Þjóðviljinn - 15.01.1953, Blaðsíða 6

8) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 15. janúar 1953
íslenzk húsgagnagerS
Þro cr áreiðnnlegt, að hvcrgi
i veröldinni ér' dýrara að búa
heimili síi •sæmilegum húsgögn-
um en hér á landi, og það er
nærri .því óskjjjanlegt, 'hvernig
fólk með miðlungstekjur og
minni hefur farið og fe.r að því
að knuna sér nauðsynlegustu
húsmuni, hvað þá búa vel um
Sig. iii þess ao ,búa tveggja
herbergja íbúð öllum nauðsyn-
legum húsgögnum veitir ckki
af tugum þúsunda, þó aðeins
sé keypt það sem la: ;ast og ó-
dýrast er. Annars er ekV* úr
miklu að velja, — verðlagið
er yfirleitt. mjög svipað á oiiu,
allt jafndýrt.
I þessum efnum gætum við
iært margt af frændþjóðum
o'kkar á Norcurlöndum, sem
kunna vel þá list að gera góð,
falleg og hentug lnisgögn í
fjöldaframleiðslu, sem almenn-
ingur getur keypt. Hér á landi
virðist öll húsgagnasmíði vera
miðuð við pyngju stórgróða-
miinua, og þótt miklar tækni-
framfarir hafi að sjáifsögðu
orðið á því sviði sem öðrmn
á sífasta áratug eða.svo, hefur
það ekki komið fram i lækk-
uðu verði, nema siður sé. Þó
verð- og kaupl.ag hafi allt
stórhædiúað frá því fyrir stríð,
liggur það í augum uppi, að
með aukr.um afköstum og bætt-
um vólakosti ætti verðlag á
iðnaðarvörum, þ. á. m. hús-
gögnum, að lækka lilutfallslega.
En það hefur ekki orðið.
Öntmr sikýring er varla til á
þcssu en sú að \úð höfurn ekk'
cnn noífært okkur þá kosti
sem fylgja stórframleiðslu ;
•þessu sviði. Húsgagnagcrö hér
á landi e'r enn s-tvldan hand
vérki en iðnaði, c-nda þótt ýtns
fljótvirk tæki og stórtæk á-
•höld séu not:uð við framlciðsl-
una. Það er til sönnunar um
þetta, að það getur Ix>rgað sig
að flytja til lápdsins húsgögn
erlendis frá, keypt á bátagjald-
cyri og að viðbæ.tt.um tollum,
sem íiema alltað 300%. Það er
náttúruíega mesta í'jai'stæða að
flýtja hingað til lands vömr,
sem liægt er að vinna jafn-
góðar hér heima, og á það
jafrct viö.um húsgögnog annað.
En þá vehður jaftiframt að
gera, þá' kröfu til islenxks iðn-
aðar að liann leitist við að
vera að ölhi lcyti sanibærile.gur
við það bezta sern. erlendis cr
gert. Þar á islenzk húsgagna-
gerð enn langt í land.
Á-r.
Rafmagnstakmörknnin
Kt. 10,45-1230
Hafnarfjörður og nágrenni. —
Reykjanes.
Hlíðarnar, Norðurmýri, Rauðar-
árholti'ð, Túnin, Telgarnir, íbúðar-
hverfi við Laúgarnesveg að Ivlopps-
vepi og svæðið þar norðaustur af
EXtlr hádegl (kl. 18,15-19,15)
Austurbærinn og Norðurmýrl,
ir-illi Snorrabrautar og Aðalstræt-
is, Tjarnargötu og Bjarkargötu
að vestan og Hringbraut að sunn-
<in.
AuðvaldiS með
hvítt brjóst
Pramhald af 5. sfðu.
kvcnna þeirra er þeir opnuðu
dyr síns eigin húss. Varð þess
áskynja hvernig bömin hryggð-
ust yfir heimkomu föður síns
klukkan rúmlega 10. Skynjaði
í skjótri svipan hvernig mann-
legt líf er lagt í auðn. Gerðisl.
vitni þess hvemig hamingja
fólksins er myrt.
Nei, það er ekki allt i lagi.
