Þjóðviljinn - 22.02.1950, Page 4
4
ÞJÓÐVILJI N N
Miðvikudagur 22. febrúar 1950.
ÞlÓÐVILIINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Slgurður Guðmundsson (áb.)
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfl Ólafsson, Jónas Arnason
Auglýslngastjóri: Jónsteinn HaraJdsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
Btig 19 — Simi 7500 (þrjár línur)
Xskrlftarverð: kr. 12.00 á mán. — Lausasöluverð 50 aur, eint
Prentsmiðja Þjóðviljans h'f.
Sósialistaflokkurlnn, Þórsgötu 1 — Síml 7510 (þrjár línur)
Verkin lofa meistarann
Það er ekki ýkjalangt síðan að Ólafur Thors hélt eft-
Srminnilega ræðu um ástandið í markaðsmálunum og
afrek flokksbróður síns, Bjarna Benediktssonar, í þeim
efnum. Hlóð hann Bjarna miklu lofi, sagði að hann hefði
haldið við eldri mörkuðum íslendinga og aukið þá af
mikilli lipurð og festu. Aldrei hefur ástandið verið betra
í markaðsmálunum, sagði hann með yfirlæti hins sjálfs-
umglaða manns í röddinni, og lauk máli sínu með þeirri
röksemd sem sízt verður véfengd: „Verkin lofa meist-
arann.“
Já, verkin lofa meistarann, víst er um það. Vísir
birtir lof verkanna á þennan hátt í forustugrein sinni í
iyrradag: „Útvegsmenn munu líta svo á, að gengislækk-
un sé algerlega ófullnægjandi, ein út af fyrir sig, með því
að markaður sé ekki fyrir hendi fyrir hraðfrystan fisk
eða ísaðan fisk“.
'Markaður ekki fyrir hendi fyrir hraðfrystan fisk eða
ísaðan, þannig tala verkin að sögn Vísis. Og þá er ekki
að furða þó jafnvel útgerðarauðvaldið viðurkenni fánýti
gengislækkunar. úndanfarið hafa togarasölurnar verið
þannig í Bretlandi að verðið sem fengizt hefur fyrir ísaða
fiskinn hefur rétt rúmlega nægt fyrir kostnaði í Bret-
landi sjálfu! Og hvað stoðar þá að lækka gengið? í Bret-
landi eru nú óseld 15—20.000 tonn af hraðfrystum fiski
og talið að þau muni ekki vera seld fyrr en undir árslok.
Verzlunarsendinefnd hefur dvalizt í Vestur-Þýzkalandi
síðan um áramót og árangurinn af dvöl hennar hefur
til þess verið neikvæður að mestu. Svipaða sögu er að
segja um Holland og Frakkland. Þessir markaðir hinna
ástríku samvinnuþjóða eru að lokast, sökum þess að þær
þykjast sjálfar framleiða nægilegt miðað við litla og
rýrnandi kaupgetu almennings. Og hvað stoðar þá að
lækka gengið?
Verkin lofa meistarann, sagði Ólafur Thors og
þannig hljómar lof þeirra. Og víst er um það að meist-
arinn iBjarni Benediktsson ber fulla ábyrgð á verkum
sínum. Þau hafa ekki verið mótuð af hagsmunum íslend-
inga, heldur fyrirskipunum frá hinum voldugu yfirboð-
urum vestanhafs. Afurðasölumál íslendinga hafa verið
liður í kalda stríðinu, og mun enginn agent Bandaríkj-
anna í Evrópu haf verið jafn hundhlýðinn og meistarinn
Bjarni Benediktsson. Hann hefur í einu og öllu látið
stjórnast af þeim sjónarmiðum sem hið heimskunna enska
ihaldsblað Observer túlkaði á þessa leið í maí 1949:
„Það er hafin barátta fyrir verzlun milli Austur- og
Vestur-Evrópu. Það hljómar mjög sakleysislega... aukin
viðskipti milli Austur- og Vestur-Evrópu myndu gera
Vestur-Evrópu óháðari amerískum matvælum og minnka
þannig dollarahallann. All hljómar þetta freistandi: En
ef við föllum fyrir freistingunni, myndu pólitísku afleið-
ingarnar verða ægilegar... Verzlunin milli Austur- og
Vestur-Evrópu verður ekki aðskilin frá kalda stríðinu.
