Þjóðviljinn - 02.04.1957, Page 1

Inni í blaðinn - 1
Þjóðarbúskapur og
sjávarafli 6. síðai
Útvarpið 7. síða
Bréf Bulganins 5. síða,
Löggjöí um heilsugæzlu í
skólum lögð íyrír Alþingi
Heildarlöggjöf umþaiimál hefur vautað og fram-
kvæmd heilsugæzluimar verði í mörgu áhótavant
Stjomarfrumvarp um heilsugæzlu i skolxmi var lagt
fram á Alþingi í gær. Frumvarpið er undirbúiö aö til-
hiutun heilbrigöismálaráöherra Hannibals Valdimarsson-
ar. Er þar kveöiö á um víötæka heilsugæzlu í öllum skól-
um landsins.
Rökstutt er í greinargerð frum-
varpsins að helztu veilur í fram-
kvæmd heilsugæzlu í skólum,
eins og hún er nú, séu þessar:
★ Vantað hefur heildar-
lög og skipulagningu.
★ Heilsugæzlan er of ein-
skorðuð við bamaskólana en
framhaldsskólunum sinnt of
lítið.
★ Starf skólalækna er um
of takmarkað við rannsókn á
nemendum, en of Iítið fylgzt
með vinnu þeirra og aðbún-
aði.
★ Óþarflega miklum tiina
er varið til endurtekinna
rannsókna á heilbrigðum
nemcndum, en af því leiðir,
að of lítið er sinnt nemendum,
sem að einhverju leyti eru
bjálparþurfi.
★ Samræmi skortir í vinnu-
brögð skólalækna.
★ Kennarar gefa heilbrigði
nemenda allt of litinn gaum
og samviima heilbrigðisstarfs-
líiðs og kennara er hvergi
nærri svo náin sem vera
þyrfti.
Frumvarpið 'sjálft er þannig:
1. grein. Rækja skal heilsu-
gæzlu í öllum skólum landsins
samkvæmt reglum sem mennta-
málaráðherra setur með ráði
heilbrig^jsstjómar.
2. grein. Framkvæmd heilsu-
gæzlu i skólum er í höndum
heilbrigðisstjórnar.
3. grein. Sérfróður læknir, skóla-
yfirlæknir landsins, skipaður af
heilbrigðismálaráðherra, hefur
yfirumsjón méð heileugæzlu í
skólum landsins og eftirlit með
Ferðamanna-
gengt á riílilu
Utanríkisverzlunarbanki Sov-
étríkjanna tilkynnti í fyrradag,
að frá og með gærdeginum yrði
erlendur gjaldeyrir keyptur af
ferðamönnum 150% hærra verði
en hingað til. Hingað til hafa
fengizt fjórar rúblur fyrir doll-
arinn en fást nú 10. Birt hefur
verið ferðamannagengi á mynt
29 landa.. Þessi ráðstöfun er
gerð til að örva skemmtiferðir
útlendinga til Sovétríkjanna.
Ítaiir rœða
c j«- a r r -m
íþróttastarfsemi og heilbrigði í-
þróttamanna.
Skólayfirlæknir tekur laun úr
ríkissjóði' samkvæmt launalög-
um, og annar kostnaður við
skólayfirlæknisembættið greiðist
einnig úr ríkissjóði.
Framhald á 3. síðu.
Verkfallsáfök
í London
I gær hóf hálf milljón manna
í London og útborgum þátt-
töku í verkfalli verkainaima í
brezka vélsmíðaiðnaðinum, sem
þar nieð nær til hálfrar annarr-
ar niilljónar inanna. Víða í út-
borgum London kom í gær til
árekstra milli verkfallsvarða og
lögreglu.
1 dag ræða stjórnir sambanda
verkamanna í vélsmíðaiðnaðin-
um og skipasmíðaiðnaðinum
tilmæli ríkisstjórnarinnar um
að 'verkföllunum verði hætt
meðan stjórnskipuð nefnd
kynnir sér alla málavexti.
Hafskipið Queen Mary, sem
var að koma frá New York,
sigldi ekki lengra en til Cher-
bourg í Frakklandi í gær.
Höfðu hafnarverkamenn í
Southamton, sem er venjulega
endahöfn skipsins, lýst yfir að
þeir myndu ekki vinna við það,
þar sem það lagði úr höfn í
banni félaganna.
Reynt að knýfa Nasser til að afsala
yfirráðarétti Egypta
Stjómir Bretlands og Bandaríkjanna bafa lagt fyrii
útgeröarmenn í löndum sínum, aö láta ekki skip sín
sigla um Súezskurö aö svo stöddu.
Macmillan forsætisráðherra
skýrði frá þessu í gær, er hann
gaf þinginu skýrslu um fund
þeirra Eisenhowers á Bermúda-
eyjum. Kvað hann Bretum það
mikinn styrk í skiptum við
stjóm Nassers í Egyptalandi,
að Bandaríkin hefðu nú tekið
að sér jákvætt forustulilutverk
Haroid Macmillan
í löndunum fyrir botni Miðjarð-
arhafs. j
_ 1
Enn ágreiningur
Macmillan kvaðst ekki vilja
draga neina dul á, að stjómir
Bretlands og Bandaríkjanna
greincli enn á um ýmis mál,
Það hefði verið fjarstæða að
búast við, að öll vandamál “j
sambúð ríkjanna yrðu leyst a
nokkurra daga fundi.