En potturinn er ekki brotinn
uppi í skýjunum, lieldur í ein-
okunarskrifstofiun. Hafnar-
hverfisins, allt í kringum
Verkamannaskýlið. Og hann er
innfram allt. brotinn í Arnar-
livoli og Stjómarráðshúsinu,
bar sem auðvaldið situr mcð
hvitt brjóst og reiknar vinn-
una og hamingjrma- af íslend-
ingum, bókhaldarar eymdarinn-
ar, stærðfræðingar neyðarinn-
ar. Handan Háskóla og Þjóð-
leikhúss, bakvið stjómarskrá,
lýóræði og veizluhöld situr is-
lenzkt fólk í fátækt sinni, dreg-
ur fram lífið í a tvinnuleysi og
undirokun, hefur hvorki tii
hnifs né skeiáar.
Seint koma sumir dagar. Og
koma þó. B. B.
Skautamenn
SVamhald af 3. siðu.
um fremri. Svíar eru fýrsfæ
þjóðin, sem keppir við Sovétrik-
in í skautahlaupL
,,Þeir eru ótrúlegir þessir
Rússar“, sagði sænski farar
stjórirm Láftman að .keppoi’nn'
lokinni. „Ég held að hvorki í
Noregi né amiarssíaðar séu
skautamenn, sem fái staðic
þeim á sporði“.
í næsta mánuði leiða bc-ztr
skautamenn SoVétríkjanna og
Svíþjóðar aftur saman hestr
sína. I það skipti í Stokkhólmi
De Gasperi
Framhald sf 1. eiða
samhljóða lrinum svoncfndu
Acerbo-kosningalögum, serr
samin vom af f>Tstu stjórn
Mússolínis í þ\ú skyni að
tryggja fásistum algeran meirí-
hluta á. þingi., Því er fyrrt og
fremst beint gegn floki'.cum
'kommúnista ög sósíalista, sctn
eiga vaxandi fylgi að fagná. -
Sænsklr leirnmnir
Við höfum stundum áður birt hér í þættinum mynd af erlendum
listiðnaði, einkum leinnunum. Hér að ofan er mynd af sænskum
leirmunum, sem gerðir eru í Gustav.bergsvinnustofunni af Bemt
Friberg. Allt eru þetla fallegir munir, en ekki allir jafnhentugir,
t.d. vasarnir, bæði þeir scm helzt líkjast stnitseggjum og liinir er
líicjast flöskum. Allt virðist lagt uppúr útlitinu, en minna litið
á notliæfni, og það kann aldrei góðri lukku að stýra. Annars
em Svíar fi-amarlega í lcirmunagerð, en þó kunna þeir enn
betur að fara með gler.
Æ.F.ít. verður háð í veitingasölum Þjóðleikhúss-
ins Iaugard. 17. jan. ki. 8.30 að kveldi.
Til gamans verðxu*:
1. Frásaga: Jónas Ámason.
2. Afspyrnuskemmtilegar gamanvísur.
3. Þankar úr verkfalli: Guðmundur Joð.
4. Hinn víðfrægi Menntaskólakvartett
syngur.
5. Hvatningarorö: Ingi Kagnar.
Ennfremur verður framinn fjöldasöng-
ur og dans.
Kynnir: Álfhelöur Kjartansdóttir.
Muniö aö tilkynna þátttöku ykkar í skiifstofu
Æ.F.R. Þórsg. 1, símar: 7510 og 7511. Vegna mik-
illar aðsóknar er mönnum bent á áð tryggja ,sér
aðgang hicT bráðasta.
Nefndin
V -þ
„Hún er sammála mér. Hún vill koma til mín tii Genfai'".
„Einmitt það .. “
Cavanagli sneri sér að honum. „1 rauninni er það þess 1
vegna sem ég er lcominn til yðar“, sagði hann. „Ef við ger- i
um þetta xnegum við búast við að eiga í ýmsum erfiðleikum,
áður en allt ér um garð gengið. Ef Bandamena eiga að sigra. •
þá verða þeir að Iieita hafnbanni. Þá verður litið um mal á ;
þýzkum he.rnámissvæðum“. I
Howard starði undrandi ,á lágvaxna manninn. „'Það er t-ni- !
legt“. Hann liafði ekki ætlað honimi svo rólega íhugun.
„En þaö cru börnin". sagði hann afsakandi. „Okkur datt
í hug — Felicity var að hiigsa .... livort þér gætuð með ;
einhvcrju móti tekið þau með yður til Engl&nds þegar þér
færuð".
Hann flýtti sér að halda áfram, áður cn Howard gat komið
upp orði: „Það þarf bara að koma þeim til systur minnar í
Oxford, á Boars Hill. Auðvitað gæti ég sent henni skeyti
og hún gæti komið til móts við yður í Southampton með
bílinn sinn og ckið þeim beint til Oxford. En það er vást til
of mikils xnælzt. Ef þér treystið yður eklci til þcss .... þá
skiljum við það".
