Þjóðviljinn - 21.06.1958, Blaðsíða 5

Laugardagur 21. júni 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Borgarsíjóri Grimsby hefur viö orÖ aÖ fara fil Ísiands
Allar bollale%'gingar um að láta brezka togara fiska
innan tólf mílna landhelgi við ísland i skjóli brezkra
hefskipa eru „faránlegar og ekki bess verðar að þær séu
virtar viðlits“, segir brezki íhaldsþingmaðurinn sir Ro-
bert Boothby.
Boothby er einn af kunnustu mönnunum í hópi ó-
breyttra þingmanna íhaldsflokksins. Hann situr á þingi
fyrir kjördæmið East Aberdeenshire, en þar eru margir
fiskveiðabæir.
Boothby er meðal vinsælustu , ,,Það er vafamál að fallbyssu-
íitvarps- og sjónvarpsmanna í. bátadiplcmatí geti borið tilætl-
Bretlandi. Hann viðhafði um- aðan árangur nú á kjamorku-
mælin um brezkar hernaðar- "ldinni. Ekki getur orkað tví-
aðgerðir gegn íslendingum í mælis að því á alls el;ki að
viðtalsþætti í brezka rikisút- beita gegn nágrannaþjóð eins
varpinu BBC. og íslendingum, sem við höfum
átt lýð hina vinsamlegustu
ILöndunarbannið sambúð“.
Iieinvskulegt | Skozka blaðið Dundee Cour-
Boothby kveðst alltaf hafa ier and Advertiser segir 7. júní
verið þeirrar skoðunar að f"nd-
'unarbannið, sem brezkir tog-
araútgerðarmenn settu á afla
íslenzkra skipa árið 1952, hafi
verið heimskulegt.
Þingmaðurinn sagðist vera á
báðum áttum i viðhorfi sínu til
vaxandi tilhneigingar Islands
og fleiri rikja til að færa út
landhelgislínuna og setja höml-
■ur á fiskveiðar. Þau þrjátíu og
fjögur ár sem hann væri bú-
inn að sitja á þingi fyrir mik
ið fiskveiðakjördæmi
ihann verið haldinn stöðugum
og nagandi ótta við ofveiði i
Norðursjónum. Hún hefði átt
isér stað bæði fyrir og eftir
stríð.
Ef útgerðarmenn sjást ekki
fyrir og halda áfram ofveiði
eins og hingað til, verður kom-
in ördeyða á miðunum eftir
áratug, sagði Boothby.
að „engan fýsi að verða áliorf-
andi að þvi“ að brezk herskip
hefji skotiiríð á íslenzk varð-
skip, sem verji tólf mílna lín-
una eftir 1. september. Bæði
þessi blöð láta í Ijós von um að
samkofnulag náist með milli-
ríkjaviðræðum.
ard að væri Palmerston uppi í
dag myndi hann ekki hika við
að færa brezka landhelgi út að
1 riggja mílna línu frá ströndum
’lslands, Noregs og „einhverra
;ommúnistaríkja“.
Ný mið, ný skip
! Einnig er tekið að ræða það
1 í brezkum blöðum, hvað hægt
Jsé að gera til að bæta brezka
Phillips: Fiskiveiðar bakvið fiskiskipaflotanum upp afla-
byssukjafta eru ekki frambæri- tjón af væntanlegri útfærslu
leg framkoma á því herrans ári fiskveiðiiögsögunnar við ís-
1958. Það verður að finna ein- iand. Lancashire Evening Post
Kobert Bootliby
hverja aðra lausn“.
1.7% af íslandsmiðiim
I.
^ segir í ritstjórnargrein 10.
j júní, að vafalaust væri hægt
að koma$t að samkomulagi
I skozkum blöðum birtaát ^ við Islendinga um að þeir ~elji
sífellt bréf og greinar, þar sem fisk til Bretlands, en telur ekki
rætt er um þýðingu stækkaðrar æskilegt að Bretar gerist svo
fiskveiðiL"gsögu fyrir Skota. háðir einum seljanda. Heppi-
Verkamannaflokksþingmaður - jlegra sé að einbeita °ér að
inn Dick Mabon frá Greenock bv;. að ieita nýrra miða og
hefur lagzt gegn kröfu skozkra kenna fólki að leggja ■ sér til
þjóðernissinna um II mílna munns aðrar fisktegnn^'r en
landhelgi í grein í Daily bær sem algengastar hafa ver-
Reckord and Mail í Glasgow. • ið til þessa.
