Þjóðviljinn - 06.02.1952, Qupperneq 5

4)
ÞJÖÐVILJINN — Miðvikudagur 0. febrúar 1952
Miðvikudagur 6. febrúar
þJÓÐVIUINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson <áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson. "
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (3 linur).
Áskriftarverð kr. 18 á mánuði i Reykjavik og nágrenni; kr. 16
annarstaðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Sigfús Sigurhjartarson
fimmtugur
Sigfús A. Sigurhjartarson varð ritstjóri Þjóðviljans ásamt
Einari Olgeirssyni haustið 1938, um leið og blaðið varð mál-
gagn hins nýstofnaða Sameiningarflokks alþýðu — sósíalista-
flokksins. Við sem fengum þar nýjan húsbónda vissum að hann
hafði talsvert unnið við Alþýðublaðið, og höfðum fyrir satt
að hann hefði skrifað harðar greinar um Þjóðviljann og allt
hans lið. Kærleikar voru þá litlir milli blaðanna eins og stundum
oftar, og það þurfti dirfsku til að mynda þannig ritstjórn, á
sama hátt og dirfsku þurfti til stofnunar flokksins, dirfsku
beggja aðila sem að þeirri flokksstofnun gengu, og heilan hug.
En blaðamenn Þjóðviljans hugsuðu ekki lengi til Sigfúsar
A. Sigurhjartarsonar sem ,þess manns, er skömmu áður hafði
ef til vill beitt hvössum penna gegn þeim og blaði þeirra. Sam-
starfið varð ekki einungis árekstralaust heldur snurðulaust.
Frá fyrsta degi fundum við að þama var ekki kominn aðvíf-
andi andstæðingur sírýnandi í hvert verk okkar, tortrygginn
á hina nýju flokksbræður, síhræddur að halda ekki hlut sín-
um. Þeirri manngerð var líka hægt að kynnast við samein-
inguna. En hinn nýi ritstjóri Þjóðviljans varð okkur strax
félagi og vinur, við gengum að því, öll ritstjórnin sem einn
maður en ekki sem tveir armar, að gera Þjóðviljann að mál-
gagni ér hæfði hinum nýja flokki, er alþýða landsins tengdi svo
miklar vonir við. Aldrei varð vart neinnar togstreitu milli Sig-
fúsar og ritstjórans sem fyrir var, Einars Olgeirssonar, sam-
Btarf þeirra mótaðist strax af gagnkvæmu trausti, gagnkvæmri
virðingu. Þeim kom saman um að skrifa sem oftast sinn leið-
arann hvor og undirrita þá, eins og til merkis um að þeir
væru þarna báðir, en þeir lásu ekki yfir hvor annars greinar
áður en þær fóru á prent, og brátt hættu þeir með öllu undir-
ekriftum. Sigfús sneri sér af alefli að blaðamennsku, náði mörg-
um samböndum sem Þjóðviljinn hafði verið án til þess tíma, og
var einkum lagið að fá marga til að skrifa í blaðið eins og sjá
má af „víðsjánum" sem blaðið birti þá. Hann skrifaði mikið í
blaðið sjálfur enda þótt sívaxandi trúnaðarstörf hlæðust á
hann; margar greinar hans og margar góðar, eru skrifaðar á
svipstundu, kortéri til hálftíma, á hlaupum við tímafrek stjórn-
málastörf og blaðagreinar hans eiga í því sammerkt ræðum
hans: þær hitta, honum tekst það sem hann ætlar sér með
þeim, að tala við alþýðufólk, að berjast hvasst og djarft fyrir
málstað þess, í sókn og vörn. Blaðamennska Sigfúsar A. Sigur-
hjartarsonar ep rannsóknarefni sem gera þarf skil áður en hægt
verður að skrifa sögu Þjóðviljans, og hún er samofin starfi Sig-
fúsar á mörgum sviðum þjóðlífsins.