Howard starði á hann. „Góði maður", sagöi hanta. „Égr
vildi feginn. hjálpa yður. En ,6g verð að játa, að ég er kom-
inn á þaim aldur að ég er lieldur ónýtur að ferðast. Ég var
lasinn í nokkra daga 1 Pai-ís á leiðinni hingað. Eins /og þér
vítíð, þá er' ég að verðá' sjötugur. Það væri tryggara fyrir
yður, að fela börriin yðar einhverjum, sem er hraustbyggðari
en ég“.
Cavanagh sagði: „Það má vel vera. En við eigum fárrn
kosta völ. Hínn kosturinn er sá, að Felieity fari sjálf með
börnin til Englands“.
Það varð þögn. Gamli maðurinn sagði: „Ég skil. Hún vili
lielzt ekki gera það?“
Cavanagh hristi liöfuðið. „Ok’.cur Iangar til að vera saman“,
sngði hann dálítið aumkunarlcgur. „Þetta get.ur tekið mörg
ár“.
Howard starði á hanri. ..Þér getið reitt yður á, að ég mun
gera það sem í minu valdi stendur", sagði hann. „Þér
verðið sjálfur að ákveða, hvprt þér teljið skynsamlegt að
senda börnin heim með mér. Ef ég dæi á leiðinni, þá gæti
það haft nrikii ' opÆgindi i för með scr, bæði fyrir systur
vðar í Oxford og fyrir börnín".
Cavanagh brosti. „Ég þori að eiga það á hættu“, sagði
hann. „Það er lítil áhætta samanborið við ýmislegt annað nú
á dögum".
Ga.mli maðurinn brosti. „Jæja þá, ég hef verið á róli í sjö~'
tíu ár og enn er ég ofanjarðar. Vera má að ég geti Cnzt í <
. n&kkrar-vikur enn“.,-,„-„, - •
„Ætlið þér að taka þau?“
„Auðvitað geri ég það. ef þér óskið þcss“.
Cavanagh fór út til að segja konu sinni allt af létta og
gamli maðurinn sat eftir hálfringlaður. Hann hafði gei-t ráð
fyrir að g'ista. í Dijon og Paiís eins og hann hafði gert á
leiðinni; nú bjóst hann við að heppilegra væri að halda rak-
leiðis til Calais. Það breytti ekki áætluaum hans í neinu, því
hann hafði hvorki pantað herbergi né keypt farmiða. Háim
þurfti aðeins ao venja sig \ið tilhugsuriina.
Gæti hattn sjálfur annazt bömin tvö eða þyrfti hann að
fá stúliku frá Cidoton til að'stoðar á leiðhnri til Calais? Hann
vissi ckki, h.vort hægt væri að fá stúíku til þess. Ef til
vill þekkti 'frú Lucard cirihverja ....
Það var ekki fyrr en seinna sem hann áttaði sig á því.
að Þjóðverjar höfðu náð Calais á sitt vald og auðveldast;:
leiðin íyrir hann yrði yfir St. Malo til Southampton.
Skömmu síðar fór hann niður.og liitti Felicit.y Cavanagb i
setustofuttni. Hún.greip um hönd hans. „Mikið ernð þér góð-
ur að ætla ao gera þetta. fyrir okkur“, sagði 'hún. Honuni
sýndist hún hafa grátið.
„Hvaða vitleysa", sagði hann. „Mér er þao ánægja að fú
þau sem feréafélaga. .
Hún brosti. „Ég var að segja þeim af þessu. Þau voru i
sjöunda himni. Þau hlakka mikið til að fara heim með yður.“
Þetta var í fyr&ta skipti sem hann hafði heyrt hana tala
um England - sem heim.
Hann minntist á aðstoðarstúlku við hana og þau fóru sam-
an að tala við.írú Lucard. En. í Cidoton repidist ógerriingúr
að hafa upp á stúlku, sem vildi fara með þcim til Parísar. ,
hvað þá til St. Malo. „Það gerir cjckert til. sagði Howafd.
„Við vcrðum hvort sem er komin hcim eírir aólarhring. .Ég"
er viss um, að okkur -kemnr^|rloga vel samah"- „ .
Hún. leit-Á haan. „Viljið þér að ég komi ittfeð yður ti)
Parísar ? Ég gæti það-og.farið siðán-aftur tH Genfar'V