Þjóðviljinn - 06.05.1954, Side 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 6. maí 1954
tUÓÐVIUINN
Útgeíandl: Samelningarflokkur alþýðu — Sósialistar.okkurirm.
Ritstjórax: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarnl Eenediktsson, Guð-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Augiýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
1S. — Sími 7600 (3 linur).
Áskriítarverð kr. 20 á mánuði i Reykjavik og nágrenni; kr. 17
annars staðar á iandinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h t
Óltinn við einingu aiþýðunnsr
f
Afturhaldinu er órótt vegna 1. rnaí, og ekki að ástæðu-
Jausu. Dagurinn bar óvenju eindreginn svip af vilja al-
þýðunnar til einingar í samtökum sínum, og ávarp verka-
lýösfélaganna sýndi glöggan skilning á nauðsyn alþýð-
unnar og þióðarinnar allrar á hiklausri afstöðu verka-
’ýðssamtakanna í hagsmunamálunum og örlagamálum
þjóöarinnar. Sjálfstæðisflokkurinn sýndi hug sinn til
verkalýössamtakanna mcð því að neyða þann fulltrúa
sem það taldi sig eiga í 1. maí nefndinni til að taka aftur
undirskrift sína undir ávarpið, og reyndi svo sjálfan há-
tíðarmorguninn aö spilla fyrir þátttöku í kröfugöngu og
útiíundi v,er.kamanna með því að fara meö staðlausa
stafi um undirbúning dagsins.
Verkamenn Reykjavíkur svöruöu öskri Morgunblaðsins
á þann veg, að afturhaldinu í landinu lízt nú ekki á blik-
una. Þátttaka alþýðu Reykjavíkur 1 útihátíðahöldunum
1. maí hefur aldrei verið almennari. Og ekkert eru vanda-
menn Morgunblaðsins hræddari við en það, að alþýðan
fylki sér einhuga um samtök sín og kröfur, öll viðleitni
afturhaldsflokka eins og Sjálfstæðisflokksins og Fram-
sóknarflokksins í verkalýðsmálum miðar að því, að
sundra samtökum verkamanna og veikja þá í barátt-
unni við stéttarandstæðinginn. Þess vegna er afturhald-
inu nú órótt, að með hverjum degi verða þeir fleiri verka-
mennirnir sem skilja að varanlegur árangur veröur því
aðeins af baráttu þeirra, að hún sé háð á öllum sviðum
þjóðlífsins, það sé ekki nóg að verkalýðurinn heyi bar-
áttu sína um kaup og kjör og mannréttindi í verkalýðs-
félögunum, heldur verði hann einnig að hnekkja völdum
afturhaldsins á Alþingi og í bæjarstjórnum.
Undanfarandi ár hefur afturhaldinu tekizt að lama
heildarsamtök íslenzkra verkalýðsfélaga með því aö koma
dyggum þjónum sínum alla leið upp í stjórn Alþýðusam-
bandsins. Með því hefur skapazt það ástand í Alþýðu-
sambandinu að jafnvel margir þeir, sem átt hafa hlut að
þessari óheillaþróun, munu nú komnir á þá skoöun að
ekki sé fært að halda áfram lengra á þeirri braut. Óró-
leiki afturhaldsins undanfarið sýnir ótta þess við þann
skilning, við þá sterku einíngaröldu sem er að rísa meðal
vinnandi stétta landsins.
Enda hefur nú verið gripið af alefli til þess ráðs, sem
bæði fornvinur Morgunblaðsins Jósef Göbbels og einka-
vinur þess r$ MacCarthy telja einhlítt þegar slíkan
vanda ber aö fíöndum. Morgunblaðiö, Tíminn og allt það
lið hefur undanfarið aukið um allan helming „baráttuna
gegn kommúnismanum“ undir forystu hinna þjóökunnu
túlkenda þeirrar baráttu hér á landi, sérmenntaðra til
starfans, Þorsteins Thorarensen og Guðna Þórðarsonar.
Viröast þessi blöð ætla að gerá enn eina tilraun, þrátt
íyrir fyrri vonbrigði, hvort ekki hafi tekizt aö siða þjóð-
ina svo, að hún sé hætt að brosa að áróöurstilburðum
þessa tvístirnis Morgunblaðsins og Tímans. En þau verða
áreiðanlega enn fyrir vonbrigðum.
