Þjóðviljinn - 17.07.1951, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 17. júlí 1951
IMÓÐVIUINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósialistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, SigurSur Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig
19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Áskriftarverð kr. 16 á mánuðl. — Lausasöluverð 75 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Einokun en ekki samkeppni
Ríkisstjórnin hefur nú afnumið verðlagseftirlitið að
heita má, en verðalagseftirlit í sinni núverandi mynd var
eitt þeirra verka sem Framsóknarflokkurinn hældi sér
um skeið hvað ofsalegast af, með því átti að uppræta
hverskyns spillingu í kaupsýslu og gæta réttar almenn-
ings í hvívetna. Þetta kerfi var að vísu allan tímann mest
í áróðri Tímans og Alþýðublaðsins, sem fékk verðgæzlu-
stjórann í sinn hlut, en þó hefði eflaust verið hægt að
beita því á heiðarlegan hátt ef vel og dyggilega hefði verið
að því unnið. En hið raunverulega dánardægur hins nýja
verðlagseftirlits var olíuhneykslið, með því glataði Fram-
sóknarflokkurinn á svipstundu öllum áhuga á þessu vel-
ferðamáli sínu og á verðgæzlustjórann ko msá blettur
aö almenningur vildi ekki framar eiga við hann nein
samskipti. Afstaða Framsóknar og verðgæzlustjórans til
milljónahneykslisins var svo ömurleg að þess var enginn
kostur að hæla sér framar af eltingaleik við smá-
svindlara.
Stjómarblöðin segja nú að nægilegt vöruframboð
eigi að tryggja sjálfkrafa verðlagseftirlit, að samkeppni
um hylli kaupendanna muni halda verðinu niðri. Þessi
kenning er rétt það sem hún nær, vegna starfsemi kaup-
félaganna; Reykvíkingar þekkja t. d. af gamalli og nýrri
reynslu hvernig Kron hefur haldið verðlagi í skefjum hér
í bænum. En það verðlagseftirlit samkeppninnar sem
aðeins tekur til smásölu hér innanlands hrekkur skammt;
forsenda heilbrigðra verzlunarhátta á þessu sviði er að
samkeppni verði einnig um sjálfan innflutninginn; að
u mraunverulegt innflutningsfrelsi sé að ræða.
Því fer hins vegar mjög fjarri að svo sé. Að visu hafa
verið gefnir út svonefndir frílistar yfir vörur sem ekki þarf
að sækja undir Fjárhagsráð, en þeir færa aðeins valdið
frá Fjárhagsráði til bankastjóra Landsbankans. Og
bankastjórar Landsbankans hafa gætt þess vandlega að
sömu einokunarklíkurnar stæðu að innflutningnum
eftir sem áður. Þetta hefur verið framkvæmt með alls-
kyns nýjum aðgerðum, með því að heimta fáránlegar
fyrirframgreiðslur fyrir pantanir, með lánsfjárskortin-
um þegar í hlut eiga þeir sem ekki eru innundir hjá
stjórnarvöldunum og öðrum hliðstæðum aðgerðum. Frí-
listarnir eiga þannig ekkert skylt við frelsi, þeir eru
aðeins ný dularklæði handa einokunarherrunum.
fjarðar, Sauðárkróks og Keflavík-
ur (2 ferðir).
B,00—9,00 Morgun-
útvarp. 10,10 Veð-
urfregnir, 12,10—
13,15 Hádegisút-
varp. 15,30 Miðdeg-
isútvarp. 16,25 Veð-
Óánægður með hjá kjötætum. Þetta ér ur- urfregnir. 19,25 Veðurfregnir. 19,30
Harrimann, gangsefni, sem myndast við Tónleikar: Óperettulög (pi.) 19,45
,von Blómkál, tilvonandi bar- meltingu próteinríkra efna og fuS?*smgar; 20,00 Fréttir. 20,20
telur að Truman forseta skilst ut gegn um nyrun með e_moll op 60 eftir Brahms (0iive
hafi verið mislagðar hendur í
vali sendimanns síns til Irans
og kemur sjónarmið hans í
málinu fram í eftirfarandi
pistli:
þvaginu.