Okkar stefna verður að vera að beina verzlun Vesturevrópu
til svæða, þar sem sú verzlun hjálpar til að styðja mót-
spymuna gegn Rússlandi og hindra þá verzlun, iþegar hún
anyndi hjálpa fylgiríkjum Rússa“.
Þessari stefnu hefur meistarinn fylg't. Hann vildi
hjálpa til í kalda stríðinu og hann átti von á hjálp á
móti. En sú hjálp brást. Þegar meistarinn var búinn að
rígbinda ísland efnahagskerfi marsjalllandanna (kom
eparkið sem nú svíður mest undan. Auðyald Vestur-
BÆ J AUPOSTIRIN N
Vill fá erindi Sverris.
lá stálþráð.
,,Utanbæjarmaður“ skrifar:
•— „Kæri Bæjarpóstur! — Eg
er einn af þeim sem hlustuðu
á erindi Sverris Kristjánssonar
sagnfræðings, Úr sögu imperi-
alismans, eins og hann nefndi
það. — Mér datt í hug hvort
það væri ekki heppilegt að taka
slík erindi upp á stálþráð, fyrir
okkur sem eigum heima utan-
bæjar, svo við getum einnig
notið þeirra — innan okkar
félagsskapar. — Eg vona að
Sósíalistafélag Reykjavíkur
skilji þýðingu .þess. — Með
kveðju. — Utanbæjarmaður.“
□
Vill fá þurrkaða ávexti.
Kona ein, sem hefur mikinn
hug á að fluttir verði inn þurrk
aðir ávextir, sendir eftirfarandi
bréf: — „Kæri bæjarpóstur! —
Það er oft réttilega talað um
nauðeyn þess, að við Islending-
ar fáum meira af ávöxtum en
verið hefur hin seinustu árin,
og bent á að engir verulegir
örðugleikar, hvorki fjárhags-
legir né aðrir, þyrftu að vera
á því að halda þeim málum í
því horfi sem ákjósanlegt mætti
kallast. En það ber minna á
því að stjórnarvöldin fáist til
að hlýða þessum ábendingum.
Að vísu er einstöku sinnum
fluttur inn dálítill slatti af epl-
um, og þá helzt í kringum stór
liátíðir, en þetta er ekki annað
en kák — ég vil segja hneyksl-
anlegt kák — sem gerir hvorki
til né frá að breyta ástandinu.
n
Eplin rýrna um allt
að 25%.
„Og það var einmitt út af
þessum- eplainnflutningi, sem ég
tók pennann til að skrifa þér
.... -— Það er vitað mál að
epli eru viðkvæm og þola illa
geymslu. Það þarf að geyma
þau í sérstökum geymsluhúsum,
ef vel á að vera, en slík geymslu
hús eru víst ekki til hér. Þess-
vegna skemmast eplin mjög
fljótt, eftir að þau eru komin
til landsins (og raunar líka á
leiðinni þar sem þau liggja í
venjulegum skipslestum innan
um annan varning), og hef ég
það eftir manni, sem málunum
er kunnugur, að af þessu orsak
ist svo mikil rýrnun á birgðun-
um, að ekki sé ofætlað að hún
nemi að meðaltali 25%. Það er
m.ö.o. heldur „slæmur bissness“'
að kaupa epli til íslands... .
□
Heldur apríkósur,
sveskjur og rúsínur
en ónýt epli.