Vetrarmánuðirnir 1938—39 er minnisstæður tími. En næsti
vetur ekki síðirr. Forýstumennirnir úr vinstra armj Alþýðu-
flokksins sem gengið höfðú til flokksstofnunar með kommún-
istum, biluðu margir í gjörningaveðri innlends og erlends aftur-
halds. En Sigfús Sigurhjartarson skildi hvað við lá. Og eng-
inn maður mun eiga fremur þakkir skilið fyrir það að flokkur-
nn, ungur og reynslulítill, varð þá ekki fyrir því áfalli að leys-
ast upp í frumparta sína. Framkoma hans þá, mótuð sjálfstæði
og þreki, og starf hans allt fyrr og síðar, sannar, að hann
gekk til þess verks að stofna einingarflokk íslenzkrar alþýðu
af fölskvalausum heilindum og djúpri alvöru.
Hvað eftir annað undanfarna mánuði hafa mér komið í hug
þessi fyrstu kynni af Sigfúsi A. Sigurhjartarsyni. Þau kynni
hafa orðið nánari í fjórtán ára samstarfi, en ekki breytzt að
öðru en þvi, að smám saman fer marmi að finnast það fjar-
stæða að hugsa sor Sósialistaflokkinn án þessa manns, svo sam-
runninn ér hann baráttu flokksins, vörn fólksins gegn aftur-
haldsöflum, sókn íslenzkrar alþýðu til bjartara lífs. Álíka starf
og Sigfús hefur unnið þessi fjórtán ár er flestum ofætlun að
vinna ævilangt. Af slíkum afreksmönnum er heimtað meira Og
meira, þar til eitthvað verður undan að láta, lieilsan bilar. Fátt
hefur snortið mig dýpra en að sjá Sigfús Sigurhjartarson verða
að lúta því lífslögmáli; sjaldan hef ég fengið betri fregn en þá
að hann haíi fengið verulegan bata og sé væntanlegur heim.
I dag minnast nokkrir nánustu félagar, samstarfsmenn og
vinir Sigfúsar hans hér í blaðinu. Ég vildi, einnig á þessum
stað, færa honum þakkir og hamingjuósk frá Þjóðviljanum,
frá ritstjórn og öðru starfsfólki, hugheilar þakkir íslenzkrar
alþýðu fyrir allt hans mikla starf, irnnið í þjónustu „göfgasta
anáJetaðar í heimi“.
i— ’Z. . j: . s. g.
og norður i hringferð. Oddur fór
frá Rvik í gærkvöld til Húnaflóa.
Árrnann fór frá Rvík í gærkvöld
til Vestmannaeyja.
Flugfélag Isiands:
X dag verður flogið til Akureyr-
ar, Vestmannaeyja, Hellissands,
Bóbó fær bréf. í skeggið á jólasveininum. Svo lsafj og Hólmavíkur. — Á morg-
, fór maður bara uppá loft með un er fyrirhugað að fljúga tii
Eitt sinn í haust var her í ejnjivern xniða til að fá súkku- Akureyrar, Vestm.-eyja, Biöndu-
blaðinu sagt frá reykvískum jag. 0g rjómakökur einsog í óss og Sauðárkróks.
snáða, fimm ára gömlum, og afmæ]j_ Á eftir var gott í
vináttu þeirri sem tekizt hafði poka Bæknavarðstofan Austurbæjar-
með honum Og kálfinum þar ' • skólanum. Sími 5030. Kvöldvörður:
Hannes Þórqrinsson. Næturv'örð-
Álfar í skrngöngu. «r: Þorbjörg Magnúsdóttir.
sem hann hafði verið í sveit
fyrir norðan, ikálfinum Bóbó.
Fyrir fáum dögum hitti ég
snáðann og þá sagðist hann f)rennuna Qg þag voru fullorðn-
endilega þurfa að senda Bobo k_11n_ _ð vvejhia hál ns? álf-
Um daginn fór ég á álfa- Nætun'arzla er í Lyfjabúðinni
Iðunni. Sími 7911.
