Þjóðviljinn - 28.08.1952, Qupperneq 3

— Fimmtudagur. 28' ágúst 1952 — Þ.TÓÐVIUINN — (3
ICreSjiiMst Irelsis og friðhelgi
fyrir lcmd okkccr og þjóð
Mér fiimat í'étt að taka það
mál, sem er á flestra vörum
síðustu dagana til meðferðar
hér í Kveimasíðunni. Það er
ekki lítil athygli er grein á
forsíðu Þjóðviljans þ. 19. ágúst
s.l. vakti, og um fátt er nú
meir rætt, eftir að dómsmála-
ráðherra vor skipaði að rann-
sókn skyldi fara fram, en um
sannleiksgildi greinar þessarar.
Það er alltaf fróðlegt að
fylgjast með hvemig horgara-
flokkamir reyna ailtaf að fela
merg málsins með því að róta
upp moldviðri, gera smáatriði
og smáatvik að aðalatriðum, en
fróðlegra er að sjá hvemig og
hvort þeim tekst að villa um
fyrir fólki.
Við verðum að riðurkenna að
afstaða íslenzkra kvenna til
hemámsliðsins er harla mis-
jöfn, þótt undarlegt megi virð-
ast. Sumar vorkenna 'þessum
mönnum fyrir að vera fjarri
ættjörð sinni, neyddir til að
vera hér uppi á þessu kaida og
hrjóstruga landi, og vissulega
em þæir sem einstaklingar með-
aumkunar verðir, ef litið er á
þá sem slíka. Aðrar vilja engin
afskipti hafa af þeim, en síð-
asta og liættulegasta afstaðan
er sú er mikill fjöldi ungra
kvenna og telpuhnokka liefur
tekið, en hún er sú að hafa
stöðug afskipti af þeim.
Þetta mál er þegar orðið eitt
stærsta vandamál okkar litlu
þjóðar, vandamál er krefst
skjótrar úrlausnar, ef afleið-
ingamar-' eiga- ækki að~irerða,
okkur því alvarlegri. Það er ð
allra vitorði að fjöldi ungra
stúlkna liggja í ólifnaði með
hermönnum á Keflavíkurflug-
velli, hér í Reykjavik, jafnvel
íþmttaheimili vor utan bæjar-
ins hafa ekki farið ' varhluta
af heimsóknum hinna óvel-
komnu hermanna og íslenzkra
stúlkna er hafa verið í fvlgd
með þeim. Jafnvel borgarahlöð-
in hafa lítillega minnst á þess;
mál, en því miður hefur gaml’
siðurinn verið upp te'kinn, oy
þau þögguð niður. Manni fynd-
ist eðlilegast að hver írienzk
stúlka sæi ekki aðeins sóme
sinn í að hafa engin afskipti af
meðlimum hemámsliðsms, jafn-
vel þótt þetta væm allt saman
ágætismenn. heldur og legðu
fram alla krafta sína til að
losa land cg þjóð við-þann ó-
fögnuð, sem er samfara her-
setunni, en þvi miður er hvor-
ugu til að dreifa. Við vitum að
flestar þessar stúlkur eru á
unga aldri, þær eyða þroskaár-
um sínum; þeim tíma. sem
venjulega mótar einstaklinginn
mesf, í stöðueu sambandi vif
herliðið, og við snvrium: Hver
verður afleiðingin ? Saunarlegn
erum við ek>i svo fiölmenn
þjóð að við höfuru ráð á að
missa. hnndmð stúikna. til úr-
kynjunar, í ólifnaði hvers eðlis
sem hann kann að vera. —
Hnevkslissögur þær, sem ber-
ast um bæinn, jafnvel þótt að-
eins einn þriðji af þeim væru
sannar, um hegðun heimanna
og islenzkm stúlkna, ðru nægi-
legt tilefni til að íslendingum
ætti að vera ljós sú hætta, sem
af dvöl herliðsins hlýzt. Sam-
neyti islenzkra kvænna við hina
útiendu menn væri ekki eins
hættulegt ef áhrifanna gætti
aðeins hjá hinum ógæfusömu
leitandi stúlkum, og piltum,
sem gera sér dátt við þá. Á-
hrifanna gætir lengra og lengur
ef ekki verður tekið fyrir þau
strax.
Allstaðar þar, sem við Reylc-
víkingar vildum eyða frítíma
okkar i dag, innan marka
Reykjavíkur og jafnvel utan
þeirra, emm við hvergi frið-
lielgir. Á veitingahúsum,
skemmtistöðum, á dansleikjum
allstaðar úir og grúir af þeim
hvimleiða lýð er í heild er
•nefndur ,,vamarlið“. Ætlir
þú Reykvíkingur að skreppa
inn á einhverja kaffistofuna til
að fá þér hressingu, máttu eiga
það á hættu að við næsta borð
sitji heill skari af hermönnum,
með hávaða, jórtrandi á
hinu ómissandi tyggigúmí,
talandi slæmt mái um lítilsigld
málefni. Farir þú inn á Hótel
iBorg að kvöldi til, heyrir þú
fljótlega, að það er tungumál
Ameríkana sem þar er mest
notað, og eins er það ef þú
sækir einhvem dansleikinn.
i.
