Þjóðviljinn - 20.10.1951, Síða 3

— Laugardagur 20. október 1951 — ÞJÓÐVILJINN — (3
[Ritstjóri: ÞÖRA VIGFÚSDÓTTIR
Sérsköttun allra giftra kveima knýjaiicli nauðsyn
Á þessu hausti í þingbyrjun
lagði Gylfi Þ. Gíslason fram
frumvarp í neðri deiid Alþing-
is til breytinga á tekjuskatts-
lögunum svohljóðandi:
1. gr.
1. málsgr. 11. gr. laganna
skal orða svo:
Hvort hjóna um sig er sjálf-
stæður skattþegn og greiðir
skatt af þeim tekjum, sem það
aflar. Hafi annað hjóna engar
tekjur eða lægri tekjur en hitt,
skal því reiknaður til skatts
allt að helmingur tekna hins, en
þó aidrei hærri upphæð en
18000 kr, miðað við meðalvísi-
tölu ársins 1951, né heldur
meira en svo, að tekjur þess
fari fram úr tekjum hins.
Breytist meðalvísitaian skal
fyrr nefnd upphæð hækka eða
lækka í samræmi við það. Tekj-
ur, sem annað hjóna aflar með
vinnu hjá hinu eða í fyrirtæki,
sem það á eða er meðeigandi
að, skulu þó ekki taldar sér-
tekjur í þessu sambandi.
2. gr.
Orðin ,,fyrir hjón 1800 kr.“
á tveim stöðum í 5. gr. 1. nr.
20 20. maí 1942, um breyting
á 1. nr. 6 9. jan. 1935, um
tekjuskattog eignaskatt, falii
niður. Hjónum er i sjálfsvald
sett, hvort þeirra skuli njóta
barnafrádráttar vegna hvers
um sig af börnum þeirra.
3. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi.
Aðalkrafan er sérsköttun
allra giftra kvenna
Þegar á fulltrúafundi KRFÍ
sumarið 1946 móta kvennasam-
tökin kröfu sína og fara fram
á breytingu á skattalögunum
um „að konan haldi áfram áð
vera sjálfstæður skattþegn þótt
hún gifti sig“. Segir í fundar-
gerð: „Gift kona er talin á
framfæri manns síns, og hafi
hún tekjur af sj'álfstæðri at-
vinnu er tekjum hennar bætt
við tekjur mannsins, sem þar
af leiðandi lendir í miklu hærri
skattstiga en ella“. Á Alþingi
1946 flytur Katrín Thorodd-
sen og síðan Gylfi Þ. Gísla-
son frumvarp til breytingar á
skattalögunum um sérsköttun
giftra kvenna, sem stunda laun-
aða atvinnu, og Soffía Ingvars-
dóttir á þinginu 1950 um sama
efni; en í 11. gr. skattalaganna
er svohljóðandi ákvæði: „Tekj-
ur hjóna er samvistum eru,
skulu saman taldar til skatta-
gjalds, enda þótt séreign sé eða
sératvinna, enda ábyrgist bæði
skattgreiðslu". Þess má geta í
þessu sambandi, að 75% kvenna
hér á landi giftast.
Er það Iiegningarvert að
stofna heimili með giftingu?
Við giftingu hverfur konan
sem sjálfstæður skattþegn —
og skálkaskjólið í orðaleiknum
að sama sé hvort tekjum eigin-
mannsins eða eiginkonunnar sé
bætt ofan á er lítilmótleg blekk-
ing — þar sem skattseðillinn
hljóðar alltaf á nafn eigin-
mannsins. Tekjum þeirrar konu
sem vinnur launaða atvinnu er
því bætt ofan á tekjur manns-
ins, en við samruna teknanna
verður þetta alvarleg;ur tekju-
missir vegna ört hækkandi
skattstiga fyrir það heimili þar
sem bæði hjónin afla tekna ut-
an heimilis. Skattalögin leggja
þannig í einelti sérstaklega
heimili verkamanna og milli-
stéttafólks, sem virðast þó
vera nógu hart leikin fyrir af
úreltum skatta- og útsvarslög-
um, en það mun almennt viður-
kennt að skattalögin koma
harðast niður á launafólki.
Dæmin eru deginum ljósari
Gift kona sem unni'ð hefur
að barnakennslu undanfarin ár
hér í Reykjavík var síðastliðið
ár komin á full laun, og hafði
fyrir skólaárið 1950 29.657,55
kr. Maður hennar vinnur einnig
við kennslu í barnaskóla og er
einnig kominn á full laun, kr.
