Þjóðviljinn - 29.05.1960, Page 11
Suunnudagur 29. maí 1960 — ÞJÓÐVILJINN — (11
Útvarpiá s Fluqferðir
□ I dag er snnnudagur 29. maí
— MaximinWs — Búmhelga
vika — Tungl í liásuðri klukk-
an 15.39 — Árdegisháflæði kl.
7.43 — Síðdegisháflæði kl. 20.22.
Frá kirkju Óháða safnaðarins —
Kirkjutóni eikar í kvöld kl. 9.
Polyfónkórinn syngur. Allir vel-
komnir. Fjölmennið. —
Safnaðarprestur.
ÚTVABPIÐ
1
DAG:
9.10 Vikan framu'ndan. 9.25 Morg-
untónleikar: a) Sveitabrúðkaup,
sinfóniía í 5 þáttum eftir K. Gold-
mark. b) Konsert fyrir fiðlu og
hljómsv. i A-dúr (K219) e. Mozart.
c) Pueri conciniti, (Sveinar,
syngið saman), hjarðijóð fyrir
sópranrödd eftir Johann Herbeck.
11.00 Messa i Fríkirkjunni. 14.00
Miðdegistónleikar: Spænsk tón-
list á a'darafmæli Isacs Albeniz.
a) Iberia. svita eftir Albeniz. b)
Victoria de los Angeles syngur
lög eftir Granados. c) Þríhyrndi
batturinn baUetsvíta eftir Manu-
el de Falla. 15.30 Sunnudagsfögin.
18.30 Barnatími: a) Langt út i
löndin: Þórunn Elfa Magnúsd.,
rithöfundur, fer með börnin í
ferðalajj. b) Lúðrasveit drengja í
austurbæ Reykjavikur leikur
nokkur lög undir stjórn Karis O.
RuViólfssonar. c) Hugrún les
frumsamda sögu: Viakin um
miðja nótt. 19.30 Tónfeikar: —
Hljómsveit. Dalibors Brázda leik-
ur. 20.20 Raddir skálda: Úr verk-
um Elínborgar Lárusdóttur. —
Flytjendur: Leikararnir Guðbjörg
Þorbjarnardóttir og Ævar R.
Kvara.n og ennfremur skáldkon-
an sjálf. 21.00 Nefndu lagið, •—•
getra.unir og skemmtiefni OSvavar
Gests hefur á hendi umsjá þl itt-
arins). 22.05 Dana'ög. 23.30 Dag-
skrárlolc.
Útvarpið á morgim:
19.00 Þingfréttir. Tónleikar. 20.10
Crtvarp frá Alþingi: Almennar
sjórnmálaumræður d sameinuðu
þijngi (eldhúsdagsumtræður); —
fyrra kvöld. Ein umferð, 50
mínútur til handa hverjum þing-
flokki. — Röð flokkanna: —
Framsóknarflokkur,
Afþýðubandalag,
Sjálfstæðisflokkur,
Alþýðuflokkur.
Dagskrárlok um klukkan 23.40.
Sjötugur er í dag
Guðbrandur Jónasson frá Sól-
heimum í Laxárdal. Hann dvelst
á heimili sínu, Bræðraparti við
Engjaveg, Reykjavík.
Ekknasjóður fslands
hefur merkjasölu i dag til t'góða
fyrir sjóðinn. Sölubörnum eru af-
hent merki í Sjálfstæðishúsinu,
niðri, frá klukkan niu.
75 ára á morgun
Hólmfríður Gísladóttir frá Borg
á Hellissandi, nú á Sólvangi
i Hafnarfirði. Á afmæ’,isdaginn
mun hún dvelja á heimili dóttur
sinnar. Elínar Jóhannsdóttur og
mánns hennar að Þingholtsstræti
27 í Reykjav k.
Sýningin
á handavinnu og teikningum nem-
enda Austurbæjarskólans er opin
í skólanum klukkan 2—10 í dag.
| Dettifoss fór frá
■Jl V| . Hafnarfirði í gærkv.
_____J til Hamborgar, Udde-
valla, Rússlands og
Finnlands. Fjallfoss fór fr*Vest-
mannaeyjum í gærkvö d til Pat-
reksfjarðar, Isafjarðar, Siglufj.,
Ólafsvíkur, Dalvíkur, Akureyrar
og Húsavíkur. Goðafoss fór frá
Riga 27. þm. til Gdynia, Rostock,
Gautaborgar og Rvíkur. Gullfoss
fór frá K-höfn á hádegi í gær til
Leith og Rvíkur. Lagarfoss fer
frá N.Y. um 7. júni til Reykja-
víkur. Reykjafoss fór frá Od-
ense í gær til Árósa. Hamborgar
og Rotterdam. Selfoss fór frá
Hamborg 25. þm. til Rviku(r.
Trö’.lafoss kom til Rvlkur 24.
þm. frá N.Y. Tungufoss kom til
Rvíkur 26. þm. frá Hólmavík.
Hvassafell fer a
morgun fiá Kotka til
Ventspils. Arnarfell
fór lí gær frá Kaup-
mannahöfn til Hull og Reykja-
viikur. Jökulfell fer á morgun frá
Rostock til Hamborgar. Hauga-
sunds, Dale og Byggstad. Dísar-
fell fer í dag frá Hofsósi til Kal
mar og Mántyluoto. Litlafell er
í oliuflutningum i Faxaflóa:
Helgafell er væntan’egt á morgun
til Leningrad. (Hamrafell átti að
fara í gær frá Batúm til Islands.
Dra.ngajökull kom til
Rotterdam í gær.
Langjökull fór frá
Hafnarfirði í gsér á
leið til Austur-Þýzkalands. Vatna-
jökó 1 er í Leningrad.
Sólfaxi er væntanleg-
ur til Reykjavíkur
klukkan 18 í dag frá
Hamborg, K-höfn og
Osló. Gullfaxi fer til Glasgow og
Kaupmannahafnar klukkan 8 í
dag. Væntanlegur aftur til Reykja
víkur klukltan 22.30 í kvöl.d —
Hrimfaxi fer. til GJ’ asgow og K-
hafnar klukkan 8 í fyrramálið. —
Innanlandsflug: 1 dag er '-'œtlað
að fljúga til Akureyrar, Siglufj.
og Vestmannaeyja. Á morgun er
áætlað að fljúga til Akureyrar 2
ferðir, Egilsstaða,- