Þjóðviljinn - 05.08.1954, Blaðsíða 3

Norræm fiskimálaráðstehian:
Setjei jxffi sameigixalega reglu-
gerð um merkingu veiðarfæra
Kjör haf- og fiskifræöinga sru ekki í neinu samræmi við vinnu
þeirra — Fjárveitingar iil haf- og fiskirannsókna
allskcufar éfullnægjandi
Norræna fiskimálaráöstefnan hélt áfram í hátíðarsal
Háskólans kl. 10.30 í gærmorgun, eftir að fulltrúar höfðu
skoðaö Fiskiðjuver ríkisins undir leiðsögn forstjóra þess
dr. Jakobs Sigurðssonar.
Fhíimtudagur 5. ágúst 1954 — pJOHVILJINN — ,(3
DtUnhm styrkja iokið nr
32 þús. og 500 kr. úfhlutað fil 24
námsmeyja
Nýlega er lokið úthlutun styrkja úr Menningar- og
minningarsjóði kvenna fyrir yfirstandandi ár. Fé þaðy er
verja rnátti að þessu sinni til úthlutunar skv. skipulags-
skrá sjóðsins, var’/kr. 32.500,00. Umsóknir bárust frá 35,
en styrk hlutu 24.
Einn af sænsku fulltrúunum,
Jöran Hult, fiskimálastjóri,
flutti erindi um merkingar
veiðarfæra og skýrði frá niður-
stöðum rannsóknar sem Svíar
hafa gert á því sviði. Eenti
liann á nauðsyn þess að Norð-
urlöndin kæmu sér saman um
reglugerð varðandi þessi mál,
þannig að sjófarendur gætu af
merkingum ávailt séð hvar
veiðarfæri lægju á leið þeirra,
hvernig þau lægju og hverrar
tegundar . þau væru, en þetta
væri mikið hagsmunamál fiski-
manna og útgerðarmanna, sem
oft hefðu orðið fyrir miklu
tjóni á veiðarfærum af völdum
ásiglinga.
Þyrfti að vera alþjóðiegt.
Að loknu erindi Hults tóku
til máls D.A.L. Wikström,
deildarstjóri finnska fiskimála-
ráðsins, B. Dinesen, deildar-
stjóri í danska fiskimálaráðu-
neytinu, Sunnanaa, fiskimála-
stjóri Norðmanna, Chr. Christi-
i ansen, fiskimálaráðhérrá Dana,
. P.eter HolL. fiskimálaráðhefra
Noregs, og Pét\jf;rSigurðsson,
forstjóri ísl. JaöáheÍgisgæzluiin-
■ ar. Tóku þsk- 'állir undír það,
að þetta væri hið mesta nauð-
synjamál, en hentu jafnframt
sumir á að samkomulag um
þetta milli Norðurlandaþjcð-
anna mundi eitt ekki verða full-
nægjandi, því að margar fleiri
þjóðir stunduðu veiðar á fiski-
miðum þeirra. og þyrfti að
stefna að því að fá allar þær
þjóðir, snm fiskveiðar stunda á
Norður-Atianzhafi, til að ger-
ast aðilar að slíku samkomulagi.
Hinsvegar yrði það óneitanlega
þýðingarmikið skref í áttina, ef
Norðurlöndin gengju á undan
með samkomulag um reglugerð
varoandi merkingar veiðarfæra,
og var að lokum samþykkt, að
Svíar skyldu senda yfirvöldum
fiskimáia á hinum Norðurlönd-
unum núkvæma skýrslu um
rannsóknir sínar á þessu sviði,
og með hliðsjón af he.nni skyldi
' svó liver þjóðin um sig gera
grein fyrir afstöðu sinni tiL
málsins, en það síðan tekið upp
til rækilegrar íhugunar á næstu
norrænu fiskimálaráðstefnunni.
Chr. Christiansen lagði til að
málinu yrði einnig vísað til
Norðurlandaráðsins, og var það
líka samþykkt.
c*
Sálariíf fiskanna.