Ágætt áburðarefni.
Bloom, Spencer Dyke, Bernhard
Shore og Patterson Parker leika).
20,50 Erindi: Náttúrufegurð og list-
„Úrgangsefni frá lífsstarf- *egurð: hriðja erindi (Símon Jóh.
’ 7 . .. Agustsson prof ) 21,15 Einsöngur:
semi dyranna geta jurtimar Else Brems syngur (pl ) 2135
yfirleitt hagnýtt sér til lífsvið- Upplestur: Sigurður Magnússon
„Kæri Bæjarpóstur! Aldrei halds og vaxtar. Þvagefni er í kennari les kafia úr bókinni „Fóik-
hefi ég verið eins sármóðgaður samræmi við það ágætt áburð- Fref ^.og: veð'
^ uriregnir. vinsæl log- (pl.)
og s.l. tvo daga. Og sa, sem arefm. Baldur telur það of sem- 22,30 Dagskráriok.
móðgunni olli, er enginn annar virkt til notkunar hér á landi.
en Hr. Harry S. Truman, for- Það kann að vera rétt, en þó s- '• laugardag
seti Guðs eigins Lands. — Eins væri vert að gera tilraunir með ^ KÉtojTrBi vorn &enn sam-
og menn haf^, heyrt getið um það. Þvagefni breytist í amm- augr
í heimsfregnum undanfama oníak í jarðveginum og fyrst IWJjj \mJh| Einarssyni ung-
daga, þá sendi Truman einhvern menn hafa látið sér detta í frú Eria Har-
óþekktan mann að nafni Harri- hug að bera á ammoníak ætti aidsdóttir, Leifsgötu 19, og Heigi
mann til Irang til að reyna að þvagefni líka að gera fullt gagn Bachmann óðinsgötu 18A. Heimiii
miðla malum í deilu þeim, sem og mundi þo vera miklu með- s , laugardag voru gefin saman
þar er háð. Þessi er ástæðan færilegra í flutningi og dreyf- j hjónaband ungfrú Guðrún Finn-
fyrir því. hve móðgaður ég er. ingu þar sem það er fast efni. bogadóttir, starfsstúika hjá Fæð-
• — Að VÍSU vilja jurtimar helzt iskaupendafélagi Reykjavikur, og
. t' __- . ,, , Rósmundur Runólfsson, húsasmið-
Vil! senda von fa sitt kofnimarefm sem mtrat. TT . ...
* “ ur. Heimili ungu hjonanna er 1
Blomberg. Ef til vill breytist ammoníakið Ramp Knox E-29. — Nýlega voru
„Hversvegna sendi Forsetinn iiha alla leið yfir í nítrat í jarð gefin saman í hjónaband af Ás-
ekki vin okkar íslendinga von veginum — og svo er náttúr- mundi Eiríkssyni forstöðumanni
Blómberg. barón. til !«„, .eg, Uk. bonm,,á mtrat-áburó-
Þessi góðvinur okkar, sem geng ur, eins og við vitum. — En j Grundarfirði og Hreiðar Ásmunds
ið hefur á fund allra málsmet- nó er ég víst kominn of langt son, frá Stóru-Reykjum í Fijótum.
andi manna í veröldinni er nú út í fræðin. Það var bara þessi — Ennfremur ungfrú Sigríður
látinn sitja heima. — Krafa -úrea“, sem gerði mér gramt í Hinriksdóttir, Miðtúni 40 og Ingi-
okkar Isleridinga hlýtur að §eði. — Ó. B. B“.
vera sú, að william Frary von
Blómberg (o.s.frv) verði sendur * * *
til Irans, og þessi Harrimann-
þrjótur kallaður tafarlaust
heim, því enginn hefur fyrr
heyrt þann mann néfndan, og
gæti þar jafnvel verið svika-
hrappur á ferðinni, en von
Blómberg. barón, hann þekkja
allir, jafnt Hottentottar, sem
óbreyttir vemdarar á Keflavík-
urflugvelli. — Með kveðju,
Reykjavík, 13. júlí 1951“, von
Blómkál, tilvonandi barón“.
mar Vigfússon, frá Þykkvabæ í
Rangárvallasýslu. Heimili ungu
hjónánna er í Miðtúni 40.
