Þjóðviljinn - 26.09.1954, Blaðsíða 4

4) -r- ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 26. september 1954

Jacinto Fombona-Pachano:
(1901-’51 Venezuela).
Mivinsi tii Abrshams Lincolns
Foringi, ég er að leitá að þér,
því ég hefi heyrt þeir ætii að myrða þig aftur —
og nú vitum við það með vissu.
Hhista eftir fótataki
þeirra sem voka lævíslega yfir þér eins og engisprettur
og eru farnir að liugsa sér gott til glóðarinnar.
Gættu þín, foringi, gættu þín!
Skjálfti fer um kornstönglana og syrtir í iofti —
klær þeirra og skoitar séu þér viðvörun: Gættu þín!
Þarna, í leikhússtúku þinui----
£g veit það, og ég segi við þig:
Blómlegir akrarnir hyijast myrkri.
Það mun ekki standa stcinn yfir steini
og borg þsn fióa í tárum.
Ef þeir myrða þig aftur
hvaðan streyma oss þá
lindir friðarins.
Ef þeir myrða þig aftur-----
þá verðum við að gæta þín.
Að þeir myrði þig aftur — —
það getur ekki skeð framar,
ekki einusinni í myrkviði draumanna,
því það er krökt í hæðunum
kringum gröf þína, dag og nótt.
Foringi, ég er að leita að þér
tii að vara þig við að þeir sitja um þig
með hlaðnar byssurnar,
til að skjóta þig aftur, til að'opna þér nýja und,
drepa þig nýjurp blóðlausuin dauða
hvar ekkert myndi gróa framar
og hæðirnar kringum þig tortímast.
Og hvar
myndum við þá geta jarðað þig,
þau okkar sem hiýða kalii þínu
og skiija harmdýpi augna þinna-------
hvar,
ef þú værir ekki íiíandi, heldur dauður?
H. B. B.
Lauslega gert eftir enskri þýð. W. Lowenfels.
Röhbað um Noreg hér á landi og anda Steíáns Jóh.
— Gamall draumur — Kölski undrast heimsku
mannanna
SVIPALL hefur sent Bæjar-
póstinum eftirfarandi línur:
— „Hvar er Noregur, Jón
minn, er hann hér á landi?“
spurði kerling ein bónda sinn.
,,Hvaða vitleysa kona, hann
er langt norður í sjó“, svar-
aði kariinn. — Það er langt
síðan þetta var, og síðan hef-
mr margt breytzt. Þá var
þetta kannski gott og blessað.
(En hitt þykir mönnum kyn-
legt, að vafi virðist vera á
því enn hjá sumum, hvort
Noregur er hér á landi. Svona
getur maður orðið andlega
"sinnaður allt í einu, þegar það
er vitað að andi Stebba Jó
i svífur ennþá yfir vötnum Al-
þýðuflokksins, og í hugann
læðist draumur löngu dreymd-
ur, sem er þó ennþá að mörg-
um virðist að koma fram,
!- — þótt hann sé nú meira en
t aldar gamall. — „Mér varð þá
reikað á Lögberg; ærnar
prestsins voru þar allar og
bældu sig í lynginu. — Eg
nennti ekki að tala á þessu
sauðaþingi og hálflangaði mig
þó til þess,'ef vera mætti að
ærnar skildu mig. Þá stóð
djöfullinn hinu megin Flosa-
gjár. Hann hóf upp mikið
bjarg og varpaði því í hyldýp-
ið, lagði svo við hlustirnar
að heyra bjargið sökkva.
„Dýpra og dýpra," sagði and-
skotinn. „Það kemur ekki upp
aftur að eilífu“. í brekkunni
fyrir vestan stóð múgur
manns; þeir liöfðu á sér klafa
eins og nautgripir og voru
tjóðraðir við steina; ella
hefðu þeir stolizt á burt og
strokið af Þingvelli. Þá gekk
djöfullinn að þeim, þar sem
þeir teygðu klafana og lauk
upp höfuðskeljum mannanna
en þeir fundu það ekki. Hann
Tónleíkcsr og
listdans
Listakvöldi þessu í Þjóð-
leikhúsinu mánudaginn 20.
september var hagað á mjög
svipaðan hátt og fyrsta kvöld-
inu, 1. sept.: fyrst pianó
leikur Tamöru Gúsjevu, því
næst knéfiðluleikur Rostropo-
vitsj og að iokum danssýning
þeirra Irínu Tichomírnovu og
Gennadí Ledjak, en þar inn á
milli hljóðfæraleikur og söng-
ur íslenzkra listamanna.