álf-
skrúgöngu og að Fastir liðir eins
venjulega. Kl. 18.00
Frönskukénnsla.
lengur nema bið. Ég bauðst til krans og að dansa, og mamma jf \\ ís.so^lfienzkuL;^l
segir að það hafi verið alvöru- / * * f] '°_ 19 00 Þýzkul
álfar, en hann Pallj segir að kennsia; II. fi. 19.25 Tónieikar:
einn álfastrákurinn með eld á óperuiög. 20.30 útvarpssagan:
prikinu eigi heima uppi á loft- „Morgunn lifsins" eftir Kristmann
inu heima hjá sér og sé asni Guðmundsson (höf. les). — XI.
og hrekkjusvín. Það var álfa- 21-00 „Sitt af hverju tagi“ (Pétur
Gleðileg jól og farsælt kom- kóngur og álfadrottning í ríki Pétursson). 22.10 „Ferðin tii Eid-
enuuega puna aw o. ir kallar að kveikja bál og
faeinar lmur, til þess meðal arnjr VQru j skrúgöngu og
annars að spyrja hvermg hon- rn út j tuglsljósi
um li«i, og Þetta þoldi ekkx ^ um ^ ólaf ^in.
að skrifa niður eftir honum.
Og hér er bréfið:
Sælustundir í berjamó.
Kæri Bóbó minn!
andi ár!
Hvernig líður þér? Manstu
sínu. Svo kom Grýla og nefið
orado", saga eftir Earl Derr
Biggers (Andrés Kristjánsson
á henni var ógurlega hrukkótt .. * „ . , , .,T1T 99 9fl _
þegar þú hoppaðir útum-allt og og dinglaði og hún var aIltaf 7g ISmsv“eí IZ
datzt om lækinn og varst alveg að elta Leppalúða og hann tog. lgika 23 00 Dagskráriok.
rennandi blautur og allir sögðu aði stundum j hana. Ég þekki
hvort þú værir orðinn vitlaus strúk sem er ógurlega kaldur
eða hvað og mundir ábyggilega og hann galaði bara: ;,Grýla,
fá kvef og lungnabólgu. Stund- pjla> appslsma!“ Það var voða kl- 8-56- — Sólarlag kl. 16.29.
um langar mig voða mikið að gaman_ En mér var pínuljtjð Tungl í hásuðri kj. 2J..37. — Ar-
koma og leika við þig og fara kalt á nefinu.
Miðvikudagur 6. febrúar. — 37.
dagur ársins. — Sóiaruppkoma
útí mó og tína ber og þú þef-
aðir af öllum blómunum og
baulaðir og lagðist oná öll
bláberin og vildir ekki koma
aftur heim þangað til þú vildir
koma aftur heim af því annars
mundi huldufólkið taka þig og
láta þig vera í fjósinu þar sem
allar huldufólkarakýrnar eru
svo vondar við litlu mannakálf-
ana. Þú skalt aldrei stelast í
mjólkurfötuna, og þú skalt
aldrei nokkurntímann éta graut-
inn frá hænunum.
Vertu svo blessaður og sæll
Bóbó minn
Þinn Hermann.
degisháflæði kl. 2.15. Síðdegisflæði
kl. 16.43.
\'OV
Hjónunum Valdísi
Garðarsdóttur og
Skafta Þórodds-
syni fæddist 13
marka sonur
sunnudag. 3. febr.
— Hjónunum Sigrúnu Hermanns-
dóttur og Bjarna Einarssyni,
lektor í Kaupmannahöfn, fædd-
Tveggja póla peysa.
Viltu þakka henni Halldóru
fyrir peysuna, hún skrifaði á
kortinu að ég gæti verið í
henni þegar væri kalt, en ég
er alltaf í henni bæði þegar er
kalt og þegar er ekki kalt.
Amma segir að í svona góðri eimskip
peysu gæti ég farið á norður-
pólinn og líka á suðurpólinn.
Kannski ætla ég þangað á
sunnudaginn.
G A T A N.
Ein er skepnan óbráðleg,
ógurleg og þungfær mjög;
skjaldan sjálf hún skeiðið
kaus;
skríður lá maga fótalaus,
allt eins þegar þungt hún ist dóttir 28. janúar s.l.
bcr ——
þú mátt ráða hver hún er. Á útfarardegi forseta lslands,
Lausn síðustu gát.u: Bandprjónar. herra Sveins Björnssouar, barst
|—| utanríkisráðherra samúðarkveðja
úr Páfagarði vegna andláts for-
seta Islands.
