Þjóðviljinn - 21.11.1952, Blaðsíða 6

6) __ ÞJÖÐVILJINN — Föstudagur 21. nóvember 1952
Q^iini

Bakstur
50 sveskjur eru lagðar í
bleyti, þangað til þær hafa
þrútnað dálítið út, en verða þó
að halda lögun sinni. Steinana
má taka úr, ef vill. 20 g smjör-
líki og 2 msk. púðursykur er
brætt saman í djúpu tertu-
móti, eða því móti sem baka
á kökuna í. Sveskjunum raðað
þar í. 100 g hveiti, 1 tesk.
lyftiduft, hnífsoddur salt, og
100 g sykur er sáidrað í skál,
vætt í raeft 1 dl. mjólk, 1 eggi
og 2 msk. bráðnu smjörlíki.
Hrært þangað til það er jáfnt
og hellt yfir sveskjurnar í mót-
inu. Bakað í meðalheitum ofni.
I staðinn fyrir sveskjur má
nota aðra þurrkaða ávexti eða
ni'ðursoðna.
Nú er i tízku að hafa prjónuð
stykki í ullarkjólunum og þannig
mætti gera upp gamla kjó'a. Á
myndinni eru sýndir tveir slikir
kjólar. Á köflótta kjólnum er
miðstykkið prjónað. Það fellur
vel að og er fallegt á mittismjó-
um. Á einlita lcjó’num er prjónað
hálsmál, framan á ermum og of-
an á vösum, þar sem oft er haft
efni af öðrum lit. Skemmtileg til-
breyting.
Maturinn
á
morgun
Síldarbúðingnr — Iírúnað
brauð með saítsósu.
□
Síldarbúðingur: 2-3 saltsildar
eru afvatnaðar og hreinsaðar,
skornar þversum í 4-5 ræmur,
hvert flak. Kartöflurnar 1 kg.
eru burstaðar vel og þvegnar
og skornar í þykkar sneiðar.
Síld og kartöflur er lagt í lög-
um í eldtraust smurt mót,
kartöflurnar efst og neðst. 2
msk. heilhveiti og 6 dl. mjólk
er hrist saman og 1-2 eggjum
b’andað þar út i. Hellt yfir
sildina í mótinu, smjörlíkis-
bitar látnir ofan á og 1 msk.
brauðmylsna stráð yfir. Bakað
í 45 mín.—1 klst. —
Hveitibrauðssneiðar eru vætt-
ar i mjólk, velt upp úr kanql
og sykri, brúnað i smjöriíki
og borðaðar með saftsósu eða
ójafnaðri góðri saft.
Rafmagnstakmörkunm í dag
Hlíðarnar, Norðurmýri, Hauðar-
árholtið, Túnin, Teigarnir, ibúðar-
hverfi við Laúgainesveg að Klepps-
vegi og svæðið þar norðaustur af
Bæjarpósturimi
Framhald af 4. síðu.
náttúruskaða. — Þá fór líka
að bera á greinilegri geðbil-
im í fari mínu, ég rauk upp
í vonsku ef minn3t var á önn-
ur heimilistæki, einkum var
mér uppsigað við hrærivélar og
ryksugur, og varð blátt áfram
óður ef nefud var þvottavcl.
I dúrunum milli hlustananna
dreymdi mig ogurlegar komh-
ínasjónir heimilisvéla, lifandi
og hryllilegar, gæddar mann-
legu viti, og í þessum
maskínum var ég ýmist
hrærður, skrúbbaður, hakk-
aður, skorinn, frystur, mal-
aður eða hrað3oðinn. Á dag-
inn fékkst ég við að smíða
attatíu og fjögurra lampa
tæki með þriggja kílómetra
joftneti. Nú hlaut að draga að
endalokum. Og þau komti líka
þegar nýi sendirinn í Reykja-
vík var prófaður. Þegar ég
frétti hvað í vændum var, vi’ð-
aði ég aé' mér nesti, stal nokkr.
um tækjum og loftnetum til
viðbótar, lokaði mig inni og
stillti allt á fullt. Þegar brot-
izt var inn til mín nokkrum
sólarhringum seinna var ég að
bryðja lampana úr stóriim
Markoni og grenjaði válega.
