Þjóðviljinn - 17.11.1954, Blaðsíða 1
VILIINN
Miðvikudagur 17. nóvember 1954 — 19. árg. — 262. töiublað
7. síð&: [
Aðvörun til foreldra *.
5. síða: ,
Finnskur stjórnmála-
maður geggast.
Alþýðisblaðið hamast enn gegn
samþykktum verklýðsfélaga
Ekki eiff einasfa verklýSsfélag á landinu
hefur mœlf meS samvinnu v/ð íhaldiB
Alþýðublaðið birtir í gær forustugrein um Alþýðusam-
baiidsþingið <bg hamast þar enn á þeirri kenningu að
ekkert samstarf megi hafa við það verkafólk sem fylgir
Sósíalistaflokknum að málum. Blaðið minnist hins veg-
ar ekki á hinn kostinn: að forusta Alþýðusambandsins
verði kosin í samvinnu við íhaldið og öll störf hennar
verði háð samþykki atvinnurekenda og ríkisstjórnarinn-.
ar. En aðeins þessar tvær leiðir eru til.
Hin ofstækisfullu skrif Al-
þýðublaðsins eru í fyllstu and-
stöðu við yfirlýsingar verklýðs-
félaganna sjálfra. Eins og rakið
hefur verið hér í blaðinu birtu
fjölmörg verklýðsfélög ályktanir
í kosningunum til Alþýðusam-
bandsþings og þær voru allar á
eina leið: áskoranir til íslenzkr-
ar alþýðu um að koma á og
tryggja samstarf vinstri aflanna
iil nýrrar sóknar verklýðshreyf-
ingarínnar. Míklu fleiri félög
sýndu svo þennan vilja sinn í
verki með sameiginlegum fram-
boðum Alþýðuflokksmanna og
sósíalista — þar á meðal öll
verklýðsfélögin á Norðurlandi
og Vestfjörðum. Hins vegar verð-
ur ekki fundið eitt einasta verk-
lýðsfélag seaí hvatti til samvinnu
við íhaldið og atvínnurekendur,
eða vildi gera heildarsamtökin
háð þeim. Samt er það sú stefna
sérii nú er klifað á hástöfúm
í Alþýðublaðinu, bein eða óbein
samvinna við íhaldsfulltrúana
Þióðviljinn
Við i happdrætti Þjóðviljans erum
þegar búnir að sjá heimilinu fyrir
margskonar véium, en þó er ýmis-
legt eftir, því að fu’.lkomið skal
heimilið vera.
Til dæmis er alveg nauðsyn'egt að
eiga hraðsuðuketi! til þess að sem
minnstur timi fari í eldamennsk-
una. Og við bjóðum ekki aðeins
einn heldur þrjá í okkar happ-
drætti og hver um sig er 350
króna virði.
iSvo er ekki hægt að komast hjá
þvi að eiga brauðrist, því margir
eru þeir sem vita fátt betra en
glóðvolga.r hæfilega brúnaðar
hveitibrauðssneiðar.
Þjóðviijahappdrættið ætlar að
■bii'gja fjögur ís’enzk heimili upp
með brauðristum og þær eiga al'-
ar að vera fyrsta f’okks, amk.
kostar hver þeirra 200 krónur.
En nú eru aðeins 18 dagar þar til
dregið verður, því að engin fram-
lenging ha.ppdrættisíns kemur til
greina. Það verður dregið 4. des-
ember.
Þess vegna biðjum við vinsamieg-
ast. alla þá sem hafa happdrættis-
miða til sölu að setja sem mestan
kraft í söluna og gera strax skil.
ÞjóSviljahappdrættið í hvers manns
hönd!
þannig að þeir ráði úrslitum í
störfum þingsins.
• Hugsa um það eitt
að sundra
Alþýðublaðið rökstyður of-
stæki sitt með því að rifja upp
ýmis fyrri ágreiningsmál Al-
þýðuflokksmanna og sósíalista í
verklýðsmálum. Það er auðvelt
HeimskautsOugið
gekk að óskum
SAS-flugvélin Helge Viking var
væntanleg til Lðs Angeles kl.
21.12 eftir islenzkum tíma i gær-
kvöld. Flugvélin lagði af stað
frá Kaupmannahöfn í fyrrakvöld
og kom kl. 13.11 til Winnipeg í
Kanada, 25 mínútum á undan
áætlun. Rúmum átta tímum áður
hafði hún lagt af stað frá Syðri
Straumfirði, fj'rri viðkomustaðn-
um á heimskautsleiðinni.
Flugvélin Leif Viking lagði af
stað frá Los Angeles i fyrra-
morgun og mættust flugvélarnar
skammt fyrir norðan fsland í
fyrrinótt. Leif Viking kom til
Kaupmannahafnar í gærmorgun
og hafði ferðin gengið að óskum.
verk, og Þjóðviljinn gæti að
sjálfsögðu birt sína lista um þau
mál. En það verk er ekki unnið
verklýðshreyfingunni í hag. Það
er ekki mikilvægast verkefni nú
að deila um það sem liðið er —
þar getur sagan fellt dóminn á
sinum tíma — heldur hitt að
snúast við þeim verkefnum sem
framundan eru, að efla og
styrkja verklýðshreyfinguna og
búa hana til sóknar fyrir bætt-
um kjörum og völdum alþýðu-
samtakanna. Þeir menn sem
klifa á fornum ágreiningsmálum
hafa þá hugsjón eina að sundra
— og sú sundrung er aðeins í
þágu andstæðinganna.