(Frá utanríkisráðuneytinu).
BM
á venjul. stað. Stundvísi.
Men aiiQZ
Gengur á ýmsu í
skólanum.
arnir eru að lesa. Ég á bók
með Rauðhettu í, úlfurinn át
hana ömmu hennar og hana
sjálfa og var voða grimmur
aukist um
Framhald af 1. siðu.
Brúarfoss fór frá Rvík 1.2. tii ritari Reuters í Bonn hefur átt
Rotterdam Dettifoss fór frá Rvík tal yjð ejnn af þingmönnum
1.2. til Hull og Alaborgar. Goða- . , , . , , *• , _
foss er í Keflavík fer um miðja ^Þol^kra, sem hlustaðl a ræðu
þessa viku til N.Y. Gullfoss fór Adenauers, og segn hann að
frá Kaupmannahöfn um hádegi fyistu fréttirnar af henni hafi
í gær tii Leith og Rvíkur. Lagar- í alla staði verið rettar, yfir-
foss. fór frá Antverpen 3.2, til R- lýsing utanríkisráðuneytisins
víkur. Reykjafoss er i Rvík., fer sé út í hött.
Nú er ég alltaf í skólanum síðari hluta vikunnar til Antverp- Bandarískir ráðamenn láta í
og allir stóru krakkarnir -eru en °s Hamborgar. Selfoss fór frá jj^ éffa við að tilraun Aden-
að teikna. og allir litlu krakk- Gæutehorg í gær tii Sigmfj og auerg .j g y sig 4 h4an
Rvikur. Trollafoss for fra N. Y. ,
2.2. tii Reykjavíkur. hest gagnvart Vesturveldunum
verði til þess, að andstaðan í
Ríkisskip: Frakklandi gegn hervæðingu
Hekla er á Austfj. á suðurleið. Vestur-Þýzkalajlds
og líka svangur og alltaf að Þyriil fór frá Rvík í gær vestur allan helming.
éta meira og meira. Einn strák-
urinn er ailtaf að hrekkja
kennarann og ein stelpan er
ailtaf að öskra. Um daginn fór
ég í bíó og einn kallinn var á
skautum og datt á rassinn og
fauk yfir girðinguna. Einu
sinni var ég týndur niðri í bæ
og löggan kom og spurði hvar
ég ætti heima og var með voða
stóra hendi og leiddi mig og
hann á víst alla lögreglubílana
og líka alla brunabílana Það
er ekkert leiðinlegt að vera
týndur.
A!Jir fínir á jólatrés-
skemmtun.
Ég fór á jólatrésskemmtun.
Það var voða glás af krökkum
og allir fínir og ég fór í mat-
rósafötunum, þau eru með
flautu. Jólatréð var alveg upp
í loft. Kallamir voru að spila
á einhvern lúður og lemja í
pottixm og hlemminn og eina
tunnu. Það var bannað að taka
Það voru ekki svo fáar stoð-
ir, sem undir það runnu, að
samstarf mitt við Sigfús Sig-
urhjartarson varð nánara en
við aðra samherja mina í Sam-
einingarflokki alþýðu — Sósíal-
istaflokknum. Báðir áttum við
að baki hliðstæðan námsferil,
með sams konar hugðarefni í
skólanáminu. Hjá báðum lauk
skólagöngunni með sama há-
skólaprófi, sem við hvor um
sig lögðum strax. á hilluna, til
þess að helga krafta okkar
sama lífsstarfi, skólamálunum.
1 félagslífi æskuáranna mætti
einnig hjá báðum rekja hlið-
stæða þætti.
