Þjóðviljinn - 13.11.1956, Side 1
Þriðjudagw 13. nóvember 1&56 — 21. árgangur — 259. tölublað
Iirni í blaðinu
Dönsk húsgagTia-gerð
7. síðá.
Árásin á Egyptalan l er rot-
högg fyrir AtlanzliafsbandaH
lagiö 5. síða.
Æsingaherferð íhaldsins
rann út í sandinn
Hætti á síðustu stimdu við rítifund sem ákveðinn
hafði verið á Lækjartorgi í fyrradag
Æsingaherferð sú sem íhaldið hafð'i stofnað til í því
skyni að velta núverandi ríkisstjóm og tryggja áfram-
haldandi hernám landsins átti að ná hámarki s.l. sunnu-
dag með miklum útifundi á Lækjartorgi. Þetta fór þó á
aðra leið; íhaldinu mistókst gersamlega allur undir-
búningur fundarins og sá þann kost. vænstan að hætta
við hann á síðustu stundu.
Það var íhaldsstjórnin í
Stúdentafélagi Reykjavíkur sem
átti að hafa forustu um fund-
arhöldin og sótti hún um leyfi
til lögreglustjóra s.l. föstudag
um að mega halda fund á Lækj-
artorgi. Átti þar að samþykkja
kröfu um hernám landsins um
ófyrirsjáanlega framtíð og enn-
fremur kröfu um að ráðherrar
Alþýðubandalagsins hyrfu úr
ríkisstjóm; æ.tlaðist íhaldið síð-
an til að gengið yrði með sam-
þykktirnar heim til Hermanns
Jónassonar og þar hefur Heim-
dallur eflaust átt að taka til
sinna venjulegu ráða undir for-
ustu Pét.ui-s Benediktssonar.
Allan föstudag og laugardag
gerði íhaldið tilraunir til að fá
sem flest félagssamtök til að
standa. að fundi þessum ásamt
stjóm Stúdentafélags Reykja-
víkur. Var leitað til verklýðs-
félaga, Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja, íþróttafélaga, trú-
arfélaga og ýmissa fleiri aðila.
En undirtektirnar urðu alstað-
ar mjög neikvæðar, og for-
sprakkar íhaldsins urðu áþreif-
anlega varir við það að atferli
þeirra hafði vakið hina mestu
andúð hjá almenningi í bæn-
um. Var loks ljóst á laugar-
dagskvöld að íhaldið myndi
standa algerlega einangrað að
fundinum, og þá töldu for-
sprakkar þess þann kost vænst-
an að gefast unp. Var þá
hringt í lögreglustjóra og
beiðnin um útifundinn aftur-
kölluð!
Þessi reynsla hefur fært í-
haldinu heim sanninn um það
að æsingaherferðin hefur runn-
ið gersamiega út í sandinn og
er upphafsmönnunum einum til
vansæmdar. Sá tilgangur i-
haldsins, að tryggja thorsur-
unum völd á nýjan leik og
Bandaríkjunum yfirráð hér á
landi um langa framtíð, blas-
ir við hverjum manni. Og slík
örlög vilja íslendingar ekki
kalla yfir sig.
Kyrrt í Ungverjalaiidi.
lijáíp berst til Búdapest
Stjórnin athugar hvort veita skuii
víStöku neínd frá SÞ
Vopnaviðskiptum virðist lokið í Ungverjalandi og í gær
fóru aðþirengdum íbúum Búdapest að berast matvæli og
aðrar nauðsynjar.
Lest 50 bíla frá Alþjóða ------------------
Rauðakrossinum, sem ekki komst
Indland krefst sætis
fyrir fulltrúa ICína
Aiisherjarþing SÞ var sett í gær
Rétt áður en þing SÞ hófst í New York í gær lagði
fulltrúi Indlands til að tekiö yrði á dagskrá aö fá fulltrúa,
Kínastjórnar sæti þar.
