Þjóðviljinn - 13.02.1952, Side 5

Þjóðviljinn - 13.02.1952, Side 5
'4) _ ÞJÓÐVIL.TINN — Miðvikudagur 13. febrúar 1952 Miðvikudagnir 13. febrúar 1952 — ÞJÓÐVILJINN — (5 ✓----------------------------------------------^ (SlðOyiUINN Ctgefandi: SameiningarfloiUuir alþýðu — SÓ3íalistaflokkurinn. Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson. Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason. Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vlgfússon. Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson. Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími 7500 (3 línur). Áskrit'tarverð kr. 18 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 16 annarstaðar á landinu. — Lausasölm'erð 1 kr. eintakið. Prentsmiðja Þjóðviljans h.f. HfíakigS og atvinnuleysi Sú flokkun atvinnuleysingjanna sem nú hefur veriö birt sýnir mjög glöggt hve rkammt skráningin nær til að g'efa rétta mynd af ástandi.nu í bænum. Til dæmis mættu aö- eins til skráningar 5 — fimm — iönverkamenn! Verkakon- ur mættu aðeins 20 en varlega áætlaö eru atvinnulausar verkakonur úr Iðju og Framsókn 600 talsihs. Bókbindarar mættu aðeins fimm, en eru sannaniega margfalt fleiri og ]:annig mætti telja starfsgrein eftir starfsgrein. Stjórnar- völdin geta- ekki komi/t hjá því að taka tillit til þessara staöreynda, því þaö ætti aö vera veruleifeinn sem þau hafa hug á að þekkja en ekki einhverjar meira og minna tilvilj unarkenndar tölur. En jafnvel þær tölur sem komu fram viö skráninguná eru geigvænlegar. Hið skráða atvinnulevsi í Reykjavík nær til 1-577 einstaklinga, en þar af eru 547 börn. Kjör þessa fólks eru auðvitað misjöfn eftir því hvernig fólk var undir atvinnuleysið búið, en yfirgnæfandi meirihluti þessa fólks mun búa vi,ð tilfinnanlegan skort og allt við það von- leysi sem af því Isiðir að fá ekki að vinna. Slíkt ástand er óafsakanlegur smánarblettur á íslenzku þjóðfélagi,. En þó halda stjórnarblöðin áfram að reyna aö afsaka það. Morgunblaðið skýrir frá því í gær að Bjarni Benedikts son hafi haldið ræðu á Varðarfundi og komizt þar aö þeirri niðurstöðu að atvinnuleysið stafaði af aflabresti. Virðist Morgunblaðið telja að þarna sé um nýia og hugvitssam- lega uppgötvun að ræða hjá ráðherranum. en áður höfðu stjórnarblöðin reynt að halda þeirri firru til streitu að orsök atvinnuleysisins væri veðurfarið í janúar. Kenningin um aflabrestinn er þó ekki haldbetri. Skýrsl- ur liggja nú fyrir um fiskaflann á síðasta ári, og þær leiðá í ljós aö 1951 var miklum mun meiri sjávarafli fluttur á land en 1950 og 1949. Auk þess var árið 1951 mun hag-, stæðara en fyrri árin að því er snertir aflasölu og afurða- verð, wrðið fór hækkandi á árinu og hægt var að selja miklu meira magn en fyrir hendi var. Kenningin um samband milli aflabragöa og atvinnu er í siálfu sér ekkí óeölileg, en samkvæmt henni ætti þá að liafa verið meira atvinnuleysi 1950 og 1951 en í ár. Állir vita að þvf er þó öfugt farið, atvinnuleysið í, ár er tvöfalt meira en í fvrra, og var þá tvöfalt meira en áriö áður. Það er einnig sönnu næst að allur barlómur um aflaleysi