Á efnisskrá Gúsjevu voru
að þessu sinni þrjú verk:
„Ballata nr. 1 í g-moll“ eftir
Chopin, „Sónata nr. 3 í a-
moll“ eftir Prokofjev og
„Spænsk rapsódía" eftir Liszt.
Um leik hennar þarf ekki að
fjölyrða frekar en orðið er
eftir fyrri tónleika hennar
hér. Listakonunni bárust
blómvendir, og henni var
klappað verðugt lof í lófa.
Rostropovitsj lék fyrst
„Largetto" eftir Hándel, en
einkum var þó fróðlegt að
heyra hann fara með aðal-
röddina í „Sónötu í e-moll fyr-
ir selló og píanó“ eftir
Bralims, sem gaf honum tæki-
færi til ■ að sýna til fulls
hvorttveggja í senn, tækni
sína og tónlistargáfu. Þegar
shk verk sem þessi sónata
er flptt af annarri eins snilld
og þarna var gert, bæðl áf
hiifu aðaíleikara og" undir-^
leikara, þá verður það að telj-
ast til þeirra tónlistarvið-
burða, sem oss venjulegum
lúustendum gefst ekki nema
sjaldan kostur að njóta.
Að lokum stigu þau Irína
Tichomírnova og Gennadí Le-
djak nokkra dansa. Allt var
j það frábærlega fagurt, en
undursamlegastur alls var þó
dansinn við lagið „Melódía11
eftir Gluck, enda var þar
hvorttveggja jafnyndislegt,
danslistin og tónlistin.
Gísli Magnússon lék 1. þátt
úr „Fantasíu, op. 17, í C-dúr“
eftir Schumann milli 1. og
2. dansþáttar, prýðisvel. Milli
2. og 3. dansþáttar söng Guð-
rún Á. Símonar einkar fallega
„Dein blaues Auge“ eftir
Brahms og aríur úr óperun-
nm „La Bohéme“ eftir Puccini
og „Rakaranum í Sevilla" eft-
ir Rossini.
B. F.
tók þá hnefafylli úr hverju
höfði og hugði vandlega að.
„Eintómar kvarnir,“ sagði
andskotinn „og ekki nema
tvær í þorskkindinni.“ Mér
varð svo hverft við, þegar
ég sá hinn forna óvin furða
sig allan á ofurmegni heimsk-
unnar, að ég sneri mér und-
an .......“ — Þetta var nú
draumurinn og mörgum finnst
það kannski undarlegt að nú-
tímamanni skuli detta hann í
hug, þegar 113 ár eru, síðan
að hann varð til. Eg geri ráð
fyrir því að flestir viti hver
það var, sem dreymdi
þennan draum ef draum
á að kalla. Það var Jón-
as Hallgrímsson, skáld. —
Við skulum vona að draumur
þessi sé nú þegar genginn
upp að hnjám eins og draug-
arnir forðum, þótt veðurspá-
in sé ekki sem bezt í dag —
hér á landi, svo ekki sé nú
einu sinni Noregur nefndur.
Svipall.“
Hef j wm sóknarloíu um helgina
Undirskriftasöfnun um
kröfuna um uppsögn her-
námssamningsins er nú í
fullum gangi um land allt,
Áróður hernámsblaðanna
gegn þessari nýju sókn i
frelsisbaráttu þjóðarinnar
sýnir glöggt að geigur hefur
gripið hernámsforkólfana,
falsanir þeirra á staðreynd-
um, blekkingar þeirra um
augljós sannindi, yfirbreiðsla
þeirra yfir óhæfuverk sín og
hlálegir vitnisburðir þeirra
um „vernd“ af „illri nauð-
syn“, er nú öllu áhrifa-
minni en fyrr, sökum þess,
að allir landsmenn, sem
nenna að hugsa sem íslend-
ingar, sjá, að verjendur
hersins standa strípaðir og
aumkunarverðir fyrir þjón-
ustu sína í þágu erlends
valds og hernaðar. Áróður
þeirra hefur hleypt mörgum
kapp í kinn, svo að þeir
verða fleiri og fleiii sem
biðja um lista til undir-
skrifta, fleiri og fleiri nýir
liðsmenn gefa sig fram dag-
lega.