• Minnisstæð
gleymska
Alþýðublaðið kvartar undan
því að Þjóðviljinn skrifi mikið
um verklýðsmál. Sú kvörtun er
skiljanleg hjá blaði sem er kom-
ið svo langt frá uppruna sínum
að það gleymdi stofndegi Báru-
félaganna, fyrsta upphafi verk-
lýðshreyfingar á íslandi. En að-
standendur Alþýðublaðsins mega
vita það að öll alþýða á íslandi
hugsar nú og talar mikið um
verklýðsmál. Störf Alþýðusam-
bandsþings verða mjög afdrifarík
fyrir lífskjör hvers einasta verka-
manns í landinu, fyrir framtíð
samtakanna og heill þeirra. Yfir-
gnæfandi meirihluti íslenzks
verkafólks beinir þeirri áskorun
til fulltrúanna á þinginu að þeir
gæti sem bezt þeirrar einingar
sem skapazt hefur í kosningun-
um, tryggi samvinnu vinstri afl-
anna og sterka, samhenta forustu.
Með þeim á að vinna!
Sívaxandi ólga í
nýlendum Frakka
Boðað til allsheijarveikfalls í Maiokkó.
barizt í Túnis og Alsíi
Ólgan í nýlendum Frakka í Noröur-Afríku, Alsír, Túnis
og Marokkó, fer dagvaxandi.
Sigurjón Jónsson.
Friðleifur Friðriksson.
Það eru þessir menn og félagar þeirra sem Alþýðublaðið
télur að eigi að ráða úrslitum í íslenzku alþýðusamtök-
unum, með þeim eigi Alþýðuflokksmenn að vinna. Sigur•
jón Jónsson er sem kunnugt er ekki aðeins stjórnarmeð-
limur Alþýðusambandsins og starfsmaður þess, heldur
í stjórn Varðarfélagsins við hlið ýmissa hélztu atvinnu-
rekenda bœjarins. Friðleifur Friðriksson er ékki aðeins
formaður Þróttar, heldur einn af forustumónnum Óðins,
sem aðsetur hefur í Holsteini, og framkoma hans í vinnu-
deilum er landsfrœg. Það eru slíkir menn sem eiga að ráða
úrslitum um Alþýðusamband íslands, að dómi Alþýðu-
blaðsins, á sálufélögum þeirra á stjórnarkjör að velta
og síðan öll störf sambandsins. — Hversu margir skyldu
þeir Alþýðuflokksmenn verða sem lýsa fylgi við þessa
skoöun?
in munu hafna
ði sovétsf jórnarinnar
En láðsteínan um öryggisbandalag verð-
ur að Hkindum haldin engu að síður
Þaö þykir nú víst, aö stjórnir Bretlands, Frakklands
og Bandaríkjanna muni hafna boöi sovétstjórnarinnar
um ráðstefnu um öryggisbandalag Evrópu, og að stjórnir
annarra ríkja, sem eru í bandalagi viö þær, muni gera
slíkt hiö sama.
Um síðustu mánaðamót hóf-
ust bardagar milli skæruliða
þjóðfrelsishreyfingarinnar í Al-
sír og Frakka og er ekkert
útlit fyrir að þeim ljúki á næst-
unni, en síðustu daga hefur at-
hyglin beinzt æ meir að Túnis,
þar sem stórir hópar vopnaðra
manna hafa hvað eftir annað
ráðizt á stöðvar franska ný-
lenduhersins .
í gær kom til bardaga í Tún-
is milli frelsisliða og sveitar
úr franska hernum og segjast
Frakkar hafa fellt 40 menn, en
geta ekki um eigið manntjón.
I Alsír heldur franska her-
liðið áfram að leita að stöðvum
skæruliða í Auresfjöllum, en
verður lítið ágengt.
Framhald á 12. síðu.
■?>
Fulltrúar stjórna Bretlands,
Frakklands og Bandaríkjanna
komu saman í gær í skrifstofu
brezka utanríkisráðuneytisins
til að gera uppkast að svarinu
við orðsendingu sovétstjórnar-
innar. Um leið verður svarað
tilboði sovétstjórnarinnar frá
því í október sl. um utanríkis-
ráðherrafund fjórveldanna um
þýzka vandamálið. Talið er víst
að báðum þessum boðum muni
verða svarað neitandi.
Áður en svarið verður sent,
verður það lagt fyrir Atlanz-
bandalagsráðið i París senni-
lega strax í þessari viku, og
verður þar að líkindum sam-
----------------, - . - ®
Kvöldskóll alþýðu
Innritun í skólann heldur áfram í dag
klukkan 8.30 til 9.30 í Þingholtsstræti 27,
annarri hæ?6, gengiS inn frá Skálholtsstíg.
<$>-
komulag um að öll aðildarrik-
in fari að dæmi Bretlands,
Frakklands og Band'aríkjanná
og hafni boðinu.
Það þykir líklegt, að sovét-
stjórnin muni engu að síður
halda ráðstefnuna með þeim
ríkjum sem svara boði hennar
játandi. Þar er um að ræða 6
alþýðuríki Evrópu, og að lík-
indum Finnland og jafnvel
fleiri af hlutlausum ríkjum álf—
unnar.
Gagnráðstafanir
óhjáki'æmilegar
Pravda, málgagn Kommún-
istaflokks Sovét.rikjanna, sagði
í gær, að ef Vesturveldin höfn-
uðu boðinu um stofnun örygg-
isbandalags allra Evrópuríkja
og héldu áfram viðleitni sinni
að endurhervæða Vpstur-Þýzka-
land, sé öðrum ríkjum Evrópu
ekki fær önnur leið en að und-
irbúa ráðstafanir til að tryggja
varnir sínar og öryggi. í sama
streng tekur málgagn sovét-
stjórnarinnar, Isvcstía.