Þjóðviljinn - 28.12.1952, Qupperneq 6

G) — ÞJÓÐVIL-JINN — Símnudagur 28. desember 1952 —
■* « t''Í --- ----- - . .. -------
‘Wr V/ *; ’i U '
KakóhúSíngar
i.
4- mslc. kakó, 4 msk. sykur, 214
rnsk. kartöflumjöl e'ða 5 msk. hv.,
hnífsoddur salt, 4% dl mjólk, van-
illudropar, 2 eggjahvítur. B'andið
kakó, sykri, mjöli og sa’ti aaman
5. skái. Sáldrið, ef nokkrir kekkír
eru. BúiS til holu í miðjuná ög-
mœlið í hana 4 msk. af kaldri
mjólk, hitið það, sem eftir er
Hrœrið kakójafning og hel’ið hon-
utn út í mjólkina, þegar hún er
komin að suðu. Lú.tið suðuna
koma upp, ef kartöfiumjöl er
notað, en sjóðið í 5 mín.,, ef hveiti
er notað. Takið af eldinum og
blandið vanilludropum í. Stífþeyt-
ið hvitumar í svo stórri skál, að
hægt sé að jafna öllu í hana. He!l-
ið jafningnum út i hvíturnar og
hrærið í á meðan, látið í fallega
skál, búðingsglös eða ská’ar. Einn-
ig má láta í hringmót og iivolfa,
en þá verður áð liafa % dl minni
mjólk. Kælt. Skreytt með þeyít-
um rjóma og nýjum eða niður-
stoðnum ávöxtum og rifnu súkku-
laði. Gott er að bera marenge,
1. skökur eða aðrar smákökur með.
T.áta má 3-4 msk. af kókosmjöii í
búðinginn um leið og vanillu-
dropana.
Hvitunum má sleppa, og geymist
búðingurinn þá 1-2 sólarhringa,
2.
% 1 mjólk, 15 g smjöríiki, 1 bolli'
brauðmolar (14 1), 4 msk. sykur,
4 msk. kalcó, 14. tsk. sát, 1 egg
eða 2 eggjarauður, % tsk. vanillu-
dropar. Hitið rnjólk og smiörlíki.
Bleytið brauðið í því í 5-10 mín.
Blandið kakó og sykri, he!lið út
á, þeytið egg og hrærið öílu
saraan ásamt vanilludropum og
salti, þangað til það er jafnt og
sykurinn bráðnaður. Bakið í rnoð-
a.lheitum ofni í klst. eða þangað
til prjónn eða lítill hnííur kemui'
hreinn út.
Borðað með mjóllc, rjómablandi
eða þeyttum rjóma.
3. kakó-ís
%bl. matarlím oða tsk. matar-
límsduft, 1% dl mjó!k, 5 rnsk.
kakó, 10 msk. syk'ur (ath. allar
mslj:. s'éttar), 1-2 tsk. vanilludr.,
14, 1 rjómi. Keggið matarlímið í
bleyt.i eða hrærið duftið í 1 msk.
af köldu vatni. Blandið kakó og
sykri saman í potti, hrærið út
með rajólkinni og sjóðið í 1-2 mín.
Takið matarlímið upp úr vatninu,
látið út' í heitt kakóið,' hrærið
i þangað til það cr bráðið. Látið
vanilludropa í. Kælið. I>eytið rjóm
ann, en ekki of mikið. Blandið
kakóleginum i hann, þegar hann
er farinn að þyklma. Látið í ís-
mót og frystið.
Ath. að kakólögurinn sé, kaldur,
áður en hontun er blandað í
rjómann.
'■ ---------------------------------------------------------------\
Á flestum heimilum mun fólk
láta sér nægja leiíarnar af
hátíðamatnum. Við sleppum því
uppskriftum í dag.
V_______________________________/
Rafmagnsíakmörkunin í dag
(Kl. 10,45-12,30)
Austurbærinn og Korðurmýri.
milli Snorrabraut.ar og Aðalatræt-
is, Tjarnárgötu og Bjarkargötu
að veatan og Hringbraut að sunn-
an. a
A morgun (fyrir hádegi)
Vesturbærinn frá Aðalstræti
Tjarnargötu og Bjarkargötu. Mel-
arnir, Grímsstaðaholtið með flug-
vallarsv'æðinu, Vesturhöfnin mc?
Örfirisey, Kaplaskjól og Seltjarn-
arnes.
Og ef þörf krefur
Nágrenni Bvíkur, umhverfi Bll-
iðaánna veatur að markalínu frá
Flugskólavegi við Viðeyjarsund,
vestur að Hlíðarfæti og þaðan til
sjávar við Nauthólsvík í Fossvogi
Láugarnea, meðfi'am Kleppsvogi
Mosfellssvelt og Kjalames, Árnes
og Rangárvallasýslur.
