Þjóðviljinn - 10.06.1953, Síða 4

|4) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 10. júní 1953
Þjóðareining gegn her í landi
íslendingar neifa að verða nýlenduþjóð
(Flutt á útifundi í Reykjavík 4. júní síðastliðinn)
Við þráum ekkert fremur
en frið, hver einstaklingur og
við öll sameiginlega. Við eig-
um aðeins „eina ævi og
skamma" og þurfum að starfa
svo margt í friði með vinum
\\ okkar eða í einrúmi að hugð-
|> arefnum okkar. Og þegar við
!); eignumst daga friðar og ham-
ingju, þá eru orð Einars Bene-
diktssonar okkar hjartfólgn-
asta ósk: Líð, unaðsdagur,
hægt.
Og þó koma þeir dagar, að
við óskum baráttunnar fram-
ar öllu öðru, bæði sem ein-
staklingar eða samtök fólks-
ins eða þjóðin öll. Blóð okkar
svellur og verður ungt, sök-
um þess að það er eitthvert
mikilvægt málefni, sem kallar
okkur á vettvang og krefst
krafta okkar og vitsmuna til
þess 'að leysa vandamál,
hrinda af okkur oki, bjarga
mannslífum, verja heiður okk-
ar, standa vö.rð um arfleifð
okkar, gjalda forfeðrum okk-
ar og foreldrum þakkir,
vernda fósturjörð okkar,
tungu og þjóðerni, — heimta
frelsi en reka ánauð af hönd-
um okkar, krefjast réttar í
stað ölmusu, — réttvísi í stað
lagabrota, — mannhelgi og
landhelgi í stað mansals, land-
ráns og ættjarðarsvika.
Þegar slíkur eldmóður og
baráttuhugur grípur einstakl-
inga og þeir sameinast til
átaka fyrir göfugum málstað,
er það söguleg staðreynd, að
ekkert vald hins verri mál-
staðar er svo sterkt, að það
láti ekki undan síga, — eng-
in ógnun er svo ægileg, að
hún glúpni ekki fyrir samtök-
um fólksins, — öll ókvæðis-
orð falla máttvana, — ekkert
herveldi er ósigrandi, þegar
alþýðan hefur fengið köllun,
öðlazt skilning á hlutverki
sínu og sameinast heil og ó-
skipt gegn hinum rangsnúnu
öflum.
Ég segi þetta hér sökum
þess að á ættjörð okkar er
hafið frelsisstríð gegn hel-
stefnu hemaðarins. Við erum
undirokuð þjóð, við höfum
verið svikin i try.ggðum, svar-
dagarnir frá stofnun lýðveld-
isins 1944 hafa verið rofnir,
þjóðsöngur okkar hafður að
spotti, erlendu herveldi veitt
sérréttindi til sívaxandi yfir-
gangs, stjórnarvöld landsins
niðurbeygð í skömmina fyrir
atferli að sinni ei'gin þjóð, at-
vinnuvegirnir rambandi, fjár-
magn landsins og vinnuafl of-
urselt til hnignunar og sjálf-
stæðið hangir á bláþræði. Ég
ætla ekki að rekja þá hnign-
unarsögu, sem síðustu missiri
og ár bera í skauti sínu, en
vissulega er hún minnisstæð
og örlagarík.
Andspymuhreyfingin gegn
her í landi, sem hafin er á
þessu vori, er upphaf hinnar
miklu sóknar til þess ,að end-
urheimta sjálfstæði landsins,
hrinda af þjóðinni oki er-
lendrar áþjánar o,g hersetu,
efla hamingju og frelsi lands-
ins barna. Við berjumst ekki
með vopnum stáls og elds til
tortímingar lífinu. Okkar
vopn eru tungutak okkar fyr-
ir rétti til frelsis, og lathafnir
okkar til friðsamlegra starfa
og uppbyggingar.
