Þjóðviljinn - 12.11.1949, Blaðsíða 5

Laugardagur ~12. oóv.' '1949 "
' ÞJOÐVILJINN
Ráðstjórnaiih;eyfingiii
kínverska.
Á síðari hluta ársins 1927
máttu þeir, sem voru aðeins á-
liorfendur að hinum mikla hild
arleik í Kina, ætla, að hin kín
verska þjóðbylting ryiini að lok
um í slíkum farvegi, að erlend
um og innlendum valdhöfum
stafaði ekki hætta af. í raun-
' inni var það líka svo, að alda
byltingarinnar hafði brotnað,
afturhaldsöflin í Kúómíntang-
flokknum höfðu undir leiðsögn
Sjangkaisjeks brotið á bak aft
■ - ■ • • • • • * •
ur hið byltingarsinnaða forustu
lið lágstéttanna, kommúnista-
flokkinn, og notað þar hið
þrautreynda húsráð allra gagn
byltinga: að öxin og jörðin
geymdi hann bezt. Svo sem jafn
an vill verða í útsogi bylting-
anna, þá vissu margir
• í forustuliði flokksins ekki
sitt Tjúkandi ' ráð, og'
- flokkurinn var allianga hríð
mjög tvílráður um þá stefnu,
. er taka. skyldi. Slíkt var raun-
ar engin furða. Hitt vekur í
rauninni undrun manns, er mað-
ur veltir fyrir sér þessum við
burðum nærri aldarf jórðungi,
síðar, hve fljótir hinir ldn-
versku byltingamenn voru að
átta sig á hinum nýju aðstæð
um, sem skapazt höfðu eftir
svik Kúómíntangflokksins, og
hve miklu þeir fengu bjargað
úr skipbroti hinnar kínversku
þjóðbyltingar.
Þótt Kúómíntangflokkurinn
virtist hafa byltinguna á valdi
sínu á haustmánuðum ársins
1927, þá logaði mikill hluti Suð
ur-Kína í uppreisnum bænda,
verkamanna og hersveita Kúó
míntangflokksins, sem risið
höfðu upp gegn svikum flokks
stjórnarinnar. Þetta voru fyrstu
forboðar hinnar sjálfstæðu kín
versku lágstéttabyltingar, sem
Sjangkaisjek hefur glímt við í
rúma tvo áratugi. Þessar upp-
reisnir voru skipulagðar af ung
um byltingarmönnum kommún
istaflokksins og Kúómíntang
flokksins. Nöfn foringjanna í
þessum uppreisnum vöktu um
þetta leyti litla atliygli, þeir
voru kallaðir ótíndir ræningja-
höfðingjar í fréttum blaðanna.
Nú lýsa nöfn þeirra á festingu
kínverskrar sögu: Maótsetung,
Sjúte, HóLung. Meðan Sjang-
kaisjek framdi múgaftökur sín-
ar í Sjanghai og öðrum stór
borgum lögðu þessir ungu ó-
þekktu byltingarmenn grund
völl að einni voldugustu og
furðulegustu alþýðuhreyfingu,
sem veraldarsagan kann að
herma frá.
Hinn 1. dag ágústmánaðar
1927 gerðust þau tíðindi í borg
inni Nantsjang, liöfuðborg Kí-
angsífylkis, að nokkrar sveitir
í þjóðbyltingarher Kúómíntang
flokksins gerðu uppreisn gegn
stjórninni og tóku borgina her-
ASlA sefur ASÍA'-tmknar
VI. G R E I N
'kjarai hins' racða faers rá&tjóiPFi
arhéraðanna kínvershu.
Það er ijft. gaznan. að ieyra
sannleikann af vörum óvin-
anna. Einn af fremstu mönnum
Kúómintangflokksins, Jang-
tsían, lýsir vexti kommúnista-
herjanna í rítgerð, sem : hann
skrifaði 1931, á þéssá hmd:
„Rauði herinn hefur ‘ vaxið: met
ótrúlegum hraða eíðustu þrjú
árin. Sem dæmi ma nefná 'þáð,'
að er leiðtogar Nantsjangupp-
reisnarinaar jirðu’ að hyerfa ur.
