Þjóðviljinn - 03.08.1952, Page 8

Herseta í Noregi kemur
S ekkl tiS mála
s&gfa málgögn norsku ríkisstjórnarinnar
Rákisstjórn Noregs virðist ætla að vera eina A-banda-
lagsríkisstjórnin, sem hefur kjark til að hafna kröfum
bandarísku berstjórnarinnar um herstöðvar í landinu.
Saemma í vor fóru að heyr-
ast raddir í bandarískum blöð-
vxn, sem bentu ótvírætt til
iþess áð bandaríska herstjórn-
in hugsaði sér til hreyfings um
herstöðvaöflun í Noregi og
Danmörku. Engin fyrirstaðia
var af hálfu dönsku A-banda-
lagsflokkánna og er talið víst
að bandarískar flugsveitir fái
danska flugvelli til afnota á
þessu ári.
Öðru máli virðist gegna
nm. Noreg. — 1 síðasta mán-
uði sagði Bay, sendiherra
Bandaríkjanna í Oslo, við
biaðamenn, er hann kom af
i'undi Halvard Lange utanríkis-
ráðherra, að sér virtist að
ekki kæmi tií mála breyting á
þeirri stefnu. norsku stjórnár-
inr,ar, aö leyfa .engar erlend-
ar herstöðvar í Noregi á frið-
axtímum.
Um sama. leyti birtust rit-
stjcrnargreinar um herstöðva-
málið i ýmsum blöðum Verka-
mannaflpkksins, • norska stjóm-
arflokksins. -— Aðalmálgagn
flokksins, Arbeiderbladet í Oslo
komst m. a. svo að orði: „Við
höfnm lýst þvf yfir langtum
í’.fdráttarlausar og á langtum
sneira bindandi hátt en Danir,
bæði við erlend ríki og almenn-
ing, að herlið frá öðrum lönd-
um íái því aðeins herstöðvar
í Ncregi, a,ð ráðizt hafi verið
á Noreg eða árásarógnun vofi
yfir.
Þetta hefur í för með sér, að
við verðum sjálfir að ábveða,
hvenser við álitum ástandið
þannig, að heppilegt sér fyrir
öryggi okkar að erlendur her
dveíji í Iandinu“.
Bláð Verkamannaflokksins
Dagitingen sagði: „Eins 'og
kunnugt er gengum við í A-
hamdaJagið með þeim skiimála,
að hér yrði ekki komið upp
eriendum herstöðvum og sá
skilmáli er auðvitað enn í fullu
giidi . . . Bandarískum her,
Kem ætti að dvelja hér á /rið-
artímum, yrði ekki vel tekið.
fflætta er á að við komu hans
myndu ýfingarnar milli austurs
og vesturs enn ágerast“.
★
Ekki er útlit fyrir annað en
bandaríska herstjórnin aetli að
beygja sig fyrir vilja Norð-
manna og leggi ekki að svo
stöddu út í að reyna að neyða
upp á þá herstöðvum. Sýnir
þetta, hvað stjórnendur fslands
hefðu getað gert, hefðu það
verið menn en ekki lyddur, sem
voru fyrir svörum þegar krafan
um bandarískar herstöðvar kom
fram. — Blekkingarnar um
hættuna á „austrænni árás“
getur enginn tekið alvarlega,
sízt eftir að Norðmenn, sem
ættu að vera í hvað mestri
hættu af öllum A-bandalags-
þjóðunum, hafa opinberlega
lýst yfir að um slíka hættu
sé alls ekki að ræða.
Kröfu Vafd-
ista hafimö
Egypzka ríkisstjórnin hefur
ákveðið að hafa að engu kröfu
Vafdista, stærsta stjórnmála-
flokks landsins, um að þing
verði kallað saman og látið
kjósa ríkisráð til að fara með
konungsvaldið. Ríkisstjórnin tel
ur sig hafa vald til að skipa
ríkisráð til bráðabirgða þangað
til nýtt þing hefur verið kosið.
Asiurlki
hryggbrjófa
Truman
Stjórnir Indlands og Indó-
nesíu hafa báðar hafnað beiðni
Trumans Bandaríkjaforseta um
að þær skipi fulltrúa til að
kynna sér ástandið í stríðs-
fangabúðum Bandarikjamanna
í Kóreu. Nehru, forsætisráð-
herra Indlands, komst svo að
orði, að rannsókn hefði litla
þýðingu löngu eftir að atburð-
irnir, sem ætti að rannsaka,
hefðu gerzt. Átti hann þar við
það, er bandarísku fangaverð-
irnir skutu stríðsfanga á eynni
Koje niður í hrönnum.