Andspyrnuhreyfingin hefur
öðlazt þann mát't, sem treysta
má til sigursællar sóknar. Ég
hef þá óbifanlegu vissu, að
könur landsins leggja fram
krafta sína, vit og v-ilja til
þess að gera veg okkar sem
mestan. Þetta mál er allra
kvenna stórmál, ekki sízt
mæðranna og hinna uppvax-
andi meyja. Æskulýðurinn
gengur undir merki okkar
fram til sóknar, hann hefur
fengið inntak í líf sitt til þess
að berjast fyrir samtíð síno
og framtíð og land sitt. Það
er gaman að vera ungur Is-
lendingur í dag og ganga und-
ir merki og hugsunarhátt
Þveræings. Milli 50 og 60
Listamenn og skáld hafa beð-
ið mig að bera ykkur kveðjur
sínar og heillaóskir í barátt-
unni, jafnframt því, sem þeir
heita okkur fullum stuðningi
í hvívetna. Alþýða íslands,
verkalýðssamtök landsins,
standa með málstað okkar. Og
þó kynni einhver að efast um
sigur gegn herveldinu, sem
hefur tekið land á Suðurnesj-
um, rekið bændur af jörðum,
gert áætlanr um herskipa-
hafnir pg sífellt víðtækari
hernaðarsvæði fyrir víghreið-
ur og vígvélar.
En það tilkynnist yður hér-
með, kæru samherjar: Fram-
rás hersins er stöðvuð. Hún
var stöðvuð 25. maí s. 1. við
landamæri bændanna á Vatns
leysuströnd. Fjórtán landei'g-
endur hófu hin sterku and-
mæli, sem vakið hafa hrifn-
ingu um land allt og veita
þjóðinni aukinn styrk og bar-
áttugleði. Engir fagna þessu
fremur en við í andspymu-
hreyfingunni, því að nú er
vörn okkar snúið i sókn.
Hvaðanæva af landinu berast
fregnir af gleði fólksins yfir
þessum atburði, — úr Eyja-
firði, frá Austfjörðum, Vest-
urlandi og Suðurlandi víða,
— og hér stöndum við og
þökkum bændunum á Vatns-
leysuströnd fyrir þeirra skör-
ungsskap og ágætt fordæmi.
Jafnframt munum við skora á
'bændur hvarvetna um land
að fara að dæmi þeirra. Við
höfum sem tákn okkar í frels-
isbaráttunni silfurmerkið
Þveræingur. En í tilefni af
því að framrás hersins er
stöðvuð hefur verið gert gull-
merki Þveræings og er ég hér
með fyrsta merkið.
;Sú hernaðarþjóð, sem nú
veitir okkur ágang og beygir
okkur undir ok nýlenduþjóð-
ar, Bandaríkjamenn, átti eitt
sinn í frelsisstríði. Hún
brauzt undan oki samlanda
sinna, Englendinga, sem höfðu
beitt hana verzlunar- og ný-
lendukúgun. Á þeim tíma
horfði til landauðnar á ís-
landi, móðuharðindin yfir
landi og lýð, hungur og
dauði í sveitum, erlend á-
þján. Og mælt hefur verið,
að til “*orða hafi komið að
flytja þjóðina brott, suður á
Jótlandsheiðar. Af því varð
þó eigi. Þjóðin hjarði hörm-
ungamar og er komin fram
á þennan dag.
f stjórnarskrá Bandaríkj-
anna, sem samin var upp úr
frelsisstríði þeirra, er mjög
undirstrikað orðið frelsi, —
frelsi og mannréttindi. Þess
er því að vænta, að Banda-
ríkjamenn skilji kröfur lít-
iilar vopnlausrar þjóðar, sem
neitar að verða nýienduþjóð
og skírskotar tii svardaga á
helgustu stundum og loforða
um hlutleysi og vinsemd og
frið við allar þjóðir. Ef stjóm
arvöld landsins hefðu staðið
við heitin, myndu Bandaríkja-
menn ekki hafa gengið á
land okkar. Það er því hlut-
verk okkar að krefjast þess
sama :af Bandaríkjamönnum
sem þeir kröfðust í sínu frels-
isstríði, — það er hlutverk
okkar að krefjast þess að rík-
isstjórn íslands og alþingis-
menn hennar verði í kosning-
unum í sumar dæmdir til
hnignunar sökum þjóðernis-
legra afglapa og afbrota og
sviksemi við hátíðlega gefin
loforð. Það er hlutverk okk-
ar að vinna það upp, sem
vanrækt hefur verið í þjóð-
ernismálunum, fylkja þjóðinni
til sóknar á sjálfstæðismálinu
og reka her Bandaríkjanna iaf
höndum okkar.