Reykvískir verkamenn vita hverjir eru nánustu vanda-
rnenn Morgunblaðsins og Tímans. Þeir þekkja afstöðu
þessara blaða til alþýðusamtakanna, níð þeirra og róg
um verkalýðshreyfinguna, trylltan áróður gegn verka-
mönnum í hverri einustu kaupdeilu. Sauðargæra hins
göbbelska „allra stétta flokks“ og félaga hans, Skugga-
sundsmanna. er farin að slitna.
Hollast væri fyrir vandamenn Morgunblaðsins og Tím-
ans að treysta því ekki að þeim takist lengi úr þessu að
hálda islenzkri alþýðu sundraðri, ekki heldur þó fast
verði slegnai' bumbur „baráttunnar gegn kommúnism-
anum“. Hugsjón einingar alþýðunnar vinnur ört hugi
islenzkra verkamanna. Sigur þeirrar hugsjónar hlyti að
gerbreyta þjóðfélagsástandinu á fslandi alþýöunni í vil.
Það veit afturhaldið. Þess vegna öskrar það.
Ráðstefna Asíuríkjanna
markar sjálfstæða stefnu
Samþykktirnar frá Colombo koma
óþyrmilega viB kaun Vesfurveídanna
'IT'orsætisráðherrar fimm Asíu-
-*■ ríkja, sem öli hafa unnið
sjálfstæði sitt síðan heimsstyrj-
öldinni siðari lauk, sátu i síð-
ustu viku á rökstólum í Co-
lombo, höfuðborg hinnar fögru
og frjósömu hitabeltiseyju Cey-
lon. Þarna voru saman komnir
þeir Sri Nehru, forsætisráð-
herra Indlands, annars mann-
fiesta ríkis á jörðinni, Múhameð
Ali frá Pakistan, AIi Sastro-
amidjojo frá Indónesíu, U Nu
frá Burma og Sir John Kota-
lawala frá Ceylon. Samtímis
því sem þessir forustumenn
rikjanna í Suður-Asiu réðu ráð-
um sínum í Colombo var að
hefjast í Genf í Sviss ráðstefna
um málefni tveggja Asíulanda,
Kóreu og Indó Kína.
Ráðstefnan i Genf á að taka
örlagaríkar ákvarðanir um
framtið þessara tveggja landa.
Fulltrúar frá ríkjunum fimm
sem stóðu að fundarhaldinu í
Colombo hefðu því átt þangað
töluvert meira erindi en utan-
ríkisráðherrar Ilollands og Suð-
ur-Ameríkuríkisins Kólumbíu,
svo að dæmi séu nefnd. En því
var svo visdómslega fyrir kom-
að' að þau ríki sem næst eru
vettvangi og eiga mest undir
þvi hvernig málefni Kóreu og
Indó Kína ráðast eru lokuð
úti frá fundarsetu í Genf en
þangað boðið fulltrúum írá hin-
um og þessum smáríkjum hinu-
megin á hnettinum. Sjú Enlæ,
forsætis- og utanríkisráðherra
Kína, vakti athygli á þessu hjá-
kátlega fyrirkomulagi í fyrstu
ræðu sinni í Genf. Hann taldi
það skýrt dæmi um afstöðu
Bandaríkjasijórnar til Asiu að
hún skyldi binda þátttöku sína
í ráðstefnunni því skilyrði að
þaðan yrðu útilokuð öll þau
Asíuríki sem hvergi hafa komið
nærri átökunum í Kóreu og
Indó Kína en íundarseta boð-
in hverri þeirri ríkisstjórn sem
sendi nokkur hundruð menn til
að berjast með Bandaríkja-
mönnum í Kóreu.
