Þjóðviljinn - 14.10.1951, Qupperneq 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 14. október 1951
þlÓÐVILJINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb.)
Préttaritstjórií Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 16 á mánuði. — Lausasöluverð 75 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Kjarnorkusprengjan
Ritstjóri Morgunblaðsins er í gær gripinn ugg og
kvíða yfir þeirri staðreynd að fyrir nokkrum dögum var
sprengd kjarnorkusprengja í Sovétrikjunum. Vanstilling
hans er þeim mun skiljanlegri sem hann skrifaði í blað
sitt fyrir nokkrum mánuðum að „marxistísk kjarnorku-
sprengja“ myndi hafa þann eiginleika helztan að springa
ekki! Þegar hann birti þau viturlegu ummæli var það
að vísu alkunn staðreynd að Sovétríkin höfðu löngu fyrr
leyst vandamál kjarnorkunnar, en annaðhvort vissi rit-
stjórinn það ekki eða vildi ekki vita það. Hins vegar er
vitneskjan orðin honum svo hugleikin nú, að vitsmunirn
ir ganga enn meira úr skorðum en ella.
Helzta ályktun hans er nú sú að með þessu sé „gjör-
samlega strikað yfir Stokkhólmsávarpið fræga og allan
„dúfuáróður kommúnista“. Því fer svo víðs fjarri að svo
sé að kröfur Stokkhólmsávarpsins eru nú sjálfsagðari og
brýnni en nokkru sinni fyrr. í Stokkhólmsávarpinu var
þess krafizt að kiarnorkuvopn væru bönnuð skilyrðis-
laust og komið yrði á ströngu alþjóðlegu eftirliti með
þvi að því banni yrði framfylgt. Enn fremur var lýst yfir
því að hver sú ríkisstióm sem fyrst beitti kjarnorku-
vopnum gegn hvaða þjóð sem er fremji brot gegn mann-
kyninu og geri sig seka um stríðsglæpi. Þessi krafa og
þessi yfirlýsing hljóta enn að marka afstöðu hvers
heiðarlegs, óspillts manns.
Og hvernig væri að jafnvsl Valtýr Stefánsson breytti
nú afstöðu sinni til Stokkhólmsávarpsins, þótt hann eigi
hvorugan þann eiginleika til. Hann segir í' grein sinni
í Morgunblaðinu í gær að „kjarnorkusprengja í höndum
Stalíns“ sé „ægileg ógnun við heimsfriðinn og siðmenn-
inguna.“ Hvers vegna þá ekki að krefjast þess að kjarn-
orkusprengjan verði tekin úr höndum Stalíns? Hvað hef-
ur hann á móti því að brennimerkja leiðtoga Sovétríkj-
anna og láta hengja þá fyrir stríðsglæpi ef þeir verða
fyrstir til að beita kjarnorkuvopnum gegn nokkurri þjóð?
Valtýr Stefánsson skopaðist í fyrra að lýsingunum á ógn-
iim kjarnorkusprengjunnar, en nú virðist hann loksins
hafa gert sér þær ljósar. Er þá ekki einsætt fyrir hann
að taka loks Stokkhólmsávarpið upp á arma sína og
hvetja alla íslendinga til að skipa sér um það? Honum
skal heitið fyllsta stuðningi hér í blaðinu við slíka bar-
áttu.
Nýlega hafa opin-
belað trúlofun sína
ungfrú Anna Þór-
arinsdóttir frá
Reyðarfirði og
Guðjón Jónsson
frá Seyðisfirði.
Fá ekki kaupið.