Um þrjátíu ríki hafa nú
stjórnmálasamband við stjórn-
ina í Peking, en ekki er talið
að tillaga Indlands fáist tekin
VVan Waithaykon
á dagskrá þingsins hvað þá
heldur að hún nái fram að
ganga. Orsökin er að Banda-
ríkin munu beita öllum áhrifum
sinum til að tryggja það að
Kína sé áfram útilokað frá SÞ.
I
Einróina
Kjör forseta Allsherjarþings-
ins gekk í þetta sinn óvenju
snurðulaust. Wan Waithaykon
prins, fulltrúi Thailands, var
kjörinn forseti í einu hljóði.
Einn greiddi ekki atkvæði, for-
setaefnið sjálft.
Þrjú ný aðildarríki
Sömuleið's var samþykkÉ
einróma að taka þrjú ný rikl
í samtökin, öll í Afríku, en þaií
eru Marokkó, Súdan og Túnis.
I gærkvöldi voru fundir f
nefndum til að kjósa formenu
þeirra og framsögumem. Síðan
munu hefjast almennar um*
ræður og samning dagskrár.
Gomulka fer
til Moskva
Frá því var skýrt i Varsjái
í gær að Gomulka, nýkjör»_
inn framkvæmdastjóri Sam-
einaða verkamannaflokksins
i Póllandi, myndi leggja af
stað til Moskva á fimmtu*
daginn og með honum ýmsir
aðrir forustumenn flokks-
ins.
Erindi nefndarinnar er að
taka upp viðræður við
Krúsjoff og aðra forustu-
menn Kommúnistaflokks
Sovétríkjanna um sambúð
Póllands og Sovétríkjanna.
För Pólverjanna var ákveð-
in um daginn þegar Krúsj-
off kom til Varsjár.
leiðar sinnar meðan barizt var
í Ungverjalandi, fór í gær yfir
landamæri Austurríkis og Ung-
verjalands áleiðis til Búdapest
með matvæli og lyf. Önnur bíla-
3est lagði í gærkvöldi af stað
frá Vínarborg til landamæra
Ungverjalands og verið er að
mynda þriðju lestina.
Útvarpið í Búdapest skýrði frá
því að bílalest frá Sovétríkjun-
um væri komin til borgarinnar
með matvæli. Birt var tilskipun |
þar sem allar kornbirgðir i
Búdapest eru settar undir um-
ráð stjórnarvaldanna. Skorað
var í útvarpinu á héraðsstjórnir
í Ungverjalandi að senda þegar
í stað öll þau matvæli sem hægt
væri til höfuðborgarinnar.
111 stjórn orsökin
Janos Kadar forsætisráðherra
sagði í útvarpsræðu í fyrradag,
að uppreisnin hefði verið rétt-
mæt, orsök hennar hefði verið
misgerðir stjórna Rakosis og
Gerös. Hinsvegar hefðu aftur-
haldsöfl reynt að nota uppreisn-
ina sér til framdráttar og stjórn
Nagy hefði ekki reynzt fær um
að hafa hemil á þeim. Taldi Kad-
ar það réttlæta ihlutun sovét-
hersins,
Hann hét því að leynilögregl-
an skyldi leyst upp, skjaldar-
merki frelsishetjunnar Kossuths
skyldi verða skjaldarmerki rík-
Fraxnbald á 10. aíöu
Ríkfsstjórniri hlutist til um að frysti-
hús sem eru í smíðum, verði fullgerðl
ÁbyrgSarheimild verSi aukin í 80% af kostnaSarverSi
Fimm þingmenn úr fjórum kaupstöðum, þeir Björn
Jónsson, Friðjón Skarphéðinsson, Emil Jónsson, Björgvin
Jónsson og Kjartan J. Jóhannsson, flytja í sameinuðu
þingi svofellda tillögu til þingsályktunar:
Alþingi ályktar að skora
á ríkisstjórnina að hraða,
svo sem frekast má verða,
nauðsynlegri fyrirgreiðslu
varðandi lántökur til þess að
fullgera þau hraðfrystihús,
sem nú eru í smíðum í land-
inu.
