Þjóðviljinn - 08.03.1951, Blaðsíða 4

i
ÞJÓÐVILJINN
Fimmtudagur 8. marz 1951«
ÞlÓÐVILIINN
Úf };eíttnul: oameiiiiug&rflokkur alþýðu — SóöíalÍBtafiokkurinn-
Ritstjórar Magnus Kjartanaaon. Sigurður Ouðmundaaon (4b.)
Fréttarltstjórl: Jón Bjarnaaon.
Blaðam.: A.ri Kárason, Magnús Toríi Ólaíaaon Jónas Arnaaon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn. afgreiðsla, auglýsingar, prentsmlBja: SkólavörOusti*
1». — Stmi 7500 (þrjár línur).
AakriftarverO: 15.00 á mánuði — Lausasöluverð 75 aur eint,
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Xú er lítið talað
um rottur
saman, þegar svona stenduv á.
En slíkur ótti mun vera á-
stæðulaus. Lyftan getur varla
gert neitt hættulegra en að
stöðvast einhversstaðar, og síð-
an halda strengirnir henni þar
fastri. 'En hitt er auðvitað ó-
viðeigandi að hafa lyftur í
gangi, þegar þannig er ástatt,
að þær sk jóta farþegunum
skelk í bringu með undarlegu
G. hefur sent okkur bréf
um tvö óskyld efni. 1 fyrsta
lagi: „Mér finnst, að þið hjá
blöðunum mættuð gera meira
að því að minnast þess, sem
vel er.... Hvers vegna nefn-
ið þið t. d. aldrei rottur nú
orðið? Sú var tíðin, að þessi
dýrategund, og sú plága, sem
hun veldur stundum, var eitt
af uppáhalds umræðuefnum
ykkar. En nú minnizt þið aldrei
á rottur. Og ég skal segja
ykkur, hvers vegna. Það ér
vegna þess, að rottumar eru
mikið til horfnar úr bænum.
Það er búið að vinna bug á
plágu þeirri, sem þær valaa....
Það stendur sem sé ekki á
ykkur að rífast út af rottunum,
meðan þær vaða uppi. En það
stendur hinsvegar á ykkur að K-Íartan Guðjonsson, Johannes
sýna, að þið kunnið að meta Jóhannesson, Kristjan Daviðs-
EIMSKIP:
Brúarfoss kom til ReykjavíkU
ur frá Kaupmannahöfn kl. 11.30
í gær 7.3. Dettifoss kom til N.Ý«
6.3. frá Reykjavík. Fjallfoss kont
til Reykjavíkur um kl. 13.00 i gær
7.3. frá Hull. Goðafoss fer frá
Reykjavík í kvöid 8.3. til Ákurcyr,
ar, Dalvíkur ogr Húsavíkur. Lag'<
arfoss er í Keflavík, fer þaðan
8.3. til Akraness og Reykjavíkur,
Selfoss fór frá Leith í gær 7.3. til
Djúpavogs. Tröllafóss fór frá Pat-
reksfirði 6.3. til N.Y. Auðumla er,
í Hamborg.
Hinir yngri listamenn
gleymdust
Högni skrifaii: „Gjarna vildi
ég biðja um skýringu á ein-
stökum atriðum varðandi út-
lilutun listamannalauna, ■— Ég
sé það, að margir okkar ungu
og efnilegu málara eru alveg
sniðgengnir. Nefni ég þar t. d.
Vel skipulögð barátta
Legsfsiwar, madle in U.SJ.
Lesendur Alþýðublaósins hafa undanfarið verið aö
íuröa sig á innrömmuöum smáklausum á leiðarasíðum
Alþýðublaösins, þar hafa birzt einstakar setningar sem
hafðar eru eftir ýmsum leiðtogum kommúnista og viö
liliðina klausur sem haföar eru eftir leiötogum nazista.
