Þjóðviljinn - 03.07.1949, Page 4

. ÞJÖÐVILJTtra
Suaaudagar 3. '.julí 1919
ÞlÓÐyiLllNN
Útg-efandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðans.: Ari Kárason, Magnús Torfl Óiafsson, Jónaa Árnason
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
stíg 19 — Sími 7500 (þrjár línur)
Askriftarverð: kr. 12.00 á mánuði — Lauaaaöluvcrð 50 aur. eint.
Frentsmiðja Þjóðviljana h.f.
Sósiaiistaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Simi 7010 (þrjár línur)
SfrætBMpalmæylbSi
í Upplýsingar Jóaasar Haralz á síðarjta bæjaratjórnar-
fundi um rekstur strætisvagnaona varpa skýru ljósi á
stjóm þess fyrirtækis og viðhorf bæjarstjórharí&aidsins
til almennings í bænum. í tvo mánuði hafa ráðamenn stræf-
Ssvagnanna nú átt í vinnudeilu við bifvélavirkjana. Þeim
stóð til boða að semja þegar í upphafi um þau sjálfsögðu
kjör sem samið var um á Selfossi, en þeir neituðu, þver
neituðu, með þeim árangri að nú hefur um hálfs mánaðar
skeið enginn. strætisvagn ,sézt á götum Reykjavíkur og í
hálfan annan mánuð þar áður voru ferðirnar bæði strjálar
og lélegar.
Kostnaðurinn við að ganga að hinum bófsamlegu. kröf-
um bifvélavirkjanna hefði orðið 1800 kr. á mánuöi, 21.600
ikr. á ári. 1 stað þess að ganga að því boði hafa ráðamenn
strætisvagnanna nú sóað 400.000-450.000 kr. af alxnannafé
í ekki neitt. Slíkur er kostnaðurinn við strætisvagnana,
jafnvel þótt enginn þeirra sé hreifður! 450 þúsund. króna
eyðsla til að losna við að greiða tæp 22 þúsund, það er
iiagfræði bæjarstjórnaríhaldsins.
Cg enn er sagan þó ekki fullsögð. Tekjur strætisvagn-
anna fyrir fargjöld voru í fyrra ca. 350.C00 kr. á mánuði.
Þær tekjur renna nú í vasa sérleyfishafanna sem tekið
hafa að sér samgöngur innanbæjar — með þeirri breyt-
ingu þó að öll fargjöld hafa verið tvöfölduð! Ef gert væri
ráð fyrir að jafn margt félk væri flutt og í fyrra myndu
bæjarbúar því greiða ca. 700.000 í fargjöld á mánuði með
núverandi fyrirkomúlagi. Flutmngarnir eru þó sennilega
nokkru minni sökum þess að bílarnir taka minna og eru
langtum óþægiíegri, en x staðinn kemur aukið umstang
bæjax’búa og auknar ferðir með leigubílum. En jafnvel
iþótt gert væri ráð fyrir að mannflutningar með strætis-
vögnum liefðu minnkað um fjórðung verða bæjarbúar þó
að greiða 175.000 kr. meira á mánuði með þessu endem’is-
fyrirkomulagi. Á þeini tveim mánuðxim sem liðnir eru síð-
an hið nýja heimskuflan bæjarstjómaríhaldsins hófst eru
útgjöld bæjarbúa þannig orðið a. m. k. 6—700.000 kr. til
einskis, en það er kaupuppbótin til bifvélavirkja í ca. 30 ár!