Eftlr hádogi (kl. 18,15-19,15)
HÍíðarnar, Norðurmýri, Rauðar-
árholtið, Túnin, Teigamir, Sbúðar-
hverfi við Laugarnesveg að Klepps-
vegi og svæðið þar norðaustur af
Þekklng og félagsskapur
Framh. af 5. síðu
sig og betra sem félagsbrœður.
Til þessa ieita þeir styrks og
upphvatoingar hvaðan sem
þeir fá liana veitta af heilum
hug. t þessum anda ala þeir
upp böm sín.
Þetta menntar 'þá — gerir þá
víðsýna. Þeir læra það, að
nauðsyn heildarinnar er nauð-
syn hvcrs einstaklings. Að vera
heildinni trúr er ;þáð sama og
aö vera sjálftmi sér trúr.
Þetta kemst svo í blóðið, að
þeim finast það jafn sjálfsagt
og að haga sér siðsamlega. Að
vekja tortryggni hver til ann-
ars — að lo.umast af krónu-
hagnaði að báki félaga sinna :—
telja þessir samtakamer.n er-
lendis stórsvik við heildina og
Svívirðkig á sóma enstaklings-
ins. Þetta finnst þeim sains-
þonar ódæði eins og okkur
virðist það vera, að meiða bani
eða annað þvílíkt. — Þeim
dettur naumast í hug að bregð-
ást tiltrúnni, og börnunum er
líennt að varast það eins og
eggjárn cg eld.
— Keisarar Þýzkalands og
Rússlands og aðrir stjórncnd
iir stórveldanaa, væni ekki
hræddir og skylfu ekki eins og
smágreinar í stórviðri — fyrír
fátækum iðnaða-rmönnum, dag-
launamönnum og öðrum smæl
ingjum — ef’ þetta væru aðeins
láusingjar, sem hlaupið hefðu
sæmaa snöggvast til hagnaðar
aér í svipinn, en væru sið-
spilltir menn og menntunar-
lítlir, tilbúnir að tortryggja og
svíkja hvór annan á morgua.
Nei. — En kynslóð, sem
vinnur á daginn og ver öllum
kvöldum sínum og litlu frí-
stundum til þess að menata
sig, og sínum litlu fátæklings-
aurum tii mennningar sér og
félagsnauðsynju, og onnfremur
elur böi'a sín upp í því að vera
sjálfum sér og' félaginu trú og
réttlát við alla. — Slíka menn
óttast æóri stéttir og stjómar-
yöld. rfkjanna. Þvi að þeir
vinna í lið með .sér. alla l>eatu
og réttlátustu menn þjóðanna,
og þeir muiru erfa ríkið og
völdin“.
En hvémig ú ver-kafólkv iuð
afla sór þessarar Jæ'kkingar,
spyr Þorsteinn. Blööin eins og
þau voru þá geta ekki veitt
slíka fræðslu. Þau hafa ,,lítið
aflögu og allra sízt fyrir hug-
sjónir og málefni, sem fara í
bág við stærstu og sterkustu
auglýsendur þeirrá'. Skólaruir
ggta ekki heldur orðið að þess-
um noturn því „þur nra ekkert
komast að, sem hefur breyti-
leg áhrif á bað slripulag, er
ráðandi stéttir og stjómarvöld
•þjóðanna styðjast við“; En
hvert er þá ráoið. Þorsteinn
heldur áfram:
,,Ég hef eigi tíma til þess
nú að ræða nánar tun fram-
kvæmd og fyrirfkomulag þeirr-
ar menntunar sem notadrýgst
verður. En við því býst ég að
það verði svo hér, sem annars
staðar, að ef 'þið ætlið að
standa á eigin fótum, ;og ek-ki
á hækjum þcim og tréfótum,
sem stjómmálaflokkarnir fá
ykkur — þá verður að koma
á stofn einhverjum vísi til
blaða og tímarita eða bæklinga
fyrir ykkar eigin aura, og eins
verðið þið að leggja saman í
þau útlend blöð og tímarit, sem
fræoa ykkur um það lífsnauð-
synlegasta ykkur til handa.
En hjá fræðslunni verður
ekki konrizt. Á henni grimd-
vallast allur auður og vald
þessa tíma. Án heniuu’ þrífs'
enginn fé-lagsslkapur, hvorki
hjá okkur nó öðrum, og án fé
lagsskapar getur lífið ekki orð-
ið annað cn undirlægjulíf —
skósveinaævi hjá þeim, sem
meiri liefur þekkinguna.