Eftir hádegishlé hófst ráð-
• stéfrían á ný kl. 2. Gunnar
P.oIlersén, forstjóri norsku haf-
rannsóknastofnunarinnar, fiutti
erindi um viðhorfin varðandi
norrænar hafrannsóknir í fram-
tíðinríi. Var erindi hans fróðlegt
og bráðskenimtilegt, og fjallaði
méðal annars um tilfinningalíf
' fiskánna. Fullyrti Róllefsen að
' fiskárnir væru siður erí svö
. skynlausar- skepnur, eins og
flestir munu hafa álitið hingað
til, heldur benti ýmislegt til
þess að þeir væru gæddir hæfi-
leikum til að draga ályktanir og
jafnvel geyma sér í minni á
einhvern hátt viss atvik sem
fyrir þá hefðu komið, og væru
þessar gáfur ekki hvað sízt á-
berandi hjá þorskinum! En með
frekari athugunum á þessari
hlið á lífi fiskanna, þeirri sál-
arlegu, mætti að sjálfsögðu með
aukinni nákvæmni reikna út við-
brögð þeirra við ýmsum kring-
umstæðum í sjónum, og þannig
vita með meiri vissu um göngur
þeirra og annað háttalag, og
þar með auðvelda fiskimönnum
að finna þá og veiða.
Rollefsen rakti í stcrum
dráttum sögu norrænna haf- og
fiskirannsókna, og lagði áherzlu
á að víðtækt samstarf Norður-
landaþjóðanna væri vísasti veg-
urinn til góðs árangurs í fram-
tíðinni. En jafnframt þyrftu
stjórnarvöld þessara þjóða að
gera ráðstafanir að bæta
kjör haf- og fiskifræðinga, því
að' élla væri hætt ýíö'að sltört-
ur •ýrði á 'unguin rhörí-úúin/seirí
vilclu gefa sig að þéisfium, vís-
i.ndum. Kjpr rríomepíia .-'haf- og
fiskifræðinga væru yfirleitt ekki
í neinu samræmi við það erfiði
sem þeir yrðu á sig að leggja,
og miklu lélegri en tíðkaðist um
vísindamenn í flestum öðrum
greinum. Yfirleitt væru fjár-
veitingar til þessara rannsókna
svo naumt skammtaðar, að
hvergi nærri væri sæmandi þjóð-
um, sem eiga eins mikið imdir
fiskveiðum og Norðurlanda-
þjóðirnar.
Hér stendur ekki á ncinu!
(segir Ólafur).
Ráðherrar þeir, sem ráðstefn-
una sitja/Daninn Christiansen,
Norðmaðurinn Holt, Svíinn Nil-
son og Ólafur Thors, létu liggja
að því góð orð ■— og þó ekki
mjög ákveðin — að þeir mundu
beita áhrifum sínum hver við
sína ríkisstjórn að efldar yrðu
fjárveitingar til þessara vís-
inda, nema Ólafur Thors lét á
sér skilja að hér stæði aldrei á
neinu s’íku, fiskifræðingarnir
þyrftu ekki annað en nefna
hvers væri þörf, og stjórnar-
völdin yrðu tafarlaust við til-
mælum þeirra! Er ekki ósenni-
legt að yfirlýsing þessi hafi
hljómað undarlega í eyrum
sumra.
Norræn fiskimálastofnun.
Loks var samþykkt ályktun
frá Christiansen þess efríis, að
ákjósanlegt væri að Norður-
landaþjóðirnar kæmu upp sam-
eiginlegri stofnun, sem hefði
méð að gera fiskimál, ekki að-
eins hvað snerti haf- og fiski-
ranrtsóknir, heldur sæi einnig
um hverskyns fræðslu á þessu
sviði, þjálfun -þeirra, sem aan-.
ast eftirlit og leiðbeiningar um
fiskveiðar, veiðarfæri, veiðiað-
ferðir, fiskimat o.s.frv.
1 dag hefst ráðstefnan með
því að skoðuð verður Fiskverk-
unarstöð Bæjarútgerðar Reykja
víkur. Kl. 10.30 flytur Árni
Friðriksson erindi um fiskveið-
ar og fiskirannsóknir. Ráðstefn-
unni verður slitið kl. 11.45.
En kl. 2 fara fulltrúarnir á
varðskipi út í Faxaflóa, ef veð-
ur leyfir.
Framhald af 1. síðu.
