Þjóðviljinn - 26.05.1957, Page 1

Sunnudagar 26. maí 1957 — 22, árgangur — 118. tölublað
Stefna ber að sjálfstæðum seðlabanka
án allra tengsla við viðskiptabanka
Sú er og hefur verið stefna íslenzku verkalýðsflokkanna og álit þeirra
erlendu sérfræðinga sem f jallað hafa um bankamál á íslandi
Stefna ber að því í bankamálum íslendinga að upp
komi sjálfstæður seðlabanki, án allra tengsla við nokk-
urn viðskiptabanka, sagöi Einar Olgeirsson, formaður
þingflokks Alþýðubandalagsins, í umræðunum um Lands-
.bankafrumvarpiö í fyrradag.
Lagði Einar áherzlu á að' þessi væri og hefði verið af-
staða verkalýðsflokkanna beggja og jafnframt þeirra
færustu sérfræðinga, sem ríkisstjórnir Sjálfstæðisflokks-
ins og Framsóknar hafa fengið til ráðuneytis um skipu-
lag bankamála á íslandi.
Flutti Einar þessa stefnuyfir-
iýsingu þar sem framsögumaður
meirihluta fjárhagsnefndar hafði
getið þess að hann hefði um
veigamikið atriði verið á ann-
arri skoðun.
Minnti Einar á að hann og
flokksmenn hans hefðu ekki far-
ið dult með
þessa skoðun,
og þætti sér
mjög leitt,
ekki hefði
tekizt sam-
komulag um
að stofna nú
seðiabanka, án
nokkurra
tengsla við
viðskiptabank-
ana.
Stefna Alþýðuflokksins hefði
verið hin sama undanfarna ára-
tugi. Emil Jónsson flútti frum-
varp um seðlabanka 1937, er
undirbúið var af Skipulagsnefnd
. atvinnumála.
Þetta hefðj einnig verið álit
Einar
þeirra erlendu sérfræðinga, sem
fengnir hefðu verið til ráðuneyt-
is ríkisstjórnum íslands . um
skipuJag hankiamálanna, jaf-,nt
sænsks sérfræðings er hingað
kom að beiðni ríkisstjórnarinnar
1934—’37 og bandaríska sér-
fræðingsins Henry C. Murphy,
er eindregið ráðlagði ríkisstjórn
Sjálfstæðisflokksins og Fram-
sóknar að stofna sjálfstæðan
seðlabanka.
Sérstöðu sina og stefnu Al-
þýðubandalagsins markaði Ein-
ar i þesstnsi þremur atriðum:
* Sjálfstæður
seðlabanki
í fyrsta lagi: Seðlabanki á að
vera sjálfstæður, án allra
tengsla við viðskiptabanka. Nú
er að vísu stefnt nokkuð í þá
átt, það verða ekki lengur sömu
bankastjórarnir fyrir seðladeild
og viðskiptadeild Landsbank-
ans eins og verið hefur undan-
farið, Það er spor í réttá átt,
þó ekki sé farið alla leið í þess-
um áfanga.
* Ein stefna í efna-
hagsmálum
I öðru lagi: Seðlabankinn á
að reka efnahagspólitík sína i
samrænii við efnahagspólitik
rikisstjómarinnar.
Sá sem ber ábyrgð á efnahags-
pólitík eins lands, eins og rík-
isstjómin á íslandi gerir, á að
ráða efnahagspólitíkinni. Hún á
að bera ábyrgð á henni gagn-
vart almenningi. Það eitt er í
samræmi við lýðræði og þing-
ræði. Hún á að standa reiknis-
skil, þegar kosningar fara fram.
En hún á ekki að þurfa að
beygja sig undir vald einhverra
embæltismanna i þjóðfélaginu,
sem hafa einhverja allt aðra
einkaskoðun og leyfa sér í krafti
þess að þeir eru embættismenn,
sem ráða peningastofnun, að
ætla að reyna að þvinga upp á
ríkisstjórn allt annarri póiitík
Framhald á 12. siðu.