Blaðið hefur birt mörg lesenda-i Byron S. Bellamy, stjórnar-
bréf, þar sem málflutningi formaður Aberdeen Motor
þingmannsins er mótmælt. Til Trawlers Ltd. ságði þegar ný.hi
dæmis segir W. Gilchrist (nafni skipi fyrir félag har.s vrr
brezka sendiherrans á Islandi) h'eypt af stokkunum snemmn
í bréfi 6. júní, að einungis í þersum mánuði, að harn ieVli
1.7% af sex milljón lesta afia að útgerðarmenn þar gæ.tu rð
skozkra f'skimanna á síðas.ta veru'egu levti komizt biá ó-
rallbýssubátadiplómatí
Úrelt
Mossadegh — Nasser
— Jósepsson
Times birti 13. júní stutta
grein um landhelgismálið eftir
hefði' ónefndan fréttaritara, þar sem
' vitnað er í hótun brezku stjórn-
arinnar. Síðan segir;
„Vera má að það sé óvið-
eigandi að sakna þess að fall-
byssubáturinn er ekki lengur
til taks þegar diplómatí.inu
sleppir, en hvarf hans hefur
skilið eftir slæma eyðu í vopna-
búrinu, þegar um er að ræða
að sannfæra útlendinga. Hvað
gerir maður við lítilmagnann
þegar hann gerir sig líklegan
til að fara sínu fram — hvort
urkennd alþjóðastofnun hefur
kveðið upp úrskurð manni í
hag. Enn betra er að leggja
ekki einn í árásaraðilann, held-
ur tryggja sér fyrirfram sam-
þykki eða að minnsta kosti ari h*fi komið ,af Iflandsmið- þægindum af utfærslu f'-kve-ðV
um. Skotum íé þv:. nær að L gsöguxmar við Færeyi'-r m<=ð
reyna að fá sín eigin fiskimið bví að láta smíða um 100 feta
friðuð fyrir ágangi útlendra löng skin, ódýr í rekstry s«»m
togara en að gera sér rellu að iafnaði gætu fiakað í Norð-
út af því hvað Islendingar geri. ursjónum en væru fær um að
Frumlegar tillögur eru settar fara veiðiferð;r vestur fvr:r
fram í sumum lesendabréfun- Skotland og á Færeyjamið, 1 eg-
um. Til dæmis segir P. W. Dyke ar aflaskilyrði þar væru hag-
í íhaldsblaðinu Evening Stand- stæðust.
hlutlevsi þess hluta „almenn-
ingsálitsins í heiminum“ sem
máli skiptir. Fái maður hvorki
sveigt úrskurð né álit sér í
hag, er málstaður manns og
málflutningur lakari en maður
hélt“.
