Þjóðviljinn - 04.03.1956, Page 4

tian
4)' — Wt^VlLJtNN — áunnudagur 4. marz 1956
k N.M.
Sænska skáldið Artur Lund-
kvnst varð fimmtugUr í gær.
Blöð og tímarit í Svíþjóð hafa
að undanförnu látið sér títt um
nafn hans, birt eftir hann
kvæði, sögur, ritgerðir; og
staða hans í menningarlííi
landsins hefur verið rædd. En
eins og mörgum er kunnugt
hefur Lundkvist mjög látið til
sín taka á opinberum vett-
vangi um aHlangt skeið; tek-
ið oft til máls um vandamál og'
deiluefni líðandi stundar, ver-
ið einn helzti málsvari heims-
friðarhreyfingarinnar í landi
sínu. Hann hefur einnig ferð-
azt um þveran og endilangan
heiminn, svo að segja, og skrif-
að um þær ferðir bækur sem
hafa móðgað ýmsa — ferða-
bók frá Indlandi, aðra frá Sov-
étríkjunum, og um þetta leyti
mun Kínabók hans vera að
koma út bæði í Svíþjóð og hér
á landi. Hefur Lundkvist sætt
hörðum árásum fyrir Indlands-
og Sovétbækur sínar hjá and-
legum niðjum þeirra sem ekki
þoldu Strindberg á sínum tíma;
Artv,r Lundkvist
Artur Lundkvist íimmtugur
en sannleikurinn er einfaldlega
sá að Lundkvist hefur með ár-
unum gerzt æ róttækari í
stjórnmálaskoðunum og orðið
æ færra um broddborgaralega
hræsni og oddborgaralegar
hugsanavenjur, Framlag Lund-
kvists til umræðuefna dagsins
hefur stundum orðið til þess
.að mönnum hefur sézt yfir
þann bókmenntalegan skerf
hans, sem honurn sjálfum er
kærastur; Ijóðin. En Lundkvist
cr mikill brautryðjandi í
sænskri ljóðagerð — hann
kveður af miklu frelsi um verk-
smiðjureyk, asfalt, eimreiðir,
.svita, losta, og hafa marig fet-
að þá slóð síðan, en fáir áður.
Þá hefur hann einnig þýtt Ijóð
úr ensku, frönsku og umfram
allt úr spænsku: Vistelse pá
jorden (Jarðvist) heitir safn
Ijóða sem hann hefur þýtt
eftir Garcia Lorca og Pablo
Neruda. Rit hans um ame-
rískar bókmenntir á þessari
öld er eitt hið snjallasta sem
vim það efni hefur verið skrif-
að á Norðurlöndum.
Artur Lundkvist er ágætur
vinur íslands, og dvaldist
hann hér á landi um skeið
sumarið 1954. Ýmsir minna^t
þess að hann skrifaði afmælis-
grein um Halidór Kiijan í
Tímarit Aláls og menningar
þegar árið 1942 — er Kíljan
varð fertugur. Hafði hann þá
lesið þær sögur Kiljains er
hann komst yfir, og mun hafa
orðið einna fyrstur til að vekja
athygli á snílli hans í Svíþjóð.
Artur Lundkvist er gott
skáld og lifandi maður; þeir
eru margir sem hvortveggja
meta, og þakka þeir á þessum
dögum hinum sænska höfundi
og manni framlag hans til
listar og baróttu á Norður-
löndum.
óslurtnn
Ánægjuleg kvöldstund í Iðnó — Gott leikrit og vel
leikið — Um Mann og konu — Sýnishorn
ÁNÆGÐUR skrifar: Ég ætla
að biðja þig, Bæjarpóstur góð-
ur, að flytja Leikfélagi
Reykjavíkur mínar beztu
þakkir fýrir sýninguna á
Galdra-Lofti. Ég leyfði mér
þann munað núna eitt kvöld-
ið að fara í leikliús, og þar
eð ég hef ekki séð Galdra-
Loft á sviði áður, varð Iðnó
fyrír valinu, þótt mér hefði
nú reyndar þött gaman að
fara í Þjóðleikhúsið og sjá
Mánn og kbhu aftur. Og
það er skemmst af því að
segja, að mér líkaði ljómandi
vel; bæði er leikritið mikið og
gott skáldverk, og, að minu
viti, prýðilega leikið. Mér
fannst skapgerðarleilcur Gísla
Halldórssonar í aðalhlutverk-
inu afbragðsgóður, en hlut-
verkið hlýtur að vera mjög
erfitt og engum nema góðum
leikara treystandi til að leysa
það ,v.el af hendi. Erna Sig-
urleifsdóttir, sem leikur ann-
að aðallilutverkið, fer einnig
prýðisvel með það. Ég hef
oft séð Ernu á svíðí áður, og
jafnan geðjast vel að leik
hennar, endá er hún sjálf-
sagt ein af beztu leikkonum
okkar núna. Ámi Tryggvason
<s>-
*■
e
Tónleikor Rögnvolds
Sigurjónssonar
þroskabraut á eiida. ITann er
vaxandi listamaður.