Vegir okkar Sigfúsar mætt-
ust fyrst í stjórn Jafnaðar-
mannafélags Reykjavíkur um-
’brotaárið 1938. Skulu hér
hvorki rakin viðfangsefnin, sem
þar var við að glíma, né held-
•ur hverjum tökum þau voru
tekin. Læt ég þáð eitt nægja
um samvinnu okkar fyrstu
árin, að þegar útsogið sleit
nokkra af frumherjum samein-
ingarinnar út úr fylkingunni,
þá þurfti hvorugur okkar ann-
an að spyrjáj: „Hvað gerir þú
nú?“ Samvinnutíminn var þá
þegar orðinn nógu langur til
þess, að hvorugur þurfti um
annan að efast. Síðar tók svo
við 8 ára samstarf í bæjar-
stjórn Reykjavíkur. En þar
gerist allt fyrir opnum tjöld-
um, svo fáein orð geta engu
við þáð bætt, sem allir vita. um
það samstarf. Sameiginlegur á-
hugi á margvíslegum dagskrár-
málum gerði okkur enn nán-
ari hvorn öðrum á þessum
árum. Hjá Sigfúsi lcemur eng-
inn að tómum kofunum, þegar
talið berst að vandamálum líð-
andi stundar. I baráttu hans
fyrir framgangi mála haldast
í hendur ósveigjanleg mála-
fylgja, glöggt auga fyrir öll-
um leiðum, sem einhver von
er um að opnist, og stundum
næstum því ótrúleg samninga-
lipurð. Þess vegna getur hann
nú litið yfir mikinn fjölda op-
inberra mála, sem hann hefur
átt þátt í að þoka til betri
vegar. Líklega verður þar einna
fremst i flokki fræðslulöggjöf-
in nýja. Sigfús átti s.æti í milli-
þinganefnd þeirri, sem vann að
undirbúningi þeirrar löggjafar.
Mmi óhætt að fullyrða, að hon-
•um sé það manna mest að
þakka, hve fljótt gekk að koma
þeim lögum í liöfn. Enda neytti
hann þar þess einstæða tæki-
færis, að yfirstjórn menntamál-
anna var þá í höndum Sósí-
alistaflokksins, samtímis því, að
unnt Var að afla lögunum
fylgis í öðrum flokkum, þó
með hangandi hendi væri hjá
sumum. Það er alkunna, að
Sigfús varð að fórna lífsstarfi
sínu sem kennari fyrir afskipti
sín af þjóðmálum. Ekki hvað
sízt vegna þess var honum
ljúft að leggja hönd á plóginn
Kveðjur til Sigfúsar
Sigurhiartarsoncsr frá vinum
og sasnherjum
við nýsköpun skólakerfisins.
Afturhaldinu ofbýður þessi lög-
gjöf, og ekkert Alþing er svo
háð, að ekki sé reynt að höggva
skörð í múrinn. En allar þær
tilraimir detta máttlausar nið-
ur eins og vanhugsað fálm,
af því að málefnalegan skilning.
skortir, vanefndum í fram-
kvæm laganna ruglað saman
við stefnu þeirra og fyrirmæli.
Ég get varla lokið þessum
orðum án þess að mkja að
öðru máli, sem Sigfús lagði
sérstaklega mik'a alúð við. Þáð
eru húsnæðismál höfuðborgar-
innar. — Þegar át öndverðum
starfsferli sínum í bæjar-
stjórninni lagði hann þar fram
gagnmerkar tillögur í því máli,
sem um of hafa legið í þagn-
argildi. Að vísu má óefað þakka
þeim tillögum að verulegu leyti
þær aðgerðir, sem bæjarstjórn-
armeirih’utinn hefur neýðzt til
að ráðast í, alltaf þó „of seint,
of lítið“, eins og Sigfúsi er
sjálfum svo tamt að kveða að
orði.
En hér dugir ekki að sleppa
sér- út í neina upptalningu. Á
bessum tímamótum i æfi Sig-
fúsar Sigurhjartarsonar sam-
einast allar heillaóskir í þá
einu, að gerzka æflhtýrið, sem
okkur er sagt að gerzt hafi
síðustu mánuðina, að því er
snertir heilsufar hans, megi
endast honum enn til lang-
vinnrar stórsóknar í íslenzk-
um þjóðmálum.
Stéinþó)- Guðrrrandsson.
Mig langar til að bregða
vana.mínum núna þegar Sigfús
Sigunhjartarson á fimmtugs-
afmæli og biðja Þjóðviljann
fyrir stutta afmæliskveðju til
hans.
