Þjóðviljinn - 17.07.1951, Blaðsíða 6

6)
ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudágur 17. júlí 1951
Útaf meS dómarami
Framhald af 3. síðu.
jþví föstu, að þessir baulhópar
hafa svo litla kunnáttu í knatt-
spyrnulögum, að þó mörgum
væri falið að hjálpast að við
að dæma leik mundu þeir eng
an vegin komast fram úr því.
Þetta sama fólk er svo ekki í
vandræðum með að úrskurða
þetta eða hitt, og gera sig
dómara yfir dómaranum!! Það
er leiðinlegt til þess að vita að
áhorfendur skuli leyfa sér hvað
eftir annað að gera dómurunum
nærri ómögulegt að starfa
vegna ósanngjarna afskipta af
úrskurðum dómarans. Síðasta
dæmið um þetta sem ég var á-
horfandi að var siðasti leikur
Svíanna og Reykjavíkurliðsins.
Dómari var Hannes Sigurðsson.
Er leið á leikinn fór að bera á
nokkurri hörku. Hannes tók á
hrotin eftir því sem honum
fannst réttast og í flestum til-
fellum var brotið á Islending-
ana. Áhorfendur höfðu svo gjör
samlega lokað augunum fyrir
því að það voru Islendingarnir
sem áttu frumkvæðið að þess-
um harða leik. Þeir vildu með
öðrum orðum láta brotið eiga
sig ef það var okkar mönnum
í óhag. Fyrir það, að Hannes
lét ekki að kröfu áhorfenda,
að sniðganga ,,í vissum tilfell-
um“ reglurnar fékk hann óp,
köll, baul og önnur þau tákn
og stjórnmerki sem áhorfendur
nota þegar þeir láta í ljós skoð
anir sínar á dómurum, sem
sagt það voru áhorfendur sem
gerðu dómaranum svo erfitt fyr
ir sem hægt var.
Annað dæmi. Það var í leikn-
um Akraness — Valur. Þar var
þó ekki um harðan leik að ræða,
heldur var leikurinn skemmti-
legur allan tíman. Valur hafði
yfir í hálfleik 2:0 en í síðari
hálfleik taka Akranesingar að
sækja á að sama skapi lifnar
Válsrengen — f.B.A.
Framhald af 3. síðu.
einn sá sögulegasti, sem hér
hefur sézt um langan tíma, og
um leið einn ljótasti leikur, sem
fram hefur farið á íþróttavell-
inum.
1 fyrri hálfleik gekk allt á-
gætlega og var leikurinn bæði
skemmtilegur og allvel leikinn
af beggja hálfu. I upphafi
leiksins fær Ríkharður lagleg-
an bolta frá Þórði og skorar. I
lok fyrri hálfleiks fær Þórður
svo sendingu frá Ríkharði og
skorar.
Síðari hálflerkur var vart
byrjaður er knötturnn lá í neti
Akurnesinga og aðeins mín. síð-
ar skoraði vinstri innherji Norð
manna með óverjandi skoti.
Fór nú að færast mikil harka
í leikinn og þegar 8 mín. eru
af síðari hálfleik spyrnir Jón
Jónsson á mark Norðmanna, en
vinstri bakvörður Válerengen
ver með hendi. Dómarinn
dæmdi þetta mark. Eftir þetta
fór öll knattspyrna veg allrar
veraldar, því Norðmenn undu
dómi dómaran3 illa, og gaf oft
að líta grófar hrindingar og
hálfgerð slagsmál. I öllum
þessum látum tókst Norðmönn-
um þó að skpra tvö. mörk en
Akurnesingar jöfnuðu á síð-
ustu mín. úr yítaspyrnum, eft-
ir að Ríkharði hafði verið hrint
illilega.
Dómarinn Guðmundur Sig-
urðsson hefur oft ,gert betur.
yfir áhorfendum, sem vel flest-
ir virtust halda með Akranes-
ingum, og var vissulega ekkert
við það að athuga. En þar
kom, að áhorfendur blinduðust
svo að Þorlákur Þórðarson
komst í hann krappann við á-
horfendur. Þorlákur mátti sem
sé ekkert „taka á“ Akranes-
liðið, þá kvað við baul og ösk-
ur, en þó hann tæki á nákvæm-
lega sama brot á Val, brot sem
ekki áttu neitt skylt við hrotta-
skap því leikurinn var prúður
á báða bóga, þá var ekkert að
því fundið, sem og rétt var.