Fí'.efldir lögregluþjónar færSu
mig í 'böndum á hæ’i og þar
var ég settur í afhlustun.
Var byrjað á áð venja mig af
þingfréttum og morgunandakt,
og síðan öðru útvarpsefni
smátt og smátt, og að lokurn
var ég lækriáður varlega af
orkestermúsikk. Að því búnu
var ég sendur á rólegt sveita-
heimili til hvíldar og hressing-
ar um nokkra mánaða skeið.
Ég verð að vísu aldrei full-
hraustur aftur, en þarna 5
fáðmi náttúrunnar varð mér
fyllilega Ijóst úr hví’íku hyl-
dýpi ofnotkunar ég hafði
bjargazt og strengdi þess heit
að hlusta aldrei framar á út-
varp, hvað ég vona mér auðn-
ist. En freistingarnar eru
miklar. eins og allir vita, og
væri ekki úr vegi að hinir f jöl
mörgu og ágætu fyrirlesarar
útvarpsins (ég nefni engin
nöfn) brýndu fyrir mönnum
í ræðu og riti, að ofnotkun
útvarps er mjög hættuleg,
Bærinn ssmji við verkalýðsféíögin
THEODORE DREISER:
Framhald af 1. siðu.
bæjarstjórnarinnar að gera sitt
til þess að ekki þyrfti að koma
til vinnustöðvunar og- það væri
siðferðileg skylda hennar að
bera hag almennings fyrir
brjósti. Ef dæma mætti eftir
ályktunum sem ýmis atvinnu-
rekendasamtök hafa gert liti
út fyrir að nú ætluðu þeir að
láta skerast rækilega í odda.
Þar sem bærinn er einn af
stærstu atvinnurekendunum
gæti afstaða bæjarstjórnarinn-
ar haft úrslitaáhrif á hvort
samningar tákast án vinnu-
stöðvunar eða elcki.
Jón Axel kvaddi sér næst-
ur hljóðs og ræddi um nauð-
syn þe’ss að vélja stað fyrir
ráöhús," nýju lögreglustöð
og tollskrifstofu!
Engir penirigar til —
segir borgarstjóri.
Borgarstjóri kvaðst viður-
kenna þörf launþeganna fyrir
kauphæk'kun, en það væru eng-
ir peningar til. Hinsvegar á-
ætlaði hann að útgjöld
bæjarins myndu aukast um 4
millj. cf gengið yrði að kröf-
um verkalýðssamtakanna. Yrði
einnig gengið að kröfum opin-
berra starfsmanna þýddi það
3 millj. kr. útgjaldaaukningu
til viðbótar. Kvað liann Guð-
muad þurfa að benda á leiðir
til að afla tekna ef hann vildi
semja við verikalýðssamtökin
bví annars væru ekki peningar
til.
eins og tónlistarráíunautur-
inn sagði svo réttilega. Og
mikið vilai ég gefa fyrir a'ð
hafa aldrei skrúfað frá í
fyrsta sinn.
Gamail ofnotandi".
NO fer að styttast þar til
dregið verður í happdrætti
Þjóðviljans. Ilver sósíalisti og
velunnari Þjóðviljans æ’tti
því að athuga gaumgæfilega
hvort hann hefur enn lagt sig
allan fra.m við sölu miðanna.
Munið að vöxtur og viðgang-
ur blaðsins okkar byggist á
starfi okkar og framlagi í
þágu þess.
Bent á leiðir
Guðmimdur benti ■ borgar
stjóra á, að við afgreiðslu fjár-
hagsáætlimar hefði verið miðað
við meðalvísitölu 155 stig þetta
ár, en vísitalan hefði hæst orð
ið 151 stig og ætti því að vera
nokkur afgatigur til að vega
upp móti kauphækkun í des
ember, en sjálfsagt væri að
gera ráðstafanir fyrir nauðsyn-
legum útgjöldum í næstu fjár-
hagsáætlun.