Sigfús var kjörinn stórtempl-
ar árið 1931, þá aðeins 29 ára.
Því embætti gegndi hann í 3
kjörtímabil, en baðst þá undan
endurkosningu, en hann hefur
átt sæti í yfirstjórn Góðtempl-
arareglunnar á íslandi jafnan
síðan eða í full 20 ár. Þessi
stutta frásögn sýnir hvert álit
Góðtemplarar hafa á mannin-
um og starfshæfni hans.
Það er flestum eða öllum
kunnugt að Sigfús er afburða
bardagamaður í ræðu og riti,
hitt mun ©kki jafnmörgum
kunnugt að hann er bæði ráð-
sniall og ráðhollur.
Ég hygg að þeir séu allmarg-
ir, er leitað hafa ráða Sigfúsar
við margskonar vandamálum
sem að þeim hafa borið. Ég
geri ekki ráð fyrir að honum
hafi tekizt að leysa þau mál
öll, enda mun slíkt ekki vera
á færi nokkurs manns, en hitt
þykist ég fullviss um, að hann
hafi hverju sinni bent viðkcm-
anda á hagkvæmustu og áhrifa-
ríkustu lausnina.
Það er því ósk mín og von
að Sigfúsi Sigurlijartarsyni
auðnist að ná fullri heilsu á
ný svo að hann geti haldið á-
fram að hjálpa meðbræðrum
sínum og systrum í viðureign-
inni við hin margvíslegu vanda-
mál, sem að höndum bera, og
þjóð vorri óska ég þess að hún
megi njóta. starfskrafta Sigfús-
ar um mörg ókomin ár. ís-
lenzka þjóðin hefur áyallt þörf
fyrir góða drengi og Sigfús er
áreiðanlega einn þeirra, sem
hún má sízt án vera.
1 von um að góðar óskir og
vonir rætist óska ég Sigfúsi,
konu hans og börnum heilla og
hamingju á þessu hglfrar aldar
afmæli hans.
Guðgair Jónsson.
Fyrir 10 árum þekkti ég Sig-
fús Sigurhjartarson aðeins úr
fjarlægð sem snjallan ræðu-
mann, gáfaðan, skemmtilegan.
Síðustu tíu árin hef ég notið
þess að kynnast honum nánar
en flestum öðrum í einum þætti
istarfs hans: starfi hans í bæj-
arstjórn Reykjavíkur fyrir
hagsmunamálum reykvískrar
alþýðu. Þess vegna veit ég að
Sigfús íjjSigurhjartarson er einn
himia sjaldgæfu úrvalsdrengja
í hópi þeirra manna sem eru
dýrmætasta eign hverrar þjóð-
ar. Maðurinn sem á það eitt
markmið að bera sannleikanum
vitni og þjóna réttlætinu einu.
Maðurinn sem leggur allt í söl-
urnar, veraldargengi, völd,
heilsu — til að skapa alþýðu
lands síns fegurra, auðugra,
hamingjuríkara líf.
Frá baráttu Sigfúsar Sigur-
hjartarsonar við steinrunnið
afturhald úrkynjaðrar forrétt-
indastéttar Reykjavíkur er
sannarlega margs að minnast.
Til þess er þó ekki rúm að
sinni. Vígfimi Sigfúsar á or-
ustuvelli hins talaða orðs, þar
sem rökum og viti er beitt,
þekkja allir. Og eigi stendur
blóðsugum peningavaldsins í
þessum bæ meiri ógn af öðrum.
Afturhaldið í Reykjavík óttast
hann og hatar. Alþýðan virðir
hann og metur meir en flesta
aðra. I þessum syni norðlenzks
dals á alþýða Reykjavíkur einn
sinn bezta forustumann. Þess
vegna óska ég reykvískri al-
þýðu til hamingju með Sigfús
Sigurhjartarson, og Sigfúsi til
hamingju með alþýðuna.
Um skeið hefur Sigfús orðið
að taka sér hvíld frá barátt-
unnj fyrir hamingju íslenzks
fólks. 1 dag á ég enga ósk
betri honum til handa en fulla
starfsorku og langan starfsdag
í þeirri hörðu og skemmtilegu
baráttu til sigurs sem framund-
an er. Þá hamingju veit éig að
hann myndi helzt sjálfur kjósa.
