandinu við atburðina 30. marz og telur þær óvéfengjanleg
sönnunargögn. Þetta er rétt, það eru til slíkar myndir sem
„sýndu sannleikann, sögðu sögu atburðanna, sem gerzt höfðu,
eins og hún raunverulega var,“ svo að notað sé orðalág Mbl.
Þetta eru kvikmyndir sem ýmsir aðilar hafa tekið, og sýndar
hafa verið nokkrum einstaklingum.
En þau undur hafa gerzt að sjálfur lögreglustjórinn í
Reykjavík hefur bannað að þessar myndir væru sýndar almenn-
ingi af þeirri einföldu ástæðu að þær „sýndu sannleikann, sögðu
sögu atburðanna, sem gerzt höfðu, eins og hún raunverulega
var.“ — Vill nú ekki Mbl., sem hefur slíkar mætur á myndum,
taka undir þá kröfu Þjóðviljans og alls almennings að banni
lögreglustjórans verði aflétt og myndirnar, sem sýna sannleik-
ann, birtar allri þjóðiahi.?
BÆJ \HPOSTlUi\N
„Hamlef“, afrekið mikla.
Reykvíkingum gefst nú kost-
ur á að kynnast einu stórkost-
legasta leikverki sögunnar í
hinum fullkomnasta búningi.
Tjarnarbíó sýnir þeim kvik-
myndina „Hamlet“.
Snilli leikaranna, snilli leik-
stjórans, snilli myndatöku-
manna, snilli allra aðilja, er
ótrúleg. Hvert smáatriði hefur
á sér öll merki meistarans.
Sjáðu þessa mynd, og þú
munt aldrei gleyma henni. Hún
er eitt af mestu afrekum aldar-
innar.
★
Ibúar á bæjarbygglngun-
um við Skúlagötu krefj-
ast skýringa.
Einn af íbúunum í bæjar-
byggingunum við Skúlagötu
vekur athygli á dularfullum
reikningsskekkjum í sambandi
við hreingerningar þar:
Skömmu fyrir páska sendi
skrifstofa sú, sem annast eftir-
lit með húsum þessum, tvo
menn til að gera hreina stiga-
gangana. Mennirnir luku
þessu verki á 12 tímum í hús-
inu, þar sém heimildarmaður
okkar býr. Kauptaxtinn við
hreingerningar er kr. 13,50 á
klukkustund. Fyrir þessar 12
sturidir ættu því laun mann-
anna, beggja samanlagt, að
vera kr. 324,00. í húsinu búa
8 fjölskyldur, og þegar upp-
hæðin er deild með þessari tölu,
kemur í ljós, að hveiyi fjöl-
skyldu bar að greiða mönn-
unum kr. 40,50 fyrir hrein-
gerninguna á göngunum.
W
Hvað hefur orðið ura
mismunlnn ?
Svo koma reikningar frá
skrifstofu þeirri, sem hefur
með húsin að gera. Reikningur
fyrir hreingerningarnar fylgir
hitareikningi og húsaleigu, og
hann hljóðar ekki upp á kr.
40,50 eins og íbúar höfðu búizt
við, heldur kr. 46,20. Mismun-
urinn er kr. 5,70 á hverja fjöl-
skyldu, eða kr. 45,60 á allar
hinar átta fjölskyldur hússins.
Nú væri fróðlegt að vita,
hvernig þetta er til komið, og
hvað orðið hefur af peningum
þeim, sem skrifstofan innheimt-
ir itmfram hinn lögboðna taxta.
En sú upphæð verður, fyrir all-
ar byggingarnar þarna, (9 hús
með 8 fjölskyldum hvert, sam-
tals 72 fjölsk.) hvorki meira né
minna en kr. 410,40.
'k
Smyglvörur í Austur-
stræti.
Pl. skrifar: „Það mun hafa
verið Víkar en ekki Víkverji,
sem nýl sagði frá því í Morgun-
blaðinu, hvernig ungur piltur
hafði tekið sér stöðu í Austur-
stræti til að bjóða vegfarendum
tyggigúmmí til kaups. Ojú,
skyldi það vera .... það þarf
bara enginn að ímynda sér, að
tyggigúmmí sé eina varan, sem
smyglað er inn í landið.....
