Þjóðviljinn - 28.03.1953, Blaðsíða 3

Laugardagur 28. marz 1953 — ÞJÓÐVILJINN —
fyrlr
^©Millsagia lýsI^ÍM®
Stjóm og fulltrúaráö Félags róttækra stúdenta leyfir
sér að’ gera eftirfarandi athugasemdir við samþykkt stúd-
entaráðsfundar hinn 25. mai’z sL, sem birzt hefur í dag-
Tblöðum borgarinnar.
í samþykkt Stúdentaráðs er Bogi Guðmundsson, full-
trúi F.R.S. í Stúdentaráði víttur fyrir brot á tilteknum
atriðum, sem greind era í samþykktinni. Að því loknu
er skorað á Boga að segja af sér störfum í Stúdentaráði og
loks beint þeim tilmælum til F.R.S., að íélagiö beiti áhrif-
um sínum til þess að hann verði við þeirri áskorun. Stjórn
og fulltrúaráð F.R.S. hefur rannsakað þessar ásakanir
ýtarlega op' skulu þær nú raktar lið fyrir liö, svo og lýsis-
málið í heild.
1. Fyrst er B.G. víttur fyrir
að hafa „haldið uppi bréfa-
skiptum við erl. stúdentasam-
tök um málefni, er ráðinu einu
ber að fjalla um, án þess vilja
eða vitundar". — Af-fundar-
gerðum Stúdentaráðs er ljóst
að B.G. var ekki einungis fal-
ið að anaast söfnun gjafalýs-
isins heldur og undirbúning að
og sjálfa sendingu þess tii
Indlands. Um málið gefur
hann skýrslu á fundi ráðsim
hinn 14. janúar, hefur þt'
safnao 15 tunnum og skýri;
þá frá bréfum; sem haun rit-
aði í byrjun janúar til inn
lendra og erlendra aðila ein
göngu í sambandi við fyrir-
greiðslu við sendingu lýsisinr
til Indlands. Engar athuga-
semdir eru þá gerðar við störf
hans. Önnur hréf hefur B.G.
ekki skrifað um málið.
2. I öðru lagi er B.G. ásak-
aður fyrir að liafa „ráðstafað
eignum Stúdeataráðs þvert of-
an í vilja þess og samþykktir
með því að senda meðalalýsi,
þús. króna virði, í eigu ráðs-
ins áleiðis til stúdentasam-
bands kommúnista í Prag,
þrátt fyrir fulla vitneskju um,
að ráðið hafði með fundarsam-
þykkt hinn 25. febr. sl. ákveð-
ið að leita aðstoðar Sameinuðu
þjóðanna eða Utanrikisráðu-
neytis íslands um að koma
téðu lýsi til réttra viðtakenda
í Iadlandi“. — Um fundinn 25.
febr. sl. sjá 3. tölulið. —
Það er tilhæfulaus cg nijög
ódrengileg ásökun, að B.G.
hafi „ráðstafað“ lýsinu til stúd
entasambands. kommúúlsla í
Prag. í fyrsta lagi hefur Ai-
þjóðaaamband stúdenta, I.U.S.
sem hér írmn vera átt við og
telnr innan sinna vébanda 6
miiljónlr af 8 milljónum stúd-
©nta í heimirum, alls ehkert
með lýs’ð eða sendingu þess
að gera, euda hefnr B.G. eng-
in bréfaskipti haft við I.U.S.
um málið, og í öðru !agi het'-
tir B.G. ekki ,,ráðstafað“ lýs-
inu til neinna annarra að'la
i Prag. í fulíu samræmi við
ákvarðanir stúdentráðsfunda
hirtn 29. okt. og 10. des. gl.
var lýs'ð sent jndverskum
stúder tasamtökum í Madras-
fylki, Andhra Provmcial Stud-
ent Fcderatien, Seeond IJne,
Brodíwet, GTJNTUR. MAORAS
STATE, India. tll fullrar ráð-
stöfnnar oir dreifiugar nieðal
þtirfandi stúdenta< þar.