J. B.
öldungurinn hélt áfram leiðar sinnar, en
Hodsja Nasreddín byrgði andlitið í hönd-
um sér og reikaði tii asna síns.
— Þarna sérðu, tryggi vinur, sagði hann.
Ég á engan eftir af mínum nánustu, nema
þig, trausti ferðafélagi.
Asninn stóð rólegur og hreyfði sig ekki,
eins og hann fyndi sjálfur til sorgar hús-
bónda síns. Hann hætti meira a?f segja
að japla á netlunni sem hann hafði uppí
eér.
— En hvað um það, sagði Hodsja. Ég er
samt ekki gleymdur í Búkhara. Okkur
mun takast að finna hér vini. Nú skal
ég yrkja svoleiðis níðvísu um emírinn að
hann springi af beift.
Á fimmtugsafmæli Sigfúsar
Sigurhjartarsonar á hinn fjöl-
menni hópur vina hans og sam-
herja þess ekki kost að votta
honum persónulega þær þakkir
sem þeir vildu, fyrir þann giftu-
drjúga þátt, sem hann hefur
átt í hagsmuna- og réttinda-
baráttu íslenzkrar alþýðu og
baráttunni fyrir sósíalisma á
Islandi um nærfellt tveggja
áratuga skeið. Veldur þessu
sjúkdómur sá, er Sigfús kenndi
í vaxandi mæli á síðast liðnu
vori og sumri, og sem gerði
för lians til útlanda í leit eft-
ir varanlegum bata nauðsyn-
lega. Svo er þó hamingjunni
fyrir að þakka að utanför
þessa vinsæla félaga okkar og
trausta forustumanns hefur
tekizt með þvílíkum ágætum
að við eigum hans von heim
aftur innan skamms tíma, til
forgöngu og þátttöku í þeirri
margþættu og mikilsverðu bar-
áttu, sem nú bíður íslenzkrar
alþýðu og þjóðarinnar allrar.
Er það öllum vinum og félög-
um Sigfúsar Sigurhjartarsonar
mikið fagnaðarefni að svo
giftusamlega hefur tekizt til.
eins óvænlegar og horfur voru
um heilsu hans og starfskrafta
um það bil er hann fór af landi
burt á s. 1. hausti .
Sigfús Sigurhjartarson hef-
ur verið þjóðkunnur maður fyr-
ir forgöngu sína og þátttöku
í margvíslegu félagsmálastarfi
um langt skeið. Afköst hans
og vinnusemi í þágu almenn-
ingshagsmuna er með þeim
hætti að fátítt er, enda gædd-
ur slíkum hæfileikum og bar-
áttueldmóði að félagar bans,
og þó allra sízt hann sjálfur,
liafa sézt nægilega fyrir i því
efni. Á annan áratug hefur
hann verið einn af þrem-
ur aðalforustumönnum Sósíal-
istaflokksins og átti einn heilla-
ríkasta þáttinn í stofnun hans
1938. Hann liefur lengst af
frá 1942 setið á Alþingi sem
fulltrúi flokksins og reykvískr-
ar alþýðu, verið fulltrúi flokks-
ins í bæjarstjórn og bæjar-
ráði frá 1942, gegnt for-
mennsku í samvinnusamtökum
reykvískrar álþýðu um margra
ára skeið auk forustustarfa í
samtökum templara og fjöl-
margra annarra tímafrekra og
erilsamra trúnaðarstarfa. Hygg
ég að þess séu ekki mörg dæmi
að einn og sami máður hafi
gefið sér tíma til jafn fjöl-
þættra félagsmálastarfa í þágu
almennings og Sigfús hefur
srert á undanförnum árum, án
1952 — ÞJÓÐVILJINN — (5/
þess að vanrækja eitt á annars
kostnað.
