Þjóðviljinn - 01.02.1957, Blaðsíða 5

Föstudagur 1. febrúar 1957 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Ealmtjarna mun birtast
á Imtmíaíjinn langa
Franska afturhaldið vill
banna flokk kommúnista
Nýfundin halastjarna, sem dregur hala tólf simium
iengri en ummál jarðar, verður að því stjömufræðingum
telst til sýnileg berum augum á norðurhveli járöar föstu-
oaginn langa, sem ber upp á 19. apríl.
Þann dag verður halastjarn-
an um 90 milljónir kílómetra
frá jörðunni, eða tveim fimmtu
nær henni en sólin.
Fannst af tilviljua
Tveir be'gískir stjörnufræð-
jngar, Arend og Rowland,
Brigitte Bardot
Myinbmnba rið
guiina hliðið
Baksvipurinn á Marilyn Mon-
roe er víðfrægur, en Frakkar
halda því fram að Brígitte Bar-
dot, þeirra eigin kvikmynda-
stjarna, taki hinni bandarísku
starfssystur sinni langt fram.
Því til sönnunar er þessi saga
sögð í París:
Brígitte Bardot barði að dyr-
um hjá Sankti Pétri og langaði
til að líta inn í himnaríki. Pétur
var hálf afundinn, fátt væri
himneskt við myndirnar sem
hún hefði leikið í, en ekki færi
hann að meina henni að gægj-
ast inn fyrir dyrastafinn.
— En leið okkar liggur um
50 rnetra langa brú, sagði Pét-
ur. Hún er yfir djúpa gjá og
þar niðri er víti. Hver sá sem
elur með sér syndsamlegar hug-
renningar dettur út af brúnni
og hafnar í neðra.
Brigitte var hvergi smeyk, og
eins og luirteisum manni sæmir
lét Pétur hana ganga á undan
yfir brúna. Hún komst klak-
laust yfir, en Sankti Pétri varð
fótaskortur og hraut út af
brúnni.
Ver&fall hfá
ferezka Ford
Fulltrúar brezka vélsmiða-
sambandsins og Ford bílasmiðj-
anna í Bretlandi sátu á fundi
í gær og ræddu verkfall í yfir-
byggingaverksmiðju fyrirtækis-
ins, sem haft hefur í för með
sér að framleiðslan hefur stöðv-
azt í flestum verksmiðjum þess,
þar sem alls vinna 21.000
verkamenn.
fundu halastjörnu þessa af til-
viljun fyrir tveim mánuðum og
hefur hún verið nefnd eftir
þeim.
Síðastliðinn sunnudag sást
halastjaman í stjörnukíki
stjömuathugunarstöðvar á'
tindinum Skalnate Pleso í
Tatrafjöllum í Tékkósióvakíu.
Stjórnanda stjörnutumsins
taldist svo til að halastjarnan
væri þá um 300 milljónir km
frá sólu og nálgaðist hana með
120.000 km hraða á klukku-
stund.
Sú fyrsta í marga áratugi
Nú stendur einmitt yfir jarð-
eðlisfræðiár, sem vísindamenn
um heim allan taka þátt í. Þyk-
ir bera vel í veiði að einmitt
þá birtist halastjarna, og
stjömufræðingar í mörgum
löndum fylgjast vandlega með
gangi hennar.
Tvær halastjömur hafa ver-
ið sýnilegar berum augum á
suðurhveli jarðar siðustu tvo
áratugi, en liðnir eru nokkrir
áratugir síðan halastjama hef-
ur verið sýnileg berum augum
á norðurhveli.
Sést liún liér á landi?
Þegar Þjóðviijinn spurði
Trausta Einarsson prófessor,
livort halastjarna þessi yrði
sjáanleg hér á landi, svaraði
liaim, að um það væri ekki
hægt að segja með vissu fyrr
en vitað væri, hve liátt hún
yrði á norðurhimni.