-borginni- og halda liði sinu í
suðUrátt, höfðu þeir ekki á -aí-
skipá nema 7- byssum.- Nú -er
eirin. þéssarð" leiðtcga -yfirSor-'
ingi 10. rauða -herfylkisins og
ræður yfir 12000 mönnum og
3000 byssum. Þegar Sjú-te var' tökusveitum
-þmBarct ajþýctmppreisna r Suð- ' fórustu bbrgárastéttarkmar í
.■úr-Kíaá :ætluðu- sér■ ekki eirr-1 þjóðbyltingu Kínvsrja. Nú-leið
ungis að vinna sigur í orustum. í að þeirri stund, er þeir urðu að
Þeir ætiuðu að vinna sigur i : endurskoða mát sitt-á þróun
ftyrjöld álþýóurinar við jfir- j hinnar kínversku byltingar og
stéttirnár, framkvæma hina fé- | marka stefnu fiokksins í myrk-
lagslégu byltingu; aem ■ nú- lá viði kínverskra þjóðfélags-
vandaraála. Því fór :fjarri, að
ieiðin,.-sem fara skyldi, væxi
giögg. Margir kínverskir kom-
múnistar voru andvígir því, að
flokkítrinn gengist fyrir vogn-
nðum uppreismnn raeðal baenda.
En eihn kínvéhsknr kommúnisti,
j maður af bændaættum, sem var
þaulkunnugur högum bænda-
særð ' af- -ieiðfogum J stéttárihnar,, ,s4, G aljra
” Hmir j'tnanna ljósast, pð.framtíð hinn
þrír j ár kíhverskh þjóðbyítingar lá
' 'Svern
Krktjánsson
sviköir'bg
Kúómintali'gfitJkksm:
kírtversku ' kpmmúnstar,
sem sloppið höfðu' undan af-
Sjangkaiséks,
þessi fyrsti alþýðuher kommúii-
ista taldi ekki . nema 1000
manhs, er hahri hafði hréiðráð
um sig í fjállavíginu. Herinn
hafðist þárna'víð frá því um
veturinn 1927 fram á haust
1928. í nóvembermánuði 1927
hafði fyrsta ráðstjórnin verið
sett á stofn í Tsalin á lahda-
mærum Húnánfylkis. Lýðræði
var komið á í'því héráði, ér ráð
stjórniii hafði á valdi sínu, og
Maó-tse-tung reis öndverður
gegn ,,róttækum“ ofsamönnum,
er vildu fara lengra en góðu
hófi gegndi og efni stóðu tilJ
I maímánuði 1928 bættist al-
þýðuhernum á Sjingkanshan-
f jalli góður liðsmaður. Það var
Sjú-te, hinn mikli hershöfðingi
kínverskrá ' kommúnista. Hann
hafði brotizt út úr :herkví Kúó
mintangsveitanna og komizt til
stöðva iMaótsetungs. Þessir
tveir méan hafa síðan lrtt skiíið
samvistir cg mun víst eins-
’dæmi, að tveir svo 'stórbrotnir
menn hafi getað unnið saman
með slíkum ágætum og þeir.
Það sem einkum . einkenhir
þersa menn er látleysi þeirra
og- hófsemi, ekki aðeins í per-
sónulegu lífi, heldur öllu held-
ur í stjómmámm og hermálum.
