Þjóðviljinn - 30.08.1955, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 30. ágúst 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (S
Franska stjómin enn ekki
á eitt sátt um Marokkó
Þq ©rðið samk©mulag nm að Grandvai og
Ben Araia verði báðir látnir fara
Franska stjórnin sat á fundi í þrettán klukkustundir
í gær og fjallaöi um Marokkó. Aö fundinum loknum
haföi enn ekki ná'ðst fullt samkomulag.
Enda þótt samkomulag hafi
ekki náðst, eru þó taldar lík-
ur á að málamiðlunarlausn
finnist, sem allir aðiljar sætti
sig við. Ráðherrar hægri floltk-
anna eru sagðir hafa fallizt á
að mynda verði nýja ríkis-
stjórn í Marokkó sem skipuð
verði einhverjum fulltrúum,
sem njóta trausts þjóðarinnar,
og að stjómarmynduninni verði
hraðað svo, að henni verði lok-
ið fyrir 12. september. Um
þetta hafði orðið samkomulag
milli frönsku ráðherranefndar-
innar og fulltrúa sjálfstæðis-
flokks Marokkó, Istiqlals.
Grandval og Ben Arafa
fylgist að
Faure gekk mun verr áð
sannfæra hægri ráðherrana um'
nauðsyn þess að Ben Arafa
soldán verði vikið frá, en Isti-
qlal hefur sett það sem skil-
yrði fyrir öllu samkomulagi. Þó
Alsír og Marokkó
Framhald af 1. síðu.
myrtur. Einn af leiðtogum
Araba var líflátinn á fhigvellin-
um þar. Keuter segir að dauða-
stríð hans hafi staðið i þrjár
klukkustundir.
Aðeins þriðjungur íbúa
Oued Zem eftir í bænum
Fréttaritari Reuters, Michael
Weigall, hefur verið í bænum
Oued Zem, þar sem 70 Ev-
rópumenn létu lífið í uppreisn-
inni á laugardaginn i fyrri
viku. Hann segir að hvert ein-
asta hús við aðalgötu bæjarins
sé brunnið til kaldra kola og að
fjöldi þeirra Araba sem létu
lífið eða eiga um sárt að binda
vegna hr.vðjuverka Frakka
skipti þúsundum. Tveir þriðju
hlutar bæjarbúa hafa fallið,
verið handteknir eða flúið.
Nýtt samsæri
í Argentínu
Lögreglustjórinn í Buenos
Aires tilkynnti í gær að komizt
hefði upp um samsæri gegn
stjórn Perons. Þetta er þriðja
samsæristilraunin sem lög-
reglan segist hafa komið í veg
fyrir síðan hin misheppnaða
uppreisn var gerð gegn stjórn
Perons í sumar.
Samsærismenn voru í þetta
sinn flestir ungir, að sögn lög-
reglunnar, og af sumum auð-
ugustu ættum landsins.
Uppreisnarmenn
hafa gefizt upp
Foringi uppreisnarmanna
kom í gær til Juba, höfuðborgar
Suður-Súdans, og gafst upp
fyrir herforingja stjórnarinnar
í Khartoum. Gekk hann að öll-
um skilyrðum stjórnarinnar
gegn því að farið yrði með upp-
reisnarmenn sem stríðsfanga
meðan á rannsókn máls þeirra
stæði.
Salem, sem verið hefur áróð-
ursstjóri egypzku stjórnarinn-
ar og jafnframt ráðherra fyrir
málefni Súdans, var í gær veitt
lausn frá embættum „um stund-
arsakir". Ástæðan er talin sú,
að Nasser telji hann hafa hald-
ið illa á málum Egypta í Súdan.
Hann ségir ennfremur:
„Á torginu stóðu fjórir
skriðdrekar reiðubúnir til
atlögu og áhafnir þeirra
voru að hreinsa fallbyssum-
ar. Franskur höfuðsmaður
sagði, að útlendingahersveit-
in hefði drepið 300 Araba
i bænum síðan á laugardag
(Weigall ritar þetta s.l.
fimmtudag).’ Þeir höfðu
einnig ekið upp til f jalla og
drepið 250 menn af Berba-
ættflokki þeim sem tekið
hafði þátt í róstunum. Jafn-
framt hefðu þeir lagt mörg
þorp i rúst, af því að menn
sem höfðu drepið eða sært
hermenn úr útlendingaher-
sveitinni höfðu leitað at-
hvarfs í þeim.“
Það er ástæða til að minn-
ast enn á þá staðreynd, að
mikill hluti útlendingahersveit-
arinnar er skipaður þýzkum
stormsveitarmönnum, sem hafa
mikla reynslu í hryðjuverkum
á vamarlausu fólki.
