Þjóðviljinn - 17.11.1950, Blaðsíða 6

ÞJÓÐVILJINN
Föstudagur 17. nóv. 1950.

Tvær nýjar Sjómannaiítgáfubækur:
Homblower kemur aftur!
Hin dáða hetja frá tímum Naix>leonstyrjaldanna —
Hornblower skipstjóri — birtist nú í annarri sögu, þar
sem hann heldur áfram frægðarferli sínum.
Þeir, sem fylgdust með honum í bókinni „I vesturveg“
verða að slást í för með honum í þeirri, sem nú kemiu-
út og heitir:
1 opinn dauðann
Hún er í framhaldi af hinni fyrri — en þó sjálfstæð
— og fjallar um ævintýr Hernblowers á Miðjarðarhafi.
Hún heldur lesandanum föngum frá upphafi til enda.
Þeir, sem hafa lesið „I vesturveg“ og taka sér nú
„í opinn da'uðann“ í hönd, skilja, að það er ek.ki að
ástæðulausu, sem Englendingar kalla höfundinn — C. S.
Forrester — Marryat vorra tíma.
Hornblower-bækumar hafa um langt skeið verið met-
sölubækur í Englandi og seljast þar upp jafnóðiun og
þær eru gefnar út. —
Yfir Atlantshafið
1 Þessi bók er ferðasaga danska rithöfundarins Enud
Andersen, sem er í senn ævintýramaður og skáld og
minnir um margt á Jack London. Hann festi kaup á
gömlu- og nálega aflóga seglskipi, útbjó það eftir föng-
um og sigldi á því til Vesturheims og heim aftur. —
Ahöfn skútunnar var höfundurinn, kona hans og þrjú
börn þeirra, tveir hásetar, matsveinn —— og himdurinn
Lubbi. í hókinni segir á ógleymanlegan hátt frá lífinu
íun borð í þessu fljótandi heimili á fiskiskipi úti á
Atlanzhafi, komimni til New York og dvöl í ýms\im
hafnarborgum Ameríku. Síðan er lýst heimförinni austur
Atlanzhaf, stöðugri baráttu lítillar og lítt mannaðrar
seglskútu við ógnir úthafsins — þetta er ógleymanleg
ferðasaga.
Sjémannaútgáfan
AMLUMBOÐ: Pálmi H. Jónsson, Akuieyri.
Stúkan E I N I N G IN nr. 14 65 — ára
AFMÆLJSFAGNAÐUR
í Góðtamplarahúsinu í kvöld klukkan 8,30
Allir templarar velkomnir, meðan húsrúm leyfir.
Aðgöngumiðar í G.T.-húsinu klulckan 5—7 í dag
Ekki samkvæmisföt Mætið' stundvíslega
Aí’mælisnefndin.
-Undir eilífdarstjörnum
Eftir A.J. Cronin |
21.
D A G U R
„Ég gæti logið yður fulla, frú, en ég vil
heldur segja yður sannleikann. Ég strauk að
heiman“.
„Nei, nú hef ég aldrei....".
Tímaritsheftinu var skellt aftur og í þetta
skipti stanzaði ruggustóllinn: Frú Sunley og
Jenný störðu báðar á hann fullar áhuga. Ævin-
týrið hafði borizt inn á heimilið.
Jói sagði:
,.Mér leið hræðilega. Ég þoldi það ekki lengur.
Mamma dó, og pabbi barði mig miskunnarlaust.
Það var verkfall í námunni okkar. Ég fékk....
ég fékk ekki nóg að borða“. Augu Jóa giömp-
uðu af geðshræringu meðan hann talaði. ...
þetta var dásamlegt.... dásamlegt.... hann
var búinn að ná tökum á þeim.
„Og mamma yðar er dáin?“ hvíslaði Ada.
Jói kinkaði kolli þögull — honum sást ekki
yfir neitt.
Ada leit votum augum á snyrtilega, fallega
unga manninn og samúð hennar fór vaxandi.
Hann hefur átt erfitt, vesalings ungi maður-
inn, hugsaði hún, og snotur er hann með þessi
skæru brúnu augu og hrokkna hárið. En hrokk-
ið hár borgar ekki húsaleigu, því fer svo fjarri
— og hún þurfti að borga spilatíma fyrir
Sallý.... Ada fór aftur að rugga sér. Þrátt
fyrir subbuskapinn og hirðuleysið var Ada
Sunley engin skynskiptingur. Hún áttaði sig.
„Heyrið þér“, sagði hún festulegri röddu.
,,Við getum ekki leigt yður af einskærri með-
aumkun. Þér verðið að fá atvinnu, fasta atvinnu.
En maðurinn minn sagði í morgun að þeir væru
að bæta við mönnum í Millington verksmiðj-
unni í Yarrow, þér vitið, í Platt Lane. Reynið
þar. Ef þér eruð heppinn getið þér komið aft-
ur. Annars ekki“.
„Já frú“.
Jói hélt á sér helgisvipnum þangað til hann
var kominn út úr dyrunum: þá þaut hann yfir
götuna af miklum móði.
„Heyrðu strákfugl". Hann þreif í hálsmálið
á sendisveini. „Vísaðu mér veginn til Miiling-
ton verksmiðjanna effa ég brýt í þér hvert
bein“.
Hann hljóp næstum alla leiðina til Yarrow,
og það var löng leið. Hann gaf sig fram í verk-
smiðjunni. Hann laug af göfugmennsku og ó-
svífni, sýndi verkstjóranum sveitta vöðvana.
Hann hafði heppnina með sér, þeir voru í
mannahraki. Hann var ráðinn sem aðstoðar-
maður með tuttugu og fimm shillinga á vilcu.
Það voru auðæfi í samanburði við kaupið í nám-
unni. Og svo var það Jenný. Jenný, Jenný....
Hann gekk aftur inn í Scottswood götu með
föstum, rólegum skrefum, og sagði við sjálfan
sig að hann yrði að’vera varkár, mætti ekki
flama að neinu, ekkcrt axarskaft gera. Ensig-