Jón Axel reiöist.
Jón Axel kvað tillögu Guð
mundar, ef samþjjtkt yrði,
myndi verða til þess að fækka
í bæjarvinnunni^ Lögðu AB
fulltrúarnir fram tiílögu um að
déilan yrði leýst á ffiðsamleg-
an hátt, — en ekki minnzt á
hver sá friðsamlegi háttur ætti
að vera.
Þuríður Friðriksdóttir ávítaði
Jón Axel fyrir að gefa undir
fótinn með að fækka í bæjar-
vinnunni og Guðmundur Vig-
fússon kvað slík ummæli koma
úr hörðustu átt frá gömlum
forustumanni úr verkalýðs
hreyfingunni. Jóéi reiddist á-
káflega og ikvaðst ekki þurfa
að skrifta fyrir Þuríði né Guð-
mundi.
.... eða hrörnað!
Þuríður minnti Jón á þátt-
töku hans í verkalýðshreyfing-
unr.i í gamla daga, en það
hefði orðið hugarfarsbreyting
hjá Jóni, — sem hann myndi
glíma við það sem eftir er.
„Honum hefur farið fram!“
kallaði einhver íhaidsfulltrúi.
„Já, — eða hamn hefur hrörn-
að“, svaraði Þuríður.
íhaldið þakkar Jóni
Borgarstjóri flutti tillögu um
að vísa tillögum sósíalista og
AB-manna til bæjarráðs, en áð-
ur en greiða skyldi atkvæði
félldi liann niður orðin: til-
lögu Alþfl., og kvaðst vilja
láta samþykkja hana!
Tillögu Guðmundur Vigfús-
sonar vísaði Ihaldið frá, til
bæjarráðs með 8 atkv. gegn 4.
Fulltrúar Alþfl. og Framsókn-
ar sátu hjá. — t»eir fylgja því
ekki að gengið sé að sjálfsögð-
um krofum verkalýðssamtak-
anna.
311. DAGUR
y
sonar hennar. Þeir myndu sjá um að öll skjöl varðandi á-
frýjun málsins yrðu tilbúin í tæka tíð.
Og þegar hún var laus við þessa þungu byrði — og var
búin að heimsækja Clyde og fullvissa hann um, að hún
kæmi aftur eins fljótt og hún gæti — strax og Asa væri
kominn til heilsu og hún gæti á einhvem hátt aflað sér fjár
til fararinnar — lagði hún af stað heimleiðis, en þegar hún
var komin til Denvér aftur, komst hún fljótlega að raun
um, að Asa næði sér ekki á næstunni.
Og á meðan liafði Clyde næði til að hugsa og sætta sig
við umhverfi, sem var raunverulegt helvíti og kvalastaður
sálarinnar — og Dante hefði getað skrifað yfir innganginn
— „Gefið upp vonina — þið sem hingað komið.“
Allt var svo óhugnanlegt. Hægfara en nistandi sálar-
kvöl! Skelfing og örvænting — sífelld og óbugandi — allra
þeirra, sem sátu þarna og biðu — þrátt fyrir yfirborðs
kæruleysi, gorgeir og mannalæti. I þessari ægilegu og beizku
fangavist hafði hann sífellt andlegt samneyti við tuttugu
aðra dæmda menn, af ýmsu tagi og þjóðemum, og þeir
höfðu allir, eins og sjálfur hann, orðið fómardýr ofsa,
ástríðna eða sálarveilu. Og eftir að upp komst um morðið.
þetta sjúklega afsprengi hugar og handar, og eftir lamandi
réttarhöld og lagaílækjur, sem enduðu með ósigri, voru þeir
einangraðir — múraðir inni — í einhverjum þessara tuttugu
og tveggja járaklefa — og biðu — biðu hvers?