Atlanzríkin bera ábjTgðina
Nasser, forsætisráðherra
Egyptalands, sem á föstudaginn
kallaði sendiherra Bandaríkj-
anna í Kairó á sinn fund og
mótmælti þvi að bandarísk-
um vopnum og sveitum úr her
Atlanzbandalagsins væri beitt
gegn sjálfstæðishreyfingum Ar-
aba, kallaði daginn eftir alla
sendiherra sem Atlanzbanda-
lagsríkin hafa í Kairó á sinn
fund og endurtók þessi mót-
mæli og lýsti bandalagið og
hvert einstakt aðildarríki þess
ábyrgt fyrir þeim hryðjuverk-
um sem nú era framin í Norð-
ur-Afríku af frönskum her-
sveitum.
Aívopnunarmál
Framhald af 1. síðu.
í her sínum um 640.000 manns
eða um fjórðung. Tékkóslóvakía
varð næst til þess að fækka í
her sínum, nú fyrir skömmu,
um 34.000 manns.
Þá hefur það spurzt, að
Stassen, ráðgjafi Eisenhowers
Bandaríkjaforseta um afvopn-
unarmál, sé þvi hlynntur að
stórveldin afvopnist.
Allt hefur þetta vakið vonir
um, að árangur verði af við-
ræðunum í New York.
1
er talið að honum hafi tekizt
það með þvi að lofa þeim, að
Grandval landstjóra, sem hefur
áunnið sér hatur frönsku land-
nemanna í Marokkó, verði einn-
ig veitt lausn frá embætti. Ekk-
ert var að visu sagt um þetta
atriði í skýrslu stjórnarinnar
eftir fundinn í gær, en það
þykir benda eindregið í þessa
átt, að Grandval sem hafði
ætlað sér frá París til Rabat
á sunnudagskvöldið er enn um
kyrrt í París.
Sennilegast þykir að franska
stjórnin tilkynni eigi síðar en
á fimmtudag að bæði Ben Ar-
afa og Grandval hafi verið veitt
lausn frá embættum. Eftirmað-
ur Grandvals er sagður þegar
ákveðinn Boyer de la Tour, nú-
verandi landstjóri Frakka í
Túnis.
Það er vitað, að Grandval
sem löngu er þreyttur á bak-
tjaldamakki og óorðheldni
Faure og stjórnar hans, hefur
þegar beðizt lausnar, þó hon-
um hafi hingað til ekki verið
veitt hún. Faure mun ganga
verr að losna við Ben Arafa;
sjálfur segist hann ekki munu
segja af sér og öflugasti stuðn-
ingsmaður hans og helzti lepp-
ur Frakka í Marokkó, E1
Glaoui, sendi frönsku stjóminni
bréf í gær, þar sem hann segir
það stríða móti lögmálum ís-
lams og verndarsáttmálanuum
frá 1912, að Ben Arafa verði
vikið úr embætti gegn vilja
hans.
Eftiriitsnefndum
fækkað í Kéreu
Á fundi vopnahlésnefndanna
í Panmunjom í gær varð sam-
komulag um, að hinum hlut-
lausu nefndum sem eiga að hafa
eftirlit með framkvæmd vopna-
hlésins verði fækkað úr tíu í
sex. Fulltrúi Bandaríkjanna
kvað það skoðun sína að leggja
bæri nefndirnar niður með öllu.
Brezka beitiskipið Glasgow var nýlega í Gdynia í Póllandi ií
kurteisisheimsókn. Það var fyrsta flotaheimsóknin frá auðvalds-
landi til alþýðuríkis eftir stríðið. Hér sjást Bretarnir skoða hina
gömlu dómldrkju í Oliwa, skammt frá Gdynia. Ákvcðið hefur ver-
ið að pólsk herskip fari í kurteisisheimsókn til Bretlands í hau.st.
Bandarískum vísðndamönnum
beSiS oð sðtja fund Vssinda-
akademíu Sovétríkjanna
Stjórn Sovétríkjanna hefur boðið fjölmörg-um erleno-
um vísindamönnum, einkum bandarískum, að sitja fund
Vísindaakademíu Sovétríkjanna, sem haldinn veröur síf-
ar á árinu.
Formaður sovézku nefndar-
innar á kjarnorkuráðstefnunni
í Genf, prófessor Vinogradoff,
skýrði frá þessu þar. Hann
sagði, að honum hefði í stað-
inn verið boðið að skoða
kjamorkustöövar í Bandaríkj-
unum.
Vinogradoff sagði, að ein-
stökum bandarískum vísinda-
mönnum hefði ekki verið boð-
ið, heldur hefði bandarísku,
vísindamönnunum í Genf ölluat,
verið sagt, að þeir og aðn?
félagar þeirra væru velkommf
að sitja fund akademíunnar.
300 ungar stúlkur víðriðnar
vændishneyksli í Montreal
Ýmsir þekktusfu kaupsyslumenn horgorinn*
ar sagðir hafa veriB viðskipfavinir þeirra
Öll Montreal-borg komst á annan endann um dag-
inn þegar lögreglan skýrði frá því, að hún hefði komiö
upp um ólifnaöarhneyksli af svipaöri tegund og hiö al-
ræmda Jelke-mál í Bandaríkjunum, aðeins miklu stór-
felldara og meö miklu fleiri hlutaðeigendum.
Miðlunarstarfsemin fór öll!
fram í gegnum síma og við-j
skiptamenn vændisfyrirtækis-
ins, margir þeirra í hópi þekkt-
ustu kaupsýslu- og embættis-
manna borgarinnar, gátu valið
á milli 300 stúlkna. Flestar
stúlkurnar voru í góðum og
vellaunuðum stöðum þjá ýms-
um þekktustu fyrirtækjum
borgarinnar. Lögreglan áætlar
að velta fyrirtækisins hafi
numið a. m. lt. milljón dollur-
um á ári, um 16 milljónum ís-
lenzkra króna.
„Ferðamenn frá New York“
Aðstoðarlögreglustjóri borg-
arinnar, Pacifique Plante,
ljóstraði upp um þetta mál og
sagðist fullviss að borgarbúar
myndu verða furðu lostnir ef
þeir fengju að vita, hvaða
menn væm við mál þetta riðn-
ir.
Lögreglan kom upp um
hneykslið með því að láta tvo
lögregluþjóna flytja inn í gisti-
hús sem ferðamenn frá New
York. Þaðan hringdu þeir
í kvenmann sem lögreglan
grunaði um að standa fyrir
miðluninni og eftir klukku-
stundarbið var þeim sagt, að
tvær stúlkur væru á leið til
þeirra.
Skrá yfir nöfn og símanúmer
300 stúlkna
Lögreglan komst fyrst á
sporið fyrir þrem mánuðum
þegar hún gerði skyndirann-
sókn í ólifnaðarbæli skammt
fyrir utan borgina. Þar fann
hún skrá yfir nöfn og síma.t
númer 300 stúlkna og lék eng-
inn vafi á, að um vændiskonuff
væri að ræða.
Rannsókn leiddi í ljós, að>
langflestar stúlknanna höfða
fasta atvinnu og höfðu á ::ér
gott orð. Þær unnu á skrifstot'-
um og í verzlunum.
— Það er hræðilegt að sjá
hvers konar stúlkur hafa lá liö
leiðast út á þessa braut og'
hvaða menn voru viðskiptavinir
þeirra. Flestar stúlkurnar haí'a
látið undan skemmtana- og ó-
hófsþrá sinni. Þær hefðu aliar
átt að geta lifað góðu lífi þó>
þær hefðu ekki haft slíkae
aukatekjur, sagði Plante.
Hann færðist undan að ge?a
nokkur nöfn, vegna aðstand-
enda, vinnuveitenda og fyrir-
tækja stúlkanna. Hins vegíf
verður nöfnum þeirra og við-
skiptavinanna varla haldió
leyndum, þegar málið keiáuf
fyrir rétt. ,