þann 14. þ. m. op-
ineruðu trúlofun
sína ungfrú Jóna
Þorsteinsdóttir,
Ketilsstöðum, Mýr-
dal og Hjörtur Elíasson lögreglu-
þjónn, Reykjavík.
Hvað er „urea?“
Elmskip
Brúarfoss kom til Rvíkur 15.
þm. frá Hull. Dettifoss er í New
York. Goðafoss fór frá Vestmanna-
eyjum 12. þm. frá Hamborg. Gull-
foss fór frá Leith í gærkv. til
Næturvörður er í
teki. — Sími 1616.
Næturiæknir er i
unni..— Sími 5030.
Laugavegsapó-
læknavarðstof-
Ó.B.B skrifar: „Mikið fannst Rvíkur. Lagarfoss fór frá Gauta-
mér þetta útlenda orð standa borg 15- bm- til Seyðisfjarðar.
andkannalega af sér þegar ég Selfess er 1 Rvlk- Tröiiafoss fer
sa það l timantinu „Islenzkur Gautaborg-ar. Barjama er i Rvík.
iðnaður“. I útdrætti, sem þar -«*&&.■: ......
er, úr tæknilegri skýrslu eftir Ríkisskip
Baldur Líndal efnaverkfræðing, .. HekIa fer fra Rvik kI- 20 1 kvoid
, .. , til Glasgow Esja fór frá Rvík
ermikið talað um þetta ,.urea“ j grerkv. vestur um land til Ak_
(haft hvorugkyns). Og eðliiega ureyrar. Herðubfeið fór frá Ak-
fær maður svo nýjan skammt Ureyri í gær austur um land til
af þrví í öllum dagblöðunum

Menn ræða það nú
í alvöru hvort ekki
væri sigurstrang-
iegt að senda þá
Eystein og Bjarna
Ben. á Olympíu-
leikana í Finnlandi til keppni í
þeirra beztu grein: dýrtíðaraukn-
ingu. Þeir eru sagðir í mikiu
„stuði“ og mundu án efa slá öll
fyrri heimsmet.
Rafmagnstakmörkunin
Straumlaust verður milli kl. 10,45
til 12,15 í dag á þessú svæði:
mann er í Rvík.
Til þess að hægt sé að tala um verðlagseftirlit sam
keppninnar, þarf ekki aðeins innflutningurinn að vera mu
raunverulega frjáls, heldur einnig útflutningurinn. Marg-
sinnis er hægt að gera mjög hagkvæm innkaup á grund
velli vöruskipta en eins og nú standa sakir er öllum
bannað að flytja út ugga nema ríkisstjórninni og klíkum
hennar. Hvernig sú einokun er hagnýtt þekkir almenn-
ingur af langri og Ijótri sögu. Það eru ekki hagsmunir
þjóðarinnar sem þar stjórna athöfnum, heldur gróða-
sjónarmið thorsaranna og lagsbræðra þeirra.
íslenzkur almenningur er þannig ofurseldur geð-
þótta fámennrar klíku sem enn einokar bæði útflutning
og innflutning. Það er þessi klíka em ákveður hvert
verð þjóðin fær fyrir afurðir þær sem hún framleiðir,
og það er þessi sama klíka sem ákveður verðið á varningi
peim sem fluttur er inn til landsins. íslendingar búa
þannig enn sem fyrr við einokun en ekki samkeppni.
