Þjóðviljinn - 02.03.1951, Blaðsíða 1
16. árgangur.
Föstudagur
marz 1951.
51. tolublað.
Reykjavík fær 4
af iogurunuin
Borgarstjóri skýrði í'rá því í
gær að ákveðift væri að Keykja-
víkurbær fengi 4 af þeim tog-
urum sem verift hafa í smíð-
um fyrir ríkisstjórnina í Bret-
landi.
Tveim þessara togara hefijr
.verið gefið nafn, öðrum Þor-
í teinn Ingólfsson en hinn Þor-
kell máni. Þorsteinn Ingólfsson
fer frá Aberdeen á morgun og
er væntanlegur liingað í næstu
viku, Næsti togari er væntan-
iegur hingað í þessum mánu'ði,
þriðji togarinn í apríl og sá
fjórði í júní—júli.
Dýriíðveldurólgu
Fréttaritari brezka útvarps-
ins í París segir, að stjórnar-
kreppan í Frakklandi geti haft
alvarlegar afleiðingar, vegna
þess að dýrtíð fari dagvaxandi
og sömuleiðis ókyrrð meðal
verkamanna.
Auriol forseti fól í gær Bid-
ault, foringja kaþólskra, að
reyna að mynda nýja stjórn.
Pleven, fráfarandi forsætisráð-
herra, skoraðist áður undan að
reyna nýja stjórnarmyndun.
2 gömlu togaranna á voiiar
Fyrir forgöngu sósíalista og atbcina verkalýðsfélagaima
Bæjarráð samþykkti á íundi sínum í fyrradag
tilboð frá Allience um útgerð Tryggva gamla og fer
hann því brátt á veiðar.
Gyllir er einnig tilbúinn til veiða og munu
nást um hann sömu samningar og Tryggva gamla.
Heíur þannig tekizt að koma tveim gömlu togar-
anna á veiðar.
6 vikur eru nú liðnar síðan sósíalistar hófu baráttu
í bæjarstjórninni fyrir útgerð gömlu togaranna, og þegar
Guömundur Vigfússon flutti tillögu sína um þetta 18.
jan. s.l. sagði Gunnar Thoroddsen borgarstjóri að hún
væri 7,órökstudd fjarstæða“, — og íhaldsmennirnir 8 vís-
uðu henni frá.
Dagsbi'ún samþykkti einnig kröfu um útgerð gömlu
togaranna og Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna noltkiu
síðar. Árangur þessarár baráttu er sósíalistar hófu fyrir
6 vikum er nú orðinn sá að a. m. k. tveir af gömlu tog-
urunum verða gerðir út.
Krafa sósíalista um útgerð
gömlu togaranna.var ekki að-
eins krafa allra atvinnuleys-
ingjanná, heldur og alls al-
mennings í bænum, — íhaldið
neyddist því til að hverfa frá
þeirri fjarstæðu afstöðu sinni
að útgerð togaranna væri- ,,ó-
rökstudd f jarstæða", og 9. febr.
samþykkti bæjarráð að fela for-
stjórum bæjarútgerðarinnar að
vinna að því að koma þeim á
veiðar og þrem dögum síðar
Staðgenglar utanríkisráð-
herranna á fund á mánud.
Staðgenglar utanríkisráðherra fjórveldanna
saman á fund í París á mánudaginn,
koma
Staðgenglarnir eiga að ganga
frá dagskrá að fundi utanríkis-
ráðherra Sovétríkjanna, Bret-
, lands, Frakk-
lands og USA.
Nú eru liðn-
ir fjórir mán-
uðir síðan So-
vétríkin lögðu
til við Vestur-
veldin, að ut-
anríkisráð-
herrafundur
yrði haldinn.
Síðan hafa
Gromyko
orðsendingar gengið á milli og
í gær sendi sovétstjórnin ját-
andi svar við síðustu orðsend-
ingu Vesturveldanna, þar sem
Þjóðminjasafn-
inu berst gjöf
Þjóðminjasafninu barst ný-
iega gjöf frá Kunstindustri-
Museet í Osló. Eru í gjöf þess-
ari 10 íslenzkir gripir, sem
voru í eigu hins norska safns,
8 stokkabelti, 1 nisti og spenna
úr silfri. Gripir þessir eru frá
18. og 19. öld. Fylgdi gjöfinni
hréf frá forstöðumanni norska a lista
safnsins, R. Moltzau.
lagt var til, að staðgenglarnir
kæmu saman 5. marz í París.