Allt hið styrkasta í þjóðfé-
la|ginu, sem vara skal til
f ramtíðarinnar, verður að
'byggjast heilt frá grunni,
rneðal alþýðunnar, því að allt
hvílir á henni. Það getur .eng-
in ríkisstjórn stjómað þessu
landi svo að í nokkru lagi sé
án samvinnu við verkalýðs-
samtökin og hinar vinnandi
stéttir framleiðslunnar. Á al-
þýðunni byggir andspyrnu-
hreyfingin einnig vonir sínar
í hinni nýju sókn.
Á þessu vori þurfum við
að gel’a 17. júní iað okkar
degi, breyta-honum í sannan
frelsisdag og sóknardag gegn
her í landi.
Það traust, sem mér hefur
verið veitt og kann að verða
veitt í þeirri baráttu, sem
framundan er, mun ég reyna
að gjalda landi mínu og þjóð
með því að nota hvert tæki-
færi til þess að starfa í anda
þeirrar göfugu þjóðarvakn-
ingar, sem nú er hafin í
landi. Verði mér veitt braut-
argengi til þess að flytja mál
okkar á þjóðarsamkomu
lands'ins, treysti ég því að
heill íslands fylgi þar störf-
um mínum.
I djúpri virðingu fyrir ætt-
jörð okkar heiti ég á ,alla
þjóðholla íslendinga að fylkja
sér undir merki okkar fyrir
málstað íslands. Við neitum
að verða nýlenduþjóð. Heil
til starfa. G.M.M.
Einkunrdn: ¥ið erura rainnimátíar, drykkíelldir,
iauslátir, trúgjarnir og ósjálístæðir
,,NR. MCL“ skrifar eftirfar-
andi: „Seint verður Mánu-
dagsblaðið sakað um „komm-
únisma“ og „Rússaþjónustu“,
en lengi hefur samt verið vit-
að, að ritstjórn blaðsins er
ekkert sérlega ginkeypt fyrir
landsölunni og hersetunni. —
Stundum hafa í blaðinu birzt
frásagnir og ummæli, sem
þá bandarísku og unnendur
þeirra mun einatt hafa svið-
ið undan. Og síðast í fyrra-
dag birti blaðið einkar athygl-
isverðan þátt, viðtal við tvo
bandaríska hermenn. Ekki er
ætlun min að fara að endur-
segja viðtalið. Ég hygg, að
margir hafi lesið það og dreg-
ið sínar ályktanir. En þótt
svo kunni að verða, að eitt-
hvað sé orðum aukið eða ein-
hverju sieppt — en slíkt vill
oft koma fyrir í viötölum við
útlendinga — þá er þó ýmis-
legt í orðum þeirra banda-
rísku, sem við ættum gjarnan
að taka eftir til þess að
skilja betur hvaða afstöðu
þeir hafa raunverulega gagn-
vart okkur, ef við erum þá
ekki búin að því þegar.
HVER er svo sú einkunn,
sem þeir gefa þjóðinni í
heild? Jú, þeir segja, að við
séum miimnnáttar og finnum
til þess; það þurfi „Black
poison“ til þess að „allir
illir árar“ vakni í okkur, en
eftir orðum Bandaríkjamann-
anna að dæma, er það víst
normalt sálarástand íslend-
ingsins eftir að minnimáttar
kenndinni hefur verið eytt. —
Sömuleiðis , er einna mest
hugsað um vín“ — meðal
fólks almennt, skilst manni.
Þá vitum við það. Að því
ógleymdu, að gestrisnin, hinn
forni aðall ísienzks alþýðu-
manns, fær þarna þá viður-
kennhigu, áð hún , kunni eng-
in takmörk“ — hjá kvenþjóð-
inni drúkkinni. — Væri nú
ekki viðeigandi, að fóstur-
landsins Freyja sendi opinbert
þakkarskeyti eftir þvílíkt
hrós ?!
ALLT viðtalið er eftir þessu.