Hann kvaðst hafa skýrt Eis»
enhower frá því, að brezka
stjórnin væri óánægð með það,
hvernig SÞ hefðu þróazt. Alls-
herjarþingið hefði tekið sér
vald sem það væri ekki færl
um að fara með og hefði aldreá
verið ætlað því.
Ég benti Eisenhower á, að
við teldum það ekki geta komið
í staðinn fyrir utanríkisstefntí
að setja allt sitt traust á SÞj
sagði Macmillan.
Skipting í áhrifasvæðl
Forsætisráðherrann gaf 3
skyn, að þeir Eisenhower hefðvS
orðið sammála um að skipta!
olíusvæðinu við Persaflóa i
brezkt og bandarískt áhrifa-
svæði.
Hann komst svo að orði, að
Eisenhower hefði fullvissað sig
um að Bandaríkjastjóm stefndi
alls ekki að því að rýra áhrifi
Framhald á 11. síðu.
Kjarnorkumálanefnd Banda-
ríkjanna hefur ákveðið að láta
gera risastórt tæki, syonefndan
stellartron, sem nota á við til-
raunir við að hagnýta vetnis-
orku til friðsamlegra þarfa.
Sagði formaður nefndarinnar í
gær, að smíði tækisins yrði haf-
in í sumar, ef þingið veitti fé
til hennar.
Lokaskákin
í kföld
Lokaskákin í einvígi þeirra
Friðriks og Pilniks verður tefld
í sjómannaskólanum í kvöld og
hefst kl. 8. Leikar standa nú
þannig að Friðrik hefur 4 vinn-
ínga en Pilnik 3, þannig að
jafntefli nægir Friðriki til sig-
urs í einvíginu.
Fulltrimr Kommúnistahanda-
lags Júgóslavíu og Sósíalista-
flokks ítalíu hafa undanfarið
ræðzt við i Belgrad. í tilkynn-
ingu um viðræðuraar segir, að
stjórnir beggja flokka telji að
öll sósíalistisk öfl verði að
neyta allrar orku til að binda
endi á klofning Evrópu. Það
muni þvi aðeins takast að fylgt
sé stefnu, sem ekki sé miðuð
við hagsmuni neins einstaks
ríkis.
Ui heldnr
áfrai aS kapa
Skoðanakönnun brezku
Gal 1 upstofnuna rinnar, sem
birt var í gær, sýnir að ef
kosningar færa fram nú
myndi hundraðstala Verka-
mannaílokksins af greiddum
atkvæðum. vera 11.5 hærri
en fhaldsflokksins. Við
næstu skoðanakönnun á und-
an, sem gerð var í janúar,
var toundraðstala Verka-
mannaflokksins 5.6 hærri en
íhaldsmanna.
»VetnissprengjutiIraunir
verða að halda áfram«
Macmillan þverfekur fyrir aS Yesiur-
veldin fallist á að hœtfa sprengingum
„Tilraunirnar meö vetnissprengjur veröa aö halda á-
fram“, sagöi Harold Macmillan, íorsætisráöherra Bret-
lands, þegar hann hóf umræöur um utanríkismál í
brezka þinginu í gær.
Að hætta við tilraunirnar
með brezkar vetnissprengjur
við Jólaeyju í Kyrrahafi í þess-
um mánuði væri sama og að
kasta allri hernaðaráætlun okk-
ar fyrir horð, sagði Macmillan.
Við það myndi aðstaða Bret-
Jands í heiminum veikjast stór-
lega um alla framtíð.
Horfið frá tillögu Edens
Macmillan skýrði þinginu frá
að stjóm sín hefði horfið frá
tiliögu Edens, fyrrverandi for-
sætisráðherra, um að takmarka
tilraunir með vetnis- og kjarn-
orkusprengjur með alþjóða-
samningi.
Það voru ekki aðeins vinir
okkar í Bandaríkjunum sem
skutu þessa tillögu niður, held-
ur einnig okkar eigin sérfræð-
ingar, sagði forsætisráðherrann.
Þeir sýndu fram á, að ekki
væri hægt að ganga örugglega
úr skugga um það með athug-
unum úr fjarska, hvers eðlis
kjarnorkusprenging væri.
Það eina sem að gagni kæmi
væri að hætta öllum kjarnorku-
sprengingum algerlega, en því
væru Vesturveldin algerlega
mótfallin,
• 'iifi
Almenningsálitið v
Gaitskell, foringi Verka-
mannaflokksins, kvað hernaðar-
legar röksemdir ekki einhlítar S
máli sem þessu, það yrði aÖ
taka tillit til almenningsálits-
ins. Skoraði hann á stjórnina!
að taka uppástungurnar um
takmarkanir á kjarnorku-
sprengingum eða algert bann
við þeim til nýrrar athugunar,
f gær kom til London sér-
stakur sendimaður Kishi, for-
sætisráðherra Japans, með bréf
frá honum til Macmillans. Ee
Framhald á 11, siðii j