Þjóðviljinn - 03.07.1955, Qupperneq 7
Sunnudagur 3. júlí 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Hans Kirk:
34. dagur
gröfurum, spilafölsurum og svindlurum innanum heiö-
arlega verkamennina sem neyöin hafö'i rekiö á þennan
staö. Og viö verklok streymdu mennirnir inn til borgar-
innar. Verkamennirnir fóru í vistarverur sínar sem
þeir þurftu aö borga fyrir of fjár. Þeir bjuggu saman
þrír og fjórir í leiguherbergjum, í xuslakompum sem í
skyndi hafði veriö breytt í mannabústaöi, í kjölluium og
útihúsum og þeir borguðu meira á fermeta en gestirnir
á hótel Fönix. Þeir boröuöu á litlum matstöðum eða
elduðu í sig sjálfir og það sem afgangs var sendu þeir
heim til konu og barna. En allt var rándýrt í þessari borg
þar sem peningarnir streymdu svo ört handa á milli.
Þegar maður vinnur fyrir miklum peningum, veröur
maður líka aö lifa eins og ríkum manni sæmir. Þaö var
líf og fjör á stóru veitingahúsunum, þar sem óðalsbænd-
ur næstu sveita vöndu áöur komur sínar. Nú streymdi
nýtt fólk inn í gylltu salina, þar sem músikkin dunaöi
og glösin glömruöu, dugandi viöskiptamenn sem höfðu
vit á að nota tækifærið og græöa íé. Þarna voru verktak-
ar og vagnstjórar, kaupmenn og söluménn, heildsalar
og umboösmenn sem höföu vörur á boöstólum handa
varnarliöinu og kunnu að veröleggja þær. Og straumur
af kvenfólki fylgdi í kjölfar þeirra, á hverjum degi komu
nýjar gleöikonur .frá Kaupmannahöfn, því aö þarna var
miöstööin.
Og þaö var orö og aö sönnu. Norðurjózka borgin sem
áöur hafði verið heiðarleg iönaöar- og verzlunarborg,
haföi á skammri stund breytzt í spillingarinnar sódómu.
Sperrtir varnarliösmenn stikuöu um göturnar og kunnu
vel viö sig 1 hinu danska fyrirmyndarverndarríki. Þeir
sátu með vinkonur sínar innanum hermangarana á veit-
ingahúsunum, á Lindinni og á Borginni, og fyrir kom
aö mikilsvirtir borgarar opnuöu hús sín fyrir' þeim.
Hamingjan góöa, voru Þjóðverjarnir þá svo slæmir? Þeir
vom kurteisir og prúðir í framkomu og borguöu skilvís-
lega fyrir sig. Með milljörðum Þjóðbankans.
Venjulegt fólk kreppti hnefana í vösunum. Þaö talaði
með fyrirlitningu um hermangarana og spákaupmenn-
ina og lét sem þaö sæi ekki hermenn óvinanna þegar það
mætti þeim á götu. Þeir voru ekki til, vom eins og loft.
Það stafaði fjandsamlegum kulda frá fólki og þegar von
Drieberg mætti þessum þöglu óvinum ók hann sér og
hugsaði:
— Þetta er fagurt land og auðugt og þjóöin er hrein-
ræktuð og arísk þótt hún hafi dofnaö með ámnum og
hafi misst hinn upprunalega gemianska kraft. En einnig
hér hefur hinn gyðinglegi bolsévismi sáð frækorni sínu.
En bíðið bara, viö eigum eftir að ráða niöurlögum hans.
Viö Þjóöverjar erum hingað komnir og viö ætlum að vera
hér framvegis og viö skulum sjá um uppeldið á þessu úr-
kynjaöa pakki þegar tími er til kominn.
En annars hajföi byggingastjórinn ekki ástæöu til að
kvarta. Hann hafði náð sér í holduga, ljóshærða og
aríska ástmey. Hún var frammistööustúlka á veitinga-
húsi og í rauninni fulldýr, fannst von Drieberg, sem var
góður og heiöarlegur Þjóðverji og engin eyðslukló. En á
hinn bóginn buöust nú óvenju margir möguleikar á fjár-
málasviðinu, svo aö hægt var aö leyfa sér sitt af hverju.
Til dæmis var hægt að selja ögn af benzínbirgöum O.T.
