Þjóðviljinn - 04.11.1954, Blaðsíða 6

Þjóðviljinn - 04.11.1954, Blaðsíða 6
(jp) — ÞJÖÐVILJINN — Fimmtudagur 4, nóvember 1954 —------ þJÓÐVIUINN Otgefandi: Sameiningarflokkur aúréðu — Sósíalistaflokkurinn. Ritstjórar: Magnús Kjartansson. öigurður Guðmundsson (áb.) Fréttastjóri: Jón Bjarnason. Blaðamenn: Ásmundur öigurjónsson. Biarni Benediktsson, Guð- mundur Vigfússon, Ivar H. jonsson. Magnús Torfi Ólafsson. Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraiússon. Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími 7500 (3 línur). Askriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrennl; kr. 17 annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið. | Prentsmiðja Þjóðviijans h.f.____________________ ^ Aðalatriðin áttu að liggja í þagnar- I gifdi sem áður S.l. þriðjudag birti utanríkisráðherra Alþingi loks „skýrslu um varnarmálin". í því sambandi upplýsti hann ýms atriði, sem liingað til hafa verið látin liggja í þagnargildi og sýnilega áttu einnig að gera það enn, en þingmönnum tókst þó að toga út úr. ráðherranum í umræðum þeim er fram fóru um skýrsl- una. Hafi einhver hingað til efast um lítilþægni íslenzku ríkis- stjórnarinnar við herstjórn Bandaríkjanna hér þá þarf hann þess ekki lengur. 1 skýrslunni gat ráðherra þess að mörgum hefði þótt samn- ingarnir dragast á langinn, en hann og þeir sem með honum voru hafi heldur kosið seinaganginn, en slá af sínum lágmarks- kröfum. En hvernig þær lágmarkskröfur hafa verið má nokkuð sjá á eftirfarandi svörum sem ráðherra gaf í umræðum síðar við spurningum þingmanna. Þau voru m.a. þessi: '1. Að lenging hinna miklu flugbrauta Keflavíkurflugallar yrðu aðalverkefnið næsta ár. 1 2. Að íslendingum verði ekki falin gæzla radarstöðvanna, sem verið er að byggja þar sem störf þau kref jast langs og mik- < ils tækni- og hernaðarnáms til þess að vera vel af hendi leyst 3. Að ekki verði birtar þær reglur sem samið var um um ferð- ir hermanna um landið, þar sem þær séu hernaðarleyndar- mál. Nú er það viðurkennt af öllum helztu forustumönnum stór- 'velda heimsins, að aldrei hafi horfur verið jafnfriðvænlegar sem nú. Þá er það einnig vitað að Keflavíkurflugvöllur er með allra Stærstu og mestu hemaðarflugvöllum veraldar. Samt á nú stækkun hans að verða aðalverkefni herstjórnarinnar hér næsta ár a.m.k. Af því er ómögulegt að draga aðra ályktun en þá, sem Sósíalistaflokkurinn hefur sífellt bent á, að herstöðvarnar hér eru ætlaðar til árása á meginland Evrópu, þegar Bandaríkjunum þykir henta. Og þá jafnframt það, að allt fjas um það að her- liðið sé hér í varnarskyni eru blekkingar einar. Þá er ekki síður athyglisverð hin játningin að til þess að stjórna radarstöðvunum þurfi svo mikið og langt tækni- og Þernaðarnám að ekki sé hægt að fela íslendingum það starf. Fram að þessum tíma hefur því verið haldið fram við öll liugsanleg tækifæri af íslenzku hernámsflokkunum, að hér væri aðeins um að ræða sérstakar vísindalegar athuganir sem ís- lendingum yrðu faldar á hendur, og alltaf neitað að hér væri um neins konar herstöðvar að ræða. Nú skeður það allt í einu að utanríkisráðherra neyðist til að viðurkenna það frammi fyr- ir þingheimi öllum að Islendingum verði aldrei trúað fyrir gæzlu þeirra vegna þess að til þess þurfi langt og mikið hern- aðarnám. Er hægt að fá betri sannanir fyrir því sem andstæðingar her- námsins hafa haldið fram, að hér sé um raunverulegar her- etöðvar að ræða, sem eigi að verða liður í því sama árásar- kerfi sem Keflavíkurflugvöllur er uppistaðan í. En jafnframt sýnir þetta hve firnalangt stjórnarvöld okkar hafa gengið und- an farin ár í því