Hjá þeim gætir aldrei óhemju-
okapar í pólitísku og hernað-
arlegu starfi, þeir reiða aldrei
fólgin í skipuiagningu bænda
undir forustu kommúnieta-
flokksins. Þessi maður var
Maó-tse-tung, núverandi fbr-
seti hins unga kínverska alþýðu'. cvo hátt til höggs, að ekkert
lýðveldis. j verði úr högginu nema vindur-
Maó-tse-tung vár einn af stofn ’nn einn. Þeir hafa aldrei færst
endum kommúnistaflokksins, enj meira í fang en þeir gátu ann-
hafði auk þess átt sæti í mið þótt þeir hafi verið kröfu-
harðir bæði við sjálfa sig og
aðra. En allt starf þeirra er
markað þeim eiginleikum, sem
stjórn Kúómíntangflokksins
meðan báðir flokkar unnu sam-
an, svo sem fyrr hefur verið
Ifrá sagt. Hann hafði m. a.
jstjórnað bændadeild kommún-
istaflokksins og hafði fyrstur
manna vakið máls á því i flokkn
um, að taka þyrfti upp aðra
stefnu gagnvart bændum, en
lengi var málflutningi hans
ekki sinnt. Haustið 1927 var
hann sendur af flokknum til
vinnustíi Leninismans: ame-
rískri verkhyggni cg rúrsnesk-
um eldmóci. Þetta kom þegar
fram, er þeiráMaó-tse-tung og
ojú-te báru saman ráð sín i
fja’.iavíginu á Sjingkanshan cg
rædd'i. um framtSð þeirrar
Maó-tse-túne
Sjangsa í Húnanfylki til að hreyfingar, er þeir höfðu vakið.
starfa þar meðal bænda. Þar^ Vemi xom saman um, að engin
kom hann sér niður á stefnu- tök væru á að ráðast í stór-
skrá, er hann vildi að framkv.j ~elldar hernaðaraðgerðir, svo
væri þegar í stað: að myndaðurj pem t&ku stærrl borga, er
yrði byltingarsinnaður her. „aVgit. eggjuðu til. Hitt skipti
bænda og verkamanna, að allari
forseti Kína (t.h.) og Sjú-te yfirhershöfðingi, bænaa og verKamanna, ao auaij megtu máli að sklpta jörðum
höfðu forysíu í kínversku ráðsíjórnarhreyfingunni og hafa nú j jarðir gósseiganaa idu tek-ij mllll &senda 0g stofna ráðstjórp/
ar eignarnámi, að kommúnista-
leitt alþyðu Kína i'ram til follnaðarsigars. L, ,, • 'v '.
ö iflokkurmn setti a stofn stjorn ...
| byðuna vopnum. Að ooru leyti
ii Hunanfylki, ohaða Kuomm- -
hrakinn úr Kíangsí 1927 0gi urcu að Sera sér þess ljósa 'tang, og loks að skipulögð yrðu;
hélt undan til Húnanfylkis og
sameinaðist þar liðsveitum
Maó-tre-túng, hafði hann ekki
meira en 200—300 byssur. Síc-
ar varð hann yfirhershöfðingi
alls rauca hersins cg undir
stjórn lians eru um 33,G0cj
manna, er hafa um 15,000 b\'
ur. Þessi vitnisbarcur Eúómin-1
tangsmannsins gefur góða
mynd af þeim efnum sem ai-
þýðuherinn kínverski var stofn
oem víðast cg birgja sveitaal-
num. Að öðra leyti
'kyldi frjá’.s verzlun.verá leyfð
j grein, við hvaffa siétt þjóðfé- 'ráð (sovét) á landsbyggðinni,
háruíum þeim, er alþýðuráð-
lagsins þeir urðu að styðjast á hvar sem því yrði við komið. j atjórn.n hefci a valdi sínó, gnð
þeim stundum, er verkalýðs-1 I septembermánuði 1927 hafði 1 '»kyidu veitt herföngum fjand-
hreyfingin hafði verið brotin kommúnistum tekizt að skipu-j mannanna og yfirleitt farið að
uu, t á l3a>. attur f kom-l leggja uppreisnir meðal bænda i með mildi í hernumdum sveit-
' um gervallt Húnanfylki ogj
stofna fyrstu hersveitir bænaaj
og verkamanna. Her þessi afl-.j
aði sér fyrst og fremst, liðs-j
manna meðal bænda og náma
verkamanna fylkisins, en aukj
mur.istaiíokknum
enn é
"'okknum voru menn
á Einu máii um þetta.