S.umar þeirra hafa verið þess eðlis aö auövelt væri aö
finna þeim hliðstæöur í Alþýðublaöinu áöur fyrr og rit-
um heiöarlegra sósíaldemókrata enn þann dag í dag, t.d.
aö bandaríska auðvaldiö sé ekki sérstaklfega göfugt þjóö-
íélagsfyrirbæri eöa áö lítill munur megi teljast á banda-
rísku stj órnmáiaflökkunum! Allur þorri Alþýöuflokks-
manna hristir höfuöiö aó þeirri blaöamennsku sem birt-
ist í svona rammaklausum, og skella helzt skuldinni á
Stéfán Péturssón. hann sé sagnfræöingur að menntun _______} „„ r________ ________
og hafi sennilega veriö kennd sú meðferð á heimildum það, sem gert er til að útrýma aon °8’ yalt^ Petiirsson. ^Alhr
sögunnar sem þarna er viöhöfð í tíu ára fræöanámi við þeim.
Berlínarháskóla.
Þjóöviljanum þykir rétt áö bera blak af Berlínarhá-
skóla á dögum Weimarlýðveldisins, og getur fullvissað á-
hyggjufulla Alþýöuflokksmenn um að meðferö Alþýöu-
blaösins á sagnfræðilegum heimildum á ekkert skylt við
þá menntun sem Stefán Pétursson hlaut þar syöra í sagn-
fræðilegum vinnubrögöum. Klausur þessaf eru þýddar
upp úr hinum lítilsigldá Bandaríkjaáróöri sem Albýöu-
blaöiö telur sig veröa að birta, af skiljan]eg;um ástæöum.
Þýóingárföfin eru meira aö segja óþarflega áberandi, heiti
rússneskra tímarita haft á ensku og annaö eftir því. Inni-
haldiö er samkvæmt bragöi þjófsins sem hrópaöi hástöf-
um „grípið þjófinn" til aö leiða frá sér athyglina. Sam-
tímis því aö Bandaríkjaauövaldiö og leppar þess um all-
an heim, aö meötöldum hinum hundflata ritstjóra Al-
þýöublaðsins, taka upp merki þýzka nazismans og sóða-
legan áróður hans í . ,baráttunni gegn kommúnismanum“,
er revnt aö lauma því ínn í fólk aö nazismi og kommún-
ismi séu samskonar stefnur. En birting innrömmuðu smá
klausanna á leiöarasíðu Alþýöublaösins sýnir hve sora-
íegar dreggjar Bandaríkjaáróöursins sagnfræöingurinn
Stefán Pétursson lætur’nú bjóða sér, þær eru háöungar-
legsteinár, made in U.S.A., yfir hæfileika og manndóm
mannsins sem samdi „Byltinguna i Rússlandi“.
þessir ungu menn hafa þegar
vakið mikla athygli með verk-
um sínum, sem þeir hafa átt á
sýningum, bæði Iiér beimá og
erlendisi Munu eflaust margir
„Eg tel aftur a moti, fyrir , . , . . . .
. ’ ... spa þvi. að þeir eigi eftir að
mitt leyti, að ekki ben siður , , . .
_ „ , , , „ , ,, mota kiarnann í mvndlist okk-
r^s
Siffáii Alfiinps
Þingi var slitiö í gær, einhverju ómerkilegasta og lít-
ilvirkasta þingi í sögu landsins. Fyrir áramót voru helztu
afrek þess aö Ijúka afgreiöslu fiáriaga, eftir áramót var
verkefniö aö bíða eftir því að þingi væri slitiö.
Og þó mun þessa þinghalds verða minnzt léngil Lög-
að nefna það, sem vel fer, lleld-
ur en að benda á hitt, sem
illa fer... . Mér er kunnugt
um, að síðan Bretarnir luku
hinni hörðu herferð sinni gegn
rottunum í bænum, hefur verið
unnið ötullega að því að halda
þeim í skefjum. Haft er vak-
andi auga með því hvort
nokkursstaðar hefur orðið vart
við rottur, og síðan sendir
menn tafarlaust til að eitra,
! þar sem kvikindin láta á sér
bera. Virðist starf þetta prýði-
lega skipulagt. Veit ég ekki,
hver því stjórnar, en mér
fínnst, að vel mætti tjá þeim
manni verðugt þakklæti okkat
bæjarbúa.“ — Bæjarpósturinn
hefur aflað sér þeirra upplýs-
inga, að mál þessi eru að miklu
leyti skipulögð frá skrifstofu
borgarlæknis, en framkvæmd-
in mun mest í höndum manns,
sem héitir Leó Schmidt.