Á meðan svo er á almenningur þess engan kost að halda
verðlaginu í skefjum með því að beina viðskiptum þangað
sem vörur eru ódýrastar; allur áróður stjórnarblaðanna
um það efni er marklaust fleipur.
1« til Rvíkur í dag- að vestan og
nokkrum dogum semna. Þarna nor3an Þyrjll er norðanlands
tronar það .í fyrirsögnum, ó- ■ -
beygt og glappalaust og
ekki einu sinni komma yfir ú-
, Það hefði altént mátt
Rvíkur. Skjaldbréið er væntanlesr - \ - . ,
h, t^í,— 1 Hafnarfjorður og nagrenm, Reykja
nes og Rangárvállasýslur.
\\'V
Skipadeild S.t.S.:
Hvassafell er á leið tii Álaborg-
, . . ar frá FáskrúðSfirði. Arnarfeil
beygja það eins og kvenmanns- lestar saitfisk
nafnið Lea og segja: fram-
leiðsla á „úreu“. En hvað um
það, þetta efni heitir á íslenzku:
þvagefni.
Vestmannaeyj-
um. Jökulfeli cr á leið til Ecuador.
frá Chile.
Hjónunum Sigrúnu
og Heinz Friedla-
nder, Nesveg 52,
fæddist 15 marka
sonur 12. þ. m.
Skeir,mS!§0fð
Framhald af 8. síðu.
Er það of dónaiegt
eða hvað?
„I kennslubók sinni í efna-
Fiugfélag Islands
1 dag verður flogið til Vest-
mannaeyja, Akureyrar (kl. 9,15 og bæ*i nú sem Og áður fyrr. Til
16.30), Biönduóss, Sauðáfkróks og Reykjavíkur var komið kl. rúm-
Siglufjarðar. A morgun eru ráð- ,
lega 11.
gerðar flugferðir til Akureyrar
(2 ferðir), Vestmannaeyja, Egiis- Nettóhagnaður af ferð þess-
fræði handa bændaskólunum staða, Heiiisands, Isafjarðar, Sigiu- ari er áætlaður um 20 þús. kr.
(1927) talar Þórir Guðmunds- fjarðar og Hólmavíkur. —Gullfaxi
son um þvagefni. Það er heldur for 1 morgun tii London og er
engin ástæða til að vera feim- ^ “ RVÍkUr
inn við þetta orð a. m. k. með- ’
an íslenzkir bændur hafa ekki Loftleiðir h. f
tekið upp amrísk nöfn á kúa- 1 dag er áætlað að fljúga til
mvkju. — Þetta er auðvitað Vestmannaeyja (2 ferðir), ísafjarð-
, 7 . ^ , * 7 * ar, Akureyrar, Hólmavíkur. Búðár-
ekki neitt yismdaorð og það er dals_ PatreUsfjargar( Bildudals>
•’Urea ekki heldur (urea-þvag). Þingeyrar, Fiateyrar og Kefiavík- um, Ingvari Kjaran og skips-
Nafnið er einfaldlega dregið ur (2 ferðir). - Frá Vestmanna- höfn hans f ir þeirra aðstoð
af því að efnið fannst fyrst í eyjum verður flo.gið ti] HelIu OÍ?
Skógasands. — Á morgun er '
Fulltrúaráð Sjómannadagsins
vill biðja blaðið að færa forst.
Skipaútgerðar ríkisins, Pálma
Loftssyni, kærar þakkir fyrir
þá rausn að láta ráðinu í té
m.s. Esju til þessarar férðar
endurgjaldslaust. — Einnig vill
fulltrúaráðið þakka skipstjóran-
og velvilja; einnig vill
þvagi og er talsvert af því í ætlað að fljúga til vestmænna- Þakka Akurenesingum
þvagi manna og dýra, einkum eyja, Isafjarðar, Akureyrar, Siglu- þeirra aðstoð.
ráðið
fyrir