er fjarri sanni. Þau ár sem afturhaldsflokkarnir hafa farið með völd á íslandi hafa gjaldeyristekjur þjóðarinnar ver- ið í góðu meðallagi, miðaö við fyrri aöstæður og sum árin afbragðsgóðar, eins og 1951. Auk þess hefur ríkisstjómin svo þea'ið hina margrómuðu marsjall-,.hjálp“, en miðað við núverandi gengi mun hún hafa.numiö um 500 milljón- um króna. ir Hin nýja afsökun Bjarna Benediktssonar stangast þannig margfaldlega við staöreyndir. og svo mun fara um þær aðrar sem fundnar kunna að veröa upp jafnóðum og þær fyrri tætast sundur. Því staðreyndin er sú, og hún er aö verða ljós æ fleirri mönnum, að atvánnulsysið á sér enga ytri örðugleika að forsendum. Hún er aðeins afleiö- ing af stjórnarstefnu sem er hvortveggja í senn heimsk og illgjörn. Td. birtast nú daglega greinar í sjálfu Morg- unblaðinu þar sem einn iðnrekandinn af öðrum sýnir fram á að hrun iðnaðarins stafar einvörðungu af fjand- samlegum aögeröum stjórnarvaldanna. Og þetta á í jafn- ríkum mæli við um sjávarútveg, fiskiðnaö, byggingarstarf semi og aðrar þær starfsgreinar sem nú eru meira og minna lamaöar og hafa kastað verkafólki sínu út í at- vinnuleysið. Það vséri hægt að tryggja fulla atvinnu á mjög skömm- um tíma með stefnubreytingu. Stjórnarblööin hafa nú bæði lýst yfir því að þau telji skjótra úri'æöa þörf. En þaö eru vissulega ekki skjót úrræöi að reyna að finna upp eina lokleysuna annarri verri til að skýra að atvinnuleys- ið sé óhjákvæmleg afleiöing ytri aóstæðna, Og þvíl/kar vífilengjur mun ekkert duga til að milda áfellisdóm jjjóðarinnar. Ríkisskip Hekla er á Austfjörðum á nor'ð- urleið. Þyrill er í Faxaflóa. Ár- nfann var í Vestmannaeyjum í gær. Oddur átti að fara frá R- vik í gærk'völdi til Grundarfjarð- ar og Vestfjarða. Getur hvítlaukurinn tryggt þjóðinni betri heilsu — og betri utanríkispólitík? SkipadeUd SÍS Hvassafell er væntanlegt til Fá- skrúðsfjarðar á morgun frá Gd- , , ynia. Arnarfel! er í London. Jök- Bref Gallharðs um hvit- þess, svo að Gallharður þurfi ulfell er ; Reylljav:k; fer þaðan laukinn hefur, eins og við var ekki að óttast um einangrun væntanieg-a, í kvöid tii Djúpavogs. a.ð búast, komið misjafnlega þjóðarinnar af þessum sökum, við menn. Þykjast sumir hafa að hvítlauksát er mjög út- fundið í því nokkra svölun fyr- breitt í Kína, Suður-Rússlandi, flpl11;*m ir kvöl sinna þeffæra; aðrir Búlgaríu og öðmm Austur- hafa séð í því hið fáránlegasta Evrópuríkjum, enda eru þær skilningsleysi varðandi þá hina þjóðir um margt vitrari okkur er °Pinn kl- 1 7 das1- Slnl1 2M. dásamlegustu gjöf sem náttúr- ísiendingum, og líka hraustari. _ . , , an hafi fært mannkyninu til — Frjáls samskipti■ við þessar gær, efst I Sa dúikt að viðhalda fulln likamsþreysti, þjóðir myndu því opnast af Þar 4tti að standa 59% iandeig. á hverju sem gengur. Ég ætla sjálfu sér, ef hvítlauks-lslend- endanna réðu aðeins yfir þriðj- að birta eitt bréfið frá hinum ingar legðu leið sína til út- ungi íandsins. síðamefnda. Það er Gnúpa- landa. Og tel ég samskipti okk- Bárður sem skrifar: ar við þær um margt þroskvæn- Happdrætti Landssambands ^ legri heldur en karp það, sem blandaðra kóra við reynum að halda uppi á Dregið var í happdrætti lbk Gallharður skrifar á vettvangi Sameinuðu þjóðanna, eítir áramótin. Upp komu þessi sunnudaginn mikla hugvekju 0g j Atlanzhafsbandalaginu. númer: 2234, þriggja sæta Piper- um hvitlaukinn. Þótt ég sé vjj því hiklaust mæla cub-flusvél: 199SS. Hug-ferð honum sammala í nokkrum at- meg síðari tillögu Gailharðs tii Norðurlands; 29G31, málverk eftir riðum, þá kennir þó svo mik- að landsmenn neyti hvít- ™ ’.lar vanþekkingar i grem lauksjns> því að þá mundi þjóð- Gallharðs, einkanlega á náttúru in búa yið betri beiiSUi 0g þessarar merkilegu jurtar, að betri utanríkispóiitík. — ég kemst ekki hjá að fara nokkrum upplýsingarorðum um hana. \t'V lljónunum Krist- ínu Sveinsdóttur og Vigfúsi Vigfús- syni, Langholtsveg 104, fæddist 17 Læhnirínn Kristine Nolfi segir í bókinni Lifandi fæða: „Hvítlaukurinn er me'ðal elztu Gnúpa-Bárður“. Útaf fyrírspurn, sem hér var birt í gær, hefur borizt marka sonur hinn 3. þessa má.n. svohljóðandi athugasemd: „Það vill SVO til, a'ð ég hef i vesk- Næturvarzla er í Ingólfsapóteki. ,, ...... . inu úrklipnu úr blaði, þar sem Siml 1330' og mest notuðu lækmslyfja ur f . , , , ., . fj Ím'íaríln'nn Vakni maður er lra P 1 aÖ dreS10 “ú11 Læknavarðstofan Austurbæjarskol- .íSTú-'JfnpffnnsH verið 1 haPPdræt« Landssam- anum. simi 5030. Kvö,dvörður: að morgui dags með nefrennsh ^ blanda,ra kóra Vinn- Kristján Þorvarðarson. - Nætur- ingar komu á þessa misa: vörður: Bjarni Jónsson. Flugvélin — nr. 2234. Ferð til Norðurl. 19953- Ferð frá R- vík tiT Akurevrar 12853. Mál- verk 29631. -— Annar heimilis- eða hálsbólgu eða eymsli í hálsi •— en það erU byrjúnareinkenni kvefs —, þá er bezta ráðið að ganga með hvítlauksbita í munninum. Eftir hálfan eða heilan sóiarhring er allt kvef fað?iý á bak og burt, smithætta um garð gengin og aðrar slæmar 'aflei'ðingar". Ennfremur segir Nolfi, að hvítlaukurinn sé hið ágæt- asta meðal við bólgum í nefi, koki, hálsi, lungnakvefi, lungna- berklum, bólgum' í ennisholum, Fastir liðir eins og venjulega. Kl. 18.00 Frönskuk.; I. f 1. 19.00 Þýzkuk.; II. fl. 19.25 Tón- leikar: Óperulög (pl.) 20.30 Útvarpssagan: „Morg- unn lífsins" eftir Kristmann Guð- mundsson (höf. les.) 21.00 Is- lenzk tónlist: Lög eftir Sigurð Helgason (pl.) 21.20 Vettvangur kvenna. Minnzt nýliðins áttræðis- afmælis Gunnþórunnar Halldórs- dóttur leikkonu: a) Brynjólfur Jóhannesson leikari flytur ávarp. b) Gunnþórunn Halldórsdóttir leikkona les smásögu: „Við balc- dyrnar" eftir Þóri Bergsson. c) Frú Steinunn H. Bjarnason flyt- bólgum í augum o. fl-, og graftarnabba í andliti se gott Miðvikudagur 13. febrúar. 44. dag- að nudda með sundurskornum ur ársins. — Tungi í hásuðri ki. lauk. 2.08. — Sólaruppkoma kl. 8.33. , , e Sólarlag kl. 16 52. — Árdegisflæði ur lokaorð- 21-50 Tonleikar: Log ,v ,, kl. 6.50. Síðdegisflæði kl. 19.05. úr óperunni „Ævintyri Hoff- Kínn annmarka Vlu notk- manns" eftir Offenbach (pl.) un lauksins nefnir Nolfi að Eimskip 2220 ••Ferðin 111 Eldorado", saga. vísu, og er hann hinn sami og Brúarfoss er í Antwerpen; fer 6ftlr Earl Derr B>í?ers (Andrés 'hve þaðan 16. þm. til Hull og Rvíkur. Kristjánsson blaðamaður). 