Annars er það um halastjörn-
ur að segja, að þær tilheyra!
sólkerfi okkar og ganga kring-
um sólina eftir sporbaugum.
För þeirra kringum sólina tek-
ur mjög misjafnlega langan
tíma, sumar em milljónir ára
að renna braut sína en aðrar
fara hana á þrem áram.
Hausinn á halastjömum er
þyrping loftsteina, þeir stærstu
Kjaraorkuvopn-
ém glæpalýð
spáð
Hætta er á að glæpamenn
komizt með tímanum yfir kjarn-
orkuvopn, segir bandaríski fé-
lagsfræðiprófessorinn Pitirim
Sorokin. Hann heldur því fram
að reynslan sýni að sjaldan líði
lengra en tveir áratugir frá því
ný vopn komi fram þangað til
atvinnuglæpamenn komist upp
á að nota þau sér til framdrátt-
ar.
Prófessorinn, sem kennir fé-
lagsfræði við Harvardháskóla,
kveðst sannfærður um að kjam-
orkuvopn verði áður en langt
um líður svo meðfærileg, að
einn eða tveir menn geti haft
þau undii höndum. Þegar svo
sé komið geti nokkrir glæpa-
menn beitt borgir og heil þjóð-
lönd fjárkúgun með því að ógna
þeim með kjamorkuvopnum.
Dauðareísing iiggi við að „Ijésira upp
hernaðarleyndarmálum við kommúmsta"
Á franska þinginu hefur verið lagt fram frumvarp um
að banna starfsemi kommúnistaflokksins, stærsta flokks
landsins.
nokkur hundruð metra í þver-
mál, sem eru dreifðir um svæði
í rúminu sem að meðaltali hef-
ur tífalt stærra þvermál en
jörðin en það getur verið
hundraðfalt stærra. Hausinn
verður bjartur við að loftstein-
arnir varpa frá sér sólarljósinu.
Halinn, sem stjörnumar
draga nafn sitt af, myndast
af gufum sem sólarlntinn leysir
úr loftsteinunum í hausnum.
Sólarljósið gerir halann lýsandi.
Fyrr á öldum var mikil hjá-
trú bundin við komu hala-
stjarna. Vora þær taldar teikn
á himni frá ax5ri máttarvöldum
og álitnar boða stórtíðindi, svo
sem styrjaldir eða drepsóttir.
Söngur brýtur
glervarnlng
f vísindaþætti á dögunum ætl-
aði brezka útvarpið að sanna
hlustendum, að hátt hljóð gæti
brotið gler. Var óperusöngkona
látin dilla sér á háu tónunum í
útvarpssal, en glerrúða, sem
hljóð hennar áttu að brjóta, var
heil eftir sem áður. Útvarps-
mennirnir töldu að tilraunin
hefði farið út um þúfur, en nú
er komið í ljós að hún heppn-
aðist allt of vel. Útvarpinu eru
farnir að berast bögglar, fullir
af glerbrotum. Fylgja bréf frá
hlustendum, sem skammast yfir
að hljóðin í óperusöngkonunni
hafi brotið ýmsa glermuni á
heimilum þeirra og krefjast
skaðabóta.
Franska afturhaldið hefur
lengi unnið að því að fá komm-
únistaflokkinn hannaðan með
lögum, og á þingi flokks íhalds-
manna í vetur var samþykkt,
að flokkurinn skyldi beita sér
fyrir slíku banni. Frumvarpið,
sem þingmenn úr íhaldsflokkn-
um bera fram, uppfyllir sam-
þykktir flokksþingsins.
Frumvarp frönsku íhalds-
mannanna er að ýmsu leyti
sniðið eftir lagasetningu í Vest-
ur-Þýzkalandi. Bann við starf-
semi kommúnistaflokksins þar,
sem Adenauer forsætisráðherra
gekkst fyrir, kom til fram-
kvæmda síðastliðið sumar.