Samkvæmt nýjasta hefti Hagtíðinda hefur verzlunarjöfnuður-
inn orðið óhagstæður um 217,6 milljónir króna á fyrra árshelm-
ingi 1952; á sama tímabili I fyrra var hann óhagstæður um
141,4 milljónir, og fyrstu sex mánuði 1951 um 71,8 milljónir.
Hér verður getið nokkurra
atriða um inn- og útflutninginn
á fyrra árshelmingi 'þessa árs,
tölurnar innan sviga er fyrir
sama tímabil árið 1951.
Fluttar voru út vörur fyrir
244,9 millj. króna (281,7), en
innfluttar vörur fyrir 462,5
millj. (423,1).
Ilelztu útflutningsvörur- eru
þessar; Freðfiskur 88,9 millj.
(87,9), saltfiskur þurrkaður
15,3 millj. (28,2), saltfiskur ó-
verkaður 39,8 millj. (26,1), ís-
fiskur 27,1 millj. (36,8), fisíki-
mjöl 13,9 millj. (11,4).
Helztu innflutningsvörur eru
þessar: Brennsluolía 33,0 millj.
§1 - Í

yí'% ,
\ "
t ' H '
f ••
wmm
IjAB þarf ekki
að kynna fyr-
ir Islemlinffum liið
* 5 fórnfúsa starf frú
Guðrúnar Rrun-
borg fyrir sjóðinn
er hún stofnaði til
minningar um Olav
son sinn, en hon-
um er varið tii
að styrkja íslen/.ka
stúdenta í Noregi
J si og norska stúdcnta
á Isiandi.
ENN HELDUR hún áfram starfi í sama anda og- safnar fé til kaupa
á herbergi fyrir islenzkan stúdent í stúdentagarði sem verið er að
leisa í Oslo. Myndin hér að ofan er af dúkkum er hún hefur búið til
(hafði sýningar á þeim hér s. 1. sumar) og selur nú kort af dúkkum
þessum til ágóða fyrir áðurnefnt herbergi íslenzka stúdentsins. Þrjár
gerðir er.u af kortum þessum, sem eru hin smekklegustu og munu
rnaigir verða til að kaupa þau, bæði vegna kortanna sjálfra én ekki
eíður vegna málefnisins.
króna (17,5), benzín 27,0 millj.
(10.2) , togarar 20,2 millj.
(41.3) , járn og stál 15,9 millj.
(10.2) , áburður 18,3 millj.
(16.2) , kornvörur 15,0 millj.
(14,7), kol 14,5 millj. (10,7),
fóðurvörur 14,3 millj. (13,8).
þJÓÐVILIINN
Sunnudagur 3. ágúst 1952 — 17. árgangur — 172. tölublað
Sjálfstæðiskvennafélagið á Akureyri
fylkir sér um kröfur verkaiýðssam-
takanna í atvinnumálum
Sjálfstæðiskvennafélag'iö Vörn á Akureyri hefur nú
fylkt sér um kröfur verkalýössamtakanna þar um aukna
atvinnu. Félagiö samþykkti fyrir nokkru eftirfarandi:
„Fundurinn beinir þeirri
spurningu til* bæjarstjórnar
Framfaraflokkur Bandaiíkjanna
hefur haldið flokksþing í Chicago.
Ákveðið var að bjóða fram til
Bandaríkjaforseta lögfræðinginn
Vincent Hallinan, sem situr sem
stendur í fangelsi, dæmdur fyrir
að „sýna dómstólunum fyrirlitn-
ingu“, sem fólgin var í ótrauðri
vörn fyrir skjólstæðing hans. —
Svertingjakonan Charlotte Bass,
62 ára gömul baráttukona fyrir
réttindum kynþáttar síns, verður
varaforsetaefni.
Helztu stefnumál Framfara-
fiokksins eru friður í Kóreu, góð
sambúð við Sovétrikin, afvopnun
og vernd borgaralegra réttinda.
Þjóðvcrjap
senija
iiKii vMskipM
I gær var undirritaðúr nýr
viðskiptasamningur milli Aust-
ur- og Vestur-Þýzkalands. —
A-Þýzkaland fær stál, járn og
timbur frá V-Þýzkalandi og
sendir í staðinn unnar iðnaðar-
vörur, vefnaðarvöru og efna-
iðnaðarvörujr. Viðskipti milli
Austur- og Vestur-Þýzkalands
hafa legið niðri að mestu í ár
síðan Vesturveldin bönnuðu V-
Þjóðverjum að senda til Aust-
ur-Þýzkalands ýmsar vörur,
sem búið var að semja um sölu
á.
Pietro Nenni
Nenni sæmdur
friðarverðlaunum
Stalíns
Formaður ítalska sósíalista-
flokksirs, Pietro Nenni, hefur
hlotið Stalín-friðarverðlaunin.