22.40 Svavar Gests kynnir ujassmusik. Gall'harður nefnir, þ.e. menn lykta af honum, ef menn Dettiíoss er í Gautaborg; fer það- an til Rvikur. Goðafoss fór frá Rvík 8. þm. til New York. Gull- foss er í Rvík. Lagarfoss fór . , . , , „ frá Rvík í fyrrinótt til Breiða- aö allir neyti lauksins. þvi að fjar5arhafna og Vestmannaeyja. neyta hans. En bæði Nolfi og Gallharður benda á sömu lausn- ina á þeim vanda, sem sagt þá verði menn ekki varir við lyktina hver af öðrum. O Þar sem ég persónulega hef reynt hina ágætu eiginleika hvítlauksins, þótt ég því mið- ur sjái mér ekki fært að neyta hans að. staðaldri, vil ég ekki íáta hjá líða að mæla hiklaust með síðari tillögu Gallharðs, •har sem.hanrrleggur til að rik- isstjórnin skipi öllum lands- mönnum að neyta hvítlauksins á hverjum degi. — En ég vil jafnframt vísa á bug sem firru þeim hugmyndum Gallharðs, að það geti unnið þjóðinni skaða, þótt Islendingum yrði vísað úr samtökum sameinuðu pjóðanna vegna hvítiauksáts fulltrúa okkar. Fulltrúar Is- lands á þingi Sameinuðu þjóð- anna hafa ekki, svo ég viti til. staðið að neinum þurftarverk- um á þeim vettvangi, nema síð- ur sé, þannig að ef Islending- um væri vísað úr þeim sam- tökum vegna hvítlauksins, er það aðeins ein sönnunin til fyr- ir ágæti þessarar jurtar- 23.10 Dagskrárlok. Rafmagiistakmörkunin í dag Hafnarfjörður og nágrenni, — Reykjanes. Rafmagnstakmörkunin í kvöld Austurbærinn og miðbærinn Reykjafoss er í Hull; fer þaðan til Antwerpen og Hamborgar. Sel- foss fór frá Kristiansand 9. þm. miiii Snorrabrautar og Aðalstræt- til Siglufjarðar og Rvíkur. Trölla- is. Tjarnargötu, Bjarkargötu að foss kom til Rvíkur í morgun. vestan og Hringbraut að sunnan. ,Get ekki skoðað þetta öðru vísi en föðurlandssvik' Við fregnina um þær fyrirætlanir íslenzka afturhaldsins að ofurselja erlendum auðfélögum ein mestu náttúru- auöævi íslands hefur sjálfsagt ýmsum komiö í hug þau átök sem áður hafa orðið um auðlindir íislenzku þjóðar- innar. Þeim átökum hefur hvergi verið betur lýst en í hinni istórmerku grein Einars Olgeirssnar um stóriöju á Íslandi er birt var í Rétti 1948. Einar bendir þar á að átökin um ,,fossamálið“ 1917—1923 hafi einkum verið um þetta tvennt: 1. Á að leyfa erlendum auðfélögnm að virkja fossana éða ekki? 2. Á ríkiö eitt aö vera eigandi fossanna eða eiga einstak- lingar aö fá að eiga þá? Fer hér á eítir kafli; úr þessari grein Einars. og á hann sórstakt erindi til lesenda einmitt þessa daga þegar það er komið í. ljós að aövaraniir Ein’ars voru síður en svo ó- fyrii'synju og íslenzka þjóðin verður að taka þessi mál til úrlausnar. Milliþinganefnd í fossamálum var skipuð samkvæmt þingrsá- lyktun 22. október árið 1917. Jón Þorláksson, síðar forsætis- ráðherra, sem • sjálfur var í nefndinni, segir svo frá 1923. að þegar hún hafi setzt áð störfum, hafi „svo að segja öll stærstu og hagkvæmustu fall- vötn landsins verið kornin í hendur útlendinga, nema h’uti landssjóðs og Reykjavíkurbæj- ar í vatnsréttindum Sogsins“. Togstreitan um afgreiðslu máls- ins stóð á hverju þingi, unz eins konar samkomulagslausn náðist 1923. Skiptingin um málið var þannig: Annars vegar þeir, sem vildu viðurkenna eignarétt bænda og þeirra, er keypt höfðu fossana af þeim, og rétt þessara eigenda 'til að virkja. Voru það fyrst og fremst hin erlendu fossafélög, fulltrúár þeirra og þeir menn, sem ým- ist höfðu hagsmuna a.'