Vcm íhaldsins á bæjarstjórnarfundinum var engin og
verri en engin. Borgarstjórinn hélt því fram að samningar
við bifvélavirkja samsvöruðu fargjaldahækkun og er sú
röksemd næsta fáránleg, þegar 600—700.000 kr. hefur ver-
ið sóað til að Iosna við 21.600. En jafnvel í upphafi hefði
þessi röksemd ekki staðizt heldur. Hagnaður af strætis»
vögmmum var á síðasta ári rúml. 95.000 kr., þannig að
hægt hefði verið að veita bifvélavirkjum meira en ferfalda
|)á hækkun sem þeir fóru fram á án þess að hækka far-
HjahposthiinV
i i
Bæjarstjórnaríhaldið stendur nú svo afhjúpað í fjand-
»kap sínum við fjóra bifvélavirkja að öllu átakamiegri
sjón hefm- ekki sézt hér lengi. Væntanlega sér það nú að
sér cg lætur af fíflsku sinni, en miníiingin mun lifa; um
jþá þröngsýnu íhaldsdurga sem ræna bæjarbúa 6—700.000
|ir. til að spara tæp 2°-.000.
Pjóðsöngur á
skemmdri grammófón-
plÖtu.
„Vallargestur“ ákrifar: —
„Kæri Bæjarpóstur. — Það var
dálítxð, sem sló xnig illa, í sam-
batidx við heimsóloi finnsku í-
þróttaxnacinanna .... Eins og
siður er við slíkar heimsóknir,
var þjóðsöngur hinna erlendu
iþróttamanna leikinn áður en
lceppnin hófst. (Reyadar vissi
ég' ekki að slíkt tíðkaðist nema
þégar um millilandakeppni væri
að ræða, en það skiptir ekld
máli) Og hvemig halda menn
að finnski þjóðsöngujriiin háti
verið leikinn ? Gömul ðg slytin
grammófónplata var sett af
stað inni í skúrnum og hátal-
aramir fiuttu þjóðsöngkm það-
an og út til mannfjöldans ....
Þetta fannst mér í hæsta máta
kauðalegt af hálfu þeirra aðila,
sem sáu um keppnina. Fyrst
ekki var hægt að veita þjóð-
söngnum virðulegri umbúnáð en
þennan, t. d. með þvx að láta
lúðrasveit leika hann, þá fór
bezt á því að sleppa hónum al-
veg.
□
Þágttfal.lssýkin í
ótvarpinu.
Sami maður sendir líka þetta
bréf. — Það er, margt gott í
því, sem hann segir þessi sem
núna annast íþróttaþáttinh í út-
varpinu. Efnislega séð ætla ég
mér ekki að gagnrýna flutning
hans. En gott þætti mér, ef
liann vildx vanda málfarið betur.
.... Þágufallssýkina þyrfti
hann sérstaklega að lækna.
Maður getur t. d. ekki leyft
sér að segja „liðinu vantar",
„þeim vantar“ o. s: frv„ framrni
fyrir alþjóð .... En það er
raunar eins og flestir þeir sem
xim íþróttir ræða, ekki síður
í blöðum en í útvarpi, séu með
þessu marki brenndir að mis-
stíga sig gjarnan á brautum
móðui’mál3ins, og er illt til þess
aö vita.“
□
Bréf frá kaupanda
skálcrits.
Þá er bréf, sem „Skákunn-
andi” sendir:—„Eg vildi kvarta
yfir dálitlu við þig, Bæjarpóstur
mnn. — Þannig er mál með
vexti að ég hef lengi verið áskrif
|andi að enska skákritinu Chess,
én umboðsmaður þess hér .er
Snsbjörn Jónsson bóksali. Hef
ég venjulega haft þann sið að
borga ritið um leið og ég hef
sótt hvert hefti .... Það hefxtr
líka verið venja bókaverzlunam
innar, ef heftin hafa ekki verxð
sótt strax og þau komu, að
leggja til hþðar hefti fastra á-
skrifenda og merkja þeim þau.
— Nú vildi svo til um daginn,
að ég komst ekki til að sækja
nýtt hefti fyrr en nokkru eftir
að það barst í búðina. Og þegar
ég kom svo til að sækja það, þá
var mér tilkynnt að öll heftm
væru uppseld, og ekki væru Ieng
ur tekin frá hefti fastra áskrif-
enda.”
□
Hefur hann leyfí tíl þess.