Píanóleikaranum var for-
kunnarvel tekíð.
B. F.
fór einnig mjög vel með hlut-
verlí sitt, og yfirleitt var sýn-
ingin með miklum ágætum.
Annars átti þetta ekki að
vera nein leiklistargagnrýni,
heldur vildi ég aðeins ftera
Leikfélagi Reykjavíkur beztu
þakkir fyrir góða skemmtun.
★ ★
PÓSTURINN hefur þvi mið-
ur ekki getað komið því við
enn þá að sjá Galdrá-Loft,
en vonandi gefst tækifæri til
þess bráðlega. Allir, sem séð
hafa leikinn og ég hef átt
tal við, láta mjög vel af
frammistöðu leikaranna, enda
er það általáð mál, að leilt-
sýningar í gömlu Iðnó tak-
ist oft alveg ótrúlega vel, og
miðað við allar aðstæður er
það aðdáunarvert hváð leik-
arar okkar hafa oft og einatt
afrekað þar. Aftur á móti
virðist fólk ekki vera eins á-
nægt með sýningamar á
Manni og konu í Þjóðleikhús-
inu. (Pósturinn hefur ekki
séð það leikrit heldur). Ég
lief talað við ýmsa, sem séð
hafa þetta leikrit á sviði bæði
núna og áður, og þeir eru
yfirleitt ekki allskostar á-
nægðir með hlutverkaskipun-
ina núna. Eitt aðaihlutverkið,
hinn slóttuga klerk, séra Sig-
valda, leikur nú Haraldur
Bjömsson, sem tvhnælalaust
er afbragðsgóður leikari. En
þetta sama lilutverk hefur
Framhald á 11. síðu.
Rögnvaldur Sigurjónsson hef-
ur dvalizt erlendis um skeið og
haldið þar tónleika við góðan
orðstír og er nú nýkominn
heim. Hann lét nú til sín heyra
að nýju hér heima síðastliðið
þriðjudagskvöld, en það voru
þriðju tónleikar Tónlistarfé-
lagsins á þessu ári.
Fyrsta verkið, „Krómatísk
fantasía og fúga“ eftir Bach,
var flutt af mikilli leikni, en
þó fannst undirrituðum ein-
hvernveginn sem herzlumun-
inn vantaði í því verki. Sónata
í h-moll eftir Liszt var flutt af
mikilli tækni og kunnátíu. En
bezt tókst listamanninum þeg-.
ar fram kom í síðari hluta efn-
isskrárinnar. Sónata eftir Niels
Viggo Bentzon( eitt af yngri
tónskáldum Dana, var snilld-
arvel leikin, tónalinur allar
skýrt og skilmerkilega mótaðar
og túlkunin þaulhugsuð. Fjög-
ur lög úr ,,Fantasiestúcke“ eft-
ir Schumann voru einnig flutt
af nákvæmni og næmum tón-
listarsmekk. Sama máli gegnir
um „Tokkötu op. 7“ eftir sama
tónskáld.
Rögnvaldur Sigurjónsson er
einn af vorum allra snjöllustu
píanóleikurum. Hann er þeg-
ar kominn langt á þroskábraut
sinni, en það sem þó er mest
um vert, er hitt, að hann hef-
ur auðsjáanlega ekki gengið þá
>S>-
Fóiksbifreiðir
4ra og íimm manna
Stationsbifreiðir
5 manna
Sendiferðabifreiðir
til afgreiðslu frá verksmiöju nú þegar.
Láttð okbur
ftimast um ism-
séknsma mj vaíía
yðui allar nauðsyn-
legar leiðbeiuingar.
Tékkneska bifreiðaumboðið á Islandi hi.
Hafnarstrœti 8 — Reykjavík — Sími 7181
TILICTMMIMG
Nr. 7/1956.
innflutningsskrifstofan hefur ákveöiö eftirfar-
andi hámarksverö á benzíni og olíum, og gildir
veröiö hvar sem er á landinu.
1. Benzín, hver lítri...... kr. 2,08
2. Ljósaolía, hver smálest .kr. 1360,00
3. Hráolía, hver lítri .... kr. 0,87
Sé hráolía og benzín afhent í tunnum má verð-
iö vera 2Í4 eyri hærra hver olíulítri og 3 aurum
hærri hver bénzínlítri.
Heimilt er einnig aö reikna 1 Vi eyri á hráolíu-
lítra fyrir heimakstur, þegar olían er seld til húsa-
kyndingar eöa annarrar notkunar í landi.
Söluskattur og framleiöslusjóðsgjald á benzíni
og Ijósaolíu er innifaliö í veröinu.
Ofangreint hámarksverð gildir frá og meö 4.
marz 1956.
Reykjavík, 3. márz 1956.
VERÐGÆZLUSTJÓRINN
EitsÉjóPÍ óskasÉ
Stjórn íþróttablaösins h.f. óskar eftir aö ráöa
ritstjóra aö' íþróttablaðinu. Umsóknir óskast send-
ar í pósthólf 546, Reykjavík.
Stjórmn