Þjóðviljinn - 21.11.1959, Page 7

Laugardagur 21. nóvember 1959 —_ ÞJÓÐVILJINN — (?,
„Það er ems og mér
öíl hlutverkm, sem ég
vænt um

Þjóð'eikhúsið frumsýnir
í Irvöld le'kritið „Ed-
ward, sonur minn“ eft-
ir þá Robert Morley og No-
e! Langley. Á frumsýning-
andi vcrður minnzt aldar-
fjórðungs le'kafmælis Reg-
ínu Þcrðardóttur, sem fer
með aðaih’utverkið í leikn-
um — það mun vera 34.
hlutverk hennar hjá leik-
húsinu.
— Ég var mjög ung, þeg-
ar áhugi á leiklistinni vakn-
aði fyrst hjá mér, sagði
leikkonan blaðamanni Þjóð-
viljans, er hann átti þess
kost að ræða stundarkorn
við hana í vikunni, — og
svo segir Regína frá lelk-
sýningu, sem hún átti hlut
að á ungrngsárum sínum.
Leikritið var ,,Happið“ eftir
Pál Árdal, leikhús heyhlað-
anna, leitaði til Regínu og
lagði fast að henni að tak-
ast á hendur hlutverkið.
Féllst hún á það að lok-
um og var þetta upphaf ó-
slitins leikferils í aldaríjórð-
ung. Síðar íór hún með
nokkur hlutverk hjá Leik-
félagi Akureyrar, m.a. í
„Alt Heiielberg“, „Landa-
fræði og ást“ o.fl. leikrit-
um.
Leiðin lá þessu næst til
Kaupmannahafnar, þar sem
Regína Þórðardóttir )ét
skrá sig í konunglega leik-
skólann. Lauk hún fyrri
hluta námsins við skólann
og tók til við seinni hluta,
en varð að hætta náminu
áður en fulllokið var og
hvarf heim til íslands. Síð-
ar fór le'kkonan utan öðru
sinni og lauk þá til fulln-
ustu námi sínu við leikskól-
ann.'
Fyrsta hlutverk Regínu
Þórðardóttur hjá Le:kcélagi
Reykjavíkur var í „Svnd-
um annarra" eftir Einar II.
Kvaran. Síðan fylgdi hvert
hhitverkið öðru í Iðnó, og í
Þjóðleikhúsinu hefur hún
starfað frá því það hóf
störf árið 1950.
Þegar Regína Þórðardótt-
ir er spurð, hversu hlut-
verkin, sem hún heíur far-
ið með frá upphafi, séu orð-
in mörg, svarar hún af
hæversku: — Það veit ég
ekki, ég held engu slíku
saman. — Starfsmenn Þjcð-
leikhússins gefa hinsvegar
þær upplýsingar, að þau
tæpu 10 ár, sem leikhúsið
hefur starfað, hafi leikkon-
an farið með alls 33 h'ut-
verk hjá því —- hlutverk
hennar í „Edward sonur
minn“ er því hið 34. í röð-
inni sem fyrr segir.
Re.gína Þórðardóttir er mörgum enn minn-
isstæð í hlutverki Lindu, komi Lomans í
„Sölumaður deyr“, liarmleik Artliurs Mill-
ers, enda þótt rám átta ár séu liðin frá
sýningum Þjóð'eikhússins á leiknum. „Reg-
ína. . . “, sagði Á. Hj. í leikdómi sínum liér
I blaðinu, „leikur innlega og fallega, um-
hyggjusöm og ástrík móðir og eiginkona,
dapurleg og vonsvikin, og auðsveip og eftir-
lát manni sínum.“
an að Geitabergi í Borgar-
firði. Heystabbi í hlöðunni
— fyrningar eftir veturinn
— reyndist ágætt leiksvið
fyrlr hina ungu og áhuga-
sömu lelkendur. Síðar um
sumar'ð, þegar haldin var
skírnarveizla í sveitinni,
voru unglingarnir fengnir
t'l að endurtaks, leiksýning-
una fyrir veizlugesti, en þá
var komið svo mikið af ný-
hirtu heyi í hlöðuna, að
„leiksviðið'* góða var horf-
ið og varð að flytja leik-
starfsemina í ný húsakynni
—■ fjárhúsin!
Fyrir rúmum 25 árum
kom Regína Þórðardóttir
fyrst fram á leiksviði á Ak-
ureyri; lék hún þá í leikrit-
inu „Jósafat“ eftir Einar
Hjörleifsson Kvaran. Har-
aldur Björnsson hafði kom-
ið norður til að setja leik-
r:t!ð þar á svið, vantaði
leikkonu í eitt hlutverk-
Regína Þórðardóttir scm
Ragnhelff'ar dót'tir Brynjólfs
biskups; frá sýningu L.R. á
Skálholti 1945.
— Hvern'g tekst nú að
samræma leikiistarumstang-
ið og liúsmóðurstörfin ?
— Eg held þetta tvennt
fari ekki illa saman. Það
er þýðingarlaust að ætla sér
að útiloka s'g frá lífinu
sjá.lfu, en óneitanlega verð-
ur vinnudagurinn oft lang-
ur. Mestar eru annirnar hjá
ungu leikkonunum, sem
hafa fyrir ungum börnum
að sjá.
Loks er spurt: — Hver
eru eftirlætishlutverkin
Leikkonan svarar: — Ég
hef aldrei átt sérstök cska-
hlutverk. Það er eins og
mér finnist vænt um öll
hlutverkin, sem ég hef ieik-
ið, en að sjálfsögðu mis-
jafnlega mik;ð. Ragnheiður
jómfrú í „Skálhólti“ Kamb-
ans var mér mjög kær og
eins konurnar hans Arthurs
Millers í „Sölumaður deyr“,
„1 deiglunni" og „Horft af
brúnni“ — ég var svo hepp-
in að fá að leika þær al’ar.

Rödd Simidíðn um haf
Jón Helgason: Ritgerða-
korn og ræffustúfar. —
Félag íslenzkra stúdenta
í Kaupmannahöfn XIV
,+ 300 bls.
. Eökaflóðið er skollið yfir
eins og jafnan þegar ári hall-
ar. Þar ber margt á fjörur,
en heppn'r eru lesendur í ár
ef ] -3ir geta tínt úr hrönninni
annað , lesmál jafn eigulegt
' *ða eigulegra bók sem kom
út cin sér um mitt sumar.
Þá átti Jón Helgason pró-
íessor sextugsafmæli, og Fé-
lag íslenzkra stúdenta í
Kaupmannahöfn minntist
þess með því að gefa út úr-
val af greinum hans og ræð-
um.
Ritgerðarkorn og ræðustúfa
lcallar Jón bókina og geíur
með því til kynna að honum
finn-'st þetta ekkert til að
státa af. Sjá má af eftirmál-
anum, að honum finnst minna
liggja eftir sig sem óbreyttan
lesanda varðar en hugurinn
hefur staðið til. Þar segir:
„Ég gæti vel trúað að ef
ég herði alið aldur minn í
umhverfi þar sem spurt hefði
verið eftir slíku, hefði mér
ekki verið óljúft að bera mig
að kynna hin og önnur efni
úr fræðigrein minni, í erind-
um eða ritgerðum. En eins
og lífsbraut mín hefur orðið
lief ég ekki getað gefið mig
að þvíiíkum hlutum nema
endrum og eins, og þá einna
helzt á styrjaldartímanum
meðan ég hafði Frón nálægt
mér“.
Seint verður þeim fyr'r-
gefið sem stýrt hafa íslenzk-
uin tímaritum undanfarna
áratugi, ef tómlæti þeirra
veldur því að Jón Helgason
hefur skrifað færra, utan
hre'nna fræðirita, en efni
stóðu til.
Hafi menn ekki vitað það
áður, ætti þessi bók að færa
þeim heim sanninn um að
ekki stingur Jón niður penna
um almenn mál öðruvísi en
úr verði ritsmíð sem á erndi
til hvers hugsandi íslendings,
°g ritgerðir hans og ræður
leikmönnum ætlaðar um ís-
lenzkar menntir að fornu og
nýju hljóta að glæða áhuga
og víkka skilning hvers þess
Jón Helgason prófessor
sem á annað borð fæst til að
gefa því efni einhvern gaum.
Sem betur fer hefur Jón
Helgason ekki látið við það
i sitja- að “SturHa^ ■fræðigrein
sína af kostgæfni og gerhygli
sem hafa borið hróður hans
svo vítt sem norræn fræði
eru iðkuð. Úr sæti sínu í
Árnasafni hefur hann einnig
fylgzt með íslenzku þjóðlífi á
umbrotatímum af sívakandi
áhyggju um veg íslands og
sóma, Fjarveran hefur veitt
honum glögga sýn í það sem
mestu skiptir til góðs og ills,
giftudrýgstu verkin og
stærstu axarsköftin. Metnað-
ur hans fyrir hönd íslenzku
þjóðarinnar knýr hann til að
segja löndum sínum afdrátt-
arlaust hvar þeir eru á vegi
staddir, brýna þá til átaka,
vara þá við sleninu og sjálfs-
ánægjunni, hættum sem sí-
fellt vofa yíir smáþjóð sem
veit að umhe'murinn lítur á
hana sem veraldarundur
smæðarinnar vegna, að svo
miklu leyti sem hann gerir
sér grein fyrir tilveru henn-
ar.
Sérstæð menn'ng íslendinga
.sem„þróazt hefun..í..aldalöngu
fásinni fær ekki haldið hlut
sínum til lengdar á öld ná-
Framhald á 10. síðu.