Nenni á sæti í heimsfriðarráð-
inu. Verfflaunin voru afhent við
hátíðlega athöfn i Moskvu.
Viðstaddir athöfnina voru
fulltrúar ýmissa félagasam-
taka Sovétríkjanna, kunnir rit-
höfundar, vísindamenn, lista-
menn og ver&amenn. Einnig
var sendinefnd frá ítalska sósí-
alistaflokknum boðin til
Moskvu.
Formaður nefndar þeirrar er
úthlutar Staiín-friðarverðlaun-
unum, vísdndamaðurinn Sko-
beltsi, óskaði Pietro Nenni á-
framhaldandi árangurs í starf
fyrir friði, um leið og hann af-
henti honum heiðursskjalið og
gullmerkið.
Varaformaður heimsfriðar-
ráðsins, rithöfundurinn Fadeév,
ræddi um hlutdeild Nennis í
alþjóðlegri útbreiðslu friðar-
hreyfingarinnar og þróun henn-
ar. Hann rakti starf Nennis
og ævj hans.
1 svarræðu komst Pietro
Nenni m. a. svo að orði: Það
er meira en heiður fyrir millj-
ónir landa minna, sem berjast
fyrir verndun friðarins, að ítali
hefur verið sæmdur hinum al-
þjóðlegu . friðarverðlaunum
Stalíns. Það er viðurkenning,
sem s'kuldbindur okkur til á-
framhaldandi baráttu fyrir
friði í framtíðinui.
upp afla
í Neskaupstað
Neskaupstað.
Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Afli smábáta hefur verið sæmi-
legur hér að undanförnu. Um
20 bátar leggja, ^fla sinn upp
í frystihúsin hér í sumar, f'est-
ir eru opnir véibátar með hand-
færi.
Akureyrar, hvort ekki sé
tímabært nú þegar að fara
að athuga atvinnumál bæjar-
ins.
Fundurinn Ieggur til að
Akureyrarbær skipi atvinnu-
málanefnd, sem taki til
starfá nú þegar.
Eins og nú standa sakir
ríkir hið mesta avinnuleysi
hér í bænum og ekki eru
miklar líkur til að það fari
minnkandi þegar á haustið
líður, ef ekki Verður hafizt
handa méð einhverjar verk-
legar framkvæmdir.
Fundurinn skorar á bæj-
arstjóm Akuureyrar að
beita sér bröftuglega fyrir
því, við ríkisstjórnina, að
tunnuverksmiðju ríkisins á
Akureyri verði veitt efni til
að smíða úr ca. 30.000 tnnn-
ur og verkið hefjist ekki
seinna en um miðjan nóv-
ember. Fundurinn lítur svo
á, að þessar ráðstafanir
mundu verða til að draga
verulega úr atvinnuleysi í
bænum.“
Verkföll gegn her-
skyldutíma í
Belgíu
Alda mótmælaverkfalla gegn
löngum herskyldutíma gengur
nú yfir iðnaðaáhéraðið um-<
hverfis Liége í Belgíu. Verk-
föllin eru gerð gegn vilja
stjórnenda verkalýðsfélaganna
og standa einn dag á hverjum
vinnustáð. Verkföllin hófúst
skömmu eftir að belgícáa ríkis-
stjórnin tilkynnti að herskyldu-
tíminn í Belgíu yrði áfram tvö
ár. Segir stjórnin herskylduna
verða að vera svona langa til
þess að fullnægt ver'ði skuld-
bindingum hennar við yfirher-
stjórn A-bandalagsins.
1 gær var tilkynnt í Pan-
munjojm að lierráðsforinlgjar
frá báðum aðilum hefðu ræðzt
við í hálfa aðra klukkustund.
Skýrt var frá því að algert
samkomulag hefði náðst um
sjö ágreiningsatriði af níu, er
rædd voru á fundinum.
Ekkert hefur verið látið uppi
um hvenær vopnahlésnefndim-
ar sjálfar muni koma saman á
næsta fund sinn.
Sryggjusmíði á Norðlizði
Neskaupstað.
Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Ágúst Hreggviðsson bryggju-
smiður stendur lvér fyrir smíði
nýrrar hafskipabryggju sem
gerð verður í sumar.
Bryggja þessi verður jafn
stór þeirri bryggju sem fyrir
er, en miklum . mun traustari.
Skortur hefur verið á bryggju-
piássi; séstaklega síðari ár þar
sem erlend skip auka hingað
komur sínar og eldri bryggjur
í einstaklingseign týna óðum
tölunni.
Unnið er við smiði sjúkra-
hússins og er verið að múrhúða
þa'ð utan. Miklar umbætur hafa
farið fram á elliheimiii bæj-
arins.