AVÍ
urhrósið yfirgnæfði varúðarhuluna þegar hann
kom aftur inn í bakherbergið.
Öll fjölskyldan var þama samankomin, var
að enda við að drekka te. Ada gnæfði við borðs-
endann, næst henni sat Jenný. Því næst komu
þrjár yngri telpumar: Phyllis, eftirmynd móð-
ur sinnar, ljóshærð.slöpp og þrettán ára; Clar-
ice dökkhærð, leggjalöng og hálfs tólfta árs
með fallegan rauðan hárborða utan af konfekt-
kassa frá Jenný; og loks Sallý, liæglát tiu ára
telpa, með sama stóra munninn og Jenný, fjand-
samleg svört augu og illilegt augnaráð. Við hinn
borðsendann sat Alfreð, maður ,Ödu, faðir telpn-
anna fjöguima, æðsti maður fjölskyldunnar.
Hann var veigalítill maður með hvapkennt and-
lit, flöskuaxlir og rytjulegt, rautt yfirskegg.
Auk þess var líkast þvi sem hann væri með
sarp á hálsinum, hann var flibbalaus og augu
hans vom vatnsblá. Alfred var húsamálari, og
gleypti í sig mikla blýhvítu þegar hann var að
skinna upp á húsin í Tynecastle. Af blýinu
stafaði fölvi hans, magakvalir og daufbláa rák-
in meðfram tanngörðum hans. En sarpurinn á
hálsi hans stafaði þó ekki af atvinnu hans held-
ur af dúfum. Alfred var hugsjónamaður; hann
var með dúfur á heilanum, bláar og rauðar
bréfdúfur, verðlaunagripi. Og með því að virða
fyrir sér dúfumar fljúga upp í heiðbláan himin
inn hafði honum áskotnazt þessi sérkennilegi
háls.
Jói leit yfir hópinn og sagði lirifínn:
„Ég er ráðinn. Ég á að byrja á morgun.
Tuttugu og fimm. sillingar á viku“.
Jenný virtist vera búin að gleyma honum, en
Ada virtist glöð.
„Þetta datt mér í hug? Svo borgið þér mér
fimmtán á viku og hafið tíu eftir handa sjálf-
um yður, fyrst um sixm. Það hækkar bráðum".
Hún geispaði rólega og ýtti því næst hirðuleysis-
lega bollum og diskum til hliðar til að koma
einum við boi-ðið í viðbót. „Fáið yður sæti og
matarbita. Clarry, náðu í bolla inn í búr og
hlauptu svo til frú Gresley og kauptu saltaða
skinku fyrir þrjú pens, en gættu þess að hún
vigti rétt. Það er bezt að þér fáið eitthvað æti-
legt í fyrsta skipti. Alfred, þetta er herra
Jói Gowlan, nýi leigjandinn".
Alfred hætti að tyggja útbleytta tvíbökuna,
meðan hann kinkaði kolli til að lýsa velþókn-
un sinni á komu Jóa. Ciarrý kom þjótandi inn
með nýþvegið bollapar og hellti bleksterku te
í hjá honum, skinkan var boiin fram með
hálfu brauði og Alfred ýtti sinnepinu til hans.
Jói sat við hliðina á Jenný í hrossliárssóf-
anum. Hann fylltist imaði við að sitja hjá henni
og hugsa um hvað hann hefði komið ár sinni
snilldarlega fyrir borð. Hún var dásamleg, hann
liafði aldrei orðið svona skyndilega og ofsalega
hrifinn af stúlku. Hann reyndi að láta ljós sitt
skína, vera þægilegur, heilla þau — þó ekki
Jenný, nei, ónei, svo lieimskur var hann ekki.
Jói þekkti kvenfólkiö. Nei, en hitt fólkið. Hann
brosti hlýlegu, opinskáu bi'osi, hann tala'ði fjör-
lega, sagði smágamansögur frá fyrri ævi simii,
hann hrósaði ödu, glensaðist við telpumar.
Hann var e.ð ná tökum á þeim, hann gæti
bráðlega snúið þeim í kringum sig, öllum sam-
an, og fögnuðurinn yfir því steig honum til
höfuðs eins og Ijúffengt vín. Hanu kunni að-
ferðina, hann gat náð tökum á lífinu og þrýst
úr því safann. Og hann ætlaði ekki að hætta
við hálfunnið verk, nei, hann ætlaði að fá allt
sem hann vildi, allt og alla, með tið og tíma.
Sí%r u mkvöldið ba.uð A'lfred honum með sér
að líta á dúfumar. Þeir fóru út í garðinn, þar
sem dúfumar - kurruðu og tíndu í sig komið.
Þegar Alfred var ekki i návtst konu sinnar,