Þjóðviljinn - 20.08.1950, Síða 3

• Sunnudagur 20. ágúst 1950.
ÞTÓÐVTLJIN N

Shák
Ritstjóri: GUBMDNDUR ARNLAUGSS0N • - ’ ■ . ■ ; ; - ’ _ . . ;
Skákir frá Norræna skákmótinu
Jóhann Lárus 32. e5xd6 g5—g4
Snorrason. Jobnsen. 33. Hel—e7!! og svartur gafst
1. d2—d4 d7—d5 upp. 33. — RxH 34. Bxföf og
2* c2—c4 e7—e6 mátar í næsta leik).
3. Rgl—f3 Rg8—f6
4. e2—e3 Rb8—d7 Sturla Hugo
5. Rbl—c3 a7—a6 Pétursson. Nihlén.
6. Ddl—c2 d5xc4 1. e2—e4 e7—e5
7. Bflxc4 b7—b5 2. Bfl—c4 Rg8—-f6
8. Bc4—d3 c7—c5 3. d2—d3 c7—c6
9. 0—0 Bc8—b7 4. Rbl—c3 d7—d5
1. Hfl—el Bf8—e7 5. e4xd5 cGxd.l
11. Dc2—e2 0—0 6. Bc4—b5f Rb8—c6
12. a2—a4 b5—b4 7. Ddl—e2 Bf8—d6
13. Rc3—bl Dd8—c7 8. Bcl—g5 0—0
14. b2—b3 Rf6—g4 9. 0—0—0 Rc6—d4
Hótar auðvitað Bxf3 og,Dxh2f 10. De2—d2 Bc8—e6
en því verst hvítur auðveldlega. 11. Bb5—a4 b7—b5 !
Hið eina sem svartur hefur upp úr þessu, er að einangra d-peð Svartur býður peð fyrir opnar línur. Ef til vill er bezt fyrir
15. Rbl—d2 c5xd4 hvítan að taka hvað setur. peðið og sjá
16. e3xd4 Rg4—f6
17. Bcl—b2 Rf6—d5 12. Ba4—b3 Bd6—b4
18. Hal—cl Dc7—f4 13. f2—f4 Rd4xb3
19. Rd2—e4 Df4—g4 14. c2xb3 d5—d4
Nú kemst svarta drottningin í 15. f4xe5 d4xc3
vanda. 16. Dd2—e2 c3xb2f
20. h2—h3 Dg4—h5 17. Kcl—bl Dd8—a5
21. De2—d2! f7—f6 (17. Kxb2 Dd4 og Rd5, eða
22. Re4—g3 Dh5—f7 Dxb2,Da5).
23. Bd3—bl *' Be7—d6 18. Bg5xf6 Be6xb3!
24. Dd2—d3 g7—g5? 19. De2xb2 Bb3xel
g7—g6 var mildu betra. 20. Rgl—f3 Bb4—a3
25. Helxe6! Bd6—b8 20. — Bc3 21. Df2 Db4 22.
26. Rg3—f5! Kcl Ba4 og Hc8 hefði verið bet-
Með nýjum hótunum, svartur ur í stíl við það. sem af er skák
hefði betur leikið 25. — BxRg3 inni, leikurinn, sem svartur vel-
26. Kg8—h8 ur, leiðir til unninna taflloka.
27. Rf5—d6 Bb8xd6 21. Db2—d4 BdlxfS
28. He6xd6 Ha8—d8 22. g2xf3 Da5—b4t
29. Hcl—el Hf8—g8 23. Dd4xb4 Ba3xb4
30. Rf3—e5 Rd7xe5 24. Hbl—gl g7—g6
31. d4xe5 Hd8xd6 og svartur vann í fáum leikjum.
Ákaíasti stuðningsmaður stjórnarinnar íærist
í aukana
Krefst þess að skóluoi verði lokað
og fimiti iver Islendingur
sviptnr atvinnu
Þjóðviljinn hefur undanfarið
gefið lesendum sínum tækifæri
til að fylgjast nokkuð m§ð
jskrifum Helga Lárussonar heild
sala í iandráðablaðinu Land-
vörn. Eru skrif hans táknræn.
um hugsjónir og áform þeirr-
ar auðmannaklíku í Reykjavík
sem nátengdust er ríkisstjórn-
inni þótt hreinskilnina bresti
enn lijá flestum nema Helga,
sem ekki hefur nema takmark-
að vald á skapofsa sínum. —
Landráðablaðið Landvörn sem
Helgi stjórnar ásamt Hriflu-
jónasi er gefið út á kostnað
stórheildsalanna í Réykjavík.
