Þjóðviljinn - 08.04.1953, Qupperneq 5

Miðvikudagur 8. april 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (55
Horfur á friði í Kóreu valda
hruni í kaupliöSEum
Braskararnir ótfasf aSgréSi sinn
mannvigum verSur hmti
Gífurlegt verðhrun verö á hlutabréfúm á kauphöllunum
í aúövaldslöndunum jafnskjótt og kunnugt varö um. þaö
íyrir bænadagana aö noröanmenn höföu boriö fram fanga
skiptatillögur, sem víst var taliö aö dygöu til að vopnahlé
tækist.
Mest féllu í verði hlutabréf ij verði. Á báðum st öðum var um
samskonar hlutabréf a'ð ræða,
svo sem hlutabréf i gúmmíplant.
ekrum, koparnámnm,- tinnám-
um, olíulindum., zinkverksmiðj-
um og b’.ýverksmiðjum. í París
varð einnig verðhrun á kaup-
vopnaiðnaðinum og í fyrirtækj-
ima, sem frarrf eiða hráefni,
sem mikið eru notuð til liern-
a,ðarþarfa.
MetverðfaU i Tpkyo.
Á kauphöllinni í Tokyo, hpf-
u,ðtborg Japans, vafð almennt
verðfall á hlutabréfiun, það
mesta sem orðið hefur síðan
Japan gafst upp í lok heims-
styrjaldarinnar síðari. í Japan
telja fjármálamenn að dollara- f3j.OU.lv
tekjur landsins lækki sem nem-
ur 9800 milljónum króna á ári
ef bundinn verður endir á Kóreu
striðið.
höllinni og gullyerð ‘á frjálsa
markaðinum lækkaði verulega.
Nær til Norðurlanda.
■ Eldgos ógacur líil.
tveggjo mlll|óncz
Tveim milljónum manna á eynni Java í Indónesíu staf-
ar hætta aí gosi, úr eldfjalli einu.
Bidfjallið Merapi á Java tók
i-{> gjósa í síðustu viku og þeg-
ar síðast fréttist rann hraun-
straumur niður norðurhlíðar
þess.
Merapi er á Java miðri og er
3'iOO metra hátt. Umhverfi
Verðhrun á kauphöllunum | þess er einhver þéttbýlasti
vegna væniegri friðárhorfá í, b’ettur á jörðinni.
Kóreu náði einnig til Norður- ‘
landa. Á kauphö^unum í; C-<”' 'c?V-r>r<-JrJ<■*
Stokkhólmi og Kaupmannahöfn, Oðs. úr Merapi vekja al’taf
lækkuðu einkum hliita.bréf'í ú+- mi-kla skf’fmgii og fréttaritarar
gerðarfélögum. Er búizt vi-S áðlb' á. Java höfuðbo'g
farmgjöld !ækki verulcga ef ■: t Tt-w
friður kemst á í Kóreu.
FranskiU’ friðarfröiniiðiir

þar sé á-
rm/hónir-' manna
íu meðan gosio
•'w þyí sá háttur
"pi a.ð rjósa gasmekþi sem
! )"o'$ 7 ' * "fpv mí.11’
■ F- ’1 \ IffefefT-
yn::v

