Þjóðviljinn - 27.03.1955, Page 11

Þjóðviljinn - 27.03.1955, Page 11
Sunnudagur 27. marz 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (11 Erich Maria REMARQUE: 90. dagur Gráber endurtók uppspuna sinn. Hann sá að Elísabet var komin framhjá hálfri röðinni. „Hér hefur ekkert fundizt," sagöi yfirmaðurinn. „Þetta er ekki annaö en yfirskin,“ sagöi S.S.-maðurinn. „Eruö þér með skilríki yöar?“ Gráber horfði þegjandi á hann stundarkorn. Hann sárlangaöi til aö berja hann. S.S.-maðurinn var ekki meira en tvítugur. Steinbrenner, hugsaði hann. Heini. Sama manngerö. „Ég hef ekki einungis skilríki, heldur góö skilríki," sagöi hann loks. „Auk þess er Hildebrandt S.S.-foringi náinn vinur minn, ef þér hafiö einhvern á- huga á því.“ ' ‘- '-r • S.S.-maöurinn hló hæðnjisléga.; auövitað. Og For- inginn sjáífsagt* líka.“ [ ™ ö{ „Ekki foringinn.“ Elísabét vai* nséstum komin framhjá röðinni. Gráber dró giftingárvottórðíö upp úr vasa sín- um. „Komiö meö mér undir götuljósið þarna. Getiö þér lesiö þetta? Nöfn svaramanna minna. Og dagsetning- una? í dag eins og þér sjáið. Nokkrar fleiri spurningar?“ S.S.-maöurinn staröi á skjaliö. Yfirmaöurinn leit yfir öxl háns. „Þetta er rithönd Hildebrandts", sagöi hann. „Ég þekki hana. Samt sem áöur er ekki leyfilegt aö ganga hérna. ÞaÖ er bannaö. Við getum ekkert gert við því. Mér þykir þetta leitt meö brjóstnálina.“ Elísabet var komin framhjá. „Mér líka,“ svaraði Grá- ber. „Auövitaö höldum við ekki áfram aö leita ef það er bannaö. Reglur eru reglur.“ Hann gekk hratt af staö í áttina til Elísabetar. En yf- irmaðurinn vék ekki frá hliö hans. „Ef til vill finnum viö, nálina. Hvert eigum viö þá aö senda hana?“ „Til Hildebrandts. Það ér einfaldast.“ k „Ágætt,“ sagði yfirmaöurinn meö virðingu í rómn- um. „Funduö þér nokkuö?“ spuröi hann Elísabetu. Hún stárði á hann eins og hún váeri að vakna af svefni. „Ég var aö segja þessum foringja frá nálinni sem viö týndum í gær,“ flýtti Gráber sér aö segja. „Ef hún finnst ætlar hann aö senda Hildebrandt hana.“ „Þökk fyrir,“ svaraði Elísabet undrandi. Yfirmaöurinn horföi framan í hana og kinkaði kolli. „Þér getiö reitt yður á það. ViÖ S.S.-menn stöndum við heit okkar.“ Slísabet leit í áttina til fanganna. Yfirmaöurinn tók. eftir augnaráöi hennar. „Ef einhver af þessum kvik- indum hefur fundiö hana, komumst viö áreiöanlega aö því. Viö skulum leita á þeim svo aö um munar.“ Þaö fór hrollur um Elísabetu. „Ég er ekki viss um að ég hafi týnt henni hér. ÞaÖ heföi alveg eins getað veriö lengra inni í skóginum. Ég býst fremur við því.“ Yfirmaöurinn brosti. Hún roönaöi. „Sennilega var þaö inni í skóginum,“ endurtók hún. Bros yfirmannsins varð enn breiöara. „Auövitað ná yfirráö okkar ekki þangað.“ Gráber stóð rétt við tæröa hauskúpu eins fangans. Hann stakk hendinni í vasann, tók upp sígarettupakka og um leið og hann sneri sér viö lét hann pakkann detta til jaröar rétt viö fangann. „Kærar þakkir,“ sagöi hann við yfirmanninn. „Viö leitum í skóginum á morg- un. Trúlega hefur hún týnzt þar.“ „Ekkert aö þakka. Hæl Hitler! Og beztu hamingju- óskir meö giftinguna.“ „Þökk fyrir.