nrglr frætjifinenn sósíalism-
n hafa bæði fyrr og cíðar
iið það ganga goðgá næst, að
mmúnistar einbeittu sér af
álefli að vandam;
námi. Leiðtogar uppreisnarinn-j aður úr. Sundurlausir hópar upp | kommúnis
ar voru ungir liðsforingjar og! reisnarmanna^ nálega vopn-
kommúnistar, Je-ting, Hó-Lung1 lausir, afla sér vopna í viður-
og Sjú-te. Hinn síðastnefndi eign við fjandmannaherina og
vaið síðar yfiifoiingi alls hins ^ynda smám saman hárðsnúinn
kommúníska alþýðuhers. Upp-
reisnarmenn héldu völdum í
borginni aðeins skamma stund
og urðu að hverfa með lið sitt
suður til Kvangtungfylkis og
þar var her þeirra sundrað. En
leifar hersins undir forustu Sjú-
te sluppu úr greipum fjand
maníiarihá og urðu ásamt öðr-
um uppreisnarmönnum fyrsti
hsr, skapa frumlega hernaðar-
list, í samræmi við þau skilyrði,
sem baráttan við ofureflið legg
ur þeim á herðar. Þetta stór-
virki, sem vekur furðu c.ils
heimsins, hefði þó aldrei vetið
unnið, ef þeir hefðu eingöngu
látið hernaðarleg stjónarnuð
ráða gerðum sínum. Leiðtogar
n bænda,
fyrst og
fremst flekkur öreiga borg-
anna, verkalýðsins. Lenin hafði
fyrstur manna túlkað hlutverk
kormnúnista í byltingarsinnuðu-
bændalandi og sannað í reynd,
að verkalýðsflokkur verður að
taka forustu í bændabyltingu
20. aldar, þar sem borgarastétt
in hefur ekki lengur sögulega
ráð á því að leysa verkefni
slíkrar bændabyltingar. Kín-
verskir kommúnistar höfðu
uppreisnarsveitum Kúómíntang
hersins. Var hann kallaður „1.
herfylki 1. bænda- og verkaj
mannáhérsins.“ Þótt her þessil
væri fámennur hafði hann for-j
ustu.í bændauppreisnum fylkis-1
ins og braut sér leiðj
suður Húnanfylki og sett-1
ist !að í Sjingkanshan, j
en það er öflugt fjallavígi j ar sóttu
á landamærum Húnan- og Kí
angsífylkis. Á leiðinni týndi her
inn mjög tölunni, agi var lítill
og margt manna féll I látlaus-
um bardögum vð sveitir Kúó-
um. A T"'onr,í 13 hátt tckst rað-
otjórna: rlireVJ :ingu hinna kín-
versku l-j-vypyv lúnista að afl; 3, sér
hylli c; i' hroc iurs, er barat viðs
vegar i ja- vggoir Eína.
Dvöl ’ komi núnistaherjan na 4
Sjingka .níjhar ifjalli varð n ú cll
erfiðari eftir því sem liðinu
fjölgaði í og minna varð um
vistir. Liðið var nú e: ndur-
skipula; gt og hinn frægi 4. rauöi
her sk apaður. Sjú-te tcl i við
herrtjórn ha: ns, en Maó-tse -tung
varö p ólitískur fulltrúi hans.
Herir Kúómintangetjórnarinn-
o fjallavíginu, en
Sjú-te brauzt út úr herkvínni,
svo sem hann átti cft eftir að
gera sícar, og hóf mikla sókn
suður Kíangsífylki. Þessi sókn
fengið dýrkeypta reynslu af míntangstjómarinnar, svo að Framhald ». 7. síðu