Þjóðviljinn - 11.09.1949, Síða 1

Síjórnarbiöðin hafa sliýrt
frá því að íslenzk pkip hafi ltom
ið nálægt rússneska síldveiði-
flotanum og hafi þá íslenzkur
sjóinaður hrópað tii þeirra
rússnesku: „Farið þið ekki að
snáfa heim?“ Honurn hafi hins
vegar borizt svar aftur á kjarn-
góðri íslenzku: „Haidið þið
kjafti.“ Hvort sem saga þessi
er sönn eða login hefur hún
verið nötuð sem uppistaða í a.
m. k. fimm greinum í stjórnar-
biöðunum og hafa þær ailar ver
ið froðufellandi af móralskri
hneykslun á þeim „kommún-
ista“ sem hafi haft sig tii þess
að hjálpa rússneska síldveiði-
f lotanum. Jafnframt segja blöð-
in að rússneski flotinn hafi eitt
hvað veitt innan landhelgi; án
þess þó að sjá nokkuð athuga-
vert við þá stjórn Iandhelgis-
gsezlunnar sem lætur sííkt við-
gangast. I*au telja að vonum
hæpið að minnast á landhelgis-
málin, eftir að Finnur Jónsson
fceypti mahogný-líkkistarnar
frægu. Þó fékk hann að skila
þeim aftur, en þjóðin situr uppi
með Hæring.
lAr Þjóðviljanum er ekki kunn-
ugt um hvort nokkur fsleud-
ingur er á rússneska síldveiði-
flotanum eða ekki. Hitt er al-
kunnugt að allar erlendar þjóð-
ir sem fiska hér við iand hafa
haft íslenzka menn í þjónustu
siani, og hefur það ekki farið
dult. Árið 1938 auglýsti Kveld-
úifur eftir íslenzkum sjómönn-
um á ítalska togara og réð
fjölda manns á skrifstofu sinni.
Um líkt leyti réð O. Johnson og
Kaaber íslenzíka sjómenn á
spænska togara hér við land
með opinberum auglýsingum.
Fyrir stríð var Jóhann Þorkell
Jósefsson fjármálaráðherra,
eigandi tunnuimar, umboðs-
maður þýzkra togara hér á
landi og réð menn á þá, og f>að
er ekki annað vitað en að hann
sé umboðsmaður emn. Og þann-
ig mæíti lengi telja, Ekkert af
þessu hefur hneyksiað stjórnar-
biöðin, umhyggja þeirra fyrir
íslenzkum hagsmanum er ein-
kennilega tengd þjóðerni þeirra
útlendinga sem í faiut eiga.
Eflaust væri rétt að athuga
hvort ekki bæri að takmarka
störf íslenzkra manna í þágu
útlendinga með lögum. Siik tak-
mörk ættu þó ekki að ná til sjó
manna einna saman. Hér á
landi eru fjölmargir menn sem
gæta erlendra hagsníuna, m. a.
allir heildsalarnir sem eru í
þjónustu erlendra fyrirtækja
og starfa á þeirra vegum. Þeg-
ar Stefán Jóhann Stefánsson
fór til Svíþjóðar 1945 sællar
minningar, gerðist hann sem
kunnugt er umboðsmaður ým-
issa stærstu fyrirtækja Svía,
og hann sóttist svo ákaflega
eftir þessari þjónustu við útlend
inga að hann lofaði að útvega
sænskum fisldmönnum sérrétt-
ind| í íslenzkri landlielgi í stað-
inn.
-fc Allt eru þetta þó smámunir
hjá því að rOdsstjóra Isiands j
14. árgangur.
Sunnudagur 11. september 1949
200. tölublað.

Westrœnf skoSanafrelsi:
(slenzkum sfúdent! neitað u
vistarleyfi í Bandarik*
Ástœðan er sú að hann var meðiimur í
Féiagi réftœkra stúdenta í Háskólanum
íslenzkir námsmenn hafa sem kunmigt er Ieitað all-
mikið til Bandaríkjanna, enda era þar góðir skólar í ýms-
um fræðuHk En nú er svo að sjá sem eftirleiðis muni ekki
komast aðrir námsmenn þangað vestur en þeir sem í einu
og öðru fylgja hinni vestrænu línu — og hafa í vegarnesti
blessim Heimdallar.