o
Lyfta lætur illa
kjarnann
ar á komandi árum. En úthlut-
unarnefndin hefur sem sé ekki
tali'ð ástæðu: til að éfla þéssa
ungu menn á neinn hátt. Mætt-
ura vfð; óbrevttir borgárar biðja
um skýringu hennár á fyrirbfer-
inu. Það er þó alténd komið úr
okkar vasa féð, sem hún hefut
til ráðstöfunar.
m
Eins meS rithöfund-
ana og skáldin
„Svipað er að segja um ungu
skáldin og rithöfundana. Hvað
veldur að t. d. Kristján frá
Djúpalæk er þarna ekki tekinn
með, ekki Agnar Þórðarson,
ekki Jón úr Vör, ekki Thor
Vilhjálmsson, ekki Sigurður Ró-
bertsson né Vilhjálmur frá Ská-
holti?.... Telur úthlutun-
arnefndin þáð hlutverk sitt að
f jandskapast við öll hin yngstu
og þroskavænlegustu Öfl í list-
um okkar og bókmenntum ?. . . .
Ég geri ráð fyrir, að þeir séu
í öðru lagi skrifar G.: ,,Um fleiri en ég, sem gjarna vildu
daginn fór ég í lyftu upp á 4. heyra, hvaða sltýringu nefndin
hæð í húsi einu hér í bænum. hefur að gefa varðandi þessar
gjafarsamkundan. æösta stofnun þjóðarinnar hefur aldrei Þetta var nálægt hádegi, og stórfurðulegu ráðstafanir sín-
þess vegna að líkindum of lítill ar.
rafstraumurinn til að knýja
lyftuna eins og skyldi. Svo mik-
ið er víst, að hún gekk með
Högni".
verið óvirt jafn eftirminnilega og á þessum vetri. Hinar
mikilvægustu ákvaröánir um starfrækslu atvinnuveg-
anna, nýja stórfeóda genglslækkun og erlendar mútu-
gjafir voru teknar af ríkisstjórninni í samráöi viö erlenda
valdamenn án bess að bingiö væri svo mikið sem sþurt i sn°gsum hnykkjum alla leið.Var
ráöa. Þaö var aöeins Tátíð bíöa viku eftir viku eftir því aö kona ein með mér 1 lyftunni og
Ólafi Tryggvasvní Thors þóknaöist aö flytja bví skýrslu
um aögeröir sem munu hafa áhrif á afkomu hverrar fjöl-
skyldu, og aö skvrslugjöfinni lokinni var þingiö • sent
heim:
Anrfað atriöi mun einnig verö'a í minnum haft. Þing-
íö hafði hugsað sér aö taka eina litla sjélfstæöa ákvörð-
un: aö færa mönnum frelsi til aö byggja yfir sig smá-
íbúðir án þess aö til kæmi leyfi skriffinnskubáknsins.
Svo til ailir alþingismenn stóðu aö þessaii ákvöröun. en
þó var hún ekki framkvæmd! Bandarískir embættismenn
tóku í taumana og bönnuöu Albingi íslendinga. æðstu
stofnun þjóöarinnar, aö veita almenningi slíkt frelsi. Og
þingmenn stjórnarflokkanna tóku viö hinu erlenda banni legt á sinn hátt. Þaö sýnir hvernig fara mun ef áfram
og hlýddu því. verður haldiö á sömu braut. Og þaö á aö kenna þjóöinni,
Smán Alþingis á þessum vetri, ósjálfstæöi þess gagn- alþýðu landsins til sjávar og sveita nauösyn þess aö taka
vart innlendum einokunarklíkum og erlendum valda- í í taumana viö fyrsta tækifæri sem gefst og endurreisa
mönnum, mun seint fyrnast. Því er þetta þinghald merki-' Alþingi á ný í fyllstu merkingu þess orös.