Gromiko aðstoðarutanríkisráð-
herra afhenti svarið í Moskva.
Sovétorðsendingin hefur ekki
verið birt, en fréttafitarar í
London segja, að þar sé hún
skilin svo, að sovétstjórnin sé
samþykk því, að fleiri mál en
afvopnun Þýzkalands verði
rædd. Stjórnmálamenn i París
eru sagðir mjög ánægðir yfir
orðsendingunni, en talsmaður
bandáríska utanríkisráöuneytis-
ins varaði við að taka fund
staðgenglanna sem merlci þess,
að tryggt væri, a’ð af ufanríkis-
ráðherrafundi yrði.
Fyrir sendinefnd Sovétríkj-
anna á staðgenglafundinum
verður Gromiko, Jessup fyrir
þeirri bandarísku, Davies þeirri
brezku og Parodi fyrir frönsku
nefndiiíni.
fól bæjarráð þeim að semja við
eigendur togaranna um útgerð
þeirra.
Upphaflega var talið áð 5 af
.gömlu togurunum . gætu farið
á veiðar með litlum fyrirvara,
en við- nánari athugun hefur
komið . í ljós aö Þórólfur er
ekki tilbúinn til veiða, þar sem
yfjrhitun er í ólagi.
Eigandi BelKauin (Gísli Jóns-
son) hefur neitaft að -semja um
útgerð hans og vill selja tog-
arann.
Eigandl Júpiters (Tryggvi Ö-
feigsson) fer undan í flæmingi
og hefur ekki fengizt til að
semja um útgerð hans.
Margir af nýsköpunartogur-
uiium munu nú fara á ufsa- og
saltfiskveiðar og mun Faxi hafa
samið um að taka á móti afla
fimm togara. Eitthvað af afl-
anum mun einnig látið í ísliúsin.
Útgerð þessara tveggja gömlu
togara, er legið hafa mánuðum
saman inni á Sundum, engum
til gagns^vekur almennan fögn-
uð í bænum -— þótt íhaldið
hafi með andstöðu sinni við
málið kastað um hálfs annars
mánaðar veiðitíma á glæ.
Jafnframt e.r reynslan af
þ2ssu máli lærdómsrík fyrir
alla alþýðu. Fyrir samstillt-
ar kröfur verkalýðssamtakanna
við þá baráttu er sósíalistar
hófu í ibæjarstjórninni hefur nú
tekizt að hefja- útgerð gömlu
togaranna og skapa þannig
f jölda atvinnulausra manna
vinnu, jafnframt því sem aflað
er dýrmæts gjaldeyris.
Flokkur De
ítalska stjóznin mazði
traustsyfizlýsingu
Afturhaldsstjófn De Gasperi
á ítalíu, sem samkvæmt þing-
mannatölu stjórnarflokkanna á
að hafa 125 atkvæða meirihluta
á þingi, marði í gær tráuSts-
yfirlýsingu með 16 atkvæðum.
Greiddi að minnsta kosti fimmti
hver þingmaður 'kaþólskra,
flokks De Gasperi, atkv. gegn
einu af hervæðingarfrumvörp-
um stjórnarinnar. Áður hafði
breytingartillaga frá kommún-
istum verið samþykkt með 5
atkv. meirihiuta. Eftir auka-
fund tijkynnti stjórnin, að hún
myndi sitja áfram þrátt fyrir
fylgishrunið, en lýsti yfir að
hún myndi fara frá ef ekki
næðu öll hervæðingarfrumvörp
hennar fram að ganga.