Stundakennari við barna-
skóla hér í bænum hringdi til
mín í gær og sagði sínar far-
ir ekki sléttar. Hann hefur
kennt síðan í byrjun september
en ekki með nokkru móti tek-
izt að fá kaup sitt greitt þótt
komið sé framundir miðjan okt-
óber. Kennarinn tjáði mér að
þetta myndi ekkert einsdæmi
hvað sig snerti, stundakennar-
ar barnaskólanna hefðu yfirleitt
ekki enn fengið greitt kaup
fyrir september. Svör fræðslu-
málaskrifstofunnar eru þau, að
ráðherrann, sem málið heyrir
undir, hafi ekki enn afgreitt
það og standi á staðfestingu
hans á kauptaxtanum. Þessi
dráttur er mjög bagalegur fyr-
ir kennarana sem þurfa á laun-
um sínum að halda ekki síður
en aðrir, og væri æskilegt að
viðkomandi,- ráðherra kæmi því
sem fyrst í verk að afgreiða
málið af sinni há-lfu.
þarf að leggja góða gangstétt
meðfram húsinu niður brekk-
una og að Harðfisksölunni.
Nœturlæknir er í læknavarðstof-
unni, Austurbæjarskólamjm. —
Sími 5030.
Þolir enga bið.
Þeir sem stjórna umferðamál-
unum verða að gera sér ljóst,
að þessi brekka er nú mjög
hættuleg öllum gangandi veg-
farendum, og eins og skipulagi
er þarna háttað verður senni-
lega mjög erfitt að skapa við-
unandi umferðaöryggi um þetta
svæði. En þær lagfæringar sem
ég hef hér nefnt þola enga
bið og myndu tvímælalaust
bæta stórlega út frá því sem
nú er. — Vegfarandi".
Ungbarnavernd Líknar Templara
sundi 3. Opið þriðjudaga 3,15—4 og
fimmtudaga 1,30—2,30.
Helgidagslæknir: Haukur Krist-
jánsson, Vífi'sgötu 7. —■ Sími 5326.
Næturvörður er í lyfjabúðinni
Iðunn. — Sími 7911.
Ötrúleg skrílmennska.
Vegfarandi skrifar: „Þótt
Þó þannis: sé spurt af augljósum ástæðum vita allir
að Valtýr Stefánsson breytir ekki um afstöðu til kjarn-
orkusprengjunnar og notkunar hennar. Hann veit'lullvel
að það er ekki frá Sovétríkjunum sem árásarhættan
stafar. Þaö eru ekki Sovétríkin sem bera ábyrgð á hinum
djöfullegu múgmorðum í Hiroshima og Nagasaki. Það
voru ekki Sovétríkin sem beittu þeirri bardagaaðferö
í síðustu heimsstyrjöld a.ð láta rigna dauða og tcrtím-
ingu yfir íbúðarhverfi stórborganna, þótt þau hefðu næg-
a.n loftflota til þess. Það eru ekki Sovétríkin sem hafa
lagt Kóreu í rúst, myrt milljónir og fund.ið upp tortím-
ingarvopn eins og benzínsprengjuna sem hafa þaö eitt
„gildi“ að myrða og tortíma óbreyttum borgurum víðs
fjarri vígvöllunum. Og það voru ekki Sovétríkin sem höm-
uðust gegn Stokkhólmsávarpinu og hafa beitt sér gegn
hverri raunhæfri tillögu um bann við múgmorðstækjum.
Ritstjóri Morgunblaðsins finnur ekki til neinnar sið-
ferðilegrar fordæmingar á kjarnorkusprengjunni isem
slikri. Hann var mjög ánægður meöan hann hélt að
Bandaríkin réðu ein yfir henni og hann lýsti yfir því
margsinnis aö hann teldi sjálfsagt aö henni væri beitt
— af Bandaríkjunum. Honum finnst sjálfsagt að milljón-
ir séu myrtar, ef þær milljónir búa aðeins við sósíalist-
íska stjórn. Sú afstaöa hans er óbreytt. Það einar sem
gerzt hefur er það að hann hefur loksins fengiö irTh í koll-
inn að Bandaríkin ráða eklci ein yfir þessu djöfullega
vopni og hann hefur orðið skelfdur. Sá ótti nægir hon-
um þó ekki til neinnar siöferðilegrar endurfæðirigar, til
þcss eru hatur og formyrkvun sálarinnar of alger.