Sagt er að þeir séu jafnvel
famir áð fara á „gömlu dans-
ana“ þótt enginn þeirra kunni
að dansa þá! Það er því óhætt
að segja, að 1 dag eru Reyk-
vikingar hvergi friðhelgir utan
heimila sinna og, að minnsta
kosti að mestu leyti, á vinnu-
stöðvipn* Það..er ósköp auðvelt
að vera fullur meðaumkvunar
með þessum mönnum, sem sýna
það með allri sinni hegðim og
fasi, hve óskyldir þeir em okk-
ur, ef við gleymum þeirri þjóð-
ernislegu og menningarlegu
hættu, sem af veru þeirra hér
stafar. Við veröum því að venja
okkur á, að þegar við sjáum
einn þá sjáum við heildina, við
verðum að muna að þessir
MATAR-
UPP-
SKRIFTIR
SÍLDARSALAT.
1 saltsíld, 5—6 miðhmgsstórar
kartöflur, 5 litlar rauðrófur %
lítil agúrka 1—2 epii, stór lauk-
sneið eða lítill laukur, afgangur
af steiktu eða soðnu kjöti ef til
er, 4—6 matsk. rauðrófusoð %
tesk. pipar 2 matsk. strásykur.
Síidin er hreinsuð og lögð í vatn
yfir nótt, þá er hún tekin upp úr,
þerruð og beinin tekin úr henni.
Þá er hún sloorin í jafna, smá
bita ásamt kartöflunum, rauðróf-
unum, eplinu, lauknum og kjöt-
inu. Þessu er síðan blandað var-
lega saman með tveim göfflum,
síðan er ki-yddinu, edikinu, og
sykrinum blandað saman við. Þá
er salatið sett á fat og þakið með
harðsoðnum. söxuðum eggjum
sem i er blandað steinselju og
rauðrófubitum. Látið stauda um
stund á köidum stað og borðað
með þeyttum rjóma.
menn em sífellt leitandi sér að
stundargamni.
Það er lítill vandi að verða
sér úti um amerísk hlöð, er
fjalla um það vandamál, sem
eiturlyfjanautn er orðin í landi
þeirra, nautn er breiðist óð-
fluga út, og þá sórlega meðal
unglinga, heilir unglingaskólar,
að þeirra sögn, eru numdir af
þessari plágu og hlutfallstala
neytenda vex stöðugt. Nei, það
er sannarlega ekki vandi að
finna slík blöð, en óneitanlega
minna sum þau skrif á resept
tipp á hvernig eigi að neyta
þessara lyfja. Hverjum dettur
svo í hug að loka augunum
f>TÍr þeim möguleika, að slík
nautn hafi. flutzt hingað með
komu hins ameríska hers ?
Hvaða Islendingur treystir sér
til að mæla sinnuleysi stjómar-
valda landsins bót? Eða eru
menn virkilega svo áhugalausir
að þeim finnist þetta ekkert
tiltökumál ?
Mér verður oft hugsað tii
þeirra mæðra, sem eiga dætur
sínar í ,,ástandinu“, hvernig
þeim líður og hvað þær hugsa,
hvernig þær taka dætrum sín-
um, og að hvaða niðurstöðum
þær komast. Þær ólu þessar
stúlkur upp, og hafa eflaust
gert aljt til að gera þær sem
best úr garði. Hvemig líður
þeim nú, er þær sjá dætur sín-
ar forspilla manngæðum sínum
og kvenleika vegna samneytis
sins við hina erlendu menn,
vitandi um þær hættur sem
dætur þeirra eru í hverja mín-
útu sem stúlkumar hafa sam-
band við þá?»
íslenzkar mæður, og þá helzt
reykvískar mæður, hvað finnst
ykkur, og hvað á að gera, þið
vitið að á meðan erlendm’ her
situr land okkar eru dætur
ykkar í stöðugri hættu. Finnst
ykkur ekki tími til kominn að
rísa upp og berjast fyrir ör-
yggi þeirra? Eða eruð þið svo
vissar um afstöðu þeirra að
ykkur finnst einskis vert um að
reyna að bæta það ástand er
hingað til hefur verið hvískur-
efni einstaklinga? Finnst ykkur
stjórnarvöld landsins taka þá
a.fstöðu til þessa máls, að á-
stæðulaust sé að gera veður
út af því? Nei íslenzk stjómar-
völd hjálpa ykkur ekki, engin
aldurstakmörk eru sett fyrir
inngöngu íslenzkra kvenna á
Keflavíkurflugvöll, enginn
skemmtistaður eða kaffistofa.,
að einni imdanskilinni, bannar
hermönnum aðgang.
En það sem undarlegast er
af öllu þessu sambandi er af-
staða íslenzkra stjórnarvalda,
Við hvað eru þeir hræddir, ef
þeir eru vissir um sakleysi
skjólstæðinga sinna, hina ame-
ríska hers ? Hversvegna hafa
þeir ekki fyrir löngu látið rann
saka hvort nokkur fótur er
fyrir þeim sögum er gengið
hafa hér mánuðum saman vmi
glæpi herliðsins? Nú stendur
okkar virðulegi dómsmálaráð-
herra upp og fyrirskipar rann-
sókn út af frásögn Þjóðviljans.