Andinn nánast takmarkalaus
fyrirlitning á íslenzku þjóð-
inni, talað um hana í sama
dúr og fjallað er um „frum-
stæðar“ þjóðir í bandarískum
kvikmyndum og glar.smynda-
blöðum; þegar bezt lætur með
stórmennskulegri vorkunn-
semi. — Aftur á móti er (að
sjálfsögðu) reynt að breiða
yfir það, að herinn verði var
við „andúð ís'endi-nga“. —
..Það er ekki okkur að kenna,
þó við séum hér“, segir dát-
inn. Mikið, að hann skyldi
ekki sagja „okkur að þakka“!!
Fjárans mismæli hlýtur þetta
að hafa verið!
í lokin er klykkt út með því
af liálfu þeirra bandaríslui, að
þeir hafi „aðeins kynnzt ung-
lingum“ og geti ekkert sagt
um fólkið sem slíkt. Þeir eru
svosem ekki að draga dul á
það, að tekizt hafi að leiða
hluta af jslenzkri æsku til
imdirlægjuháttar við herinn.
Enda mun máia sannast, að
æskan sé varnarlausust. Hún
kann síður fótum sínum for-
ráð en hkiir eldri. Og áhugi
þeirra bandarísku fyrir svona
drykkjuhneigðri, lauslátri, trú-
gjarnri, ósjálfstæðri og minn-
máttarsjúkri þjóð, sögu henn-
ar, menniíigararfi, framtíð
hennar og hlutverki, hlýtur að
vera ósköp takmarkaður; það
segir sig sjálft. Slæmt að
blessunin hann McGaw, sem
sagt var, að fórnaði dýrmæt-
um frístundum sínum frá
„landvömunum“ til að læra
íslenzku, skyldi þurfa að fara!
— Ætli þa'ð hefði ekki verið
heillavænlegra að sjá svo um,
að einmitt hann hefði fengið
að vera kyrr og stúdera sína
íslenzku í friði sér til skemmt-
unar — en leyfa þess í stað
öllum hinum að sigla sinn
sjó, ásamt þeirri ríkisstjórn,
sem pantaði þá! —
u<jk*Mif$ðr
mrcWi
★ Morgunblaðið gerir sér í
gær tiðrætt um ástandið í Sovr-
étríkjunum og þykist hafa af
því ófagrar sögur að segja. Fyr
ir nokknmi dögum vrar hér
sendinefnd frá Sovétríkjunum
og hún bauð sérstaklega til sín
blaðamönnum, og ætlaðist til
þess að þesr spyrðu spjörunum
úr, sérstaklega um þá hluti sem
gerðir hafa verið að árásarefu-
um. En þá gerðist það að eng-
inn blaðamaður hernámsflokk-
anna þorði að mæta á fundin-
um. Hvers vegna komu ekki
ritstjórar Morgunblaðsins og
báru fram þau atriði sem þeir
hampa nú mest í blaði sínu?
Ætli hefði staðið á þeim ef
þcir liefðu sjálfir trúað á frá-
sagnir sínar?
★ Alþýðublaðið liefur stund-
um undanfarið verið að minn-
ast á síðusíu kosningar og sagt
að af þeim megi draga ýmsa
lærdóma. Þetta er alveg rétt;
t.d. hefur fylgi Alþýðaflokks-
ins í Reykjavík breytzt sem hér
cp(vjr •
1934 34,1%,
1937 22,9%,
1942 (júlí) 17.4%,
1942 (okt) 16.7%
1946 18,6%,
1949 15,5%.
Til þess að lialda í horfinu
frá 1934, fá hlutfaHsiega jafn
mörg atkvæði og þá, hefði Al-
þýðuflokkurinn átt að fá 9732
atkvæði 1949, en fékk í staðinn
4120. Raunverulegt tap hans
nemur þannig 5312 atkvæðum l
Eins og sjá má hefur tapið
haidið áfram jafnt ög þétt —
að e'.nu ári undanskildu, 1946.
Þá gekk Alþýðuflokkuriim til
kosninga undir kjörorðinu „Á
móti afsali landsréltinda —
XA“ og nægilega margir feng-
ust til að trúa því. En nú trú-
ir flokkmun enginn maður,
livorki í því máli né öðrum