Þeir vissu það vel. Og hann vissi það vel. Og þama urðu
þeir vitni að æðisköstpm, vonleysi, bænahaldi. Og þess á
milli — hvilíkar bölbænir — gróf og viðbjóðsleg fyndni —
eða sögur ætlaðar allra eyrum — ruddalegur hlátur — eða
stunur og andvörp, þegar skyggja tók og sál og lík-
ama var ætlað að hvilast.
Á æfingavelli, handan við langa ganginn, var föngunum
leyft að hreyfa sig tvisvar á dag, fimm eða sex í hóp,
í nokkrar mínútur í hvert sinn — og þar máttu þeir anda,
ganga, æfa íþróttir — hlaupa og hoppa eins og þeim sýnd-
ist. En einatt undir eftirliti varðmanna, sem gátu haft í
fullu tré við þá, ef þeir gerðu tilraunir til uppreisnar. Og
þangað var farið með Clyde daginn eftir að hann kom
í fangelsið. En fyrst í stað fannst honum hann ekki geta
tekið þátt í þessum æfingum fyrir allra augum—-sem hinir
mennirnir virtust fúslega taka þátt í — þótt dauðinsi væri
á næsta leiti.
Dökkeygðu og skuggalegu ítalamir tveir! Annar þeirra
hafði myrt stúlku, af því að hún vildi ekki giftast honum;
hinn hafði rænt og síðar myit og reynt að brenna lík
tengdaföður síns til þess að komast yfir peninga handa
, sér og eiginkonu sinni. Og Larrj' Donahue — höfuðstór og
samanrekinn — handstór og stórfættur — uppgjafaher-
maður, sem hafði verið rekinn úr varðmannsstarfi í verk-
smiðju í Brooklyn, setið fyrir verkstjóranum, sem hafði
rekið liann — og síðan myrt hann úti á víðavangi að næt-
urlagi, en var þó ekfki slyngari ea svo að hann hafði týnt
■heiðursmerki á morðstaðnum og náðist af þeim sökum.
Clyde hafði frétt þetta hjá fálátum, kærúlausum vörðun-
um, sem þó vom býsna vingjamlegir og gengu framhjá
þessum klefum jafnt nótt sem dag — tveir og tveir, fram
og aftur — í átta sundir í einu. Og lögregluþjónn, Riordan
frá Rochester, hafði myrt kouu sína’ vegna þess að hún
ætlaði að yfirgefa hann — og nú átti hann sjálfur að
deyja. Og Tómas Mowrer, ungi ,,bóndinn“ eða vinnumað-
urinn, eins og hann var í raun og veru, sem Clyde hafði
heyrt stynja fyrsta kvöldið — maður sem hafði drepið
yfirboðara sinn með heykvísl — og átti að deyja innan
skamms — maður sem gekk og geJkk í sífellu, meðfram
veggjunum, niðurlútur, með hendur fyrir aftan bak — 6-
heflaður, sterklegur kúgaður maður um þrítugt — sem
virtist fremur hafa orðið að þola órétt af öðrum en að
hann hefði kvalið og tortímt öðram manni. Clyde hugsaði
59 þúsund krónum sfoliS
I fyrrinótt var brotizt inn í verzlunina Síld & Fiskur á
Bergstaðastræti 37 hér í bænum og stolið um 50.000 krónum.
alverðmætið í skápnum voru
um 50.000 krónur í reiðufé, og
hafði innbrotsmaðurinn það
allt á brott með sér.
Lögreglan kom fljótlega á
staðinn, því vart hafði orðið
Peningar þessir voru geymd-
ir í þar til gerðum slkáp í
skrifstofu inn af sjálfri búð-
inni á Bergstaðastræti 37.
Hafði innbrotsþjófurinn brotizt
inn um glugga á bakhlið húss-
ins, réðst síðan á hurðina að
skrifstofunni. Er inn kom réðst
hann að peningaskápnum og
tókst að brjóta haain upp. Að-
ferða mannsins, en að sjálf-
sögðu var hann þá allur á bak
og burt. Málið er í rannsókn.