Við sendingu lýsisins var
notið fyrirgreiðslu tveggja að-
ila í samræmi við ákvarðanir
áðurnefadra stúdentaráðs-
Bogi Guðmundsson
funda. Aanar aðilinn var Eim-
skipafélagið, sem flutti það ó-
keypis til Kaupmamiahafnar,
og hinn aðilimi var alþjóðleg,
ópólitísk hjálparstofnun stúd-
enta, I.S.R., sem hafði komið
lýsismálinu á framfæri við ís-
lenzka stúdenta og boðizt í upp
liafi til að greiða kostnað of
sendingunni til ludlands.
3. Fram að 25. febr. sl. hafði.
B.G. einn unnið það þrekvirki
í dýrmætum námstíma sínum
að safna 15 tunnum af meðala-
lýsi og grejða svo fyrir send-
ingu þess til Indlands að ekk-
ert var eftir annað eu að koma
því á skipsfjöl með fyrstu ferð
sem til félli. Allan þann tírna
höfðu Vökumenn sýnt málinu
fullkomið áhugaleysi og það
jafnvel svo, að enginn þeirra
verður við óskum B.G. um að
vinna að söínuninni með hca-
urn. Á fundi Stúdentaráðs 25.
febr. skýrij- B.G. frá þvi, að
lýsið sé tilbúið til að fara með
fyrstu ferð, og þá opieiberast
hreinn fjandskapur Vökupilta
gegn lýsismálinu með fráleitri
tillögu iun að tefja lýsissend-
inguna um marga mánuði,
hundsa að tilefaislausu og í
pólitísku ofstæki \insamlegt
boð þeirrar hjálparstofnunar,
sem milligöngu hafði haft um
málið, boð, sam liafði áður Ver-
ið þegið, um að flytja lýsiðíú'
keypis til Indl., og eyðiieggja
það að auki allt sarf B.G
sein hann af ósérhlifni og dugn
aði liafði lagt af mörkum fyrir
Stúdentáráð, íslenziia og ind-
verska stúdenta. Méð öðmm
orðuin: Þegur allt var ti! re;ðu
að senda, lýsið, saanþykktn
Vökupiltar tillögu um að
senda lýsið ekki strax heldur
íela. utanríkisinálaritara ráðs-
ins að skrifa Sí> tsl að AT-
HUGA, hvort þær vildu koma
lýsinu áleiðis. B.G. snerist
gegn þessum þoldialegu af-
skiptmn Vöku af málinu á síð-
ustu stundu þess, taldi til-
lögu þessa beint tilræði við
málið og að hún væri komin
fram á síðasta síigi þess til að
koma í veg fyrir lýsissending-
una. I bezta falli myndi tillag-
art tefja lýsissendinguna um
marga mánuði, en slíkt væri
hreinasta óhæfa. Varnaðarorð
hans eru bókuð í fundargerð
Stúdentaráðs 25. febr. sl., áður
en atkvæðag reicsja fór fram
um tillöguna. Nú hefur það
sannazt áþreifanlega, að varn-
aðarorð B.G. voru rétt, því að
enn þann dag í dag liefur ut-
ar ríkísmá!aritarj ekki stung-
ið niður penna tii að skrifa SÞ,
mánuði eftir að honum var fal-
ið það sasnkvæmt samþykkt,
sem Vökumenn eru nú að ær-
ast yfir að B.G. hafi brotið.
Það er rétt, að B.G. sendi lýs-
ið til Indlands með fyrstu íerð
eftir 25. fehr. Og aðspuroar
um ástæður fyrir því, segir
hann, að hann hafi eliki getað
varið það fyrir sjálfum sér að
senda ekki lýsið strax og það
hafi verið tilbúið mdS tilliti
til þr.enginga liinna imlversku
stódenta.
4. I fjórða lagi er B.G. sak-
aður um að hafa „sent út í
heimildarleysi fréttatilkyoning
ar í nafni ráðsins og á bréfs-
efnum þess og með því brotið
freklega þann trúnað, sem hon
um var sýndur, sém fulltrúi í
Stúdentaráði“ -— Það er ljóst
af því sem áður er sagt, að B.
G. var einum falið að annast
um lýsismálið í heild og taldi
hann því, að fróttatilkynning-
ar væru í sínum verkahriag,
enda er það í samræmi við
fyrri starfsvenjur Stúdenta-
ráðs.