Tvær stéttir halda hér skást
saman í landinu: embættis-
menn og kaupmenn. Enda hafa
hvorirtveggju svo mikla þekk-
ingu að þeir skilja, að hröfn
uaum er það hoHast, að kroppa
ckki augun hver úr öðmm, ef
þeir eiga að bjarga sér.
í ungdæmi mínu kom það
einu sinni fyrir austur í sýsl-
um, að tveir skynsemdarbæhd-
ur höfðu af sjálfum ®ýr og öðr-
urn fjögra rkiklinga liækkun á
ullaxpundmu með því að selja
garnla Bryde I Vestnxeonaeyj-
utn sína ull, einir sér I' laumi,
f-yrir eiasídldings: ;hæi.2cm-.
skorti ekki vit, en þá skorti
meimtnn til að hjá liag sinn.
Og fram hjá menmtuninni
sleppið þið ekki, hvemig svo
sem hennar verður aflað. I>að
'kostar þekkingu að verða sjálf-
stæður maður, og það kostar
bæði fé og vinnu. En það er
eina leioin.
Ég geri ráð fyrir að ykkur
sé það nú ljóst orðið, af.þýí sem
ég hef sagl;, að samtök og sain-
vinna verkaJýðsins sé óumflýj-
anleg, ef hann á ekki að verða
troðinn undir fótum, og lifa af
náð því lífi, sem auðvaldi og
ráðandi stéttum þykir nægja.
Ldfið sjálft og reynslan sýiair
okkur þetta alls staðar í stóru
og smáu. Okkur fLnnst það
sjálfsagt að margir menn sam-
eini sig um að hrinda sexairing
fram og setja hann upp, þegar
einii. maöur getur það ekki. Og
jafnljóst ætti það að veiá, að
sameina sig um að gera lífs
kjör sín og sinna skárri, þegar
reynslan hefur sýnt að einstakl
inguiintr getur það ektíi einn
út af fyrir sig. Til þess að ná
valdi á heimsma rlcaöinum og
skattgilda okkur eftir vild, hef
ur orðið að laða og kiiga fjölda
smáfélaga í steinolíohringinn,
stálhringinn, sykurhringinn og
alla aðra hringi, jafnvel í sam-
einaðo. gufúskipafélagið dans'ka.
Sjálf villídýrin hópa sig, þeg-
ar liáski er á ferðum. — Mosk-
úsnautin skipa sér í stóran
hrisig, ef háska ber að, og snúa
höfðunum út og hölunum inn
í hringinn, og hafa þar innan
í kálfana og mæðumar. Óvfaim-
ir mæta þar þéttum skógi af
homum hringinn i lcring“.
Niðurlagsorð Þorsteins voru
þessi:
..Frá minni hendi get ég nú
ekki bent á nema ojurlítið af
góðum vilja. Og það vita marg-
ir góðir menn í þessu félagi, að
ég hef boðið fram þá litlu
fræðslu, sem ég gat veitt, ef
menn hefðu séð sér gagn að því
að þiggja það. A.f þvi 'að það cr
sannfæiöag míh að fræðslán og
þekkingin komi ykkur upp á
samtaka- og Bigui-hrautina.
Þessi sannfæring mín er orsök
í því að ég stend hér í kveld.
fíannfæmgin um það,. að
sanidcikurinn muni gera ykku?
frjálsa. Þoiro eína. konungj vil
ég 'vimia þsó, sero ég ■vínn“.
FYRSTI KAFLI
Hann heitir John Sidney Howard, og liar.n er félagi í sama
klúbb og ég í London. Ég korn til kvöldverðar uin áttaleytiö
þetta kvöld, langþreyttur eftir ráðstefnur og vioræður um horf-
unaar í styrjöldinni. Iíann var einmitt að ganga inn í klúbbinn
rétt á undan mér, hávaxinn, fremur lioraðiu' maður um sjötugt,
dálíti.3 óstyrkur á fótunum. Hanii hrasaði um mottuna um leið
og hann gekk iiin fyrii' og lá við falli; dyravörðurkui hljóp til
og greip um handlegg hans.
Hann virti mottujia fyrir sér og rali regulilífina í hana. „Ég
rak táaa í hana bannsetta“, sagði hann. „Þahka yður fyrir,
Peters.. Ellin er víst að sækja á mig“.
Maðurinu brosti. „Það liafa margir lirasao um þessa mottu
upp á síðkastið", sagði hann. „Ég min.ntist einmitt á það 'við
þjóiiimi íyrir skömmu“.