ð gæta vegna, fossasölunnar eða álitu heppilegt áð fá erlent auð- magri inn í landið og höfðu máske litla von u.m virkiun aflsins öðruvísi, — voru þeir kallaðir „opingáttamenn“ af andstæððingunum. Hins vegar stóðu þeir, sem hindra vildu eríendu auðfélögin í að fá a'ð virkja, og ýmsir þeirra kröfðust eignaréttar rík- isins á. öllum fossum og sér- réttinda fvrir Islendinga, (rik- ið, einstaklinga eða alíslenzk hlutafélög, sem máttu ekki selja eða veðsetja hiutabréf sín útlendingum). 1 þessum hóp gætti ólíkra skoðana og hvata. Þania voru menn, sem óttuð- ust al’a stóriðju-þrpun, eink- um áhrif hennar á sveitalífið, svo sem kemur sérstaklega skýrt fram hjá Bjarna frá Vogi, sem þó 'jafnframt gerir þjóðerriismáiið að áðalatriðd ei-ns og líka Guðmundur Björns son landlæknir o. fl. Þarna voru og framsýaustu fulltrúar. íslenzkrar borgarastéttar, sem höfðu þá trú, að síðar meir yrðú íslehdingar sjáifir færir um a.ð virkja fossana, þó þeir væru of fátækir til þess þá, og þess vegna bæri að hindra, að útlendir auðmenn næðu tökum á þeim nú, heldur geyma þá handa Islendingum sí'ðar. Slík skoðun lcemur greinilega fram hjá Jóni Þorlákssyni. Baráttan um afgreiðslu fossamálsins varð bæði hörð og löng, og inn .í hana vöfðust deilur um eignaréttinn yfir hinu rennandi vatni, lögskýr- ingar og ótal tilvitnanir um það efni. - Hið erlénda auðvald, — og þá sérstaklega fossafélögin, „Titan“ og „Island", 1— hafði unnið þann sigur í fyrsta á- hlaupi að klófesta fossana. Barátta andstæðinga hins er- lenda auðvalds stóð nú um að liindra nuðfélögin í því'að hag- nýta sér þennan sigur og helzt að ná af þeim fossunum. Bar- áttu þessari gegn ágangi hins erlenda auðvalds lyktaði með bvi, að það tókst að hindra ba.ð' í því að framfylgja sigr- inum, -— banna því virkjanir, — en það tóknt ekki að reka þa’ð úr því vígi, sem það hafði náð í fyrsta' áhlaupi!:' eignar- rétti á fossunuhi. „Titan“ á enn Þjórsá, bezta fallvatn ts- lands, hvað afl ’og virkjunar- skilyrði snertir. En þjóð vor má gjarnan rifja upp nokkur atriði úr vörn þeirra manna, er þá stóðu vörð um hagsmuni og sjálf- stæði Islendinga gegn ágangi auðvalds, er ná vildi tökum á þjóðinni með því að sölsa und- ir sig fjöregg framtíðarinnar, fossaaflið. Magnús Torfason, þá þing- maður Isfirðinga, sagði 15. sept. 1917 í ræðu, þar sem liann mælti með þingsályktun um skipun milliþúnganefndar í fossa málum, en nokkrar nefndir Al- þingis fluttu þá tillögu saman: „Nefndirnar eru sammála um. að það sé skylda þingsins að taka fossamáiið til rækilegrar i- husrunar o<í gera allt, sem í þess valdi stendur, til þess að þjóðin verði tilbúin að hag-nýta fossaafl- ið. þeprar fé er fyrir höndum". „Hingað til hafa vötnin verið látin ráða. rás sinni, hvort heldur til böls eða bóta, og þeim hefur jafnvel fremur verið hiáipað til þess að eyðileggja landið en not- færa gróðurafl. T3n nú eru að verða straum- hvörf í þessu efni ....