..... Þetta fannst mér und-
. r.F i/ii
arleg framkoma gagnvart föst-
um viðskiptavinum, að láta þá
eltki einu sinni vita neitt um
þessa breyttu aEgreiðsluhætti..
.. Og líka hefur það verið að
veltast fyrir mér, hvort bók-
salian hefur leyfi til að haga sér
svona, hvort það er ekki brot á
velsæmisreglum gagnvart fyrir-
tæki, sem hefur falið honum
umboð sitt, ekki síður en gagn-
vart gömlum viðskiptavinum. —
Þætti mér gaman að heyra
fróðra manna álit um þao.“
□
Ssokkaíeysi karímaona.
Að endiugu dálítil athuga-
semd frá „Sokkalausum“: —
„Mikið er búið að vorkenna
kvenfólkinu. það erfiða hlut-
skipti að búa £ ríki, sem ekki get
ur skaffað því sokkka á fæt-
urna, og er full ástæða til þeirr
ar vorkunnar. En hvað um okk-
ur karlmennina? Karlmanna-
Sokkar eru því sem næst hættir
að fást í búðunum.......Sokka
leysi okkar karlmaana er m. ö.
o. alveg eins tilfinnanlegt og
sokkaieysi kvenfólksins ....
Við tökum því undir með kven-
fólkinu og segjuxn: Þetta getur
ekki gengið lengur.”
E I M S K I P :
Brúarfoss kom til Heylcjavikur
kl. 13.00 í gær 2.7. Dettifoss kom
til Reykjavíkur 1.7. Fjallfoss kom
til Reykjavíkur 30.6. Goðafoss er
í Kaupmannahöfn. Lagarfoss fór
frá Hull 29.G., væntaniegur til
Reykjavíkur í kvöld 2.7. Selfoss
fór frá Hambox’g1 30.6. til austur
og norðurlandsins. Tröllafoss fór
frá New Tork 28.8. til Reykja-
víkur. Vatnajökull kom til Ála-
borgar 29.6. fór þaðan 1,7. til
Reykjavíkur,
Nætiirakstur í nótt annast Litla
bílstöðin. — Sími 1380.
Helgidagslæknir: Jón Eiriksson,
Ásvallagötu 28. — Sími 7587.
Sýning S. t. B. S. opin frá 13-
21 í kvöld. kl. 21.30 upplestur
Klemens Jónsson leikari. Einleilc-
ur á pianó Jón Nordal.
11.00 Messa í Hall-
grímskirkju ((Séra
Sigurjón Árnason).
Á\
15.15. Miðde;
iston-
leikar (plötur)
a) Impromptus op.
142 eftir Schubert.' b) Sönglög eft-
ir Stephen Foster. c) „Lundúna-
forleikur” eftir John Ireland. 16.15
Útvarp til Islendinga erlenais:
Fréttir og erindi (Ejörn Magn-
ússon pi-ófessor). 18.30 Barr.atími
(Baldur Pálmason): „Börnin og
sveitasælan”; söngvar, ‘ sögur og
kvæði, 19.30 Tónleikar: Conserto
grósso í g-moll nr. 2 eftir Vivaldi
(plötur). 20.20 Einleikur á píanó
(Otto Stöterau): Lög frá ýmsum
löndum. 20.45 Erindí Snjólaug og
Sigurjón. á Laxamýri (húsfrú
Sigurlaug Árnadóttir). 21.10 Tón-
leikar: Píanókonsert í a-moll op.
17 eftir Paderewski (plötur). 21.45
Útvarpsþáttur: Dfeð norrænum út-
varpsmörxnum í. vjiiiíy á Gotlandi
(Jón ■ Þórárinssoný 22.05 Dohsiög
(plötur)_ 23:30 dagskrálok. — Á
morgun. 19.30 Tónleikar: Lög leik-
in á ýms hljóðfæri (plötur). 20.30
Útvarpshljómsveitin: Lög eftir ís-
lenzk tónskáld. 20.45 Um daginn og
veginn (Árni G. Eylands stjórnar-
ráðsf ulltrúi). 21.05 Einsöngur:
Georges Thill syngur (plötur).