Áhorfendur eða meirihluti
þeirra úrskurðar Þorlák sem
mjög slæman dómara í leikn-
um, en gleyma því að þeir eru
hlutdrægir í dómi sínum, svo
hlutdrægir að leikbroti má ekki
refsa samkv. reglum ef refsing-
in gengur móti „þeirra liði“
Hlutdrægni mun enginn sann-
gjarn maður hafa borið Þor
láki á brýn.
Mennskir menn.
Það væri ósanngjarnt að
krefjast þess af knattspyrnu-
dómurum að þeir sæju allt sem
fram fer á leikvelli og öll brot
sem þar eru framin. Það hefur
víst engum dómara tekist enn
sem kornið er hvorki á Islandi
eða annarstaðar. I hverjum leik
koma því fyrir atvik sem fara
framhjá honum, en því minna
sem það er því betri dómari.
Dómari í kappleik hefur mjög
vanþakklátt starf með höndum,
en hann leggur sig þó í það til
þess að leikurinn geti farið
fram til þess að áhorfendur
geti skemmt sér. Það er ekki
nema eðlilegt að áhorfandi
geti verið á annarri skoðun en
dómari í einstökum atriðum
en það er algjörlega óviðeig-
andi og ómaklegar þær árásir
sem þessir áhugamenn verða
fyrir. Áhorfendur verða að gera
sér grein fyrir, að hér er ekki
barizt uppá líf og dauða, hér
er aðeins um leik að ræða, þar
sem úrslit hans hafa bókstaf-
lega engin áhrif á neitt það
sem máli skiptir í þessum heimi.
Honum er lokið eftir tilsettan
tíma og í rauninni allir jafnir
hvort sem leikurinn hefur end-
að 0:0 eða 20:0.
Það sem má!i sbiptir.
Það sem máli skiptir er að
leikmenn sýni prúðan og fagran
leik. Það ættu áhorfendur að
verðlauna með lófataki eða
gleðiópum en hvenær heyrir
maður það. Að áhorfendur
skemmti sér og það gera þeir
við góðan leik. Að leikmenn
skemmti sér því það er lykill-
inn að góðum leik.
Fátt eitt af. þessu er til í
augnablikinu. Þessir ópgjörnu
áhorfendur koma til sjá ákveð-
ið lið sigra. Takist það ekki
verður árangurinn eins og í
Svíaleiknum. Þeir láta sér fátt
finnast um fagurlega leikna
knattspyrnu. Allt verður þving-
að„ og öfgafullt, og þegar öfg-
arnar fá útrás er það venju-:
lega dómarinn sem er skot-
spónnjnn — fórnarlambið —
það er hrópað: „Útaf með dóm
arann“. En guð er með hon-
um. — ennþá — Hann lét hann
fæðast á Islandi en ekki í S.-
Ameríku. En hversu lengi dugir
það?
Undir eilí f ðarsti örnum
Eftir A. J. Cronin
m.
DAGUR
gat það ekki. Það var undariegt. Allt hið bezta
sem Jenný hafði að geyma kom upp í huga
hans; hann mundi eftir beztu stundum hennar,
hinum barnalegu og skemmtilegu hugmyndum
hennar, örlæti hennar, einkum mundi hann eft-
ir hveitibrauðsdögum þeirra í Cullercoats, þeg-
ar Jenný hafði krafizt þess aö hann tæki við
peningum af henni til að kaupa sér ný föt.
Hann fór út úr vagninum og gekk heimleið-
is eftir Blount Street. Það var afarhljótt í
húsinu. Hann settist við gluggann í herbergi
sinu og starði á trjákrónurnar í garðinum sem
glitti í yfir næstu hús, og á himininn sem tók
við af trjánum. Kyrrðin umlukti hann og fyllti
huga hans. Tifið í klukkunni var eins og þægi-
legt hljóðfall, eins og fótatak manna sem mið-
aði hægt fram á við.
Hann rétti ósjálfrátt úr sér, horfði á him-
ininn og augu hans Ijómuðu. Nú fannst honum
hann ekki vera yfirunninn. Gamli þráinn og
baráttuviljinn höfðu aftur vaknað í sál hans.
Ósigrar voru því aðeins auðmýkjandi þegar þeir
höfðu tortímingu í för með sér. Hann vildi
ekki gefast upp. Hann trúði enn á málstaðinn
og verkamennirnir trúðu á hann. Framtíðin
beið hans. Allt í einu fylltist hann nýju öryggi
og trú á framtíðina.