Það vita aliir, að smyglvörur
streyma inn í landið, enda sjást
þess alstaðar merki. Hinsvegar
er það gott dæmi um eftirlits-
leysið í þessu efni, að svarta-
markaðsverzlun skuli vera far-
in að dafna á sjálfu Austur-
stræti....“
★
Gatigur á miííí hjóna.
Loks fáein orð frá manni, sem
fór í bíó nýlega, nánar tiltekið
Nýja bíó...... Eg keypti sæti
fyrir konuna mína og sjáifan
mig, en þegar við komum í bíó-
ið, reyndust sætin vera sitt
hvoru megin við ganginn, sem
skiptir bekkjunum á efri svölun
um, og við gátum sem sé ekki
setið saman .... Þannig á ekki
að selja miða að mínum dómi.“
ur“ eftir Jón Laxdal. e) „Vald“
eftir Sig-valda Kaldalóns. 21.20 Er-
indi: Um nýjungar í krabbameins-
rannsóknum (Óiafur Bjarnason
læknir). 21.40 Tónleikar. 21.45 Lönd
og lýðir: Alaska (Ástvaldur Eydal
licensiat). 22.05 Búnaðarþáttur:
Meðferð landbúnaðarvéla (Harald-
ur Árnason vélfræðingur). 22.30
Dagskrárlok.
H Ö F N I N:
Marz kom af veiðum í gær og
fór áleiðis til útlanda. Eiliðaey fór
á veiöar og Goðafoss kom frá út-
löndum.
EIMSKIP:
Brúarfoss kom til Rvíkur 4.5. frá
Antwerpen. Dettifoss væntanlegur
til London í gær 7.5. frá Reykjav.
Pjallfoss er í Antwerpen. Goðafoss
kom til Ryíkur kl. 17.00 i gær 7.5.
frá N. Y. Lagarfoss er í Kph., fer
þaðan um miðja næstu viku til
Gautaborgar og frá Gautaborg
sennilega 14.5. til Rvíkur. Reykja-
foss kom til Rvíkur í fyrradag 6.5.
frá Kpli. Selfoss er í Rvik. Trölla-
foss fór frá Rvík 3.5. til Halifax og
N. Y. Vatnajökull kom til New-
castle-on-Tyne 4.5. fer þaðan vænt
anlega 9.5. til Leith og lestar vör-
ur til Reykjavíkui'. Laura Dan er
í Rcykjavík.
11.00 Messa í Hall-
grímskirkju; ferm
ingarguðsþjónusta
(séra Sigurj. Árna
son). 15.15 Miðdeg-
istónleikar. 16.15
Útvarp til Islendinga erlendis:
Préttir og erindi (Ólafur Björnss.
prófessor). 18.30 Bafnatimi (Þor-
steinn Ö. Stephensen). 19.30 Tón-
leikar: „Foliés d’Espagnole" fyrir
gitar eftir Ponce (plötur). 20.00
Einleikur á fiðiu (Josef lí’els-
mann): a) „Draumsjónir" eftir
Schumann. b) „Souvenir" eftir
Felzmann. e) „I-Iora staccato" eftir
Dinicu-Heifetz. 20.35 Erindi: Ilvað
er að gerast í Kína? (Jóhann
Hannesson kristniboði. — Helgi
Hjörvar flytur). 21.00 Tónskáida-
kvöld — Jón Leifs fimmtugur: Er-
indi og tónleikar. 22.05 Danslög.
23.30 Dagskrárlok.
ÚTVARPIÐ Á DIOKGUN:
20.30 Útvarpshljómsveitin: Þjóðlög
frá ýmsum löndum. 20.45 Um dag-
inn og veginn (Árni G. Eylands
stjórnarráðsfulltrúi). 21.05 Einsöng
ur (Jón Pálsson): a) Lofsöngur
eftir Bjarna Böðvarsson. b) „Hrísl-
an Ög lækurinn“'eftir Ingá T. Lár-
usson. c) „Heyr mig“ eftir Inga T.