Rússa sé ekki þess eðlis að
einskis sá krafizt á móti. Hún
er bundin mörgum skilyrðum.
Þar má fyrst geta þess að Rúss-
ar krefjast þess að fá að greiða
innflutninginn í vörum, og því
eru takmörk sett hverju 150 000
manna þjóð getur tekið við“.(!)
Sovétolía alstaðar.
„Nú er hver olíugeymir og
hver benzíntankur á íslandi
fullur af rússneskri framleiðslu,
enda þótt þeir beri allir merkið
Shell eða eitthvað álíká. Árang-
urslaust reyndi hinn þrjósln,
■heiðarlegi forsætisráðherra, Ól-
afur Thoi's, • að mótmælá. með
'tilvísiin1 í skuldbinjingar lands-
ins við Shell. 1 d'ág er Shell
utangarðs og Rússland innan-
garðs.
Efni í hina víðtæku uppbygg-
ingu á íslandi kemur frá Rúss-
landi. Brátt mun öll viðbót til
hinna mikilvægu bílasamgangna
verða framleidd í Rússlandi. I
fyrsta sinn munu íslendingar
aka í Zims í stað Chevrolet.
Nú hefur sovétstjórnin viður-
kennt að ekki er hægt að ætl-
ast til að Islendingar taki við
miklu meira af vörum sém
greiðslu, og er farin að borga
í gulli og bandarískum dollur-
um“.
„Atlanzhafsbandalagið keniur
\ið sögu.
En Rússland hefur einnig gef
ið í skyn svona almennt að það
óski að ræða fieiri mál, smámál
eins og bandarísku herstöðina
og þátttöku íslands í Atianz-
hafsbandalaginu. Rússar hafa
farið fram á að hætt væri
byggingum Bandaríkjamanna í
Keflavík og halda því fram að
þar sem Rússar séu hinir sönnu
vinir íslendinga en ekki Bret-
ar eða Bandaríkjamenn væri
það ekki nema vinarbragð af
íslendingum að sparka Banda-
ríkjamönnum úr landi.“(!)
„Undanfarna sex mánuði eða
þar mn kring hafa dularfullir
hvislarar verið að píska upp
gremju gegn hinu svonofnda
hernámsliði."
„Undanfama daga hefur Is-
may lávarður, framkvæmdar-
stjóri Atlanzhafsbandalagsins
lagt fast að íslenzku ríkis-
stjórninni.; Hann er í uppnámi.
végna þess að, Sovétríkin s'kuli
Fer hér á eftir skrá yfir þær
konur, er styrk hlutu, ásamt
þeim námsgreinum, er þær
leggja stund á.
A. Styrkur til vísindastarfa:
Ólafía Einarsdóttir, Reykjavík,
Sögul. rannsóknir kr. 2000,00.
B. Námsstyrkir:
Arnheiður Sigurðardóttir, Þing-
hafa- svo sterk ítök í miðstöð
íslenzks atvinnulífs, ekki lengra
frá mikilvægri herstöð í vam-
arkerfi Vestursins erí sem svar-
ar klukkustundar bílferð“.
*
Fróðlegt væri að vita hvort
heimildarmaður hins virðulega
brezka íhaldsblaðs Yorkslrire
Post væri „hinn þrjóski heiðar-
legi forsætisráðherra", riddari
Shell og dularfullra skuldbind-
inga íslands við þaun pkurhring.
Fleira er fróðlegt f-yrir Islend-
inga í þessari grein hins. brezka
blaðs sem, m.a. bgndir til hverd-’
ig sömu öflin sem eyðilögðu
lrín hagstæðu viðskipti Islands
við Sovétríkin cru enn að verki,-
enda þótt ríkisstjómin hafi nú
neyðst til að gera samninga við
Sovétríkin á ný, og hafi ekki
treyst sér í bili að halda áfram
skemmdarverkum. Bjarna Ben.
er lét bandarísku húsbændurna
skipa sér að hindra þau við-
Skipti, hvað sem hagsmunum Is-
lendinga leið.
Einnig væri fróðlegt að fá
meira að vita um erindi Ismay
lávarðar, en íslenzka ríkisstjórn
in telur viðeigandi að dylja
þjóðina alls slík3 þar til frá því
er skýrt í erlendum.blöðum.