“ (Ræðu. maður minnir m.a. á Flóaveitu osr fyrirhleðslu Þverár.) „Og' þetta er oss öllum fagr.að arefni. En vér verðum samt að gæta þess, að það stendur ekki alveg á saraa, hver beiziar þau og temur. Ef vér höidum ekki sjáifir í tauminn, getur af því orðið sá fi.aumur, er sópar þjóð- réttindum vorum og þjóðerni út i Ginnunyaprap erlends auðvalds þnnsrað. sem það á aidrei aftur- kvæmt úr. Við þessu verðum vér fyrst og fremst að siá. Og ég þykist vita, að sá íslendinsrur sé ekki til, er v-iiji iát.a þjóðina selia sálu sína, hversu mikil fríðindi, sem i hoði eru“. Þarvnig mælti Magnús Torfa- son 1917. Á þessu þingi 'höfðii komið franl tvö frumvörp um fossa- má!. Annað var flutt. í efrideild um að leyfa , Fossafélaginu ís- land“ að virkja. Sogið. Flutn- ingsmenn voru Eggert Pálsson Hannes Ha.fst.ein og Magnús Kristjánsson. Hitt var flutt í néðri deild, um að rikið hagnýtti sjálft vatnsaflið, eitt eða í félagi v:ð aðra og rikinu einu væri heim- i! vfirráð og stjóm s’ikra fyr- irtækja. Flutningsmaður þess var Biami frá Vogi. Þingsályktunartillagan um fossanefndlno var til komin meðfram vcgna þessara frum- varpá. Var; sú tillaga sam- þykkt og í fossanefndiua voni skipaðir: Bfarrti frá Vbgi, Guð- mundur Bjömsson, Guðmund- eftlr Helge Kuhn-Nielsen 34. darur Jafnframt — Hlustaöur nú vel á það sem ég segt, sagði auðmaðurinrt. Ég veit ekki, hver á þetta hross, hvaðan það er komið eða hver vheíui' átt það áðui'. Ég spyr þig- ekki að vil ég geta því. Skilurðu það? Hodsja Nasreddín skildi þetta allt í'ull- vel og raunar meira en auðmaðurinn vildi segja honum. Hann bað þess eíns að engin flugan fíflaðist til að vekja skattheimtu- manninn. — Hann óttaðist ekki varðmennina eins; þeir þjónuðu ennþá ástríðu sin.ni, eins og sást á grænu reykskýjunum sem bólstruðust út úr myrkrinu. — En þú hlýtur að skilja þa.ð sjálfur, Hélt auðmaðurinn áfram, að það samir ekki að tötramaður eins og þú riði þvilikum hesti. Þú gætir auðveldiega lent í steininum fyrir það. Tjúktar, eskimóaþjóð í Síberíu, sem fyrir verkaJýðsbyltinguna í Rússaveldi stóð á lágu menningarstigi, hefur síðau eigaazt ritmál og skóla. Hreindýralýörð Tjúkta. ur Eggerz, Jón Þorláksson ogsept. 1919 segir Bjami frá Sveinn Ólafsson í Firði. Var Gúðmundur Bjömsson skipaður formaður- Fossanefndin klofnaði, og skiluðu báðir nefndarhlutar á- liti 1919, og eru í þeim nefnd- arálitum m.a. hinar merkileg- ustu upplýsingar um sö'u á helztu fossum og ám landsins frá 1896 til 1917 í hendur er- lendra fossafélaga.. Meirihluti fossanefndar, þeir Bjarni frá Vogi Guðmundur Björnsson og Jón Þorláksson, leggur til að tryggja va’d rík- isins yfir hagnýtingu falivatn- anna og eru fylgjandi eigna- rétti þess einnig. Minnihlutinn, Sveinn í Firði og Guðm. Eggerz, vom eindreg- ið fylgjandi algerum eignarétti einstaklinga á fallvötnunum og