5. Félag róttæ’íra síúdenía
lýsir megnustu vanþóknun
sinni á framferði íhaldssíúd-
enta í Stúdentaráði í vefur og
þó sérstaklega hinni ódrengi-
legu framkomu gagnvart B.G.,
einmitt þeim manninum, sem
einn gerði það mögulegt, að
hægt var að verða við beiðni
um lýsissendingu til þurfandi
stúdenta í Indiandi. Það er al-
varlegt íhugunareíni öllum
stúdeníum, livað valdi slíkri
framkomu og þeim vinauað-
ferðum, sem íhaldsstúdentar
liafa tekið upp í Stúdentaráði
í vetur til dæmis í samhandi
við 1. desember hátíðahöldin,
slúdentafuiidinn um innlerda
herinn og nú síðast í lýsismál-
inu, sem allt miðar að því að
rýra álit stúdenta meðal þjóð-
arinnar. Astæðan er einfald-
lega sú, að í vetur liafa ruðst
til áhrifa í Vöku pólitískir of -
stækismenn, sem smám samar.
eru að þrýsta Stúdentaráði n'ð
ur á siðferðisstig Heimdellings
ins. Forustu fyrir hinni þröng-
sýnu Heimdallarklíku í ílá-
skólanum hefur Evjólfur K.
Jónsson varafulltrúi Vöku í
Stúdentaráoi, en hauu var að-
alhvatamaður þess á Stúdei’ta.
ráðsfundinum 25. febr. sl. að
tefja lýsissendinguna up
marga mánuði. F.Tt.S. telur "*
Stúdentaráð og félagslíf stúl
enta í heild hurfi að ies’v’
undan áhrifum hessair>r Idíkn.
ef stúdentar eiga að Iir.idn
sóma sínum.
e. Um leið og F.R.S. þakkar
Boga Guðmundssyai fyrir
störf hans í Stúdentaráði í
vetur, vísar félagið tilmælum
meirihluta Stúdentaráðs al-
gerlega á bug og lýsir yfir
fullu trausti sínu á B.G. sem
fulltrúa félagsins í Stúdenta-
ráði.
Reykjavík, 26. marz 1953
is sumar-
viS laadbðsaðankólaiui
I Osfev
Fyrir milligöngu Norræna fé-
iagsins geta íslenzkir nemendur
tekið þótt í sumarnámskeiðum
við landbúnaðarsháskólann í Os-
by, Svíþjóð, hlotið ókeypis
kennslu og heimavist og jafnvel
50 sænskar krónur á mónuði í
vasapeninga. — -Námskeiðin,
sem haldin verða í sumar, eru
þessi:
5 mánaða námskeið, sem hefst
24. .apríl. Kennsla og heimavist
ó'keypis.
6 mánaðia námskeið í ræktun
trjágarða, sem hefst 1. apríl. —
Kennsla og heimavist okeypis
og auk þess 50 sænskar krónur
á mánuði í vasapeninga.
5 mániaða námskeið, verkiegt
og bóklegt, sem hefst 24. apríl.
Kennsla og heimavist ókeypis
og iaúk þess 50 sænskar krónur
á'mánuði í vasapeninga.
■Umsóknir, ásamt meðmæltim,
sendist Norræna félaginu,
Reykjavík, hið fyrsta.
Isl. b^aðamemn til
Norðnrlandla
Á s. 1. ári barst Blaðamanna-
félagi íslands boð frá utanríkis-
ráðuneytum Svíþjóðar oig Finn-
lands um eins mánaðar dvöl 1
ísl. blaðamanns í hvoru landi,
og leitaði félagið umsókna
blaðamanna um ferðir þessar.
Sr. Emil Björnssyni, frétta-
manni Ríkisútvarpsins hefur nú
verið boðið til Finnlahds og
Andrési Kristjánssyni, blaða-
mianni hjá Tímanum til Svíþjóð-
ar.
síðdegis
í 3.
u'stu kaupstöðum landsins. Á
þessu ári hyggst félagið að auka
kynningarstarfsemi síná. Er
iítíjsssieííiifiiai
Aðalfundur Barnaverndarfélags Reykjavíkur var hald-
inn mánudaginn hinn 23. þ.m. kl. 8.30
kennslusto.íu háskólans.