Lárusson. d) „Ljúfar, ljósar næt-
j j Hjónunum í>or-
/■' gerði Magnúsd. og
if /jj ^ Ingvari Jónassyni,
í Jfi' ^ Blómsturvöllum,
y .&' Garði, fæddist 14
marka sonur í
fyrradag, 6. maí. — Hjónunum El-
inu Bjarnadóttur og Jóhanni Jóns-
syni, Selby Camp 22, fæddist 15
marka sonur 13. marz.
Helgidagslæknir er Gunnar Cort-
ez, Barmahlíð 27, simi 5995.
Næturvörður er í Ingólfsapóteki,
sími 1330.
Guðsþjónustur í dag:
Dómkirkjan.
Messa kl. 11 f. h.
séra Jón Auðuns.
Messa kl. 5 e. h.
Séra Bjarni Jóns-
son. Fríkirkjan,
Messa kl. 5 e. h. — Séra Árni Sig
urðsson. Haligrímskirkja. Messa
kl. 11 f. h. Ferming. — Séra Sigur
jón Árnason. Messa kl. 2 e. h. Ferm
ing. Séra Jakob Jónsson. (Kirkjan
verður opnuð almenningi kl. 1.50
e. h.). Nesprestakail. Messa í Mýr-
arhúsaskóla kl. 2.30 e. h. —• Séra
Jón Thorarensen. Laugarnespresta
kall. Messa kl. 11 f. h. (Ath. breytt
an messutíma). —t— Séra C-arSar
Svavarsson. Barnaguðsþjónusta kl.
10 f. h.
1 fyrradag, 6. ma.i,
opinberuðu trúlof-
un sína, ungfrú
Guðný Pálsdóttir
frá Skagaiti önd og
Hjalti Elíasson frá
Saurbæ, Holtum.
z Barnaskemmtunln í G. T.-húsinu
jverður endurtekin með nokkuð
“bi'eyttri dagskrá fyrir fullorðna kl.
5 e. h. í dag.
Athygli skal vakin á því, að dreg
ið verður í Happdrætti Háskólans
kl. 1 á þriðjudag, og er því aðeins
einn söiudagur eftir.
Gullfaxi fór í gær-
morgun til Kph.
Kemur hingað í
kvöld. Flugvélar F.
1. fóru í gær til Ak
ureyrar, Vestmannaeyja, Fagur-
hólsmýrar, Keflavikur og austur ó.
firði. Hekla fór til London í morg
un með um 20 farþega. Kemur
hingað annað kvöld. Vélar Loft-
leiða fóru í gær til Akureyrar og
Vestmannaeyja.
1 gær voru gef
in saman í
hjónaband af
séra Árna Sig-
urðssyni, Sigríð
ur Maríusdóttir,
Kirkjuteig 17 og Ekhardt B. Thor-
stensen, Granaskjól 7. — I gær
voru gefin saman í hjónaband, af
séra Jóni Auðuns, ungfrú Ólöf
Fríða Gísladóttii', Öikeldu, Staðar-
sveit og Sverrir Gunnarsson, Hverf
isgötu 09. Heimili ungu hjónanna
verðui' að Hrosshaga, Biskupstung
um. — í gær voru gefin saman í
hjónaband af séra Bjarna Jónssyni
ungfrú Helga Jónsdóttir, Berg-
staðastræti 29 og Gunnar Þorvarð-
arson, Miklubraut 26. — Heimili
þeirra verður að Bergstaðastræti
27. —• 1 gær voru gefin saman í
hjónaband, af séra Jóni Thoraren-
sen, ungfrú Páiina Pálsdóttir, frá
Sandvík, Eyrarbakka og Gunnar
Bragi Salómonsson, Stóra-Ási, Sel-
tjarnarnesi.
Ungbarnavernd Uíknar, Templ-
arasundi 3, er opin þriðjudaga og
föstudaga kl. 3.15—4 e. h.