I haust sótti ungur íslenzkur stúdent um dvalarleyfi
til náms í Bandaríkjunum. Ilann er mjög góður námsmað-
ur, með hátt stúdentspróf, ötull og reglusamur. Honum
gekk greiðlega að fá skólavis,t vestra, en þegar svar kom
við umsókninni um dvalarleyfi í iandinu var því skilyrðls-
laust neitað. Stúdentinn bað nm skýringar á bandaríska
sendiráðinu og fékk þá þau svör að honum yrði ekki leyfð
landvist í Bandaríkjunum — þar sem hann hefði verið með-
limur í félagi róttækra stúdenta í Háskóiaimm veturhm
áður!
r
I
Suður-Afríku
Fréttaritari Keuters í Jo-
hannesburg skýrir frá því,
íð dómsmálaráðh. hafi opnað
i Leslie í Austur-Transwaal
nýtt fangelsi yfir 300 svert-
ingjafanga, sem á að leigja
út til landbúnaðarviimu.
Hlutafélagið „Leslie Associ-
ation I,abour Supply Comp-
any“ hefur byggt fangelsið
og hluthafarnir eiga að fá
fangana á leigu fyrlr einn
shilling og níu pence (ísl. kr.
2.35) á dag.
Þessi neitun baudaríska sendi
ráðsins kom ekki að sök fyrir
stúdentinn, hann komst á skóla
í Evrópu sem sizt mun síðri
þeim bandaríska. En þessi saga
gefur glögga mynd af lýðræðinu
og skoðanafrelsinu í hinu vvesc-
ræna föðurlandi stjórnarflokK-
anna.
En hún gefur einnig hug-
mynd um það hversu víðtækt
njósnarkerfi Bandaríkjanna hér
á landi er. Þessi stúdent var
ekki í stjórn Félags róttækra
stúdenta og kom aldrei fram
opinberlega fyrir þess hönd.
Hann var aðeins venjulegur
meðlimur. Engu að síður vissi
bandaríska sendiráðið um að
hann var meðlimur í þessum
geigvænlega félagsskap sem
væntanlega er „hættulegur ör-
yggi Bandaríkjanna.‘‘ Skýring-
in á því getur vart verið önnur
en sú
að einhverjir féiagar stúd-
entsins í Háskólanum séu
bandarískir njósnarar, geíi
stjórnmálaskoðanlr félaga-
sinna upp við bandaríska
sendiráðið- Koma þar vænt-
anlega ekki aðrir til greina
en einhverjir forustumenn
Heimdaliar eða Vöku.
Má vissulega segja að þetta
sé verðugt hlutverk fyrir æsku-
lýðsfélag þess flokks sem kenn-
ir sig við sjálMæði landsins.
Omrchill lék tveim skjöldum 1942
MeSasi orasian um Slalingiad slóð sem hæst lagði
hann á ráð um haitialag Veslnr-Evrápn og
Bandaríkjanna gegn Sovétríkjnrmii
Brezki íhaldsmaðurinn MacMiÍlan Ijóstraði því upp
með leyfi Winston Churchill á fundi Evrópuráðsins í Stras-
bourg, að 1942 var Churchill farinn að undirbúa bandalag
Vesturveldanna gegn Sovétríkjunum.