Jafnframt heiiniiast ríkis-
stjórninni að ábyrgjast allt
að 80% af kostnaðarverði
hraðfrystiliúsa, enda komi
þá einnig til áhyrgð bæjar-
eða sveitarfélaga fyrir þeim
hluta lánanna, sein er um-
fram 60%.
Þjóðnauðsynlegar fram-
kvæmdir
I greinargerð segir svo.
„Nokkur afkastamikil hrað-
frystihús eru nú í byggingu
hérlendis, m.a. á Akureyri, í
Hafnarfirði, á Isafirði og Seyð-
isfirði. Til þessara framkvæmda
hefur verið stofnað til þess að
stuðla að atvinnulegu öryggi
verkafólks og tryggja aðstöðu
og afkomu útgerðarinnar og þá
einkum togaraútgerðarinnar á
framangreindum stöðum, en
hún er þar ein allra veiga-
mesta grein atvinnulífsins.
Bygging allra þessara hrað-
frystihúsa er borin uppi beint
eða óbeint af viðkomandi bæj-
arfélögum, og hafa þau lagt fé
til þeirra eftir fremstu fjár-
hagslegri getu. Þá hefur Al-
þingi viðurkennt þjóðhagslega
nauðsyn á byggingu hraðfrysti-
húsanna með þvi að heimila
ríkisstjórninni að ábyrgjast allt
að 60% af kostnaðarmatsverði
þeirra.
Framkvæmdir þessar hafa þó
verið háðar miklum fjárhags-
legum erfiðleikum, og eru á-
stæður til þess einkum þær, að
í hlut eiga bæjarfélög og út-
gerðarfélög, sem mjög berjast
fjárhagslega í bökkum, m. a.
vegna þess, hve aðstaða og
rekstrargrundvöllur togaranna
hefur torveldazt vegna vöntun-
ar á fullkomnum tækjum til
að vinna afla þeirra og til að
sjá þeim fyrir ís og öðrum
nauðþurftum. Þá hefur það og
komið til, að fullnægjandi lán
til framkvæmdanna hafa til
þessa reynzt ófáanleg, og hafa
framkvæmdir þegar tafizt af
þeim sökum og orðið dýrari.
Byggingarframkvæmdir
stöðvast
Af þessum sökum er svo
komið, að byggingarfram-
kvæmdir og vinna við niður-
setningu véla eru nú með
öllu stöðvaðar hæði á Akur-
eyri og í Hafnarfirði, og er
ekki annað sýnt en að svo,
verði til langframa til óbæt-
anlegs tjóns fyrir alla aðila,
ef ekki koma til gagngerðar
ráðstafanir af hálfu ríkis-
valdsins.
Þessi stöðvun þjóðnauð-
synlegra framkvæmda er því
alvarlegri sem þær eru
komnar vel á veg, þega*
hafa verið festar í þeim tug*
milljónir króna og þær gætuí
að Ieystum f járþörfum tekið
að mæta hrýnum aHinnu-
þörfum verkafólks, skila arð8
Framhald á 3. síðm
OEíusköment- 1
uit í Frakklandi
Ríkisstjórn Frakklands licf*
ur fyrirskipað takmarkanír á’
sölu benzíns og skömmtuuj
á díselolíu og kyndingarolíu^
Stafa þessar ráðstafanir át
olíuskorti sökum lokuna®
Súezskurðarins af völdum á-
rásar Frakka og Breta á!
Eygyptalandi.
Fréttainenn í París segja'
að olíuskorturinn muni ekkS
aðeins koma harfc niður á!
frönskum atvinnm egtun liel®
ur eiiinig á rík’ssjóðnuuí^
sem fær ærnar tekjur af
benzínskatti.