21.25 Erindi: Kristidómsfræðslan
(Steingrímur Benediktsson kenn-
ari í Vestmannaeyjum). 21.45 Tón-
leikar: Sónata í G-dúr op. 30 nr. 3
eftir Beethoven (plötur)_ 22.05 Létt
lög (plötur). 22.30 Dagskrálok.
Loftleiðir hafa í
dag áætlun tll
Vestmannaeyja (2
ferðir), Akureyrar
og Isafjarðar. Á
morgun er áætlun
til Vestmannaeyja (2 ferðir), Isa-
fjarðar, Hellissands, Siglufjarðar
og Hólmavíkur. Geysir k.om frá
Kaupmannahöfn og Prestwick kl.
18 nxéð 44 farþega. Fór aftur i
morgun ki. 8 til London og Am-
sterdam, væntanlegur til baka að-
faranótt mánudags. — Frá
Flugfélagi Islands var í gær
flogið til: Akureyrar (3 ferðir),
Keflavíkur (2 ferðir), Fagurhóls-
mýrar, Kornafjarðar, Isafjai’ðar
og Siglufjarðar. Áætlunarferðir í
dag til Akureyrar, Vestmannaeyja
og Keflavíkur. Catalínavél
fer í dag til Isafjarðar og tekur
þar 20 íþróttamenn og flýgur með
þá til Færeyja með viðkomu á
Reyðarfirði til að taka benzín.
Gullfaxi fór í gærmorgun tll
Kaupmannahafnar með 35 far-
þega. Væntanlegur kl. 17.45 x dag
með 40 farþega.
1 dag verða gef
in saman í
hjónaband af
séra Eiiíki
Brynjólfssyni,
Útskálum, ung-
frú Valgei’ður Jónsdóttir frá
Akranesi og Guðbjörn Sumarliða-
son, símvirki. Heimili ungu
hjónanna veröur á Norðurstíg 3
Reykjavík. — 1 gær voru gefin
sáman í Akui:eyrarkirkju, ung-
frú Sigurlaug Ingólfsdóttir, Strand
götu 25B og stud jur. Ragnar Stein
bei’gsson, Strandgötu 23. Ennfrem-
ur uugfrú Mo.rgrét Ingólfsdóttir
og stud. theol. Kristján Róhei’ts-
son, bæði til heimilis á Strand-
götu 25B. Brúðirnar eru systur.
Heimili ungu hjónanna beggja
verður að Strandgötu 25B. —
1 gær voru gefin saman x hjóna-
band af séra Jóni Thorarensen,
ungfi’ú Gislína Sumarliðadúttir og
Guðbjartur Jónsson. Heimili ungu
hjónanna verður á Hverfisgötu
104.
Nýlegá opinberuðu
trúlofun sína, ung-
frú Helga H. Magn
úsdóttir, Ásvalla-
götu 23 og Guðjón
Ðagbjartsson, véla-
maður á Brúarfossi.
HÚSMÆÐRASKÓLINN ÓSK
Húsmseðraskólanum Ósk á
Isafíroi var slitið 16. þ. m.
Nemendur voru 40, fastir
kennarar 4. Skólinn starfaði frá
því í október. Við lok skóla-ns
höfðu nemendur skemmtun fyr-
ir bæjarbúa og handavinnusýn-
ingu, sem er sú albezta sem sézt
hefur í skólanum. — Forstööu
kona skólans er Þorbjörg
Bjarnadóttir. Skólinn er þegar
fullskipaður fyrir næsta vetur,
Hyggsi ieggja MEdií sig
fransjórdan
Hinn einvaldi forseti Sýr-
lands hefur látið þau boð út
ganga að hann hyggist leggja
Transjórdan undir sig, þegar
Abduilah konungur deyr. For-
setinn sagði orðrétt í þessu
sambandi: „Að réttu lagi .ber
aðeins að skoða Transjórdan
sem héraö í Sýrjaja.úi.!“