Gamli maðurinn sagði: „Jæja, þér skuluð minnast á það
aftur og liiuia. ekki látunum fyrr eu hann er búinn að lagfæra.
það. Einn góðan veðurdag gæti ég dottið dauður nicur fyrir
framan yður. I>að þætti yður ekkert gaman — er það?“ Haiin
brosti stríðnislega.
Dyravðrðurinn ságði: „Nei, það þætti okkur ekkert gaman“.
„Nei, mér datt það í hug. Það er heldur óskemmtilegt
að sjá slíkt gerast í klúbb. Mig langar ekkert til að deyja á
gólfmottu. Og mig langar ekki til að deyja á klósettinu
heldur. Mmúð þár þegar Macpherson liðþjálfi dó á klósettdnu,
Peters ?“
„Já, hvort ég man. Það var mjög dapur-legt“.
„Já“. Hann þagði andartak. Síoan sagði hann: „Nei, ég
vii ekto deyja á þann hátt heldur. Sjáið um að ’hann 3ag -
færi mottuna. Þér skuluð skila því frá mér“.
„Sjálfaagt herra“.
Gamli maðurinji gekk af stao. Ég hafði beðið álengdar
meðan samtal þetta átti sér stað, vegna þess að dyra-
vörðurinn geyrodi bréfin mín. Hann afhenti mér þau við
afgi'i iðsluborðið og ég leit yfir þau. „Hver var þetta? spurði
ég kæruleysislega.
Hann sagði: „Þetta var herra Howard“.
„Hann virtist bera mikinn kviðboga fyrir dánardægri sínu“.
Dyraverðinum stöOck ekki bi'os. „Já. Þeir tala margir á
þennan hátt þegar þeir fara að reskjast. He-rra Howard hefur
verið félagi í klúbbnum héma í fjöldamörg ár“.
Ég sagði með meiri hógværð: „Eimnitt það? Ég man ekki
til að ég hafi séð hann.
Maðurinn sagði: „Ég hejd ha?m hafi verið utanlands und-
anfama. máauði. En hann virðist hafa elzt býsna mikið siðan
hann kom heim. Ég er hræddur um að hátm sé farinn að
verða hrumm'1.
„Ég sneri mér frá honum. „Þetta bölvaða stríð fer illa
með mann á hans aldri sagði ég,
„Já, það má nú segja". -
Ég gekk nrn í salinn, hengdi gasgrímima upp á snaga,
spennti af mér beltið sem skammbyssan hékk við og hengdi
það upp og hengdi húfuna oíaná allt saman.. Ég gekk- að
fréttatöflusuii og las nýjustu fróttir. Þær voru livorki góðar
né slæmar. Loftfloti okkar gerði stöðugar árásir á Ruhrhór-
uðin; Rúmenía átti í vÖk að verjast. Fróttirnar höfðu verið
svipaðar þessu, síðan Frakkland var hernumið.
Ég gekk innfyrir og mataðist. Iíoward var fyrir í borð-
salnum; að öðru leyti var saluriian næstum tómur. Þjónninn
sem gekk um heina fyrir haim var næstum eins1 gamail og
hann, og meðan hann snæddi, stóð þjónninn hjá honum og
rabbaði við hann. Ég komst ekki hjá að heyra ávæning af
samtali þeirra Þeir voru að tala um cricket, rifja.upp keppn -
irnar 1925.
Ég mataðist eina og varð því á imdan Howard og fór
upp að skrifborðinu til þess að greiða reikning minn. Ég
sagði við gjaldkerann: „Hvað heitir þessi þjónn þarna ?"
„Harni heitir Jackson".
„Já, alveg rétt. Hvað hefur hann verið liéma lengi?"
„Haim hefur verið héma býsna lengi. Alla sína ævi, ef
svo mætti segja. tHann kom rtst híngað 1895 eða 98“.
„Það er langur tírni".
Maðurinn brosti um leið og hann gaf mér til baka. „Vissu-
lega. En Porson — hann Iiefur verið hér enn léngur".
Ég fór upp í rcjfkiiigasarmn og nam staðar, við borð sem á
var lilaði af tímaritnm. Ég fór að blaða í meðlimaskrá. Ég
sá að Howard hafði gengið í klúbbina 1896. Þjónninn og við-
skiptavinurinn liöfðu ;því stungið saman nef jum í hálfa öld.
Ég tók mér nokkur.-.xayndskreytt.- vikubiöV og bað uro
kaffi. Ég • gdkk yfir salinn, þangað sem- tveir. þægilegustu
stólamir standa hHð. við hlið og • bj<ý mig undír a& slæpaat
í Mukkutíma áðiir jcm 'úg- fœri heiro tU irrln. Andsrtaki'síðar . -