Hann reis snögglega á fætur. gekk að skrif-
borðinu og skrifaði þrjú bréf. Til Nugents, til
Heddons og til Wilsons, umboðsmanns síns í
Sleescale. Bréfið til Wilsons var mjög þýðing-
armikið. Hann fullvissaði Wilson um að hann
kæmi til Sleescale eftir tvo daga til að vera
viðstaddur flokksfund. Bréfið var þrungið bjart-
sýni. Hann fann það sjálfur þegar hann renndi
augunum yfir það og hann var fenginn. Upp á
síðkastið, þegar ekkert hafði rúmast í huga hans
annað en væntanlegur uppskurður Jennýar, hafði
stjórnmálaöngþveitið náð hámarki. Eins og hann
hafði sagt fyrir um, hafði stjórnin verið hrak-
in frá völdum í ágúst. Og í fyrri viku, hinn sjötta
október haföi samsteypustjórn verið sett á lagg-
irnar. Davíð beit á vörina. Hann ætlaði að berj-
ast við þessar kosningar, berjast af meira kappi
en nokkru sinni fyrr. Stefnu samsteypustjórnar-
innar áleit hann beina árás á réttindi verka-
manna. Stórkostleg lækkun á atvinnuleysis-
styrknum var réttlætt með þessari fáránlegu
setningu: ,,Við verðum allir að leggja fram
okkar skerf' Fórnir verkamanna voru augljós-
ar. en fórnir hinna létu minna á sér bera. Og
fjórar milljónir brezkra punda voru bundnar er-
lendis. Það voru yfirvofandi tímamót í sögu
verkamannaflokksins. Og það bætti ekki úr
skák að ýmsir forystumanna flokksins höfðu
lagt hönd á plóginn við framkvæmd milligöngu-
stefnunnar.
Hálf sjö. Klukkan var orðin meira en hann
bjóst við. Hann hitaði kókó handa sér, og
dreyDti á því méðan hann las kvöldblaðið sem
frú Tucker hafði komið með. Blaðið var unn-
fullt af áróðri: Forðið iðnaðinum frá þjóðnýt-
ingn. Bolsévisminn búinn að vera. Hann renndi
augunum yfir síðurnar. Þarna var teikning af
hinum hugdjarfa Jóni Bola sem var að kremia
auðvirðilegt skriðdvr undir fætinum. Skriðdýrið
var merkilegt: Sósíalismi. Þarna voru rifjuð udp
fjölmörg slagorð og spakmæli Bebbingtons. Bebb-
ington var í miklum metum þessa stundina.
Daginn áður hafði hann lýst yfir: „Kenning-
arnar um stéttamismun ógna velferð iðnaðar-
ins. Við verndum verkámanninn fyrir honum
sjálfuna”.
Davíð b.rosti hörkulegá og lagði blaðið frá
sér á borðið. Þegar hann kæmi til Sleescalé
ætlgði hann að minnast örlítið á bessi mál. Og
sennilega vrðu skoðanir hans ærið ólíkar skoð-
unum Bebbingtons.
En nú var klukkan farin að ganga átta. Hann
reis á fætur. þvoði andlit sitt og hendur. tók
hattinn sinn og fór. Hann var enn jafn léttur
og skýr í hugsun; og kvöldið var dásamlega
fagurt. Þegar hann gekk yfir Batterseabrúna
var- himinninn rauður og logagyltur og vatnið
glóði eins og lýsandi hraunstraumur. Þegar
hann gekk inn um spítaiahliðið var skap hans
allt annað en um morguninn. AHt yar einfalt
og auðvelt ef hugrekkið var fyrir hendi.
Efst í stiganum rakst hann á Hildu. Hún var
að enda við síðari stofuganginn og var að tala
við systur Clegg. Hann nam staðar.
„Má ég líta inn til hennar núna?“ sDurði hann.
„Já. gerið þér svo vel“, sagði Hilda. Hún
var rólegri en hún hafði verið um morguninn.
Ef til vill hafði hún beitt sjálfa sig hörðu til
að öðlast þessa ró. Hún var fálát og stillileg í
framkomu, og það var mikil ró yfir henni. „Ég
býst við að bún verði allhress", bætti hún við.
„Svæfingin hefur ekki farið mjög illa með hana;
hún hefur staðið sig prýðilega".
Hann gat engu svarað. Hann fann að bæði
Hilda og hjúkrunarkonan virtu hann rannsak-
ándi fyrir sér>. Einkum virtist systir Clegg horfa
forvitnislegi á hann.
„Ég sagði henni að þér ætluðuð að koma“,
sagði Hilda stillilega: „Hún virtist vera mjög feg-
in því“.
Systir Clegg leit á Hildu og brosti kuldalega.
„Hún spurði mig meira að segja hvort hárið
á sér færi vel“, sagði hún.