Foribaður félagsins, dr. Matt-
hfas Jónasson, gaf skýrslu um
sfcarf félagsins á árinu. Héfur
það íatið ýmis mál, sem varða
uppeldi, til sín taka. f>,að hef-
ux gengizt fyrir söfnun skýrslna
um fávita um land allt. Félagið
hefur veitt ungum kennara,
Birni Gestssyni, 8 þús. kr. styrk
í tvö ár til þess að leggja stund
á fávitakennslu. Er hann í
Zurich í Sviss og lýkur námi á
næsta ári. Stjórn félagsins aug-
lýsti s. 1. sumar, að það myndi
styrkja efnilegan kennara til
þess iað sérmennta sig í kennslu
tornæmra bama erlendis, en
engar umsóknir hafa énn borizt
úm styrkinn. Sakir þess að fé-
lagið er ungt og fjárvana, hefur
því ekki verið unnt. að ráðast í
miklar framkvæmdir aðrar en
kynningarstarfsemi um uppeidis-
má!.. Félagið gefar út á 1, vetrar-
dag ritið „Sólhvörf“ og eru þá
einnig seid á gö-tum úti merká
fél.. 1. vetrardagur er söfnunay-
dagur * allra barnaverndarfé!. á
iandinu, én þau eru nú; níu að
ráði að gefa út bókarkorn 'eftir
Pearl Buck: „Barnið, sem verð-
ur aldlrei fiíHþroska‘“. Fjallar
þessi bók um vandamál þeirra
foreidra, sem eiga fávita bör.n.
Þá hefur félagið fengið nokkrar
kvikmyndir um barnauppeldi frá
Sameinuðu þjóðunum og miinu
þær verða sýndar á vegum fé-
iagsins bráðiega. Er þess að
vænta. að þessi kynningarhátt-
ur gefi góða raun hér sem ann-
ars staðar, því að sjón er sögu
ríkari.
Félagið á nú rúmar 60 þús.
kr. i sjcði.
Stjórn félagsiíis var endurkosin
einróma, en han,a slcipa nú: Dr.
Matthías Jónasson formaður, Sí-
món Jóh. Ágús-tsson rátari, 'frú
Lára. Sigurbjömsdóttir gjaldkeri,
,séra Jcn Auðuns og Kx-istján
Þorvarðsson læknir.
Að -’ð
Stjóm
hljómplötndeildar
Þjóðminjasafnsins
í síðasta Lögb’.rtingablaði er
skýrt frá því, að 19. f.m. hafi
Vilhjálmur Þ. Gísláson, út-
varpsstjói'i, veri'ð skipaður í
stjórn hljómpiötudeildar Þjóð-
m’njasafnsins í stað Jónasar
Þorbergssonar. Aðrir nefndar-
menn eru: Kristján Eldjárn
þjóðminjayörður, formaður, og
Birgir Kjaran.
Hljómp’.ötudeildinni var kom-
iö á fót f>Tir. nok'k-um árum
j og er ætiunm . að þar verði
geymdar raddír þjóðkuimra
manna á p'ötúm. Nú munu vera
til í deildinni p'ötur með rödd-
um um 70 manna og eru þar
á meðal raddir ýmissa kunnra
stjórnmálamanna, listamanna
osfrv.
MiitmsmeiM ss. FsiSEÍks
Framhald af 1. síðu.
'mjmd, um hálfur þriðji metri
á hæð og tveggja metra pallur
undir henni, svo hún -verður
um hálfan fimmta m á hæð.
Nefiidin heitir nú á aMa
•vini sr. Friðriks Friðrikssonar
að leggja fram fé til að kosta
mynd'na, en hún mun kosta
130-150 þús. kr.
Má telja það nokkunj veginn
vist a5-ekki verði fjár vant til
að reisa sr. Friðrik Friðrikssyni
mmnisvarða, — Dagblöðin í
acaifrmd arstörfum loknuro' Reykjavík hafa heitið því að
voru sýndai- þriár kvikmyndir
um meðferð ,og uppeidi barna.
tölu og starfa í öllum fjölmenn-1 og vöktu þær óskipta athygli
taka á móti frairuögum manna
í . þessu. skyni og liggja frammi
hjá þeim söfnunarlistar.