Þjóðviljinn - 26.11.1952, Blaðsíða 1

F IJ N D U R í húsmæðra-
deilíl MÍK í kvöld ld. 8.30
stup.dvíslega. — Áríðandi fé-
lagsmál á dagskrá.
Stjórnin.
Miðvikudagur 26. nóvember 1952 — 17. árgangur — 268. tölublað
Felidi víturnar & Dngsbrún, samþykkti cð
indi - Hannibaí Vaidlmarsson einróma
bandsstjórn einangruð í gerfifélagamólinu
Alþýðusambandsþingið hélt áfram í gær eftir hádegi
meö umræöum um hin umdeildu félög.
Fmmkvæmdasijón álþýðusambandsins cg Frið-
Ieifur hjá Ihaldinu fiuttu iubbalega tiliögu með
hörðum ávitunum á Dagsbrún fyrir að kjósa með
sama hæiti og félagið hefur alltaf gert.
Þingið felldi þá tillögu með 90 atkv. gegn 88 og
samyhkti einróma tilh Gunnars Jóhannssonar um
að veita öllum umáeildu félögunum, nema þeim sem
kosning var kærð hjá — full réííindi á þinginu.
Hannibal Valdimarsson var einróma kosinn forseti sam-
bandsins, Ólafur Pálsson var kosinn 1. varafors. meö 144
atkv. en Gunnar Jóhannsson fékk 113.
í umræðunuin um sveitamannafélögin stóð sambands-
stjórn ein uppi og var ákveðið að gerðar skuli ráðstafanir
til að hætt verði að troða |inn í sambandið fámennum
bændaféíögum.
1 upphafi þingfundar í gær
var samþykkt tillaga varðandi
deiluna við Breta, er sagt frá
henni á öðrum stað.
Umræður héldu síðan áfram
þar sem frá var horfið í fyrra-
Það lærSu þeir af
nazistum
Brezku yfirvöldin í Kenya
hafa tilkynnt, að í framtíðinni
muni þau gera allan Kíkújúætt-
flokkinn ábyrgan fyrir þeim af-
brotum, sem einstakir ættmenn
fremja.
Refsiaðgerðirnar voru rædd-
ar í „löggjafar“samkundu Ken-
yá í gær og verða þær þessar
lielztar: Nautgripir og farar-
tæki Kíjújúmanna verða tekin
af þeim, mörkuðum og verzlun-
um á landi þeirra lokað, og þeir
sjálfir reknir frá heimilum sín-
um.
dag. Fyrstur talaði Marías Þ.
Guom. frá ísafirði og réðist á
Dagsbrún, — var sá marías
líkt spilaður og á fyrri þingum.
Sigurður Guðnason, formað-
ur Dagsbrúnar, flutti næst ein-
beitta ræðu, þar sem hann sak-
aði sambandsstjórn um flærð
og undirferli í skiptunum við
Dagsbrún. Kvað hana þegar
hafa relkið Iðju, og myndi
Dagsbrún komia sömu leiðina
ef sambafidsstjórn hefði þö'rað
að framkvæma vilja sinn. ,,Eg
legg það undir dóm félaganna
úti á landinu hvernig fara muni
um verkalýðssamtökin ef þann-
ig á að fara með stærstu fólög-
in hér í Reykjavík“.
Vítur Jóns og Friðleifs fe’Idar.
Með Dagsbrún og tillögu er
Gunnar Jóhannsson, formaður
Þróttar á Siglufirði lagði fram,
um að veita öilum umdeildu fé-
lögunum, — öðrum en þeim er
kosning var kærð hjá, — full
réttindi, töluðu Snorri Jónsson,
Jón Rafnsson, Kristinn Ág. Ei-
ríksson, Albert Kristjánsson,
Hermann Guðmundsson og Eð-
varð Sigurðsson.
Á móti töluðu Sigurjón Jóns-
son járnsmiður og Jón Sigurðs-
són er flutti ásamt Friðleifi
hjá íhaldinu dólgslega tillögu
um vítur á Dagsbrún.
Var tillaga þeirra Jóns og
Friðleifs felld með 90 atkv.
gegn 88, en 6 sátu hjá.
Tillaga Gunnars Jóhannsson
ar var síðan einróma sam-
þykkt.
Kærumálafélögin.
Þá hófst atkvæðagreiðsla
um kærumálafélögin þrjú. Sam-
þykkt var með 136 atky. gegn
79 að veita hinum síðar kjörna
fulltrúa Rakarasveinafélagsins
fulltrúaréttindi. Sömuleiðis
samþykkt með 126 atkv. gegn
91 að veita síðar kjörna full-
trúanum í Prentmyndafélaginu
fulltrúaréttindi. Fulltrúaréttur
Böðvars Steinþórssonar var
samþykktur með 148 atkv. gegn
100, 12 sátu hjá, 2 seðlar voru
ógildir.
Forsetakjör.
Þá loks var hægt að hefja
forsetakjör og var Hannibal
Framh. á 2. síðu
etríkin hafna
iillögu. índverja
í ræð;: sem Visjinskí hélt í
stjórnmálanefnd SÞ íl fyrra-
kvöM hafnaði liann tillögu Ind-
verja, í fangaskiptamálinu.