Eimskip
Brúarfbss er í Hull, fer þáðan
tí'. Grymsby, Amsterdam og Ham-
, , borgar. Dettifoss var væntanlegur
það sé sem betur fer fatitt að tjj Reykjavíkur kl,- 18.00 í gær-
óaldarlýður ráðist að umferða- kvöld 13.10. frá Leith. Goðafoss
merkjum og vinni skemmdir á kom tii N.Y. 9.10. frá Reykjavík.
þeim, er slíkt þó ekki einsdæmi. Guiifoss fór frá Reykjavík kl.
Við sem gengum til vinnu okk- 12 á hádegi í gær 13.10. til Leith
ar ofan úr Rauðarárholtinu á °s Kaupmannahafnar. Lagarfoss
föstudagsmorguninn urðum í“rinfrí, SAf ufir-ði 8“de^ ‘ Kær
sjonarvottar að næsta ovenju- , Hamborg Selfoss er ; Reykja.
legu skemmdarverki, þar sem vik Trörafoss kom til N Y 4 þm
búið var að eyðileggja með öllu frá Reykjavík. Bravo lestar í
tvö umferðamerki, sem sett London og Hull til Reykjavíkur.
höfðu verið upp til að minna Vatnajökuii lestar í Antverpen
bifreiðastjóra á að aka varlega 15.—-16. þm. tii Reykjavíkur.
niður hættulega brekku, sem
tekur við er Stórholt og Ein- ' ^ipadeíld S.I.S..
holt mætast. Umferðamerki .“ "i' r ‘ r'uuu
þessi hofðu venð sett upp dag- er 5 Guayaquil.
inn áður, sennilega í tilefni af
slysi, er nýlega varð í brekk- Rikisskip
unni, þar sem drengur hafði Hekla var á Isafirði síðdegis í
lærbrotnað. Skemmdarfýsn gær á norðurleið. Esja kom til
þessi er tvímælalaust einn Ijót- Reykjavikur í gærkvöld að austan
asti vottur um þá vaxandi skríl ’jr ýlrin=ferð' ~rðuðreið ,er u
mennsku sem her er fann að inn. U1 Reykjavi^ur að vestan og
$?era vart við sig, einkanlega norgan þyrin er \ Reykjavík. Ár-
þegar þess er gætt, að spell- mann fór frá Reykjavík í gær-
virki sem þessi mun ekki hægt kvöld til Vestmannaeyja.
að vinna nema af tveim eða
11,00 Messa í Dóm-
kirkjunni (Kristir
an Schelderup
biskup á Hamri í
Noregi prédikar;
sr. Þorgrímur Sig-
urðsson prestur á Staðastað þjón-
ar fyrir altari). 15.15 Miðdegis-
tónleikar (pl.): a) Hánde’-tilbrigð-
in op. . 24 eftir Brahms (Egon
Petri leikur). b) Sjö amerískir
söngvar eftir , Arthur Bliss (Jan-
et Fraser syngur; Gerald Moore
leikur undir). c) „Facade", svíta
eftir William Walton (Philharm-
oníska hljómsveitin í London; höf-'
undurinn stjórnar). 16,15 Frétta-
útvarp til íslendinga er'endi.s.
1:8,30 Barnatími (Þorsteinn Ö. ■
Stephensen). 19,30 Tónleikar: Lou-
is Kentner leikur á píanó (pl.)