Framhald á 6. síðu.
Þetta er síður samkvæmiskjóll en haiin má
eiiuiig sauma með stuttu, viðu pilsi. 1 kjólinn er
hægt að nota hvort heldur vilf silki, mjúkt léreft
eða baðmullarefni. Við svona einfaldan kjól,
hreinan og beinan í sniðum, er hægt að bera
hanzka úr sama efni.
Skelegguslu málsvarar friðarins
ÞAÐ er langt frá íslandi til
Kóreu og enn fjarlægari okk-
ur Islendingum er sú vilii-
mennska sem þar á sér stáð
í nafni „vestrænnar menningar
og iýðræðis".
ÞAÐ er erfitt hlutverk að
reyna að sannfæra íslenzkan
almenning um það, ’ a.ð verið
sé að vinna heimsmeimingunni
gagn með þvi að kasta nap-
almsprengjum á konur, bömog
gamalmenni. Napalm er þéttað
(kondenseráð) benzín 1 hlaup-
kenndu formi. Það er sett í
geyma, sem springa þegar þeir
fálla á jörðina og kvijyiar. þá
í benzínhlaupinu^ _ Það dreifist
ó&fluga um stori, svæði, brenn-
ur með mjög sterkum hita og
I fyrirlestrarferð sinni um
Norðurlönd síðasti. vetur,
komst KATE FLERON, rit-
stjórl „Frit Daninark" svo
að orðl um styrjöldina í
Kóreu: „Smám saman varð
ég að viðurkenna með sjálfri
mér og það með djúpum
sársauka, að styrjöld sam-
einuðu þjóðanna í Kóreu, er
háð af þeirri illmeimsku
sem orð fá varia lýst. Ég
álít það sjálfsagða skyldu
mína, að segja rétt og satt
frá og opna augun á fólki
fyrir því, að Kóreustyrjöld-
in er ekki eitthvað fjarlægt
sem okkur kemur eltki við.
Það verður aftur og aftur
að minna á hinar ægilegu
staðreyndir styrjaldarinnar
svo við skiljum þá ábyrgð
seni hvílir á herðum okkar“.
bálið má heita óslökkvandi.
Napalmsprengjum er varpað úr
flugvélum yfir óvarðar borgir,
til að brenna þær til ösku og
tprtíma þar öllu lífi.
ÞEGAR MCARTHUR hinn
bandaríski var cnn allsráðandi
í Kóreu, lýsti hann því eitt
sinn, yfir, að í allri Kóreu væri
varla nokkurt skotmark til
lengur, sem „hemaðarlega þýð-
ingu“ hefði. Um líkt leyti var
frá því skýrt, að einni milljón
napaimsprengjiun heiði verið
varpað í einu á óvarða kór-
eslta horg með 100 þúsiuul í-
búum.
FULLTRÚAR þessara er-
lendu „meningarfrömuða“ liér
á iandi, eru samt svo trúir
hiutverki sinu, að þéir hrópa
daglega til okkar í útvarpi,
blöðum og kvikmynda.húsum
uni hina miklu sigra „vest-
rænnar menningar“, sem fólgin
er í því, að brenna, myrða, og
misþyrma alþýðu manna í hinu
fjarlæga en yndislega iandi
kórvesku þjóðarinnar.
I ÖLLUM þessum blekking-
um og áróðurshávaða banda-
rískra stríðsgróðamanna og
leppa þeirra víðsvegar um heim,
er reynt að drekkja þeim rödd-
tun sem vilja segja okkur
sannleikann um þá atburði sem
nú eru daglega að gerast í Kór-
eu, og framkvæmdar eru m.
a, í nafni íslenzku þjóðarinnar.
1 ÖLLUM löndum heims eru kon
ur skeieggustu málsvarar friðar
ins. Hundruð milljónir kvenna
hafa tekið höndum saman i
baráttunni fyrir friði og
sönnu lýðræði, fylgi þeirra og
styrkur fer vaxandi með hverj-
um degi sem líður. Þrátt fyrir
hótanir um fangelsun og jafn-
vel líflát, liefur konunum tek-
izt að flytja boðskap friðar-
ins og bannfæringu sína á þeim
hroðalegu glæpum, sem stríðs-
æstir menn drýgja á meðbræðr-
um sínum. Þessi hróp milljóna
kvenna hafa einnig borizt til
okkar litlu friðelskandi þjóðar,
iþrátt fyrir mikla fjarlægð og
1 erfiðleika, Þeirra sterkast er
án efa skýrsla sú, sem 20 kon-
ur frá flestum löndum V.-Evr-
Framhald á 6. síðu.
KYNNlÐ ykkur frásögnj
(kvcnna nefmlarinnar se,m fórj
Ztil Kóreu. Kaupið Kóreu-N
Lkýrsluna, fæst í flestum<,
íbókaverzlunum bæjarins.