Þjóðviljinn - 03.04.1960, Blaðsíða 1
ÍIILIIMN
wiuinn
Sunnuda.gur 3. apríl 1960 — 25. árgangur — 79. tölublaff
rjáls verzlun: Brask með um-
boðslaun og laktúrulalsanir
AndstacSa heildsala viS austurviðskipti stafar af jbv/ oð
þar geta þeir ekki stundaS brask með gjaldeyri
Kveðjutónleik-
ar annað kvöld
Sovézku tónlistarmennirnir,
sem dvalizt hafa liér á landi art
undanförnu, eru nú á förum
heimleiðis og' halda kveðjutón-
leika í Þjóðleikhúsinu annað
kvöld.
Tónleikarnir hefjást kl. 8.30.
Mikail Voskresenskí, píanósnill—
ingurinn sem hlotið hefur ein—
róma iof fyrir leik sinn, leikur
einleik á píanó og óperusöng—
konan Nadeshda Kasantséva
syngur einsöng. Undirleikari er
sem áður Taisia Merkúlova.
Kveðjutónleikar þessir eru
haldnir á vegum MÍR.
Eins og Þjóðviljinn hefur rakið að undanförnu er við-
reisnin nú aö eyðileggja suma beztu markaði íslendinga
með þeim afleiöingum að horfur eru á að kasta verði
síld í gúanó og fella niður vorsíldveiðar. Stefna ríkis-
stjórnarinnar er sú að heildsalarnir eigi sjálfir að fá að
ráða því hvar þeir kaupa vörur til landsins, en heildsal-
arnir hugsa 1 því sambandi aðeins um gróða sinn, ekki
sízt gróða sem þeir geta safnaö erlendis meö umboöslaun-
um sínum og fölsuðum faktúrum.
i.
heildsölunum verið mjög í nöp
við að hafa viðskipti við sósíal-
istísku löndin. Ástæðan er ekki
sú að þeir hafi ekki getað grætt
eins mikið á þeim vörum og öðr-
um hér á landi, heldur hin að
þeir hafa ekki getað grætt á
þeim erlendis. Verðið á vörum
þeim sem við kaupum í sósíalist-
ísku löndunum er ákveðið í
verzlunarsamningum milli ríkja,
þannig að engin leið er fyrir
heildsalana að falsa faktúrur. í
annan stað gilda svo strangar
reglur um umboðslaun í sósíalist-
isku löndunum, að heildsalar
geta ekki fengið þau afhent
nema gegnum ísleuzka banka eða
með því að kaupa vörur fyrir
þau. Heildsali sem er á ferða-
lagi í sósíalistísku landi, þar sem
hann á umboðslaun, getur ekki
mörkuðum. Þar ganga heildsal-
arnir sjálfir frá öllum samning-
um um verð, og fölsun á fakt-
úrum er algild regla í þeim við-
skiptum eins' og margsinnis hef-
ur verið staðfest með dómi. Ekk-
ert eítirlit er með því hér á
landi, þegar heildsali flytur inn
vöru að verð það serri hann gef-
ur upp sé í samræmi við inn-
kaupsverðið erlendis. í annan
stað tíðkast víða mjög há um-
boðslaun — ekki sízt ef heild-
salarnir hafa komizt í náið sam-
band við hina erlendu viðskipta-
vini sína — og þessi umboðslaun
geta heildsalarnir notað að eigin
geðþótta erlendis. Sáralítill hluti
þeirra fer nokkru sinni um ís-
lenzka banka, heldur eru þau
hagnýtt í hverskyns gróðabrall
erlendis. Einnig' þessi staðreynd
fengið eyri af þeim útborgaðan; hefur margsinnis verið staðfest
öll slík viðskipti verða að fara
um hendur íslenzkra stjórnar-
valda. Þannig eru engir mögu-
leikar á braski og svindli í sam-
bandi við viðskiptin í sósíalist-
ísku löndunum.
Þessu er allt öðruvísi háttað
Afmælishéf
MIR í kvöld
Afmælishóf MÍR, Menning-
artengsla fslands og Ráð-
stjórnarríkjanna, vcrður hald-
fyrir rétti — og er skemmst að
minnast gjaldeyrissvika Olíufé-
lagsins h.f. sem framin voru í
skjóli sjálfs æðsta manns banka-
mála á íslandi, yilhjálms Þórs.
Það eru þessi óheiðarlegu
gróðasjónarmið sem eru megin-
kjarninn í áætlunum ríkisstjórn-
arinnar um frjálsa verzlun. Fyr-
ir þessa hagsmuni á að fórna
ýmsum beztu mörkuðum íslend-
inga, eyðiieggja útflutningsverð-
mæti og leggja niður atvinnu-
greinar. Fyrir þessa hagsmuni á
að hætta að flytja inn ýmsar
vörur frá Tékkóslóvakiu og A-
Þýzkalandi, þótt almenningur
hafi reynslu af því að þær eru
ið að Ilótel Borg í kvöld og margar betri og ódýrari en frá
hefst kl. 8.30. Þar verður vestrænu mörkuðunum — og all-
ýmislegt til skemmtunar, upp- ar miklu ódýrari ef tekið er til-
lestur, söngur, hljóðfæraleik- lit til þess verðs sem við fáum
ur, dans. fyrir afurðir okkar.
Hann skrapp inn í Verkamannaskýli í fyrradag að fá sér síðdegiskaffi, og kaffið hefur hækkað
nm 35% vegna viðreisnar ríkisstjórnarinnar. Sígaretóurnar hafa hækkað um 2.50 pakkinn, syk-
urinn ót j kaffið hefur hækkað um 18%, blaðið sem hann er að lesa hefur hækkað um helming,
brauðið hefur einnig hækkað. Svo hæltkar hitabrúsinn og vinnufötin, allt lætur ríkiss>íjórnin
hækka, nema kaupið hans. Um leið o,g hún gerði ráðstafanir til að stórhækka verðlagið, sc*tti
hún lög sem banna að kaup hækki samkvæmt verðlagsvísitölu.
Verðhækkanir á öllum hlutum
eru einkenni viðreis narinnar
Verðhækkanirnar sem hljótast af efnahagsráðstöfun-
um ríkisstjórnarinnar keyrðu um þverbak í síðustu viku.
Fjöldi vörutegunda hækkaði í
verði, sumar í annað skipti á
þeim fimm vikum sem liðnar
eru síðan gengislækunin tók
gildi.
Hér fer á eftir listi urn helztu
verðhækkanirnar sem orðnar
Afli Eyjabáta 25-30 þús tonn
Vestmannaeyjum í gær.
Frá fréttaritara Þjóðv.
Samkvæmt upplýsingum frá
Lifrarsamlaginu var lifrarmagn-
ið, sem barst hér á land í marz,
hirt mezta sem komirt hefur á
laud í einum mánuði eða sam-
tals 1375 tonn. Er þá lifrarmagn-
ið frá vertíðarbyrjun orðið sam-
tals 1964,5 tonn.
Fiskaflinn, sem borizt hefur á
land í Vestmannaeyjum nú á
vertíðlnni, nemur samtals milli
25 og 30 þús. lestum.
Aflahæstu bátarnir eru þessir:
Stígandi 732 tonn, Gullborg 713,
Leó 671, Eyjaberg 606, Reynir
583, Kári 582, Dalaröst 569, Víð-
ir 560, Snæfugl 543, Bergur 525,
Ófeigur II, 524.
eru og Þjóðviljanum er kunnugt
um;
VORUTEGUND:
Kaffikíló
Kakópund
Strásykurskíló
Hveiti
Hrísgrjón
Rúgbrauð
Franskbrauð
Laukur
Jurtafeiti
Smjörlíki
Smjörkíló
Eplamauk
Áfengi
Tóbak
HÆKKUN:
12 kr. 35%
12 kr. 52,17%
0,75 kr. 18,07%
31,56%
14,29%
24%
7%
50,79%
69%
61,5 %
4,85 kr.
51,38%
um 20%
Um 18%
Kolatonn
Beozínlítri
Gasolia
Sement
Timbur
Bréfburðargj ald
Afnotagjald síma
Rafmagnstæki
Baðmullarefni
Poplineíni
Kvenskór
Kuldaskór
Sparr
Þvol
Klósettpappir
Sjúkrasamlagsgjöld
Erl. bækur og blöð
Við flestar þessar
340 kr. 47,88%
0,98 kr. 32.4 %
0,27 kr. 25%
49.3 %
40%
33.3 %
45,9 %
um 25%
um 64%
38%
77:%
60%
> 17,74%
16.87%
33%
31%
36%
hækkanir
bætist 3% söluskatturinn sem.
gekk í gildi um mánaðamótin og"
Framhald a 12. síðu.