29.657,55. Þau eru barnlaus. —-
Sem einstaklingar hvort um
sig mundu þau borga í skatt og
útsvar 4127 árlega. En sem
hjón neyðir löggjöfin þau til
að telja tekjurnar fram sam-
eiginlega og þá versnar nú hag-
ur þeirra alvarlega. -— Sameig-
inlega borga þau í skatt til
ríkisins 6.079 og í útsvar til
bæjarins 8430; eða samtals kr.
14.509,00. Löghelgun hjóna-
bandsins kostar þau því kr.
10.382.00 kr. árlega. Eftir 10
ár er ríkið búið að hafa af
þeim me'ð samsköttuninni og
útsvari að óbreyttum aðstæð-
um — yfir 100 þúsund kr. eða
sem svarar til lítillar tveggja
herbergja íbúðar. Er nú engin
þörf á lagfæringu, eða hvað
segir Skúli Guðmundsson um
það?
Annað dæmi:
Méðallaun verkamanns voru
síðastliðið ár 24.000,00. Eftir
gildandi reglum borgar verka-
ma'ður einsog nú er í skatt og
útsvar af þessum tekjum 2761
kr. Ef tekjunum er nú skipt
í tvennt borga þau hvort um
sig 854 kr. eða samtals 1608
kr. Við það verðuy árlegur
liagnaður þeirra 1.153 kr. Ég
held að það fari ekki hjá því
að þessari fjölskyldu mundi
muna um röskar þúsund krónur
árlega.
Ég þekki unga elskendur, sem
hafa hvort um sig 20.000,00 kr.
í árstekjur, einsog er hafa þau
sem einstaklingar í skatta og
útsvar 2337 kr. og samtals
sem slíkir 4674. en ef þau nú
gifta sig og tekjunum er skellt
saman liækkar skattur og út-
svar upp í 6717 kr. Árlegt
,,tap“ áf giftingunni mundi vera
2043 kr.
Hvað vill Skúli
Guðmundsson ?
„Vill hann ekkert nema
humma keriingamar fram af
sér“ Ég held að úr þessu verði
málið ekki afgreitt með því
einu. Við umræður um málið
hefur það skýrzt og það er orð-
ið ljóst hve mikill fjöldi fólks
býr við óviðunandi kjör af
hendi löggjafans í þessu efni.
Hvernig væri nú það, ef
Framsóknarfl. með Skúla í far-
arbroddi bæri fram frumvarp,
þar sem afnuminn væri réttur
kvenna til menntunar. Væri það
ekki í fullu samræmi við af-
stöðu flokksins í þessu aðkall-
andi vandamáli. Hvernig væri
það fyrir flokkinn að hafa það
sem kosningabeitu næst?
Ragnheiður Möller.

Stöndum á verði
. , .. i
Dökkhlár kjóll úr mjúku efni með ísettum hvítum röndum. Dlússan er llaus, hnepþt að
framan. — Fallegt að eiga hvíta blússu við til tilbreytingar.
STUNDUM finnst okkur hús-
mæðrunum, sem höfum hvorki
getu né tíma til að taka þátt í
opinberum málum að kvenfélög-
in okkar séu ekki nógu her-
ská í baráttunni móti dýrtíð
og allskonar álögum, sem skoll-
ið hafa yfir nú á síðustu árum
og er þó oft sannarlega högg-
i'ð nærri okkur konunum og
heimilunum í landinu. Hvers-
vegna hafa konurnar t. d. ekki
í samtökum sínum farið herferð
á móti söluskattinum illræmda,
sem arðrænir landsmenn og
heimili okkar um þúsundir og
aftur þúsundir árlega. Og hvers
vegna halda hin f jölmennu kven
félög í Reykjavík ekki opin-
bera mótmælafundi móti hinni
sivaxandi dýrtíð ?
ENDA þótt ég sé nú farin að
deila á, greip ég samt pennann
til að láta ánægju mína í
ljós yfir því að islenzkar kon-
ur hafa samt sem áður ekki
sofnað á verðinum.
FYRIR nokkrum dögum barst
mér í hendur nýtt hefti af Hús-
freyjunni þar sem birtar eru
ályktanir og samþykktir níunda
landsþings Kvenfélagasamb. Is-
lands. A þingi þessu sátu yfir
40 fulltrúar víðsvegar að af
landinu svo að á bak við sam-
þykktir þingsins stendur all-
stór hluti landskvenna.
ÞAÐ sem gladdi mig og mér
finnst mega halda á lofti er
ályktun og samþykkt þingsins
varðandi setu bandaríska her-
liðsins í landinu. Konum er á-
reiðanlega 1 jóst hvaða hætta
vofir yfir þjóð og menningu í
sambandi við hið nýja hernám
Bandaríkjanna. Kaldar tölur,
í nýútkomnu tímariti, þar sem
vitnað er í lögregluskýrslur,
frá hernámsárunum 1940—1945
sýna að þá hafi unglingstelpur
á aldrinum frá 15—17 ára haft
mest samneyti við hermennina
og stúlkubörn á aldrinum 12—
14 ára voru fleiri en konur 24
til 26 ára.