Frönsku íhaldsmennirnir
ganga þó í ýmsu lengra en
Adenauer. Til dæmis krefjast
þeir þess, að dauðarefsing verði
lögð við að „ljóstra upp hern-
aðarleyndarmálum við komm-
únistísk samtök eða samtök
sem þeim eru hlynnt“.
Á franska þinginu sitja um
100 íhaldsþingmenn en komm-
únistar hafa 143 þingmenn.
Heyrzt hefur að sumir ráð-
herrar í stjórn Guy Mollet hafi
á prjónunum fyrirætlanir um
bann við starfsemi kommúnista-
flokksins. Fylgdi sögunni að
þeir hygðust fóðra bannið með
því að andstaða kommúnista
gegn nýlendustyrjöldinni í Al-
sír væri landráð.
1 frumvarpi íhaldsmannanna
frönsku er lagt til að bannað
verði að ráða kommúnista í
ábyrgðarstöður í stjórnardeild-
um og fræðslukerfinu, þeir
megi ekki verða liðsforingjar,
ekki gegna dómarastörfum,
ekki starfa í leynilögreglunní
né í utanríkisþjónustunni.
„Öriiggu iíiatói-
in“ reynast la
Indlandsstjórn telur fullreynt,
að ekki sé hægt að draga neitt
að ráði úr fólksfjölgun með því
að fræða landslýðinn um hin
svonefndu „öruggu tímabii‘%
þann hluta hvers mánaðar, þeg-
ar minnstar líkur eru á að kona
verði barnshafandi. Indlands-
stjórn álítur óframkvæmanlegt
að bæta lífskjör Indverja að
ráði nema fæðingum fækki
verulega. í tilraunaskyni var
fólk á nokkrum stöðum víðs-
vegar um landið frætt rækilega
um „öruggu tímabilin“. Flestir
tóku hugmyndinni um getnað-
arvarnir vel, en fæðingum fækk-
aði ekki að neinu ráði. Nú mun
heilbrigðisráðuneyti Indlands
hefja stórframleiðslu á getnað-
arverjum og útbreiða þær af
kappi, segir fréttaritari AFP í
Kalkútta.
Bjargað viS illan leik
Bruðl við ÓL
rannsakað
Ástralíustjórn hefur fyr-
irskipað opinbera rannsókn
á gerðum þeirra sem undir-
bjuggu Ólympíuleikana í
Melbourne og stjórnuðil
þeim. Menzies forsætisráð-
herra tilkynnti þetta í gær.
Sagði hann, að ýmislegt
sýndi, að hroðalegt fjár-
bruðl hefði átt sér stað við
leikina. Stjórnarvöldin hefðu
ábyrgzt sjö milljón króna
tap, en útlit væri fyrir aði
tapið yrði langtum meira.
Tékkar fá lán til
úranvinnslti
Zapotocky, forseti Tékkóslóv-
akíu, skýrði frá því í Moskva
í gær að sovétstjórnin hefði
veitt Tékkóslóvakíu vaxtalaust
lán til langs tíma til að gera
Tékkum fært að stórauka
vinnslu úranmálms í landi sínu.
Sagði Zapotocky, að fjármagn
þetta gerði Tékkum fært að
gerast einhverjir mestu úran-
framleiðendur í heimi. Sovét-
ríkin legðu fram vélakost og
sérmenntað starfslið til a<5
hreinsa úranmálminn, sem ec
helzta kjarnorkuhráefnið.
Eins og lesendum er kunnugt ur'öu tveir franskir stúd-
entar úti d Mont Blanc, hæsta fjalli Evrópu, um hátíð-
arnar. Litlu munaði að 10 menn, sem fóru að bjarga
þeim, króknuðu einnig, en þeim varð bjargað á síðustu
stundu. Voru peir þá mjög máttfarnir og sumir kalnir.
Myndin sýnir einn þeirra sem bjagað var fluttan á bör-
um í sjúkrahús í franska bœnum Chamoix við fjalls-
rœtumar.