Á fundi ráðgjafarsamkomu
Evrópuráðsins las MacMillan
Þrjó ný Islands-

og allir ráðemenn stjórnarflokk
anna eru keyptir agentar banda
ríska auðvaldsins, launaðir í
dollurum. Þá staðreynd á nú að
reyna að dylja bak við furðu-
söguna um ávarpáð frá rúss-
neska flo^anum: „Haklið þið
kjaftá.“
I frjáisíþróttakeppninni milli
Svíþjóðar og annarra Norður-
landa voru þrjú ný Islandsmet
sett í gær. Öra Clatisen vann
tugþrautarkeppnina með 7259
stigum en næstl rnaður náði
8779 stigum. Fyrra íslandsmet
Arnar, sett í Osló í sunmr var
7197 stig. Árangur Arnar var:
110 metra grindahlaup 15,3 sek.
stangarstökk 3,40 m. 1500 m.
hlaup 4.49,4 kringlukast 36,13
m. og spjótikast 45,24 m. Honum
mistókst í köstunum og náði því
ekki eins góðum árangri og
vænz.t hafði verið.
Langstökkið vann Torfi Bryn
geirsson, stökk 7,24 metra og
setti nýtt ísíandsmet. Fyrra
metið 7,12 átti hann sjálfur.
Guðmundur Lárusson var
annar í 400 metra hlaupi á 48,9
F'j'amhald á 8. síðu
upp nokkrar glefsur úr skýrslu,
sem Churchill lét frá sér fara
í október 1942, rétt áður en
straumhvörf urðu 1 styrjöldinni
Kssnmgasjóðvi
sljémaiandstóðBimax:
Winston Churchill
með sigri Rauða hersins yfir
þýzka hernum við Stalingrad.
Churchill sagði m. a.: „Eg
verð að játa, að hugsanir mín-
ar dvelja fyrst og fremst við
Evrópu, við endjneisn áhrifa
Evrópu sem móðurmeginlands
nútímaþjóðanna cg siðmenning
ar þeirra. Það væri ólýsanleg
ógæfa, ef russnesk yillimennska
Fyrsta vika söfnunarinnar
í kosningasjóð stjórnarand-
stöðunnar í Reykjavík skil-
aði 3.300 krónum.
En þetta er aðeins upp-
hafið, því söfnunin er rétt
að komast í gang. Hins veg-
ar er hægt að segja frá því,
að i þessari upphæð eru
framlög frá kjósendum, seml
fram að þessu hafa kosið
stjórnarflokkana, ea ætla
sér nú að kjósa stjóraarand-
stöðuna.
Þá er og skylt að geta
þess, að nökkrir verkamenn
hafa ákveðið að greiða viku-
lega í kosningasjóðinn og er
vonandi, að þetta fordæmi
verði mörgum öðrum til fyr-
irmyndar.
En nú þarf söfnunin að
kornast í fuilan gang. Næsta
vika þarf að skila marg-
faldri upphæð á við hina
fyrstu.
Allir hinir mörgu stjórn-
arandstæðingar í Reykjavík
þurfa að líta á það sem sara-
eiginiegt verkefni að efla
kosningasjóð sinn. Því rösk-
legar sem unnið verður að
söfnuninni, því meiri mögu-
Iedkar verða á því að þjóð-
íuni takist að losna við þá
plágu, sem núverandi ríkis-
stjórn er.
Hjálpið öll til við söfn'un-
ina. Skiiið daglega í skrif-
stofu hennar að Þórsgötu 1.
Markmiðið er, að hver ein-
asti stjórnarandstæðingur í
Reykjavík leggi fram sinn
skerf í kosningasjóð stjórn-
arandstöðunnar.
legði undir sig menningu og
fullveldi hinna gömlu Evrópu-
þjóða. Þótt það sé hart að þurfa
að segja það nú, vona ég, að
Evrópúfjölskyldan komi fram
sem ein heild undir forystu
Evrópuráðs.......Við verðum
auðvitað að vinna með Banda-
ríkjamönnum á inargan hátt
og eins vel og hægt er.“
Tvöfeldni Churchills kemur
vel fram, ef borið er saman við
þetta það sem hann sagði '■
neðri deild brezka þingsins 11-
nóvember 1942, fáum vikum
eftir að skýrslan var skrifuð.
Þá sagði hann: „Hjarta mín'i
hefur blætt vegna Rússlands . .
.. Eitt má maður aldrei gera,
og það er að blekkja banda-
menn sína........ Það er stað-
reynd, að fullkominn skilningur
ríkir milli okkar (Stalíns).“