Þjóðviljinn - 22.06.1951, Side 1

Föstudagur 22. júní 1951 —
16. árgangur — 137. tölublað
Fjárveiting til
lierstöðva
Marshall landvarnaráðherra
bað í fyrrad. Bandaríkjaþing að
veita sex og hálfan milljarð
dollara til byggingar lierstöðva
í Bandarikjunum og erlendis.
Vesturveldin slíta viðræð-
um um fjórveldafund í
Fulltrúar Vesturveldanna lýstu yfir í gær, a'ð þeir
iiefðu ákveöið að slíta viðræöunum í París um dagskrá
íundar utanríkisráðherra fjórveldanna.
AUÐMJCIÍASTA málgagn her-
námsliðsins, Aliiýðnbl., krefst
þess í gær að íslendingum
verði bannað að safnast saman
á Þlngvelli við Öxará. Á þjóð-
hátíðardegi lslendinga 17. júní
voru liins vegar fluttir þrír bíl-
farmar af togloðursjórtrandi
herniönnuni á Þingvöll. Við
það hefur Alþýðublaðið ekkert
að athuga, og telur það eflaust
Strax í gærmorgun fóru hóp-
ar manna um götur Teheran og
máluðu yfir nafn brezka olíu-
félagsins Anglo Iranian á aug-
lýsingaspjöldum þess og bíl-
um en máluðu- í staðinn nafn
hins opinbera, iranska olíufé-
lags. Fólk safnaðist að skrif-
stofubyggingu Anglo Iranian og
skipti þar um öil nafnspjöld
cn lét hið brezka starfslið af-
skiptalaust. Irönsk lögregla lok-
aði upplýsingaskrifstofu Anglo
Iranian, en þaðan hefur undan-
farið verið rekinn ákafur áróð-
ur og undirróður gegn Irans-
stjórn. í olíuborginni Abadan
hafði verið boðaður fundur méð
fulitrúa Anglo Iranian og yf-
irstjórn hins þjóðnýtta olíu-
iínaðar, en hún gekk strax af
' fundi, er Bretinn viidi láta
brezka ræðismanninn í Abadan
vera viðstaddan viðræðurnar.
ASSt i ávissEi un?
strekumermina
Brezka utanríkisráðuneytið
tilkynnti í gær, aö það hafi
enga staðfestingu getað fengið
á tilgátu belgisku ieyniþjón-
ustunnar, um að embættismenn
láðuneytisins, sem hurfu 26.
maí, hafi siglt áleiðis til Sovét-
nkjanna úr belgiskri höfn.
mjög; smekklegft og í fullu sam-
ræmi við liina nýju tíma.
Það er auðskiliö livers vegna
Aiþýðublaðið vill bauna ísi-
lendingum Þingvöll, helgistað
íslenzkrar þjóðfrelsisbaráttu. —
Hvergfi verður niðuriægfing; hins
nýja hernáms sárari en þar, á
engnn stað sækja menn meiri
þrótt til nýrrar sjálfstæðisbar-
áttu, þeirrar baráttu sem lepp-
Mossadegh fær einróma traust
Mossadegh forsætisráðherra
bað Iransþing í gærmorgun um
traustsyfirlýsingu, en svo marg-
ir þingmenn reyndust fjarver-
andi, að fundurinn var ekki á-
iyktunarfær. Boöaði Mossadegh
þá annan fund, og kvaðst segja
af sér, ef hann fengi ekki
traustsyfirlýsingu fyrir klukk-
an fjögur. Við atkvæðagreiðslu
greiddi 91 þingmaður trausts-
yfirlýsingunni atkvæði, enginn
á móti en einn sat hjá, Þing-
menn í Iran eru 126.
1 gær fór-u nær allir aðstand-
endur brezkra oliustarfsmanna
með flugvé’um frá Iran.
Morrison bótar enn
Antony Eden hóf umræður
um olíudéiluna á brezka þing-
inu í gær. Saigði hann, að af-
leiðingar hennar gætu orðið
skelfilegar. Ef Bretar færu frá
Iran væri það uppgjöf fyrir of-
beldishótun. Ef olíuflutningar
þaðan stöðvuðust vofði olíu-
skortur yfir Indlandi, Pakistan,
Suðaustur-Asiu, Ástraliu og
Nýja Sjálandi. Miðjarðarhafs-
löndin, Vestur-Evrópa og Bret-
land sjálft yrðu einnig illa sett.
Alvarlegasf væri þó, að at-
vinnulíf Irans myndi hrynja,
öngþveiti skapast i landinu og
kommúnistar komast ti] valda.
málKagnið vill feiga.
En Alþýðnblaðið hefur ekki
enn þá aðstöðu að banna ls-
lendingum að safnast saman á
sögustöðum sínum og það mun
fá að sjá það um helgina, á
jónsmessumóti sósíalista, að ís-
lenzk alþýða mun enn einu
sinni strengja þess heit ó Þing-
velii að berjast -fyrir sjálfstæði
sínu og freisi.
Slíkt myndi hafa hinar alvar-
legustu afleiðingar fyrir stjórn-
málaástandið og hernaðarað-
stöðuna um öll Miðausturlönd.
Lét Eden í það skína, að hann
vildi. að Bretar gerðu árás á
Iran til að hindra framkvæmd
þjóðnýtingarinnar. — Sandys,
tengdasonur Churchills, sagði
Sovétríkin hafa ótvíræðan laga-
legan rétt til að gripa' í taum-
ana, ef Bretar sendu her til
Iran, en það mætti ekki hræða
þá frá að vernda hagsmuni sína.