Afvopnunarnefnd
aftnr á fnnd
Á morgun hefjast aftur |
London viðræður undirnefndaí
afvopnunarnefndar SÞ eftir 1Ö
daga hlé.
Bisenhower Bandaríkjaforsetl
ræddi í gær við ýmsa helztu
ráðgjafa sína um tillögur þæí
sem Stassen, fulltrúi Banda-
ríkjanna í viðræðunum, mun
leggja fram þegar þær hefjast
aftur.
Eoka boðar verk"
fall á Kýpur (
Samtök skæruliða á Kýpur,
Eoka, boðuðu í gær sólarhringa
verkfall grískumæiandi manna
( á eynni i mótmæiaskyni við að
i Bretar hafa enn ekki aflétt her-
Mögunum sem eru í gildi á eynui
! og að enn sitja hundruð manna
í fangabúðum þeirra án þess
að hafa verið leiddir fyrir dóm-
ara.
Leiðtogar A-Evrópu hylla
Tító á 65 ára afmæli hans
Tító, forseti Júgóslaviu, átti 65 ára afmæli í gær. Hon-
um bárust heillaóskir frá leiðtogum kommúnistaflokka
og ríkisstjórnum flestra ríkja Austur-Evrópu.
í kveðjunni sem miðstjóni myndu gera sitt til að hún
Kommúnistaflokks Sovétríkj- rættist.
anna sendi honum segir hún sig Hann sagði að þeir hefðu
S
Bandaríkjamönnum á Formósu
agt að hætta sér ekki út
Hersveitir Formósustjómarinnar halda vörð
um byggingar og herstöðvar þeirra
Herlög og útgöngubann eru enn í gildi í Taipeh, höfuó-
borg Formósu, og öllum Bandaríkjamönnum hefur ver-
ið ráðlagt að hætta sér ekki út fyrir húsdyr sínar.
Hersveitir Formósustjórnar- anna í Taipeh eftir árásina á
innar halda vörð um allar op- bandariska sendiráðið í fyrra-
inberar byggingar Bandaríkj- dag og uppþotið sem varð á
eftir henni. Sveitir úr her henn-
sannfærða um að hin alda-
langa hefðbundna vinátta land-
anna tveggja muni aukast og
batna og að þjóðirnar muni
auka samstarf sitt í þágu
heimsfriðarins og sósíalism-
ans.
Tító bárust svipaðar kveðjur
frá leiðtogum Póllands, Tékkó-
slóvakíu, Austur-Þýzkalands,
Búlgaríu og Rúmeníu.
Er bjartsýnn á bætta sambúð
f viðtali við Tító sem Bel-
gradblaðið Politika birti í fyrra-
dag sagði hann að Júgóslövum
væri það hin brýnasta náuð-
syn að eiga góð samskipti við
aðrar þjóðir Austur-Evrópu, þó
að minniháttar ágreiningsmál
kynnu stundum að koma upp.
Hann sagðist vera sannfærður
um að leiðtogar Sovétríkjanna
skildu þessa ósk Júgóslava og
Framhald á 2. síðu.
Hólmsteinn hæst-
ur á Stokkseyri
Tveir bátar gerðir út á
humarveiðar í sumar
Á sl. vefrj voru gerðir út þrír
bátar frá Stokkseyri. Gæftir
voru þar góðar, en fiskur aldrei
mikiil.
Aflahæsti Stokkseyrarbáturinnl
var Hólmsteinn, skipstjóri .Ósk-
ar Sigurðsson. Aflahiutur á1
Hólmsteini var um 23 þús. ki\
Ráðgert er að tveir Stokkseyr-
arbátar verði gerðir úT á hum-
arveiðar í slmar.
Eldhúsumræður á mánu- ’
dags- og þriðj udagskvöld
Útvarpsumræður fara fram á Alþingi n.k. mánudags-
og þriöjudagskvöld. Eru þetta hinar árlegu eldhúsum-
ræöur, en þeim var sem kunnugt er frestað viö afgreiðslu
fjárlaga í vetur.
Umræðurnar hefjast bæði
kvöldin kl. 8,15. Fyrra kvöldið
verður aðeins ein umferð og
hefur þá hver flokkur 45 mín-
útur til umráða. Síðara kvöldið
verða 3 umferðir, 20 mín., 15
mín. og 10 mínútur.