Tilefnislanst blekkingarmoldvtðri
um pappir Þjóðviljans
Vegna uminæla um pappírskaup Þjóðviljaiis skal þetta
tekið fram;
I okíóherlok varð Þjóðviljinn pappírslaus vegna þess aft
lengdur liafði verift afhendingarfrestur pappírs frá Finnlandi, en
þaðan kaupir Þjóðviljinn pappír eins og önnur íslenzk blöð. Var
auðsætt aft tryggja þyrfti pappír annars staðar frá alít fram í
febrúar—marz en ekki reyndist mögulegt aft fá lánaðan pappír
hér heima, enda Jiótt blö'ðin hjálpi oft livert öðr'u. Hvergi var
hægt að fá keyptan pappír í nágrannalöndunum til afhend-
ingar strax.
Þá var reynt að fá pappír að láni frá Norðurlöndum; og
tókst loks að fá lánaðar 25 rúllur frá Svíþjóð gegn því að greitt
væri aftur í pappír fyrir 31. jan. 1951. Sá pappír kckn um miðjan
nóvember og fyrst ekki fékkst meira varð að gera aðrar ráð-
stafanir til að fá Iánaðan pappír og.var tekið það ráð að lcita
til Berlin og fengust þar lánaðar 65 rúllur. Þar af voru 25
rúllur þegar seiular til Svíþjoðar, um Kaupmannahöfn, gegnum
Nordisk Transport & Spedition, til borgunar á sænska pappírn-
um, en hinn hlutinn, 40 rúlfur, komu um Hambotg til Íslands
um miðjan janúar. Þcssi pappír fékkst lánaður gegn greiðslu
liií bráðasta.
Fjárhagsráði var- þegar í upphafi skýrt frá þessum vand-
ræðum blaðsins og lét það Þjóðviljanum góðfúslega í íé innfí'utn-
ingsíeyfi fyrir pappírnum frá Svíþjóð og pappírnum írá Þýzka-
landd og vissi af þeim ráðstöiunum sem nú hafa verið gieindar.
.Umsókn iim gjakleyrisleyí'i til greiðslu á pappírnum frá
Berlín liei'ur legið hjá fjárhagsráoi síðan í janúar og fæst von-
andi afgreidd bráðlega.
Skíðaferð n. k. laugardag kl. 6
frá Þórsgötu 1. Skrifið ykkur
skrifstofunni milli 6
og 7. Skálastjórn.
um
iM lil að taka allt að 65 miSljón
króna erlent lán
í gær var útbýtt á Alþingi, og afgreitt við 1. umræðu
í efri deíld, stjórnarírumvarpi, sem felur í sér heimild
handa ríkisstjórninni til þess að taka yfirdráttailán hjá
Greiðslubandalagi Evrópu, allt að f jórum milljónum doll-
ara, eða sem svarar 65 milljónum króna.
Mun það vera ætlun ríkisstjórnarinnar að nota þenn-
an gjaldeyri, til viðbótar viö Marshallgjafirnar, handa
heildsölunum til þess að ausa inn i landið allskonar varn-
ingi, svo hlutur þeiiTa í innflutningnum og þar með
gróöamöguleikar þeirra minnki ekki við tilkomu „útvegs-
mannagjaldeyrisins“.
Meðal skilyrða fyrir yfir-
dráttarláninu er það, að and-
virði þess í íslenzkum krónum
skuli jafnharðan lagt inn í
sérstakan reikning í Lands-
banka íslands, og má síðan
ekki nota það fé til annars en
endurgreiðslu á láninu, „þegai’
er gjaldeyrisástæður leyfa“,
Þá er einnig í þessu sama
frumvarpi breyting á lögum um
verðiag og verðlagseftirlity sem
kveður á um það að fjárhags-
ráöi skuli heimilt að nema
verðlagsákvæði sín úr gildi með
auglýsingu. Mun ríkisstjórninni
þykjá öruggara að hafa ótví-
ræð ákvæði um þetta, þegar
hún afnemur verðlagsákvæðii
af öllum vörum, sem inn v"i ða
fluttar fyrir „útveg-sm ;:ia-
gjaldeyrinn“ — og ef ' '1 vill
hefur hún í hyggju að ýmkva
enn meira til á því sviði og
afnema hámarksvc’ i or; ’-f rð-
lagseftirlit ó fleiri e<' a færri
öðrum vörutegundurr.
Væri það í fullu sam. ■''“i - il
aðra baráttu hennar gegn dýr-
d-íðinni, >