Ýmsum hættir við að taka
skrifum Helga með því um-
fourðarlynda spotti sem hæfir
geðbiluðu fólki, en slíkt er.
skammsýni. Helgi er málsvari
voldugrar klíku, enda birtast
sjónármið hans oft í Vísi í ör-
lítið mildara formi. Þau áform
sem hann kveður upp úr með
eru mikið rædd innan ríkis-
stjómarinnar, eins og glöggt
kom í ljós af skrifum Bjöms
Ólafssonar menntamálaráðherra
um stofnun íslenzks herliðs til
að ráða niðurlögum hins iml-
lenda „skemmdarverkalýðs“.
I síðasta tölublaði Landvarn-
ar er ný grein eftir Helga á
forsíðu og nefnist hún „Kom-
múnistahættan“. Þar er lagt til
að öllum skólum verði lokað
þar sem kennarastéttin sé gagn
sýrð af kommúnisma og jafn-
framt séu hafnit viðtækir .brott-
Islendingar eru miklir af-
reksmenn á flestum sviðum
sem betur fer, ekki sízt ef
miðað er við fólksfjölda. Við
eigum úrvalsnienn í skák, af-
bragðsmenn í brits, fyrir-
taksmenn í íþróttum og
þannig mætti lengi telja, og
auk þess á þjóðin vestur-
evrópumet í heimsku, að
sögn Morgunblaðsins, að efla
svo mjög gengi kommúnista
sem dæmin sanna. En síð-
ast en ekki sízt á þjóðin
stjómmálamenn og í hópi
þeirra einn sem öllum er
fremri, mikilmenni Islands,
Stefán Jóhann Stefánsson,
fyrrv. forsætisráðherra.
★
Islendingar leitast að sjálf-
sögðu við að auka hróður
þjóðar sinnar sem mest
með því að senda úrvals-
menn sína útum lönd og láta
þá þreyta kapp við skæðustu
afreksmenn annarra þjóða.
Hafa bæði skákmenn, brits-
menn og íþróttamenn getið
sér hinn bezta orðstír í út-
löndum og lyft með því sóma
þjóðar sinnar. Og stjóm-
málamennirnir eru einnig
sendir til annarra landa, en
oftast allra Stefán Jóhann
Stefánsson, eins og vera ber.
Hefur ekkert ár liðið svo
undanfarið að hann færi
ekki að minnsta kosti þrí-
vegis til útlanda, oftast til
frændþjóðanna á Norður-
löndum sem mest eru sam-
skiptin við, en stundum þó
til fjarlægari landa; t. d.
dvaldist hann í Sviss við
1 mikla virðingu um mánaðar-
skeið í fyrra.
★
Á síðasta ári fengu Is-
lendingar boð að senda lið
á ólympíumót stjómmála-
manna, sem nú stendur sem
hæst í Strassbúrg. Var boði
þessu að sjálfsögðu tekið
og í þinglok í fyrra skyldi
liðið valið. Bar ríkisstj fyrst
fram tillögu sem var þannig
úr garði gerð að aðeins
stjórnarliðar hefðu getað
mætt á mótinu, en hún sá að
sjálf§ögðu að sér í tíma.
Hver hefði orðið hlutur Is-
lands ef gengið hefði verið
fram hjá afreksmanninum
mesta ? Síðan var Stefán
Jóhann Stefánsson kjörinn
til fararinnar ásamt tveim
fylgdarmönnum. Var jafn-
framt ákveðið að farareyrir
þeirra félaga skyldi vera á
annað hundrað þúsunda kr.
í erlendum gjaldeyri, svo að
sýnt væri að Islendingar
kynnu vel að búa að beztu
sonum sínum, jafnvel þótt
almenningur yrði að neita
sér um flest. Bjó Stefán Jó-
hann Stefánsson sig hið
bezta undir mótið að vanda
og fór m. a. á æfingarför
til Danmerkur og Noregs í
vor, en þar á hann marga
vini og góða dúsbræður.
★
Mótið í Strassbúrg hófst
fyrir skömmu og síðan hefur
þjóðin setið við útvarpstæki
sín og beðið með ofvæni
fregna um afrek hins ís- '
lenzka liðs. Var lengi vel
aðeins minnzt á útlendinga
sem hafa fjölmennið sem
helztu stoð sína. En þar kom
að Islands var getið á ein-
stæðan hátt. Útvarpið skýrði
þannig fiá að Bretar hefðu
sent fram frægasta mann
sinn, hinn pólitíska íþrótta-
garp Winston Churchill.
Háfði hann borizt mikið á,
lagt til að stofnaður yrði her
allra Evrópuþjóða sem hann
hefði forustu fyrir og leik-
ið á alla strengi mælsku
sinnar. Höfðu aðrir pólitík-
usar setið sem agndofa og
verið sammála um að þarna
væri mestur áfreksmaður
sinnar tegundar á mótinu.