að blekkja þjóðina í þágu hins bandaríska her- námsliðs. Því það er fyrst í umræðum um skýrslu, er ráðherr- anria gefur Alþingi um gang þessara mála að þingmenn flækja hann svo að hann verður að játa þessi atriði. Tilgangurinn var að þegja yfir þeim sem fyrr. Þá er ekki annað en brosleg sú ástæða, að ekki megi birta reglur þær, sem hernámsliðinu eru settar um ferðir utan samn- ingssvæðanna. Slíkar reglur eru sem sé hernaðarleyndarmál. Er máske talin hætta á, að Rússar kynnu að nota tækifæri til áð gera árás á Keflavíkurflugvöll, ef opinbert væri að á ein- hverjum tíma væru fleiri hermenn á brott þaðan samkvæmt leyfi en venjulega? Ef svo er væri heppilegast að leyfa engar ferðir herliðsins út úr herstöðvunum, og birta þá ákvörðun op- inberlega. Slíkt yrði áreiðanlega bezt þegið af íslendingum. En meðan þær eru ekki birtar trúir hver einasti Islendingur J)ví að þær séu engar til, því sögu um slíkt sem hernaðarleynd- armál gerir hver einasti maður grín að, nema e.t.v. utanríkis- jráðherra. Glundroðl í Bandarxkjunum af- leiðing kosningaúrslitanna Ósigur republikana mikill álifshnekkir fyrir Eisenhower forsefa egar þetta er ritað, eru úr- slit kosninganna í Banda- ríkjunum ekki að fullu kunn, en höfuðdrættir þeirra eru þó orðnir svo greinilegir að hægt er að draga ýmsar ályktanir um afleiðingarnar af áfellis- dómi kjósenda yfir tveggja ára stjórn republikana undir forustu Eisenhowers. Engum blöðum er um það að fletta að um áfellisdóm yfir stjórn og þingmeirihluta republikana er að ræða. í fulltrúadeildinni hafa demokratar, stjórnarand- stöðuflokkurinn, fengið um 30 sæta meirihluta, en kosning- in til þeirrar deildar gefur rétta mynd af þjóðarviljanum. Fulltrúadeildarmenn eru kjörnir í jafnstórum kjördæm- um um allt landið. Um öld- ungadeildina gegnir öðru máli. Þar er ekki kosið nema um þriðjung sæta í einu og að auki þau sem losna við fráfall þingmanna. Öldunga- deildarmenn eru jafnmargir úr öllum fylkjunum, tveir úr hverju hvort sem fylkisbúar eru á annan tug milljóna eða einungis nokkur hundruð þús- unda. Flokkaskipting í öld- ungadeildinni er því meira til- viljunum háð en í fulltrúa- deildinni. JT’isenhower forseti er sá aðili sem verst fer út úr kosn- ingunum. í fyrstu ætlaði hann að leiða kosningaátökin sem mest hjá sér, en þegar stjórnendur kosningabaráttu Strom Thurmond. republikana urðu þess varir að þeir áttu í vök að verjast fyrir sókn demokrata, hétu þeir á forsetann að skakka leikinn. Persónufylgi Eisenhowers, sem færði honum sigur í forseta- kosningunum í hitteðfyrra, er enn mikið, enda hefur hann gætt þess vandlega að taka ekki opinberlega skýra og ó- tvíræða afstöðu í nokkru máli, sem skoðanir eru verulega skiptar um í Bandaríkjunum. Forsetinn lét til leiðast að varpa sér út í kosningabarátt- una til bjargar flokki sínum. Hann fór um mörg fylki og flutti ræður til stuðnings fram- bjóðendum republikana og gekk jafnvel svo lárigt að leyfa að ráðuneytisfundi væri sjónvarp- að viku fyrir kjördag, ef það mætti verða flokknum að gagni. Fréttaritarar evrópskra blaða í Bandaríkjunum hæðast óspart að þessum sjónvarpsfundi, þar sem ráðherrarnir sátu með vand ræðaleg spariandlit frammi fyr- ir sjónvarpsmyndavélunum og þuldu utanaðlærðar romsur hver um annars afrek. •• ....... ...11 " --- E r 1 e u d tíðindi ir . ' . ~ . ■ , - 17" jósendur hafa látið sér fátt um þessa skrautsýningu finnast. Öllum sem fylgzt hafa með kosningabaráttunni ber saman um að stefna ríkis- stjórnarinnar í innanlandsmál- um hafi ráðið mestu um afstöðu kjósenda. Milljónararnir, sem skipa ráðuneyti Eisenhowers, hafa dyggilega