Þaö var reyndar ekki fullkomlega löglegt en stríö er nú
einu sinni stríð og hvaöa: máli skipti þessi ögn í hinu
mikla peningaflóöi?, og von Drieberg virti og elskaöi
foringja sinn og vissi að foringinn var stórbrotinn per-
sóna sem skeytti ekki um smámuni.
Og vinnunni við flugbrautimar miðaði áfram meö
geysihraða. Duglegir menn danskir verkfræöingar! Þeir
voru vel heima í sínu starfi. Vitaskuld græddu þeir á tá
og fingri, maður vissi nú sitt af hverju .... en enga smá-
munasemi fyrst verkinu miðaöi áfram með nægum
hraða. Og þegar öllu væri lokiö fengi hann sjálfur sann-
gjama viöurkenningu, ef til vill hækkun í tign, jafnvel
Viðskípfi við alþýðuríkin
Framhald af bls. 5.
ar fleiri vörutegundir væri
hægt að flytja frá Sovétríkj-
unum og öðrum alþýðuríkjum,
ef þar stæðu ekki í vegi gróða-
hagsmunir auðmannastéttar-
innar, sem heldur dauðahaldi
í ,,sambönd“ sín og umboð frá
auðvaldslöndunum, án minnsta
tillits til þjóðarhags.
★
Það hefur vakið heimsat-
hygli, að Sovétríkin eru nú að
hjálpa. til að skapa stóriðju í
Indlandi, og lána til þess stór-
lán með einungis 2% vöxtum.
Þetta gerjst á sama tíma og
islenzk fyrirtæki eru að slig-
ast undan vaxaokri af lánum
hinna vestrænu ,,vinaþjóða“
og „bandamanna“.
Reynsla liðinna ára sýnir
það og sannar, að sósíalistar
hafa haft rétt fyrir sér um við-
skiptin við sósíalistískulöndin
og hagsmuni Íslands af þeim
viðskiptum. Nú ríður á, að
þjóðin öll, en ekki sízt atvinnu-
rekendur og kaupsýslumé'nn,
geri sér ljóst hvérsu gífurlegir
möguleikar eru fólgnir i við-
skiptum við alþýðuríkin, lönd
sem eru í harðri efnahagslegri
þróun og búa kreppulausum
þjóðarbúskap. Það eru hags-
munir íslenzku þjóðarinnar
sem í veði eru, ef það aftur-
haldsofstæki, sem blöð Sjálf-
stæðisflokksins og fleiri flokka
ala á daglega, fær að ráða því,
að tafin verði og hindruð þró-
un eðlilegra viðskipta Islands
og heims sósíalismans.
LEIKFÉLAG
KEYKJAVÍKUR
Framhald af 8. síðu.
Aðalfundurinn kaus nýjan
heiðursféiaga, frú Kristínu
Thorberg, sem starfaði sem leik-
kona hjá félaginu frá 1901 til
1907 en var auk þess um 20 ára
skeið sölukona aðgöngumiða.
Samþykkt var að L.R. gerðist
aðili að Alþjóðaleiklistarráð-
stefnunni í París.
r N ✓
Þnínöður smébeima
Börn sem væta sig valda
foreldrum sínum miklum á-
hyggjum, og það er erfitt að
sýna þolinmæði þegar þriggja
og fjögurra ára gömul börn
Væta rúmið á hverri nóttu, en
ef til vill er sumum huggun í
að vita að þetta er mjög al-
gengt og í rauninni eru fá
börn alveg hætt að bleyta. sig
fyrr en þau eru þriggja til
fjögurra ára.
Hvað getur leitt af því að
neyða barnið of snemma til
hreinlætis? Hér eru tvö dæmi,
sem því miður eru ekki sjald-
gæf. 5 ára drengur var bund-
inn við koppinn þegar hann var
lítill og flengdur ef hann vætti
sig. Árangurinn er sá, að nú
þegar hann er orðinn fimm
ára, er hann svo hræddur um
að ptesa í buxurnar að hann
getur elcki verið úti lengur en
tíu mínútur í einu, því að hon-
um finnst hann verða að fara
á klósett. Ef móðirin sinnir
þessu engu og kallar þetta ó-
hemjuskap, fer ævinlega svo
að hann pissar í sig. Af
hræðslu og taugaóstyrk getur
drengurinn ekki haldið í sér,
og þetta er orðið móðurinni
mikil raun, því að hún
getur aldrei haft hann með sér
þegar hún þarf að fara út.