En þegar veldi hans stóð
sem hæst og landar hans
ruddust fram til að sam-
fagna honum, tóku frétta-
menn eftir því að fulltrúi Is-
lands, Stefán Jóhann Stef-
ánsson, fór að ókyrrast í
sæti sinu. Loks reis hann
upp seint og virðulega, lagði
hnefann á borðið og mælti:
Ef þessar umræður éiga að
halda áfram þá er ég far-
inn! Við þessi ummæli sló
mikilli felmtran á alla þátt-
takendur, þeim var Ijóst að
fjarvera Stefáns Jóhanns
Stefánssonar myndi svipta
mótið öllu gildi. Og mála-
lok urðu þau að fylgismenn
Churchills lyppuðust niður.
í sæti sín, en hann flaug
sjálfur hið bráðasta heim til
Bretlands að gegna hvers-
dagsskyldum sínum, von-
svikinn maður. Tveir mestu
afreksmenn vestrænnar
menningar á sviði stjórn-
mála höfðu átzt við, og kepp-
andi Islands hafði sigrað!
★
Útvarpið skýrði ýtarlega
frá þessum atburðum á mið-
vikudagskvöldið var í báðum
fréttatímum, og stoltið i
rödd þulanna leyndi sér
ekki. Hér hafði Island eign-
azt pólitískan Huseby svo
um munaði. Og á fimmtu-
dagsmorgun keypti fólk blöð-
in með mikilli eftirvæntingu
og bjóst við ýtarlegum frá-
sögnum, myndum og lýsing-
arorðum í hástigi. E!n mikil
undur og býsn. Þótt leitað
væri með stækkunargleri
fannst ekkj orð í Morgun-
blaðinu og ekki stafur í
sjálfu Alþýðublaðinu, mál- ;
gagni Stefáns Jóhanns Ste-
fánssonar. Og þau hafa ekki
heldur ymprað á þessum stór
tíðindum síðan. Menn hafa
velt fyrir sér hverju þetta !
sætti, og rifjað upp mörg
dæmi um furðulegt tómlæti 1
þessara blaða þegar Stefán
Jóhann Stefánsson átti í
hlut. En ef til vill telja
þessi blöð sig svo eindregin
málgögn Churchills að þau
þola ekki að minnzt sé á sig-
ur hins íslenzka • afreks-
manns.
★
Þetta dónalega tómlæti
verður þó eftir öllum horf-
um að dæma bætt þegar af-
reksmaðurinn kemur heim.
Verður eflaust tekið á móti
honum með mikilli viðhöfn,
ræðuhöldum og lúðrablæstri,
og nú herma fregnir að fyr-
irmenn landsins hafi ákveð-
ið að bera Stefán Jóhann
í gullstóli upp í stjómarráð
þar sem honum verði falin
sín fyrri iðja, að stjóma
landinu. Veldur því ekki að-
eins frægð hans erlendis,
sem ein saman væri ærið
tilefni, heldur hin ágæta
reynsla sem fengin er af
stjórnvizku hans. Telja þeir
menn sem mestu ráða í ís-
lenzku þjóðlífi að síðasta
valdatímabil hans sé mesta
gullöld og gleðitíð sem yfir
þá hafi gengið. Er ekki að
efa að Stefán Jóhann muni
á ný taka á sig ábyrgð land-
stjómarinnar, enda mun að
sjálfsögðu fyrir því séð að
annir hans verði ekki svo
miklar að honum gefist ekki
tími til að auka hróður lands-
ins með framandi þjóðum
oft og lengi á hverju ári.

''TTVUó
% (| í
rekstrar frá loftskeytastöðv-
um, úvarpsstöðvum og veður-
athugunarstofnunum! I lok-
greinarinnar er síðan enn hert
á og lagt til að allir „komimún-
istar“ landsins, þ. e. allir kjós-
endur Sósíalistaflokksins,
fimmti hver Islendingur, verði
sviptir atvinnu sinni og látnir
„lifa á kommúnisma sínum“.
Ef sú hugsjón kæmist til fram-
kvæmda ér næsta hætt við að
það . saxaðist einnig á gróða
þeirra snýkjudýra sem lifa á
striti annarra, jafnvel þótt þau
séu skattfrjáls eins og Helgi
Lámsson. —I þessari nýjustu
grein Helga Lárttssonar segir
annars svo:
• „Kóreumálið sannar einnig
hversu áríðandi er fyrir allar
frjálsar þjóðir að láta það
aldrei henda framar, að nokkur
þjóð skoði kommúnista sem
menn heldur hitt, það sem þeir,
eru, stórglæpamenn allra landa,
— Þeim þjóðum fjölgar því
óðum, sem víkja kommúnistum
hvar vetna úr störfum. Hin.
miklu stórveldi, -Bandaríkin og
Bretland, telja sér þetta nauð-
synlegt af öryggisástæðum, en
hvað er þá um hinar smáu,
fátæku, varnarvana þjóðír ?
HVað segja og gera Islending-
ar ?
Fram að þessu hefur lítið
verið gert hér í þessu mjög
Pramhald & 7. alðvu J