Davíð roðnaði við. Systir Clegg átti svo und-
arlega auðvelt með að vekja athygli á hé-
gómaskap Jennýar. Hann var í þann veginn að
svara henni um hæl, en stillti sig. I sömu svif-
um ltom ung hjúkrunarkona þjótandi út úr
sjúkrastofunni. Hún var mjög ung, annars hefði
hún getað stillt sig betur. Hún var náföl og
augun galopin af skelfingu. Þegar hún kom
auga á systir Clegg andvarpaði hún af fengin-
leik.
„Komið þér systir“, sagði hún. „Flýtið yður“.
Systir Clegg spurði einskis. Hún vissi hvað
svipur ungu hjúkrunarkonunnar táknaði. Hann
táknaði það að eitthvað alvarlegt hefði komið
fyrir. Hún sneri sér þegjandi við og gekk inn
á stofuna. Hilda stóð kyrr andartak, svo fór
hún þangað líka.
Davíð stóð einn eftir í ganginum. Þetta hafði
gerzt svo skyndilega að hann var alveg ringlað-
ur. Hann vissi ekki hvort hann ætti að þora inn
á stofuna, ef eitthvað alvarlegt hefði komið fyr-
ir þar. En áður en hann fékk ráðrúm til að taka
ákvörðun, kom Hilda aftur fram á ganginn.
Hún kom til hans með næstum ótrúlegum liraða.
„Farið inn í biðstofuna", sagði hún.
Hann starði á hana. Tvær hjúkruntirkonur
komu út úr stofunni og gengu hratt í áttina að
stóru hvítu glerhurðinni: þær gengu hlið við
hlið, — það var eins og þær svifu áfram. Svo
kviknaði á Ijósunum í skurðstofunni og hvítar
rúðurnar liómuðu og skinu eins og tjald í kvik-
myndahúsi.
„Farið inn í biðstofuna", endurtók Hilda. Svip-
nr hennar var svo hörkuleeur og ákveðinn að
hann var að hlýða. Hann fór inn í biðstofuna.
Dvrnrr lokv.'ðust á eftír honum og l.ann heyrði
hraH. fótatak Hildu.
AUt í einu vissi hann að eitthvað hafði komið
fvrir Jennv. Hann stóð í evðilegri biðstofunni
og hlustnði á skóhl.ióð beirra sem flýttu sér
vfÍT- ?raneinn. Hann hevrði marrið í lyftunni og
skrjáfið í slonpum hiúkrunnarkvennanna. Svo
var aleov þögn um stund, en svo hevrði hann
nýtt hl.ióð og hann fölnaði af skelfingu —
það var einhver að hlattna. F.ínhver blióp frá
skurð=tofunni til herbergis Hildu og sömu leið
til baka. Hiarta hans hætti að slá. Annað eins
brot á sjúí.rahúsreglunum var sðeins hægt að
skvrp á emn vee: bað hiaut að vera hætta á .
teríum. hróð hæt.ta.! Hugsunin lamaði ham.
Harvn stóð hreyfingarlaus, eins og negldur við
gó’tið.
Það leið langur tími. miög lanaur tími. Hann
■'h.ssi ekki hyort háié klukkustund leið eða heil,
hann víssi ekkert. Hann stóð hrevfmgarlaus og
h'iiataði með ölbim líkamanum. Hann megnaði
ekiH nó líta á úrið sitt.
All í einu onnuðust dvmar oa Hilda kom inn.
Hann hekktj hana varla aftur: hún var hrevtu-
ipo- og tekin í and'iti eins og hún hefði átt í
erf’óri and'ovn haráttiu
. r>að er hozt að hór farið inn til hennar núi}a“.
P'"’r> f'vtri sér t'l hennar.
. Wvað hefvr komið fyrir?“
F-’r ipjf /, ^ann.
H'æðíno“.
H.gnn endnrtók orð. Hún sagði hægt og
það ”0” hoi^io Í röddinri.
TTrr ncr Viiúkruoorkonan V’r komin i't úr
rtof'inri r°;s Vii'm ”dd í rúmmu. Hún t°vg;ði csjg.
offii crflc'i. n’í; bess .að siá hvort i'ún væri
fn'W'. Beizkian ocr vonipvsið í rödd hennar
nisfi noro 0*1 h°'n“ Til h°-s að SÍá hyort b^TX
Pqlloor V»p'r?(S f'or? rrc.1 ocr +?1 Vr\£l'9,
á c-óv vnrirosM'. Er bað »kki óskíiianlegt? Teygia
sig aftir sneg'i — eftir alit hað serri ég var
búin að gera“. Hiida hagði. hjálnarvana. vfir-
buguð: Hún var húin að glevma hörku sinni og
kulda, hún hugsaði aðeins um að verk hennac