Stjórnir ríkjanna í Suður-
Asíu, og þá fyrst og fremst
stjórn Indlands, tóku þá af-
stöð að þótt þær teldu sig
hafa ýmislegt til málanna að
leggja þar sem mál Kóreu og
Indó Kína yrðu rædd, myndu
þær þó ekki reyna að troða
sér inn þar sem þær væru
ekki taldar velkomnar. Hinsveg-
ar álíta þessi Asíuríki sig hafa
fyllsta rétt til að láta skoð-
anir sínar í liós á málum sinn-
ar eigin heimsálfu og það gerðu
líka forsætisráðherrarnir í Co-
lombo. Þeir tóku upp lítt brcytt-
ar tillögur Nehrus um frið í
Indó Kína og gerðu þær að
sínum. Meginatriðið í þeim er
Nehni
forsætisráðherra Indlands
að stríðsaðilar, Frakkar og
leppstjórnir þéirra annars veg-
ar og stjórn sjálfstæðishreyfing-
arinnar Viet Minh hinsvegar,
semji þegar í stað um vopna-
hló. Jafnframt krefjast Asíu-
rikin þess að Frakkland lýsi
yfir að það veiti Indó Kína
ful.lt og óskorað sjálfstæði.
fF'illögur þessar um friðargerð
í stríðinu i Indó Kína mælt-
ust illa fyrir í höfuðborgum
Eriettd
tíðindi
__________________✓
Vesturveldanna. Bandaríkja-
mcnn hafa tekið það loforð
af frö.nsku stjómimii að hún
semji ekki beint við sjálfstæðis-
hreyfinguna og því er haldið
fram i París og Washington að
vopnahlé myndi verða til þess
að sjálístæðishreyfingin yrði á
skammri stundu alls ráðandi
í Indó Kína utan setuliðsborga
Frakka, vegna þess að megin-
þorri landsbúa sé á bandi
sjálfstæðishreyfingarinnar.
Þessi röksemd hrín þó ekki á
Asíuþjóðum, sem nýbúnar eru
að vinna sjálfstæði sitt. Þær
kunna ekki að meta það sjón-
arrriið að tilvinnandi sé að
heyja blóðuga styrjöld til að
varna því að Asíuþjóð fái látið
í ljós sjálfstæðisvilja sinn.
A ðrar samþykktir ráðstefn-
unnar í Oolombo eru þó
enn meiri þyrnar í holdi Vest-
urveldanna en sú um vopna-
hlé í Indó Kína tafarlaust. Tvær
af samþykktunum eru i raun
og veru yfirlýsingar stjórnenda
þjóða, sem telja á sjötta
hundrað milljóna manna um
algert vantraust á stefnu
Bandaríkjanna í alþjóðamálum
og hermálum. Önnur er krafa
um að alþýðustjórnin i Peking
taki þegar i stað við sæti Kína
í Sf>. Við það myndi að dómi
ráðherranna fimm „öryggið í
Asíu eflast, draga úr viðsjám
í heiminum og raunsærri við-
horf verða ráðandi i vandamál-
um heimsins, einkum þó þeirn
sem snerta Austur-Asíu“. Eins
og alkunnugt er gengur and-
staða bandarískra ráðamanna
gegn því að alþýðustjórn Kína
fái sæti meðal SÞ svo langt að
sumir þeirra hafa gefið í skjm
að Bandaríkin muni yfirgefa
alþjóðasamtökin ef þau láti
ekki að vilja þeirra í því máli.
Vetnissprengingar Bandarikja-
manna á Kyrrahafi urðu
tilefni ti) annárrar samþykktar
ráðherranna fimm. Þeir lótu í
Ijós áhyggjur sína vegna smiði
sífellt ægilegri múgdrápstækja
og létu þá von í Ijós að brátt
myndi nást samkomulag um
bann við þeim. „Meðan sam-
komulag hefur ekki náðst ættu
ekki að eiga sér stað frekari
tilraunir með vetnissprengjur“,
segir í samþykktunum frá Col-
orabo. Þetta er bein árás á þá
yTirlýstu steínu Bandaríkja-
stjórnar í hermálum að reiða
sig sem mest á „taíarlaust end-
urgjald“ með kjarnorkuvopn-
um. Loks lýstú ráðherrarnir því
yíir að nýlendukúgunin, sem
enn viðgengst sumstaðar i As-
íu og um mestallá Afríku,
brjóti í bág við frumstæðustu
mannréttindi og ógni friðnum
liVamhald A 11. sdP’i
Kort af Suður-Asíti. Tölurnar eru íbáaf jöldi landaiina elns og hann var áríð 1947.