sá ég á henni, að hún varð
af þessu mjög óttaslegin. Og
sjálfum mér var hreint ekki á
sama.“ — Síðan spyr bréfrit-
arinn, hvort það sé ekki víta-
vert athæfi að hafa lyftur í
gangi, eftir að straumur er
orðinn svo lítill, að hann nægir
ekki til að koma þeim áfram breið er á Vestfjörðum á norðm-
með oðru moti en þessu. Getur Þyrm var væntanlegUr til siglufj.
hann þess jafnvel til, að lyftan seint j gærkvöld eða nótt. Ár mann
kunni að hrapa niður me'ð öllu var i Vestmannaeyjum í gær.
Ríkissklp
Hekla er í Reykjavík. Esja var
á Akureyri siðdegis í gær. Herðu-
Þjóðleikhusið ’ 'sýnir leikritið
1‘ahba í kvöld kl. 20.00 í næstsíð-
asti sinn og er það 35. sýning þess
á leikritinu. Alls hafa nú um
18500 manns séð Pabba á leik-
sviði Þjóðleikhússins. — Á mynd
inni sjást vinnukonur Pabba, þær
Anna Guðmundsdóttir, Emiliá Jón
asdóttir og Steinunn Bjarnadóttir,
~M/f ■'|jft „SÝNINGIN í Listái
mannaskálanum eg
opin í dag kl. 2—8 e. h.
Flugfélag íslands:
1 dag eru áætlaðar flugferðir tit
Akureyrar, Vestmannáeyja og
Sauðárkróks. — Á morgun er ráS.
gert að fljúga til Ákufeyrar, Vestj
mannaeyja, Kirkjuliæjarklausturs,
Fagurhóismýrar og Hornafjarðar,
Fastir liðir eins og
venjuléga: Kl. 18.3Q
Döns-klikénúsla; I,
f 1. — 19.00 Ensku-
kennsla II. fl. 19.2S
Þingfréttir. — Tórt
leikar. 20.30 Einsönguf: Benja-<
mino Gigli syngur.. 20.45 Lestug
fornritá: Saga Haralds harðráðaí
(Einar Ól. Sveinsson prófessof),
21.10 Tónleikar. 21.15 Dagskrá
Kvenréttindafélags Islands. "Ævh
minningar áttræðrar konu, —
kafli úr óprentuðu hánðriti cftir
Hugrúnu (höfundur flytúr). 21.40 -
Tónleikar (pl.). 21.45 Frá útlöncl
úm (Jón Magnússon fréttastjóri),
22.00 Fréttir og veðurfrégnir. —
22.10 Passíusálmur nr. 38. 22.20
Sinfónískir tónleikar (pl.): a)|
Fiðlukonsert í D-dúr op. 61 eftiy
Beethoven (Menuhin og Festival-
hljómsveitin í Lucerne leika; Furt
wángler stjórnar). b) „Hrekkir
Eulenspiegels", hljómsveitarverk
eftir Richárd Strauss (Philhar-
mðniska hliómsveitin í Berlín leik-
ur; Furtwángler stjórnar). 23.15
Dagskrárlok.
Ilappdrætti Háskóla Islands.
Dregið verður í 3. flökki happ-
drættísins á laugardag; í dag og
á morgun eru því síðustu forvöð
að kaupa miði og endurnýja. Vinn
ingar eru 400, samtals 212400 kr„
,,on eftir eru til ársloka vinningar
samtals 3.811.800 krónur.
Næturlæknir er í læknavarð-
stofunni. — Sími 5030.
Næturvörður er í lyfjabúðinni Ið-
unn. Sími 7911.
lökíaraTinsékiias’íélaeiið
Framhald af 8. síðu.
Bandarík.iamanna á Vatnajökul
á s. 1. hausti.
Guðmundur Kjartanssdn, Sigur
jón Rist og Trausti Einarsson.
1 varastjórn voru kosnir Einar
Magnússon, Sigurður Þórarihs-
son og Þorbjörn Sigurgeirsson.