Röð flokkanna verður þessi á
mánudagskvöld: Sjálfstæðis-
flokkur, Framsóknarflokkur,
Alþýðubandalagið, Alþýðufl.
Síðara kvöldið verður röðin
þessi: Sjálfstæðisflokkur, Al-
þýðuflokkur, Framsóknarflokk-
ur, Alþýðubandalagið.
Á mánudagskvöld tala fyrir
Alþýðubandalagið Hannibal
Valdimarsson félagsmálaráð-
herra og Björn Jónsson, en á
þriðjudagskvöldið Lúðvík Jós-
epsson sjávarútvegsmálaráð-
herra og Karl Guðjónsson.
Gervitungl ekki
fyrr en 1958?
Bandaríska vikuritið Busin-
ess Week skýrði frá því í gær
að gervitungl það sem Banda-
ríkjamenn ætluðu að senda upp
í háloftin á þessu ári myndi
líklega ekki verða sent af stað
fyrr en einhvern tíma á næsta
ári. Gervitunglið sjálft, lítil
kúla búin margs konar mæli-
tækjum, er fullsmíðað, en ann-
ar undirbúningur hefur tekið
Jengri tíma en ætlað var.
ar gæta einnig bandarískra her-
stöðva og herbúða annars
staðar á ej’nni.
Formósustjórnin kom saman
á aukafund í gær til að fjalla
um uppþotið í fyrradag. For-
sætisrá.ðherra. hennar sagði að
allar nauðsynlegar ráðstafanir
hefðu verið gerðar til að koma
aftur á röð og reglu.
Alþýðudagblaðið í Peking sagði
í gær að uppþotið í Taipeh
sýndi að Kinverjar á Formósu
hefðu fengið sig fullsadda af
yfirgangi og ruddamennsku
hinna bandarísku hernáms-
manna.
Iþréttarevýan tiefst kL 2,30 I
140 leikarar og hlaBamenn taka þátt i hi
rhrnt.t.nrpvín hlnAnmnnnn ncr lpiknrn hpf«t mprV crknið- hnrmm loknum svneur
Iþróttarevía blaöamanna og leikara hefst meö skrúð
göngu frá Þjóöleikhúsinu kl. 2.30 e.h. í dag.
Þaö veröur áreiöanlega fjölmennt á „veilinum" í dag
því þrátt fyrir ausandi rigningu í gærmorgun var lát-
laus eftirspurn eftir miðum.
Skrúðgangan hefst frá Þjóð-! ur, en því næst hefst knatt-
leikhúsinu kl. 2,30. Lúðrasveit-1 spyrnukeppni leikara og blaða-
in Svanur leikur fyrir göngunni. manna, og liafa báðir æft af
Á íþróttavellinum flytur Brynj-! kappi. Þá syngur Steinunn
ólfur Jóhannesson setningar-
ræðu. Að henni lokinni hefst
fimleikasýning. Næst syngur
Jón Sigurbjörnsson negralög,
Lúðrasveitin Svanur leikurund-
ir.
Þá verða sungnar gamanvís-
Bjamadóttir gamanvísur, en
siðan hefjast aflraunir, Harald-
ur Björnsson, Karl fsfeld, Rúr-
ik Haraldsson og Thorolf Smith
í’eyna þar krafta sína.
Næst verður síðari hálfleikur
knattspymunnar, en strax að
honum loknum syngur Kristinn
Hallsson og stjórnar fjöldasöng,
er þess að vænta að hressilega
verði tekið undir.
Að söngnum loknum hefst
reiptog milli leikkvenna og
blaðamanna, 8 manna sveitir.
Þá flytur Kar! Guðmundssom
smellinn gamanþátt.
Loks er svo boðhiaup milli J&
og B-sveita leikara og blaða-
manna — mjög spennandi hlaup(
og óvíst hvor aðilinn setU3f:
revýumetið. Strax að hlaupimn
loknu upphefur Brynjólfur Jó°
hannesson svo lokasönginn, jy