EFTIKFARANDI ályktun Kven
félagasambandsins i vor, sem
ég leyfi mér að birta í heild
ætti að verða öllum kvenfélög-
um í landinu hvöt til aukinnar
baráttu fyrir sjálfstæði og
menningu þjóðarinnar.
„Vegna aukinna samskipta
Islendinga vi'ð aðrar þjóðir og
setu erlends herliðs í landinu
um óákveðinn tima, beinir 9.
landsþing Kvenfélagasambands
íslands þeirri áskorun til þjóð-
arinnar:
á) að standa traustan vörð um
tungu, sögu og bókmenntir
þjóðarinnar, svo og önnur
þjóðleg verðmæti.
b) að vinna að því af fremsda
megni, að meðal æskulýðs
landsins vakni sá heilbrigði
metnáður, að telja sér van-
sæmd að hvers konar ó-
þörfum samskiptum við hið
erlenda setulið.
c) að gæta sjálfsvirðingar og
stillingar í ölíum viðskipt-
um við setuliðið.
Ennfremur beinir þingið
þeirri áskorun til ríkisstjórn-
arinnar, að hún hefji nú þegar
raunhæfar ráðstafanir til auk-
innar barna- og unglingavernd-
ar“.
ÉG vil aðeins benda á á'ður
en ég lýk þessum línum að í
Kvenfélagasambandi Islands eru
konur af öllum pólitískum floklc
um, til skýringar þeim sem telja
allt kommúnistískan áróður ef
málstaður íslands er annarsveg-
ar.
Húsmóðir,
M.4TAR-
UPP-
SKRIFTIR
Beinlausir fuglar
600—800 gr kindakjöt
(beinlaust)
50 gr reykt flesk
50 gr smjörlíki
1 tesk. sykur
Y-2, tesk. salt
pipar á hnífsoddi
/4
1 vatn
Sósan E
Vi 1 steikarasoð
10 gr hveiti
salt \. [
sósulitur
Kjötið er skorið í frekar
stórar sneiðar, þversum á þræð-
ina og barið. Á aðra hliðina á.
kjötsneiðina er strá'ð krydd-
inu. Fleskið er skorið í 8 ræm-
ur, 1 ræma sett á hverja kjöt-
sneið og sneiðinni vafið þétt
saman. Eldspýtu, sem brenni-
steinninn er tekinn af, er
stungið í gegnum rúlluna. Einn-
ig má binda utan um hana segl-
garni. Kjötrúllurnar brúnaðar
í smjörlíki. Heitu vatni hellt yf-
ir þær og þær soðnar við heit-
an eld í 2—3 stundarfjórðunga,
síðan teknar upp úr. Hveitið er
hrært út í köldu vatni. Steik-
arsoðið jafnað með hveiti-
jafningnum. Salt og sósuhtur
sett í eftir smekk. Það bætir
sósuna, að láta i hana þsytt-
an rjóma. Kjötrúllunum raðað
á fat. Eldspítan tekin úr áð-
ur. Soðnar og franskar kavt-
öflur bornar með og grænmeti,
súrt og sætt.
Steiktar kartöflur
(franskar kartöflur)
1 kg kartöflur
Salt
feiti
Kartöflurnar eru þvegnar,
flysjaðar og látnar í skál mcð
loki yfir. Skornar á grænmet-
isjárni eða með kartöfluflysj-
ara í mjög þunnar sneiðar.
Einnig má skera þær í ræmiu*
á stærð vi'ð eldspýtu. Kartöflu-
sneiðarnar látnar í stykki. Feit-
in hituð. Bezt er að nota plöntu-
feiti, tólg eða svínafeiti. Feit-
in er höfð sjó'ðandi heit. Láta
má kartöflusneiðarnar í sjóð-
andi vatn, þerra þær og láta
þær síðan vel sundurlausnr í
sjóðandi feitina. Hræra skal í
pottinum þar til kartöfliunar
eru móbrúnar. Látnar á pappír
sem dregur feitina vel í sig.
Salti stráð yfir þær. Kartöfl-
ur sem skornar eru eins og eld-
spýtur verður að tvísjó’ða. Hica,
má þessar kartöflur upp í fcak-
araofni. Það má geyma þær í
nokkra daga í lokuðu íláti.
mjög ljúffengai með mörgum.
Kartöflur þesSJZT eru einnig
steiktum fiskréttum. . 1