I gær var fundi i nefndinni
frestað vegna ágreinings um í
hvaða röð þær fimm tillögur
sem fyrir henni lágu um fanga-
skiptamálið skyldu bornar und-
ir atkvæði.
Tilefnislans hefndárráðstöfim sai
Á kvöldfundi A. S. í.-þingsins í gær framkvæmdi Al-
}jýöusambandsstjórn þá hefndarráðstöfun sína að reka
Iðju úr Alþýðusambandinu, en mikliil fjöldi af fyigis-
mönnum þríflokkanna neitaði að ganga méð til þess
fólskuverks, — þrátt fyrir ströngustu fyrirskipaxtlir um
að hlýða sambandsstj órn í þessu máli.
Flokkarnir sem státuðu af því að eiga 190 atkvæði á
þinginu fengu ekki nerna 137 til að greiða atkvæði með
brottrekstri Iðju, en 111 greiddu atkvæði gegn honum.
Brottreksíur Iðju á sínum
tíma var algerlega tilefnis-
laus, bein hefndarráðstöfun
Alþýðusambandsstjórnar
gegn félaginu fyrir það að
vilja ekki þverbrjóta grund-
vallarreglur verkalýösfélag-
anna og taka inn á kjörskrá
alla „sem eitthvað heífiu
greitt til íðju eða HEFÐU
ÁTT að gera það“, en slík
voru fyrirmæli Alþýðusam-
bandsstjcmar.
Aðferðunum við brott-
reksturinn á þinginti í gær
verðtir heldur ekki gleymt:
Magnús í Lambhól flutti til-
lögti um að banna umræður
jornar
um málið, þegar framsögu-
menn hefðu talað. Síoan var
formanni Iðju neitáð um að
fá að verja má! félagsins og
hinn nýkjömi forseti þings-
ins, Hannibal, ætlaðj að
neita um skriflega atkvæða
gresðslu, en Jjingið tók fram
fyrir liehdur hans og sam
þykkti að atkvæðagreiðsla
slcyldi vera leynileg.
Þótt þríflokkunum tækist
að knýja fram meirihluta
voru j»að þeim sár vonbrigði
hve sá meirihluti var veik
ur, enda sýna úrslitin að
verkalýðurinn er andvígur
þessari fólskulegu hefndar
ráðstöfun.
Samþykkt íslenzkra iðnrekenda:
lEngin hráeínakaup § Englandi
Á stjórnarfundi í Félagi íslenzkra iðnrekenda hinn 25.
þ. m. var samþykkt svohljóðandi ályktun:
„Vegna jiess að bönnuð er löndun og sala í Bretlandi
um jjessar m'undir á ísfiski íslenzkra togara, vill stjórn
Félags Islenzkra iðnrekenda beina eindregnum tilniæl-
um til iðnrekenda um að beina innkaupum símini á efni-
vörurn og öðru til annarra landa en Bretlands, eftir því,
sem kostur er á, á meðan sölubannið stendur.
ViII félagsstjórnin beina samskonar tilmæium til allra
annarra innlendra vöruinnflytjenda".
Engln föt úr öreækn efni'
Fyrirtækið h.f. Föt auglýsti í gær, að það jnyndi hvorki
láta sauma né selja föt úr brezkum efnum meðan lönd-
unarbannið stæði í Bretlandi.
Kaupa ekki brezkar vörur\
Þjóðviljinn hafði fregnir af því í gær að margt fólk
spurði í verzlunum, áður en það festi kaup, hvort vör-
urnar væru brezkar, og neitaði að ka.upa }»ær ef svo
reyndist vera. Myndi það án efa mæiast mjög vel fyrir
ef verzlanir hættu að hafa brezkan varning á boðstólum
og tilkynntu það í gliuggum sínum.
aiwssping
;rdsm stuíásingi sínuen vig sná
slao Islands i Esndheigisdsiiunni
Á þingi Alþýðusambandsins var eftirfarandi tillaga
samþyikkt einróma í gær:
„23. þing A. S. í. lýsir yfir eindregnum stuðningi sín-
um við málstað Islaiuls í landhelgisdeilunni við brezka
togaraútgerðarmenn. Heitir jjingið á ríkisstjórn íslands
að hvika í engu í landhelgismáMr.u, hvaða ofbeldisaðgerð-
um sem brezkir útgerðarmenn kunna að beita, en gera
þegar ráðstafanir til vinnslu togaraafla okkar innan-
lands meðan deiían stendur. Jafnframt Ieiti ríkisstjórnin
aðstoðar sameinuðu þjóðanna, ef nauðsynlcgt þykir, til
þcss að viðskiptasamningar íslands við Bretland séu
hafðir I heiðri og landhelgi Islands virt, eins og hún hef-
ur verio ákveðin, r.oma ákvörftun hennar yrði hnekkt
fyrir Alþjóðadómstólnum í Haag“.
Tillaga þessi var flutt af öllum Vestfjarðafulltrúun-
um, en því miður gætir nökkurs misskilning í niðurlagi
hennar. Landhelgi íslands er algert innanríkismál, og
getur ekki á nokkum hátt heyrt undir dómstólinn i Haag.
Það væri undansláttur ef íslendingar sættu sig við að
dómstóll þessi fjallaði um islenzkt innanlandsmál, ja'fnv
vel þótt urskurður hans yrði vafalaust Islendingum í hag.