Verst er að hún lítur á þetta
sem óþekkt af barnsins hálfu,
en skilur ekki að hún á sjálf
aðalsökina á þessum vandræð-
um.
Hrædd \áð koppinn.
í hinu tilfellinu var um að
ræða fjögurra ára telpu sem
var hætt að væta sig þegar
hún var ársgömul. Þegar hún
var orðin þriggja ára og
þrjózkutímabilið upphófst,
neitaði hún að setjast á kopp-
inn. Hún lamdi koppinn og
sagði: Svei, vondur koppur!
Og hún fékkst hvorki með illu
né góðu til að setjast á hann.
Fjögurra ára gömul vætir hún
enn buxurnar og lætur í ljós
hræðslu við að setjast á kopp.
í þessu tilfelli var móðurinni
Rauði Krossinn
Framhald af 8. síðu
fleiri heldur en árið 1953, eða
eins'og hér segir:
Innanbæjarflutningar . . 3273
Utanbæjarflutningar . . 162
Flutningar vegna slysa . . 177
Alls. 3612
Eins og sjá má af þessu fara
sjúkraflutningarnir ört vaxandi.
I samráði við R.K.I. vinnur
deildin að því að endurnýja og
auka mjög birgðir sjúkragagna,
sem lánuð eru til heimila í bæn-
um án endurgjalds, þeim sem
þess þurfa með í sjúkratilfellum.
Kennsla í hjálp í viðlögum
hefur verið veitt, undir stjórn
Elíasar Eyvinssonar, læknis. og
verður henni haldið áfram.
Öskudagssöfnunin 1955 gekk
mjög vel, deildin þakkar öllum,
börnum og fullorðnum, sem þá
lögðu fram lið sitt.
Stjórn deildarinnar var öil
endurkosin, en hana skipa: Jón-
Auðuns, dómprófasfur, formað-
ur; Gísli Jónasson, skólastjóri,
ritari; Jón Helgason, kaupmað-
ur, féhirðir; Óli J. Ólason, kaup-
maður; Jón Sigurðsson, borgar-
læknir; Jónas B. Jónsson,
fræðslufulltrúi; Guðrún Bjarna-
dóttir, hjúkrunarkona.
til allrar liamingju ljóst að
hún átti sökina og hún hefur
með dugnaði og skilningi reynt
að hjálpa barninu. Hún hefur
hætt að reyna að þvinga telp-
una, heldur hefur hún smám
saman farið að hvetja hana til
að setjast á alvöru klósettið,
sem hún var ekki eins hrædd
við og koppinn. Þetta virðist
ætla að takast og smátt og
smátt ætti þetta vandamál litlu
telpunnar að leysast.
Dæmin sýna fyrst og fremst
að það getur hefnt sín að
þvinga börnin til hreinlætis of
snemma, vandamálin geta orð-
ið þeim mun erfiðari síðar. I
flestum tilfellum eru rósemi
og þolinmæði áhrifamesta* að-
ferðin til að venja börn á
þrifnað.
^ * ÚTBREIÐIÐ * *\
* * ÞJÓDVILJANN >
Þœgilegur hœgindasióll
Danskur arkitekt
liefur teiknað þenn
a.n nýstárlega hæg
indastól. Bakið er
þrískipt og það er
sjálfsagt það sem
gefur honum dálit-
ið annarlegan svip »
við fyrstu sýn. —-
Stóllinn er mjög
þægilegur og ein-
mitt skiptingin á
stólbakinu gerir
það að verkum að
hægt er að sitja
í honum í óvenju
mörgum hvíldar-
stellingum, t.d. er
hægt að sitja á ská
í honum og leggja
fæturna upp á
neðsta arminn, en
þannig vilja marg-
ir sitja og lesa. Sjálfsagt eru
skiptar skoðanir um hve falleg-
ur hann er, en allir sem reynt
hafa eru á einu máii um að
hann sé með afbrigðum þægi-
legur.
IIJÓÐVIUINN
.ftjg.m.
Útgefandi: Samemingarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn. — Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb) —•
Fréttastjóri: Jón Bjarnason. — Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Guðmundur Vigfússon, Ivar H. Jónssoii,
Magnús Torfi ólafsson. — Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson. — Ritstjóm, afgreiðsla, augiýsingar, prentsmiðja: Skólavörðu-
> Stai:'7500 (3 linur). — Askrtftarverð kr; 20 á, mán. í Rvík og nágrenni; kr. 17 annars staðar. — Lausasöluvarð kr. 1, — Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.