“ ( Að elsha ... ... og deyja Þau gengu þegjandi hliö við hliö þar til fangarnir voru horfriir sjónum. Eins og flokkur fugla liöu rósrauö og hvít ský um því nær heiöan himin. „Ég heföi ekki átt að gera þetta,“ sagöi Elísabet. „Ég veit þaö.“ „Þaö skiptir engu máli. Þannig er fólk. Þaö er ekki fyrr sloppiö úr einni hættunni en þaö stofnar sér í aöra.“ Hún kinkaöi kolli. „Þú bjargaöir okkur meö brjóst- nálinni. Og Hildebrandt. Þú ert afbragðs lygari.“ „Já,“ sagöi Gráber. v,Það er eitt af því sem þjóö okkar hefur lært til fullnustu á síðast liðnum tíu árum. Og nú skulum viö fara heim. Ég hef skýlausan', óvéfengjanlegan rétt til þéss aö flytja inh í íbúö þína. Ég er búinn aö missa samastaö minn í herskálunum; í dag flutti ég frá Bind ing; nú langar mig til aö fara heim. Mig langar til að liggja 'í makindum í rúminu þegar þú æði'r af stáð í vinnuna eldsnemma í fyrramálið til aö vinna fyrir heim- ilinu.“ „Ég þarf ekki að fara í verksmiðjuna á morgun. -’ fékk tveggja daga frí.“ ' ,.Og þú hefur ekki minnzt á þetta fyrr?“ ',,É| ætláöi’ékki aö ség‘ja þér þaö fyrr en í fyrramáliö.“ Giábér hristi höfuöiö". „Engin launungarmál! Við höf- um engan tíma fyrir þau. Okkur veitir ekki áf hverri mínútu til að fagna. Og viö skulum byrja strax. Eigum viö nóg til morgunveröar? Eða á ég aö fara í leiöangur til Alfons?“ „Viö eigum nóg.“ „Gott. Viö skulum boröa háværan morgunverð í fyrra- málið. ViÖ óma Hohenfriedberger marsins ef þú vilt. Og þegar frú Lieser kemur inn, gagntekin heilagri vandlæt- ingu, skulum viö reka giftingarvottoröiö upp aö slef- beranéfinu á henni. Þaö veröur gaman aö sjá upplitið á henni þegar hún sér S.S.-svaramanninn okkar!“ Elísabet brosti. „Það er ekki víst hún geri neitt veöur út af því. í fyrradag, þegar hún fékk mér sykurpundiö sem þú færöir mér, sagði hún allt í einú að þú værir efnilegur, ungur maöur. Hamingjan má vita hvað orsakaö hefur þessa skyndilegu breytingu! Veizt þú þaö?“ „Hef ekki hugmynd um þaö. Sennilega spilling. Þaö. er hitt atriðið sem þjóö okkar hefur lært til fullnustu undanfarin tíu ár.“ Loftárásin var gerö um hádegi. VeÖrið var milt og þungbúiö, loftiö rakt og grózkumikið. Það var lágskýjaö og eldglamparnir frá spfengingunum endurköstuöust upp í skýin, eins og jörðin varpaöi þeim til baka gegn ósýnilegum fjandmanni, reyndi að hitta hann meö hans eigin vopnum og draga hann niöur í eldhaf og eyöilegg- ingu. Þaö var hádegi, þegar umferð var mest á götunum. Gráber var vísaö inn í næsta loftvarnaskýli. Hann bjóst viö aö þetta yröi ekki annað en hættumerki, en þegar hann fann fyrstu sprengingarnar fór hann aö troöa sér gegnum mannfjöldann áleiöis til dyra. Um leiö og dyrnar opnuöust til aö taka á móti nýju fólki, hljóp hann út. „Inn aftur,“ hx-ópaöi vöi'öurinn fyrir utan. „Enginn má fara út á göturnar! Aðeins loftvarnaverðir.“ Loftleiðir Frámhald af 1. síðu. vikudag voru taldar allar horfr ur á því að slíkir samningar yrðu undirritaðir þegar næsta dag. En á fimmtudag, eftir að stjórn Loftleiða hafði verið á fundi með Ingólfi Jónssyni fiug- málaráðherra að viðstaddri samninganefnd flugvirkja, lýsti stjórn Loftleiða yfir því að henni hefði snúizt hugur; nxj vildi hún ekki semja. Á þess- um fundi lýsti Ingólfur yfir því að aðstaða Loftleiða — hvort það félag lifði eða dæi — skipti ekki svo miklu máli að rík- isstjórnin sæi ástæðu til þess að skerast í leikinn og reyna að tryggja samninga strax. 