gerðu ráð fyrir þvi, að er- lent fjármagn gæti fengið sér- leyfi til virkjunar. Lágu nú mörg frumvörp fyr- ir þinginu 1919, bæði frá meiri- hluta og minnihluta. Var síðan mynduð samvinnunefnd í fosse- málinu á þvi þingi og lagði meirihluti hennar (þeir Þorl Jónsson, Kr. Dan., Gísli Sv„ Karl Ein., Bj. frá Vogi Björn Kristj., Bj. Stef., Guðjón Guð- laugs., Sigurjón Friðj., Hiörtur Snorrason) fram frumvarp um vatnsorkuleyfi, og var innihald Þess að afgreiða virkjunarmál- ið þannig', að va’dið í því væri ríkisins, en fresta eignaréttar- málinu. Átti með þessu að stöðva fossabraskið í bráð- Var nú háð hörð barátta mn- að fá þessi sérleyfislög sam þvkkt og hafði Biarni frá Vogi forustuna. En Sigurður Stef- ánsson (frá Vigur) bar frain tillögu um að tak'a rnálið út af dagskrá og fresta bannig enn einu sinni þessu máli. Bjarni frá Vogi deilir þá i ræðum sintim mjög harðlega á þá, sem s.tanda gegn því að ríkið eitt hagnýti fallvötmn og viíja enn fresta þvi að banna útlendum eigertdum hagnýtingu þeirra. (Ný'eaa hafði þá „Dags brún“., bíað -Öíafs Friðriks.son- ár,' uppiýst, að eiun forráða- maður „Fossafélagsins Is!and“ hefði tilkvnnt. í Kaubmanna- höfn, að félagið ætti 1/10 h'uta! fossaflsins í landimv.) I ræðu sinni um málið 18. \ogi, er hann ræðir kost þess að ríkið virki: „Ef ríkið stendur fyrir, metur það ekki sitt afl dýrara fyrir al- menning en nauðsyn krefur. En sé það erlent gróðafélag, selui' það kraftinn svo dýrt, sem það sér sér fært. Alþýðan verður þá að borga það gaman, sent þessat' ágætu bjargvættir (!) ltafa af stóriðjurekstri útlendinga ltér á Framhald á 7. síðu. ★ AB-blaðið var s. 1. sunnudag að stynja undan fimmföldun fast- eiguaskattslns sent heintUuð var á síðasta þingi og beutl á að sl;k skattlagning myndi í Reykja- vík nema 8,4 milljónum aukalega, en þeirri uppltæð yrði auðvitað veit yfir á leigjendur. Og eim bætir biaðið við: , Liula þótt íltald- ið þykist vera á móti þessu er ekkert líklegra en að Reykvík- ingar fái þessa byrði næst, þegar skórlnn kreppir hjá bænum“. Á- Þessi frásögn AB-blaðslns á að gefa í skyn að AlJ-flokkurimi sé rnjög eindreginn gegn þessari nýju skattheimtu, sem leitt getur til þess að fjöldi fólks missi luis sin og íiiúðiv. En staðreyndirnaú segín, annað. Á þingi stóð Sósial- istai'lokkurinn elnn gcgn þessarr nýju skattabyrði. Og liún var: ekki fyrr samþykkt en AB-menn í Hafnarfirði ruku upp til banda og féta og notuðn Iieimildina. Var samþykkt þa-r i síðustu viku nð hækka fasteignagjöldln um 380.000 kr.. en þar að aukl voru svo útsvörin hækkuð um 900.001) krónur. -jtr Það verður nú algengara og algengava að blöð afturlialdsflokk- anna ljúgi beiniínis að lesendum sínum um samtíma gerðir fiokka slnna. Morgunblaðið niarglýsti t. d. yfir þvi að Ihaldið va'ri alger- lega andvígt liækkun fasteigna- skattanna í sömu, mund og þing- melin þess voru að samþykkja haua á þingi! Það er auðsjáan- lega erfitt að vera blaðamaður við afturiialdsblöðin og streltast við 'að segja lesendunum góðar fréttir ai' Ulum verkum.

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.