Á sunnudagsmorgun var
rigning í Borgarfirðínum, en
um miðjan daginn var þurrt
veður en nokkuð kalt, en hlýn-
aði undir kvöldið.
Sökum hins mikla mann-
fjölda varð að halda samkom-
una úti, en skjól var ágætt
framan við hina miklu skóla-
byggingu.
Samkoman var sett af fcr-
manni Borgfirídngafélagsins,
Eyjólfi Jóhannssj'ni. Þái- næst
söng tvöfaldur kariakvartett
úr Borgfirðingalcórnum, með
undirleik Ezra Péturssonar
læknis Þá flutti forsætisráð-
-herra, Ólafur Thórs, r^eðu fyr--
ir minni héraðsins. • • Þá voru
eyjarsýslu, norræna kr. 1000,00.
Auður Þorbergsdóttir Reykjayík,
lögfræði 1500,00.
Edda Emilsdóttir Reykjavík, Ja-
boratorium-teknik 1000,00. ..
Guðríður Katrín Arason, Rey.kja-
vík, skjalaþýðingar 1000,00.. .
Guðrún Kr. Guðmundsdóttir
Stykkishólmi, kennaranám 3000.
Guðrún M. Ólaísdóttir, Reykja-
vík, sagnfræði 1000,00.
Helen Louise Markan, Reykja-
vík, söngkennaranám 1000,00.
Hildur Jónsdóttir Vestmannaeyj-
um, handavinna 1000,00.
Hjördís H. Ryel Akureyri,
handavinnukennsla sjúklipga
1500,00.
Hjördís Þórðardóttir Reykjavík,
fimleikakennsla 1000,00.
Hrönn Aðalsteinsdóttir Vest-
mannaeyjum, sálarfræði 1500,00.
Ingibjörg Blöndal, Reykjsyík,
hljóðfæraleikur 1000,00.
Jóhanna Jóhannsdóttir, Reykja-
vík, læknisfræði 2000,00.
Jónína M. Guðmunds.dóttir
Hafnarfirði, sjúkraleikfirpi o.
fl. 1500,00.
Krisíín Jónsdóttir Akranesi,
framhaldsnám, í læknisfr. 2000.
Margrét Guðmundsdóttij Reyýja-
v;k, leiklist 1000,00. *
Ólöf Pálsdóttir, Reykjayík, tiogg-
myndalist ÍÖÍ)0,Ó0.
Ragnheiður Þ. Frímannsdpttir
Kópavogshr., eftirmeðferð skurð-
sjúklinga 1500,00.
Ragnhildur Steingrímsdóttir
Reykjavík, leiklist 1000,00..
Sigrún Guðjónsdóttir Bíldudal,
heimspeki og bókm. 2000,00.
Sigrún Helgadóttir Rvík, fránska
1000,00.
Solveig Kolbeinsdóttir, Skaga-
f jarðarsýslu, norræna 1Ó0Ö,Ö0.
Æsa Karlsdóttir Árdal Siglu-
firði, uppeldis- og sálarffæði kr.
1000,00. .. ..
sungnir gluntar af þeim Bjarna
Bjamasyni og Ólafi Beinteins-
syni, með undirleik Ezra Pét-
urssonar.
Kristmann Guðmundsson rit-
höfundur las upp frumsamda
smásögu en þar næst söng tvö-
faldur kvennakvartett úr Bbrg-
firðingakórnum með undirleik
Ezra Péturssonar. Karl Gúð-
mundsson las upp kafla úr
Heimskringlu en fór síðan mpð
skemmtiþátt. Að lokum var
dansað í leikfimihúsinu. Margir
þökkuðu Borgfirðingafélý'ltom-
una og fyrir það stan,.,,ýem
félagið er að vinna w.þágu
menningannála fyrir héraðið.
Ismay og ÓSafur
Fjölmenn Sriorrahátíð
■ l" .' ■■ ■; :-. ! ö f r‘-..*S£f=t
Hin árlega Snorrahátíð Borgfirðingafélagsins var haldin' að
Reykholti, s.l. sunnudag. Mikið fjöimenni var þar samankomið
eða á annað þúsund manns.