Okkur berast ágætar
fregnir utan af landi. Vega-
vinnuverkstjóri uppi á fjöll-
um bað um að sér yrði
sendir söfnunarlistar, for-
stjóri hraðfrystihúss gerðist
umboðsmaður okkár, 1 en sá
forstjóri ér Sjálfstæðismað-
ur, Suðurnésjamenn tala -um
að slá hring um herinn á
Keflavíkurflugvelli og mót-
mæla kröftugléga’. Bréf hafa
borizt úr sveitum landsins
frá nýjum liðsmönnum, er
gefa sig fram. Auk samein-
aðra. aðila úr öllum vinstri
flokkunum vinna nú fjöl-
margir Framsóknarmenn og
Sjálfstæðismenn að mót-
mælúnum, þeir hlæja að
brölti hernámsblaðanna,
æska landsins hefur þegar
lagzt vel á sveifina og lista-
mannakynslóðin má heita
nær því óskipt með mál-
staðnum..
En áríðandi er að ymna
ötullega, nota hverja stund
og hvert tækifæri sem gefst
til þess að safna undirskrift-
um. Um helgina þarf að
gera öflugt átak, efla sókn-
ina sem mest og sem víð-
ast og leita að nýjum liðs-
mönnum og samlierjum.
Aldan gegn hernáminu þyng-
ist og rís hærra og hærra.
Hún þarf að verða svo öfl-
ug og þung að hún skoli
herliðinu og öllu þess hafur-
taski af íslenzkri grund.
Það er metnaðarmál sannra
fslendinga að leggja lið sitt
fram í baráttunni, það gildir
líf og framtíð íslenzku þjóð-
arinnar.
Skrifstofa Andspyrnuhreyf-
ingarinnar er í Þingholtsstr.
27 II. hæð. Opin virka daga
kl. 5 til 9 síðdegis og kl. 3
til 4 s.d. á súnnudögúm. Þar
eru veiftar ýmsar upplýsing-
ar óg söfnunargögn afhent.
Hefjum sóknarlotu um
helgina.
G. M. M.
Minnist á morgun Menningar
og Minningarsfóðs kvenna
Á niorgun er merkjasölu-
dagur Menningar- og Minn-
ingarsjóðs kvenna og ritar
frú Ragnheiður Möller af því
tilefni eftirfarandi hvatning-
arorð um sjóðinn:
Að þessum sjóöi standa
Kvenréttindafélag íslands og
sambandsfélög þess víðsvegar
um landið, — og sjóðurinn
veitir árlega styrki og hefur
frá stofnun sinni 1946 verið
sú hjálparhella, sem stundum
hefur riðið baggamuninn í bar-
áttu ungra nómskvenna fyrir
verklegri og andlegri mennt-
un, og í baráttu þeirra í stöðu-
vali í lifinu. Ung nómskona
sagði mér í fyrra að það hefði
munað þær stöllurnar miklu,
að vita að þær gátu fengið á-
framhaldandi hjálp úr sjóðn-
um, svo framarlega sem þær
stunduðu námið af alvöru, og
varð óneitanlega til þess, að
þær hugsuðu með minni kvíða
til þess, hvernig takast mætti
að kljúfa fjárhagslegan kostn-
að námsins, því báðar voru
þær við viðamikið nám erlend-
is, eðlilega höfðu þær mennta-
málaráðsstyrki, en ekki nægði
það fyrir öllum námskostnaði,
og báðár efnalausar.
Sigurður Nordal sendiherra
sagði eitt sinn við mig, að við
værum komnar inn á sömu
hálu braut og Menntamálaráð
að dreifa styrkjunum um of, í
staðinn fyrir að veita full-
nægjandi styrki svo hægt væri
með vissu að komast fram úr
náminu. Þetta er sannarlega
sjónarmið sem gaman væri að
geta tekið til greina, en hingað
til hafa styrkir ur sjóðnum ver-
ið viðbótarstyrkir, og aldrei
verið veittur hærri árlegur
styrkur en 3000,00, en aíls hef-
ur tveim námsstúlkum verið
veittar 7250,00 kr. til fram-
haldsnáms erlendis — allt í
allt.
Það er eins og hugsun manna
snúist nú æ meira um þá
sjálfa — og skal það ekki
lastað, en við verðum að hafa
eitthvað aflögu til félagshyggj-
unnar, annars virðist tilveran
vera heldur fátækleg í verki,
er bezt að hylla hugsjónir.
Þau framfaramál eru ótalin
sem félagssamtök kvenna og
konur af fórnfýsi hafa borið
fram ár eftir ár, eitt af þeim
er Menningar- og minningar-
sjóður kvenna og við megum
ekki við því að snúa baki við
því jákvæða og mikilsverða
starfi, sem hann vinnur fyrir
ungu stúlkurnar okkar. Gef-
ið ykkur fram á mánudaginn
til að aðstoða við merkjasöl-
una og beriö merki sjóðsins.
1i9 9 n r leiðin