„Tjón á Iífi og eignuin“
Eins og venjulega er Fishing
News, málgagn brezku togara-
eigendanna, grimmast í garð
Islendinga. Það birtir undir
fyrirsögninni: „Island treystir
á ,,brjóstgæði“ Bretlands!“ frá-
sögn af ummælum Guðmundar
1. Guðmundssonar og Ti.mans
um yfirlýsingar brezku stjórn-
„íslenzki Davíð og
Atlanz-Golíatar

Pólska blaðið Tribuna LucLu, aðalmálgagn Sameinaða
verkamannaflokksins, birti fyrir rúmri viku grein um
Brezk blöð halda áfram aðjsem það er nú dr. Mossadegh,
birta ritstjómargreinar- um
landhelgismálið og verður sem
áður einkum tiðrætt um hót-
un brezku stjórnarinnar í garð
Islands. Evening Express í Liv-
erpool segir 10. júní:
ritstj°rnar§rem ‘SCÍ5'j landhelgismál íslendinga undir ofanskráðri fyri
ir blaðið:
„Bretland hefur lýst yfir að | Höfundur greinarinnar, Wit-víð litli hefur ákveðið að verja
vernd verði veitt við öllum „ó- 10ld Nowicki, relcur fyrst þýð-rétt sinn til lífsins fyrir hin-
um voldugu Golíötum“,
Nasser ofursti eða hr. Jóseps-
soh? Súezatburðirnir gáfu ýms-
ar gagnlegar bendingar um
rttta_.fXarið’ meirn eiga^ekki iéir‘ættu ekk? aðWekkja éjáífa
sig. Yfirlýsinguna ber að skilja
löglegum afskiptum“ af fisld- | ingu fiskveiðanna fyrir íslend-
skipum þess sem eru í Irg-
legum erindagerðum á úthaf-
inu. Álit Islendinga er að ekki
verði gerð alvara úr þessu.
að revna að verja réttindi sin
með valdi. fvrr en einhver við-
Heimsmót svifflugmamia
hafið í Lezno í Póllandi
Heimsmeistaiamót svifflugmanna, sem háð er annað
hvert ár, stendur nú yíir í Lezno í Póllandi.
22 lönd taka þátt í keppn- ekki heldur fvrrverandi heims-
inni: Argentína, Ástralía, Aust- meistari. Bretinn Willis, sé hinn
itrriki, Belgía, Tékkóslóvakía,
Danmörk, Finnland, Frakk-
land, Holland, Japan, Júgó-
slavía, Kanada, V.-þýzkaland,
Nýja Sjáland, Pólland, Rho-
desía, Bandaríkin, Svíþjóð,
Ungverjaland, Stóra Bretland,
Suður Afríka og Sovétríkin.
Alls eru keppendur 61. Mótið
var sett 15. júní og daginn eft-
ir hófst keppnin. 37 keppendur
eru í „open class“ og 24 í
„standard class". Fyrsta keppn-
isflugið fór fram frá Lezno um
Jelenja Gora, sem áður hét
Griinau, og til baka, alls 235
lcm. Veðurskilyrði voru erfið.
Nokkrir keppenda nevddust til
að lenda án þess að hafa full-
nægt gerðum kröfum, þeirra á
meðal Ode frá Japan og Yates
frá Kanada. Enginn keppandi
frá Sovétríkjunum lauk keppni, frá Sviþjóð.
ágæti Júgóslavi Stepanovic.
Sá fyrsti sem lenti samkv.
reglum var Tékkinn Mestan
og næstur honum Bandaríkja-
maðurinn Maxey, en hvorugur
náði góðum árangri. Síðan
komu fjórar svifflugur, þ. á.
m. HKS3 Urá V-Þýzkalandi,
sem talin er frábær hvað snert-
ir tekniska byggingu og flogið
var af dr. Haase. Timi hans
var 4.08 k!st. Var hann bezt-
ur í „open class“. Góðir voru
einnig Makula frá Póllandi,
bókstaflega. Alþjóðalög verða
að gilda og það má ekki eiga
sér stað og verður ekki látið
eiga sér stað að neinn slái eign
sinni á úthafið. . . .Ólijákvæmi-
legt er að þjóðir ræðist við
og ráðstefnur verði haldnar. Að
öðrum kosti mun hver árekst-
urinn reka annan og þeim
máske verða samfara tjón á
lifi og eignum sem vafalaust
mun hafa í för með sér lang-
vinnan málarekstur fyrir Al-
bjcðadómstólnum í Haag eða
Öryggisráðinu”.
4000 missa atviíinuna
í tírimsby
Borgarstjórinn í Grims-
by, Verkamapnaflokksmaðurinn
Matt Larmour, hefur við orð
að fara til Islands til að tala
máli borgar sinnar við Islend-
inga. I bréfi til sir Farndale
Phillips, forseta Sambands
inga og gerir grein fyrir af-
leiðingum ofveiði á Islandsmið-
um.