„....Ekki má skilja þessi
orð mín svo að ég sé á móti
því að nýir ávextir séu fluttir
hingað. En ég er á móti þessu
dæmalaust fáránlega káki,
sem viðgengst í þessu efni....
Og heldur en að fluttir 'séu inn
þessir smáskammtar af eplum,
sem rýrna um allt að því fjórð-
ung við flutning og geymslu,
mundi ég miklu frekar kjósa
að fá þurrkaða ávexti, sem lítil
hætta er á að skemmist eða
rýrni, þó geymdar séu dálítinn
tíma. . . . Eg þykist sem sé
mæla fyrir munn flestra hús-
mæðra þegar ég beini þeim
orðum til Grænmetisverzlunar-
innar — eða hvaða annars að-
ila sem hefur með þessi mál að
gera -— að það mundi koma sér
miklu betur fyrir okkur að fá
að staðaldri þurrkaða ávexti,
í staðinn fyrir þessa hálfónýtu
eplaskammta með höppum og
glöppum. . . . Og það þýðir
ekkert að reyna að telja okkur
trú um, að þjóðfélagið ha.fi ekki
ráð á slíkum innflutningi. All-
ar þesskonar fullyrðingar falla
dauðar og ómerkar andspænis
þeirri staðreynd, að jafnvel í
allri eymd og hallæri kreppu-
áranna fyrir stríð fengust á-
vallt þurrkaðir ávextir — þurrk
uð epii, apríkó;ur, sveskjur,
rúsínur, gráfíkjur o.s.frv. —
í búðunum. . . . Eva.“
□
(Þágufallssýki í
stóru letri.
Margir munu hafa veitt at-
hygli sérkennilegri fyrirsögn
sem birtist með stóru letri í
Morgunblaðinu síðastliðinn
sunnudag. Fyrirsögnin hljóðaði
svo: „Rússum skortir viljann
til samkomulags segir Attlee“.
— Útaf þessu hefur einn les-
andinn sent ofurlitla athuga-
semd, þar sem hann bendir á,
að hér er um að ræða stærsta
og víðlesnasta blað landsins;
og segir að lokum „að „ein-
hverjum“ skorti bereýnilega
þekkingu á íslenzkri tungu.“
★
HÖFNIN.
Akurey og Ingólfur Arnarson
komu af veiðum í gær.
Einarsson Zoega
Foldin er í Reykjavík. Linge-
stroom fermir í Amsterdam 25.
þ. m.
Ríklsskip
Hekla er í Reykjavík. Esja fer
frá Reykjavík i kvöld vestur um
land til Akureyrar. Herðubreið fór
frá Reýkjavík í gærkvöld austur
um land til Siglufjarðar. Skjald-
breið er á i leið frá Húnaflóa til
Reykjavíkur Þyrill er í flutning-
um i Faxaflóa.
EIMSKIP:
Brúarfoss kom til Abo í Finn-
landi 18.2. fer þaðan væntanlega
23.2. til Kauþmánnáhafnar. Detti-
foss var væntanlegur til Vestm.-
eyja kl. 13.00.- í gærdag 21.2. frá
Stykkishólmi. Fjallfoss fór frá
Norðfirði um hádegi i gær 21.2.
til Seyðisfjarðar. Goðafoss kom
til N. Y. 17.2. frá Reykjavík. Lag
arfoss kom til Hull 19.2., fer það
an 21.2. til Leith og Reykjavíkur.
Selfoss fór frá Hofsósi 19.2. til
Kaupmannahafnar. Tröllafoss fór
frá Reykjavík 14.2: til N. Y. Vatna
jökull fór frá Danzig 17.2. til R-
víkur.
Föstumessa kl. 8.15 e. h. — Séra
Þorsteinn Björnsson.