Árið 1942 var ár mikilla
sviptinga og átaka í stéttar-
baráttunni á íslandi. Um ára-
mótin 1941—’42 voru gerðar-
dómslögin gefin út af þáver-
andi afturhaldsstjórn. Með
þeim voru allar kauphækkanir
bannaðar. Sameinað.ur braut
verkalýður Reykjavíkur þving-
unarlögin á bak aftur með sin-
um skæruhernaði. Þegar fjötr-
arnir brustu óx alþýðunni ás-
megin á öllum sviðum stétta-
og stjórnmálabaráttunnar. —
Kaupið var hækkað og kjöriir
bætt svo stórlega á skömmum
tíma að þess voru engin dæmi
áður. Og á stjórnmálasviðinu
vann hin sósíaliska alþýða þrjá
stórsigra sama árið. I bæjar-
stjórnarkosningum í Reykjavík
15. marz um veturinn fékk Só-
síalistaflokkurinn 4 fulltrúa
kjörna í stað 2 áður, tók sinn
fulltrúann af hvorum gerðar-
dómsflokkanna og varð þar
með stærsti og öflugasti and-
stöðuflokkur hins ráðandi meiri-
hluta í bæjarstjórn. 1 tvennum
alþingiskosningum hélt sóknin
áfram, þingmönnum Sósíalista-
flokksins fjölgaði úr 3 i 10..
Við þessa þróun skelfdist aft-
urhaldið svo að það þorði ekki
lengur að taka opinbera ábyrgð
á sömu stefnu. Tveimur árum
síðar var nýsköpunarstjórnin
mynduð fyrir frumkvæði Sósí-
alistaflokksins. Sigrar alþýð-
unnar og sókn flokks hennar
höfðu gjörbreytt kraftahlut-
föllum stéttanna og knúið fram
stefnu nýsköpunar, framfara og;
stórbættra lífskjara.
Sigfús Sigurhjartarson skip-
aði efsta sæti á lista Sósíal-
istaflokksins í bæjarstjórnar-
kosningunum 15. marz 1942-
Hefur svo verið jafnan síðan
og flokkurinn haldið undir for-
ustu hans þeirri aðstöðu í bæj-
armálum Reykjavíkur er þá
náðist. Á ýmsu hefur þó geng-
ið þann áratug sem síðan er
liðinn og andstæðingarnir vissu-
lega einskis látið ófreistað til
að linekkja gengi Sósíalista-
flokksins i höfuðstaðnum. Mun
enginn ágreiningur um það
meðal Reylcvíkinga, hvar sem
þeir standa í fylkingum stjórn-
málaátakanna, að Sósíalista-
flokkurinn hafi allt frá 1942
liaft á hendi aila forustu í bar-
áttu reykvískrar alþýðu á vett-
vangi bæjarstjórnarinnar. Og
allan þann tíma hefur Sigfús
Sigurhjartarson verið sjálfkjör-
inn forustumáður flokksins í
bæjarstjórn og bæjarmálum.
Með starfi sínu í bæjar-
stjórn og bæjarráði hefur Sig-
fús aflað sér svo staðgóðrar
og víðtækrar þekkingar á mál--
efnum Reykjavík'ur að fáir eða
engir munu standa honum þar
á sporði. í bæjarstjórn er hann
hinn óhvikuli og harðskeytti
talsmaður alþýðu bæjarins og
hennar hágsmuna á hvaða sinði
sem um er að ræða. Og áreið-
anlega hefur bæjarstjórnar-
meirih’utann oft og mörgum.
sinnum sviðið undan markviss-
um og rökvisum málflutningi
hans þegar í odda hefur skor-
izt — og það er ekki fátítt
innan bæjarstjórnar.
Fyrir okkur nýliðana, sem
tókum sæti í bæjarstjórn eftir
síðustu kosningar, sem full-
trúar Sósíalistaflökksins, hefur
það verið ómetanlegur stuðn-
ingur í starfi að eiga völ á
a’ð njóta leiðbcininga og sam-
starfs manns með hæfileikum,
þekkingu og reynslu Sigfúsar
Sigurhjartarsonar. Veit ég að
ég mæli þar fyrir munn okk-
ar allra sameiginlega þegar ég
flyt honum fimmtugum þakkir
fyrir ánægjulegt samstarf og
trausta forustu i þeirri bar-
Framhald á 7. síðu.