breiðist út frá fjallinu og drep-
ur allt kvikt þar sem hann nær
til.
Merapi gaus slíkrm mekki
bæði 1930 og 1931 og urðu
þau þúsundum manna að
bana. Mökkurinn -er svo heit-
ur að lungu manna, sem anda.
honum að sér, springa á auga-
bragci
Brezki herinn
leigSur Disney
Verið er -.að gena kvikipjnd
.um ævi skozku þjóðhetjunnar
Ro'o Roy og lætur Bandaríkja-
maðuriim Walt Disney taka
myndina í Skotlandi. Honuir.
h-afa verið lánaðar skozkar her-
í myncUmv.
Milljarða tap í New York.
I New York féllu hlutabréf
í vopnaframleiðslufyrirtækjum
og hráefnaframleiðslufyrirtækj-
um allt að þrjá dollara hvert > --
bréf daginn sem kunnugt varð
um sáttatillögu Sjú Enlæ, for-
sætisráðherra Kína. Frá föstu-
degi til þriðjudags lækkaði með
alverð lilutabréfa á kauphöll-
inni um TV% stig og er það
mesta verðfall síðustu tvö ár.
Tap kauphal'arbraskaranna
nemur mörgum milljörðum doll-
ara.
Gúmmí, tin, kopar, olía. ....
Á kauphöliinni í London vai-
sömu sögu að segja og í New
York, verðbréfin hríðféllu í
' !fr ii&EBLyr**-*-
Sprengja úr heimsstyrjöldinni
Yves Farge Kafði nýlega tekið við íyrri- 1914 « 1918’ varð 1 si«-| Sveitir ta að íeika
r -sr -vi C 1' 1 ■ ' 1 '1 ■ v:ku að bana þrem syst-! og hafa spunnizt af þvr uimræð-
rriðarverðlaunum Otalms, lentl 1 Dlia- ^ kinum í Laon íFrakklandi. Jean, ur á. brezka þinginu. Verfca-
arekstl l 1 K.akasus | Hepriette og Rogei-, 17, ll og 9 mannaftokksþingmenn hafa átal-
Frakkinn Yves Farge dó 1 bænadagavikunni eftir bíl- ara s°mul börn bónda nokk- ið hermálaráðuneytið fyrir að
slys í Kákasus. Hann var einn helzti forystumaöur Heims- urs’ tókstaíksa tættuat sundur hirða leiguna’ sem Dknty .gr?ið;
jþegar, spr,pn.g-jan. sprakk. eftir að. ir . fyriir hermenjiina, og lata þp
íyfir sjálfa ekkext fá aukalega fyrir
j þegsa nýstárlegu herþjónustu.
iriöarhreyfingarinnar.
U
, | l-afa verið á kafi í mold
nyrrí stjorn, sem Bidault mynd 30 á
aði.
íEmálann!
í ræðu, sem Zorin, fulltrúi
Sovétríkjanna, hélt í stjórn-
raálanefnd SÞ í gær, skoraði
liann á Bandaríkin að fullgilda
þegar í stað aiþjóðasáttmlálann,
sem gerður
var í Genf
1925 og all-
flestar þjóð-
ir heims eru
aðiljar að,
um bann við
notkun sýkla
vopna. Banda
ríkin eru eina
stórveldið,
sem ekki erv
aSili að sáttmálanum. Zorin
lagði á það áherzlu, að fulltrú-
ar Kína og Norður-Kóreu yrðu
boðnir á þing SÞ til að ræða
þetta mál og hann sagðist
mundu leggjast á móti tillögu
Bandaríkjanna um skipun
fimmveldanefndar tij að rann-
saka ákæruna um sýklahernað
í Kóreu, meðan fulltrúar ann-
ars aðiljans fengju ekki að
vera viðstaddir umræður um
málið.
Zorin
Yoes Farge
Bíll sem Farge var í á leið
frá Tíflis til Gori rakst á vöru-
bíl og Farge kúpubrotnaði við
áreksturinn. Hann andaðist rétt
eftir að komiö var með liann
á sjúkrahúsið.
Nýbúinn að fá friðarverðlaun.
Farge fór til Moskva til að
vera við greftrun Stalíns og
nokkrum dögum fyrir slys.ið
hafði hann tekið á móti friöar-
verðlaunum Stalíns, sem hon-
um voru veitt fyrir áramótin
fyrir starf sitt í þágu friðar-
hreyfingarinnar.
Fyrir heimsstyrjöldina síðari
var Farge ritstjóri frjálslynds
blaðs í Lyon. Elftir ósigurinn
1940 tók hann að starfa í
frönsku mótspyrnulireyfingunni
og var einn af forystumönn-
um hennar þegar stríðinu lauk.
Gestur Bandaríkjastjórcuir við
Blkini.
Þegar Bandarílijastjórn -bauð
frönsku stjóminm aö scrida
fulltrúa til fyrstu tilraunarinn-
ar með kjamorkusprengju eftir
stríðið, sem fram fór á eynni
Bikini á Kyrraha.fi 1946, var
Farge fyrir valinu. Hann var
staddur á flotadeildinni, sem sá
um tilraunina,' þegar hann var
gerður að matvælaráðherra i
Vann bug á svarta markaðmuu.
Um þessar rramdir var mat-
vælaráðherraembættið eitt hið
erfiðasta í frönsku stjórninni.
Svartur markaður var í al-
gleymingi og matvæiaverð hækk
aði ört. Þegar Fai’ge lét af
embætti haustið 1946 hafði
honum orðið mikið ágengt í
baráttunni gegn svarta markáð-
inum.
Farge var meðlimur í Fram-
faraflokknum, róttækum ::má-
floklci, og hana tók frá upphafi
bátt í friðarhreyfingunni
frönsku, varð formaíur henna:-
og átti sæíi í Ileimsfriðamefnd-
inni. Hann fór í fyrra til Kína
og Kórcu að rannsaka sýk'.a-
herpað Bandar'k jr marma og
yfiíheyrði bar.darísku flug-
mennina, sem játað haía að
hafa varpað sýklasprengjum úr
flugvélum.
skýrÍF firá
iMaFlkifttlÍi smsm inell ^erplia |
Halldór Kiljan Laxness hefur dvalio í Stokkhólmi
undaníarið. Fyrra sunnudag tók hann þar þátt í sam-
komu sem Stokkhólmsnefnd Friðarhreyfingarinnar
gekkst fyrir. \rar henni þannig hagað að rithöfuudar
svör-uðii spurningum álieyrenda. Meðal þeirra. spurninga,
sem lagciar voru fjnrir Laxness, var cin. um efni Gsrplu,
sem hooað hefur vcrlð að komi út í Svíþjóð í haust. Lax-
ness kvaösí mjmdi svæfa alla ef hann íæri að endursegja
fimmhunöruð síðna bók, þyí ao listaverk sé óaðskiljanlsg.
Ueild. Slðau koms.t hanu svo að orði að sögn Stokkhólms-
blaðsins Ny Ðag:
„En ég get Ijóstrað því upp a£* skáldsagan garist á
ellef ái öld og á henni ,er hetjusagnastí; I. Æðsta markmið-
ið meo iienni ®r að bjarga hinni dýrmætu bóknienntoarf-
le'.fð þjóðar minnar, svo að stríðsæsipgamemi’ geti ekki
sjjjðarmeir misnotað hana cins og nazistar gcrðu á sínuru
tíma.“

Pantsjea t/aeui, a. nar Ihiuia t,rua,'ieiutog% Tibetmanna, kom heim til Tibet i
fyrra eftir að hafa dvalið í Kíua frá i'æðingn. Myndin er af því, þegar verio' var að
ferja Panfsjem Lsuna. og föruneyti hans y fir ána. Sampó. Bátarnir tíðkast hvergi
nema í Tíbet og eru gei-ðir úr húðunu j ikuxa.