, Nýlega voru
gefin saman í
hjónaband, ung
fr. Kristin Jóns
dóttir, Reykja-
yík og Sigurð-
ur Kristjánsson, skrifstofumaður
hjá K. V. A., Akureyri. —
Sl. laugardag opin-
beruðu trúlofun
sína, ungfrú Jór-
unn Jónsdóttir, Há
teigsveg 40 og Pét
ur Sörlason, starfs
maður hjá Stálsmiðjunni, Hverfis-
götu 102 B. — Nýlega opinberuðu
trúlofun sína, ungfrú Ingibjörg
Pálsdóttir, Skólavörðustig 3 og
Þorgrímur Tómasson, framkv.stj.,
Bröttugötu 6, Reykjavík. — Ný-(
lega opinberuðu trúlofun sína ung
frú Halldóra S. Gissurardóttir og
Högni Egilsson. Bæði til heimilis
á Suðureyri, Súgandafirði.
Málfundir Verzlunarmanna hefjast
að nýju.
1 kvöld kl. 8.30 hefjast að nýju
hinir vinsælu málf undir verzlunar-
manna í Félagsheimili Verzlunar-
manna. Eru fundir þessir haldnir
að tilhlutan Skrifstofumannadeild
ar og Afgreiðslumannadeildar fé-
lagsins og er í ráði að fá mann
sem hefur góða kunnáttu i fram-
sögn og ræðumennsku til þess að
veita félagsmönnum tilsögn. Ráð-
gert er að málfundír þessir standi
fram á vor og verði fundir haldn
ir einu sinni á hálfum mánuði, á
fimmtudögum. Tekin verða fyrir
á fundunum ýms félagsmál og
jafnframt almenn þjóðfélagsmál.
1 fyrravetur voru haldnir fundir
með svipuðu sniði og gáfu þeir
mjög góða raun og það sem gerði
þá fjölbreytta og skemmtilega var
að menn úr öllum flokkum tóku
til máls.
Á fundinum í kvöld verður rætt
um nánari tilhögun væntanlegra
málfunda og almenn félagsmál og
er ekki að efa að verzlunarmenn
fjölmenni á fundinn og gerist virk
ir þátttakendur í þessum málfund
um.
Leiðrétting.
1 frásögn um afgreiðslu almanna
tryggingalaganna við 2. umr. í efri
deild i blaðinu i gær var sagt, að
Steingrímur Aðalsteinsson hefði
flutt breytingartillögu um niður-
fellingu ákvæðisins um að bílstjór
ar skuli vera gjaldskyldir eins og
atvinnurekendur. Þessi frásögn
byggðist á no’kkrum misskilningi.
Á þessu stigi kom ekki fram slík
breytingartiilaga frá sósíalistum,
heldur greiddu þeir allir atkvæði
gegn þeirri grein frumvarpsins
sem hefur að geyma þetta rang-
láta ákvæði.
18.25 Veðurfregn-
ir. 18.30 Islenzku-
kennsla; I. fl. —
19.00 Þýzkuk.; II.
fl. 19.25 Þingfrétt-
ir. — Tónleikar.
20.20 Kvöldvaka: a) Föstumessa
í Dómkirkjunni (séra Jón Auð-
uns). b) 21.20 Tónleikar (plötur).
c) 21.30 Frásöguþáttur: Vorhret í
varplandi (Bjarni Sigurðss. bóndi
í Vigur. — Helgi Hjörvar flytur).
22.00 Fréttir og veðurfregnir. —
22.10 Passiusálmar. 22;20 Dans-
hljómsveit Björns R. Einarssonar
leikur. 22.50 Dagskrárlok.
evrópu er kaldrifjað — það lætur ekki stjórnast af til-
finningum. Þess vegna verður Bjarni Benediktsson sjálf-
ur að taka afleiðingum verka sinna, þeirra verka sem
vissulega lofa meistarann á sinn hátt.
Næturakstur í
Hreyfill, sími 6633.
nótt annasfi
Næturvörður er í Reykjavíkur-
apóteki. — Sími, 1760.
Næturlæknlr er I læknavarðstof-
unni. —'Simi 5030.