gætt hagsmuna auðfélaga og stórgróðamanna, en látið sér hægt um ráðstafan- ir til að leysa vanda bænda og verkafólks. Afurðaverð til bandarískra bænda hefur farið sílækkandi undanfarin ár en vísitala framfærslukostnaðar hefur engu að síður hækkað. Milliliðirnií^hafa sem sagt feng- ið að plokka bæði framleiðend- ur og neytendur. Atvinnuleysi hefur tvöfaldazt frá því repu- blikanar komu til valda. Við þetta bætist að framlög ríkis- sjóðs til verklegra framkvæmda hafa verið skorin niður til þess að gera mögulega skattalækkun, sem færði auðfélögum stórauk- inn gróða en létti nær ekkert skattabyrðina á launafólki. Sparnaðurinn á ríkisfé hefur einkum komið fram í því að stórlega hefur verið dregið úr rafvirkjunum á vegum hins opinbera, vörnum við upp- blæstri og flóðum og áveitu- framkvæmdum. Þetta eru fram- kvæmdir sem gefa ekki áreif- anlegan arð í svipinn, en víða um Bandaríkin er fólki ljóst að á þeim veltur hvort byggð- arlög þess eyðast með tíman- um fyrir skammsýna rányrkju eða verða byggileg til frambúð- ar. T ítill vandi var fyrir demo- krata að finna í þessu og fleiru árásarefni á stjórn republikana. Svar helztu áróð- ursmanna ríkisstjórnarinnar með Nixon varaforseta í broddi fylkingar var að ráðast á demo- krata fyrir að þeir hefðu ekki verið nógu skeleggir í skoðana- ofsóknum gegn kommúnistum og öðrum róttækum mönnum á stjórnarárum sínum og núa þeim um nasir fjárdrætti og mútuþægni, sem sannazt hef- ur á ýmsa embaettismenn stjórnar Trumans. Kosningaúr- slitin sýna að dregið hefur úr áhrifamætti kommúnistagrýl- unnar í Bandaríkjunum en hún er þó hvergi nærri aldauða. Nú þegar Eisenhower hefur leitt republikana fram til ósigurs,. má búast við að McCarthy og hans nótar færist í aukana og haldi því fram að nær' hefði verið að fara að þeirra ráðum og gera „baráttuna gegn komm- únismanum“ að aðalmáli kosn- inganna. Glundroði í stjórnarfart Bandaríkjanna hlýtur að> sigla í kjölfar þessara kosn- ingaúrslita. Demókratarnir, sem. fengið hafa meirihiuta í full— trúadejldinni, væru englar ent ekki menn ef þeir gætu stillt. sig urn að nota aðstöðu sína tií að bregða að minnsta kosti ein- stöku sinnum fæti fyrir forset— ann, sem þeir mega búast við^ að þurfa að berjast gegn í næstu forsetakosningum. Ekki bætir það úr skák, ef republik- anar halda naumum meirihluta í öldungadeildinni. Þá verður Dwight Eisenhower. hráskinnsleikurinn milli deild- anna jafnvel enn tillitslausari. en verða myndi ef andstöðu- flokkur forsetans réði báðum þingdeildum. Það ér enn í minnum haft i Bandaríkjunum,, hversu það torveldaði öll við- brögð við kreppunni miklu fyrstu tvö árin sem hún þjak- aði þjóðina, að demókratar höfðu meirihluta í fulltrúadeild- inni eftir kosningarnar 1930. Hoover forseti var republikani og sá flokkur réði öldungadeild- inni. Ahugnanlegasta fyrirbærið í " þessum nýafstöðnu kosn- ingum í Bandaríkjunum er að þær hafa sýnt greinilegar en nokkru sinni áður hin síðari ár, hve kynþáttafordómarnir og kynþáttakúgunin stendur djúp- um rótum í suðurfylkjunum. í fyrsta skipti í sögu Bandaríkj- anna hefur frambjóðandi náð kosningu til öldungadeildarinn- ar án þess að nafn hans væri prentað á kjörseðilinn. Er það uppreisnarsinnaður demókrati, Strom Thurmond, fyrrverandi fylkisstjóri í South Carolina. Stuðningsmenn hans urðu að rita nafn hans fullum stöfum á atkvæðaseðlana en engu að síð- ur náði hann kosningu með miklum meirihiuta yfir hinn opinbera frambjóðanda demó- krata, Edgar Brown. Sigur Thurmonds stafar af því að Brown er ekki talinn nógu Framh. á 8. síðu..

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.