— Crossman úr Verkamanna-
flokknum varaði við hernaðar-
ævintýrum í Iran.
Morrison utanríkisráðherra
kvað stjórnina vilja, að brezkir
starfsmenn yrðu kyrrir í Iran.
Hann minnti á loforð sitt, um
að líf þeirra yrði verndað, en
kvað óhyggilegt að ræða mögu-
legar hemaðaraðgerðir.
Tilkynnt hefur verið í Súes,
að brezku liði i herstöðvunum
þar hafi verið skipað að vera
við því búnu að það verði
kvatt til aðgerða við Persaflóa.
. Er fulltrúar utanríkisráðherr-
anna komu saman á fund í gær
flutti brezki fulltrúinn Davies
yfirlýsingu frá öllum Vestur-
veldafulltrúunum. Segja þeir
þar, að vegna þess að Sovét-
stjórnin standi fast á þvi, að
taka A-bandalagið og banda-
rískar herstöðvar erlendis á
dagskrá f jórveldafundar, fái
þeir ekki séð, að neitt gagn geti
orðið að frekari umræðu. Bo'ð
Vesturveldanna um fjórvelda-
fund, þar sem þessi tvö mál
verði ekki á dagskrá, standi
Verkfall stöðvar
158 skip í USA
Verkfall bandarískra sjó-
manna hefur nú staðið i sex
daga. Liggja 150 skip aðgerða-
laus vegna verkfallsins.
Grísk stijórn-
arkreppa?
Fréttaritari Reuters í Aþenu
sagði í gær, að búast mætti við
stjórnarkreppu í Grikklandi. —
Væru stjórnarflokkarnir ósam-
mála um, hvort afnema bæri
hlutfallskosningar til þings.
Mál var höfðáð gegn flug-
stjóranum, Árna Magnúsi Guð-
óhaggað.
Gromiko fulltrúi Sovétríkj-
anna bað um að fundi yrði
frestað, svo að hann gæti
flutt yfirlýsingu. Fregnir höfðu
ekki enn borizt af henni í gær-
kvöld.
Samveldisráð-
stefna um Mið-
aosturlönd
I gær hófst í London sam-
veldisráðstefna um hernaðar-
undirbúning í Miðausturlöndum.
Skýrði brezka útvarpið frá, að
Ástralía, Nýja Sjáland og Suð-
ur-Afría myndu senda her þang
að, ef rne'ð þyrfti. Talið er að
ráðstefnan standi í sambandi
við olíudeiluna í Iran.
Bandarísk vopn til
Jiígóslavíu
Bandarikjastjórn tilkynnti í
fyrrad., að hnn hefði ákveðið að
láta Júgóslavíu í té hernaðar-
aðstoð, sem næmi einum skips-
farmi af handvopnum og skot-
færum. Skýrt var frá því, að
þetta væri aðeins byrjun á hern-
aðaraðstoð til Júgóslavíu.
mundssyni og flugleiðsögumann
inum, Guðmundi Sívertsen fyrir
brot gegn loftferðalöggjöfinni
og XXIII. kafla hegningarlag-
anna og gegn Arnóri Kristjáni
Hjálmarssyni, flugumferðarstj.
á Reykjavíkurflugvelli fyrir
brot á loftferðalöggjöfinni.
Niðurstaða (lómsins var sú,
að Arnór Hjálmarsson var
sýknaður, flugstjórinn dæmdur
í 2000 króna sekt og sviptur
flugmannsréttindum í 6 mán-
uði, en flugleiðsögumaðuriim
var dæmdur í 3000 króna sekt
og sviptur flugieiðsögumanns-
réttindum æviiangt.
Formenn! Fjölmennið ó
fundinn í Eðnó í kvöld
Samkvæmt áskorun farmaitna tii stjórnar Sjómanna-
félags Reykjai'íkur verður haldinn fundur með þeim í
kvöid kl. 8,30 í Iðnó (uppi). Rætt verð’ur um framkomið
uppkast að nýjum samníngum frá stjórn Sjómannafélags
Reykjavíkur, er lagt hefur verið fram í skipunum. Er mjög
áríðandi að farmenn fjöimenni á þennan fund og standi
i; fast saman uni hagsmunamál' sín og launakjarabætur.
Ircoismenn fagna lausn undan
hálfrar aldar brezku olíuoki
Brezklr íhaldsmenn æsa til árása á Iran
í gær var einn aí hátíðisdögum múhameðs-
tmarmanna og í íran var hann lýstur íagnaðar-
dagur vegna lausnar landsins undan hálírar aldar
olíuoki Breta. Hópgöngur voru íarnar og íjölda-
iundir haldnir í höfuðborginni Teheran.
Slglingaskekkj a or-
sök Geysisslyssins
Guðmimdur Sívedscn dæmdur í 3 þús. kr. sekt og
sviftur flugleiðsögumaurisréttmdum ævilangt. —
Magnús Guðmundsson dæmdur í 2 þús. kr. sekt
og sviptur flugmannsréttindum í 6 mánuði
Hinn 16. þ. m. var kveðinn upp dómur í aukarétti Reykja-
víkur vegna Geysisslyssins 14. sept í haust. Við rannsókn
málsins var það upplýst, að orsök slyssins hefði verið siglinga-
skekkja. Sök flugstjórans á Geysi er hinsvegar taiin sú, að*
hann hafi ekki haft nægilegt eftirlit með ieiðarreikningunum.