20,30 Einsöngur: Guðrún Á. Símon-
ar syngur; Fritz Weisshappel leik-
ur undir: a) „Ave Maria" eftir
Björgvin Guðmundsson. b) „Hinzti
geislinn" eftir Jónas Tómasson. c)
„Gömul vísa“ eftir Jón Þórarins-
son. — Einleikur á píanó: Fritz
Weisshappel. d) „Zueignung" eftir
Richard Stráuss. e) „Schwarzo
Rosen" eftir Jan Sibelius. f) „Ris-
petto“ eftir Wolf-Ferrari. — Ein-
’.eikur á píanó: Fritz Weisshapp-
el. g) „The Maja and the Night-
ingale" eftir Granados. h) Aría
úr óperunni „Gianni Scicchi" eftir
Puccini. 21,00 Tónskáldakvöld: Ní-
ræðisafmæli þrófessors Bjarna
í’rámhald á 7. síðu.
þrem mönnum í sameiningu.
★
Ilættulegur staður.
Loftlelðir
Á morgun verður flogið til Ak-
ureyrar, Bíldudals, Isafjarðar, Pat-
reksfjarðar, Vestmannaeyja og
Þingeyrar.
En úr því farið er að skrifa
um þennan stað í bænum vildi
ég bæta því vi'ð, að það er
Aðalfundur Kvens.túdentafélags
Islands verður haldinn mánudag-
, ,, , „ . inn 15. okt., ki. 8.30 í Aðalstræti
þakkarvert ef eitthvað væri 12 (uppi)
gert. til að auka þarna öryggi | "
vegfarenda. Þettá er einn allra ‘ „Xmyndunarvoikin".
hættulegasti staður í ' bænurn Þjóðleikhúsið sýnir leikritið
hvað umferðina áhrærir, og ímyndunarveikina í 18. sinn í
hefur ótrúlegt Ginnulevsi ríkt kvöld kl. 20.00. Hefur alltaf verið
um að bæta þar nokkuð úr. Prýðile° aðsókn að ’eikritinu síð-
_ _ • , „'ij' an syningar hófust.
Það ma tel.iast hremasta mildi
að ekki skuli hafa erðið barna
stórslys hvað eftir annað, því
barna fer um mikiú fjöldi bila
á. degi hvérjum, auk hinna föstu
strætisvagnaferða.
1 gær voru gef-
in saman í
hjónaband af
séra. Þorsteini
Björnssyni Erla
Jónsdóttir,
Hraunteig 18, Reykjavík og Magn-
ús Þorvaldsson trésmiður, ÍCirkju-
vegi 12, Keflavlk. Heimili þeirra
Það sem nú ber tvímæialaust verður að Kirkjuvegi 12, Kefla-
að gera er að mínu áliti eftir- vík. — Nýlega voru gefin saman
farandi: 1. Setja aftur upp > hjónaband af sr. Pétri Ingjalds-
merki þau sem brotin hafa ver- sym’ unsfrú Gigja s. Kristins-
ið niSur. 2. Setja upp ljósa- dottir’ Skakaströnd og Jón As-
Tillögur til úrbóta.
. , ^ geirsson, velstjon fra Olafsfirði.
staura í brekkunm, með stuttu .
. , , Heimjli ungu hjonanna verður að
milhbili. 3. Siðast en eklu sizt, Hjarðarholti, Skagaströnd. — í
verður að fjarlægja tafarlaust gær voru gefin saman í hjóna-
byggingarefni það, sem liggur band af sr. Friðrik Rafnar, María
í haug vio byggingu þá er rcist Steinhauer frá Iíamborg og Her-
hefur verið á hoínmu (bólstur- luf Rye’, skipasmiður. Heimiii
verkstæði) oe* sem er þess þeirra verður að Kirkjuhvoii, Ak-
valdandi að gangandi fólk Ureyri'
hrekst út á mi'ðja akbraut þeg- „ , ,, _ ,, ,
ar það gengur þarna mður- ,aglð Prevja R.k. þriSjudas. Baz.
vinstra megm. Þegar biiið,er að arinn ver3ur ; öóðtemplarahúsinu
fjarlægja þetta byggingárefni 0g byrjar ki. 2 e.h.
Komið
með kjólinn til
okkar
Fatasressa
a
Grettisgötu 3
Hveríisgötu 78