1 annan stað sagði hann að Vinnuveitendasambandið myndi banna sérsamninga og ríkis- stjórnin myndi e.t.v. einnig gera sínar ráðstafanir ef farið yrði inn á þá braut. Var þetta skilið sem hótun um að ríkis- stjórnin mýndi neita;að tryggja félaginu ábyrgð fy.rir láni þl flugvélakaupa ef samið yrði yiö verklýðsfélögin. Jafnhliða þessum hótunum og þessu ofbeldi munxi svo vinnu- veitendur hafa boðið stjórn Loftleiða að bæta það tjón sem félagið yrði fyrir af stöðvun- inni úr milljónasjóðum sínum — sem m.a. eru fengnir með framiögum á Keflavíkurflug- velli. Á sama liátt og þannig er búið að kúga og múta Lóft- leiðum til þess að falla frá beiðni sinni um samninga er nú verið að reyna að neyða þá atvinnurekendur sem und- anfarið hafa verið að gera sér- samninga við Iðju til að svikja samninga sína. Tveir stólar í einum Á síðustu árum hefur mikið verið gert að því og að ærnxi tilefni að brýna fyrir húsmæðr- um að sitja við eldhúsverkin X. að svo miklu leyti sem xmnt er; og sá ' hugsunarháttur virðist að hverfa úr sögunni að það sé ómyndarskapur og leti að sitja í eldliúsinu við vinnu sína. Fyrir nokkru var hér í Heimil- isþœttinum sýnd mynd af eld- húströppum sem einnig mátti nota sem hátt sæti til að tylla sér á við eldhúsborð. Nú hefur Heimilisþátturinn haft spurnir af nýrri gei'ð stóls sem lxefur m.a. þéssu hlutverki að gegna. Stóll þessi er smíð- aður í Húsgagnágerð Björns Gunnlaugssonar, Hverfisgötu 125, og er fyrirm>>ndin finnsk. Eins og sést á meðfylgjandi mynd er stóllinn Ijós og léttur að gerðt bakið fremfir lágt, þannig að það styður þægilega við mjóbakið þegar setið er beint á sætinu. En það er bak- ið sem hefur tvöföldu hlut- verki að gegna. Það leikur á ás, þannig að það er hreyfan- legt og á það má tylla sér þegar verið er að vinna við eldhúsborð, sem ei'u hærri eiv svo að venjuleg stólhæð komi þar að gagni. Á hinni myndinni sést hvernig nóta má bakið sem sæti. Það er ástæða til að vekja athygli á þeim hentugum nýj- ungum sem íslenzkur hús- gagnaiðnaður liéfur upp á að bjóða. Stóll sá sem hér hefur verið minnzt á, hefur þann kost að liann hentar vel í litl- um húsakynnum. Hann er léít- ur og fyrirferðarlitill, gegnir hlutverki hins venjulega eld- hússtóls, bakið kemur í stað háa eldhússtólsins og loks er hann nógu snotur til þess að geta sómt sér í stofu ef hörg- ull er á sætum þar. El' hveitihristirinn manns springur eða eyðileggst er hægt að nota í staðinn sultu- glas með loki. Það gerir alveg sama gagn. Rúllutertiir vilja oft brotna þegar þær eru vafðar upp. Þær verða meðfærilegri ef kart- öflumjöl er notað í deigið í staðinn fyrir lxveiti. 50 g af kartöflumjöli koma í stað 80 g af hveiti. Skipskex Ur 2 þeyttum eggjum, 500 g hveiti og svo miklu x'atni að hfegt sé að hnoða deig, er gert deig sem síðan er flatt þykkt út og stungið út undán allstóru glasi. Kexið síðan gatað ýel ineð prjóni eða gaffli og bakað Ijósgulbrúnt við vægan hita.

x

Þjóðviljinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.