Hann skýrir frá þvi að is-
lenzkar ríkisstjórnir hafi lagt
sig allar fram til að koma á
alþjóðlegu samkomulagi um
verndun fiskimiðanna fyrir of-
veiði, en það hefur ekki tekizt,
fyrst og fremst vegna and-
stöðu Bretlands og rík.ia sem
því fylgja að málum. Islend-
ingum hafi því verið nauðugur
einn kostur að gripa til sinna
ráða.
I greininni er skýrt frá laga-
setningu Alþingis 5. apríl 1948
um verndun fiskimiðanna og
friðunarráðstöfunum sem gerð-
ar voru á grundvelli þeirra
1950 og 1952. Rakin er land-
helgisdeilan við Breta og greint
frá löndunarbanninu.
Að lokum segir i greininni:
„Þegar það kom í ljós að
hvorki Laganefnd SÞ, Alls-
herjarþingið né ráðstefnan í
brezkra togaraeigenda, stingur ,
hann uppá að þeir verði sam- a ÞumSu þessa máls fviii
ferða til Islands. | isiauú, taldi það sig hafa
I blaðayiðtali sagði Larmour: frjálsar hendur til að leita
„Ég býst við að 4000 manns lausnar upp á eigin spýtur. —
Barbera frá Frakklandi, Laur i Grimsby missi atvinnuna ef Þess vegna hafa flokkarnir sem
frá V-Þýzkalandi, Gorselak frá
Póllandi, Weiss frá Frakklandi
og Dean Drummond frá Bret-
landi.
1 „standard class“ virðist
Adams óisssaiá
íyrir Eisenhower
Eisenhower Bandarík.iaforseti
hefur lýst yíir að Sherman Ad-
ams sé sér ómissanöi 02 hann
verði því kyrr í embætti. Adams
er trúnaðarráðunauíur 03 skr.if-
stofustjóri Eisenhowers. Han.n
játaði í síðustu viku .að hafa
þegið gjafir sem eru yfj.r 6000
dollara virði af mi'ljónara í
Boston a.ð nafni Goldfine. Þing-
nefnd hefur sýnt fram á að fyr-
irtækjum Goldfine var sleppí við
málsóknir fyrir lögbrot' ef-ir. að
Adams hafði talað máli hins ör-
láta kaupsýs’umanns við hlut-
aðeigandi yfirvöld.
Þingmenn úr báðum flokkum
á Bandaríkjavingi hafa lýst yfir
að Adams beri að segj.a af sér
eftir uppljóstranirnar. Ö'dunga-
Genf sýndu nægilegan skilning deildarmaðurinn Potter, flokks-
bróðir Eisenhowers. se.gir að
framferði Adams og ákvörðun
Eisenhowers að halda hlifiski'di
yfir honum verði þúngur baggi
samkvæmt fyrstu upplýsingum
að beztir hafi verið Witek og
Wojnar frá Póllandi og Persson
fiskveiðimörkin verða færð út standa að ríkisstjórninni und-
í tólf mílur . | irritað yfirlýsingu um að rík-
Fréttaritari Daily Express iss.tjornin muni gera nauðsvn-
segir að tveir þriðju af afla j ráðstafanir til að færa
togara fra Hull og Gnmsby .. .
semfiskaádjúpmiðumkomiaf flíVei^landhelgma.Ut 1 tolf
miðum sem lendi innan tólf ■mliur- Þetta gerrr Island, sem
mílna landhelgislí.nu við Island, er aðril að A-bandalaginu, í
Færeyjar og Noreg. Fréttarit-1 sjálfsvörn og i samræmi við
arinn hefur eftir Farndale sjálfsákvörðunarrétt sinn. Da-
fyrir Repúblíkanaflokkinn í
kosningabaráttunni fvrir þing-
kosningarnar í haust. Frétta-
menn segja að þingmenn repú-
blíkana óttist að Adams-hr.evksl-
ið verði þeim dýrt, því að hörð
ádeila á mútuhneykslin í stjórn-
artíð Trumans áttu drjúgan þátt
í báðum kosningasigrum Eisen-
howers.'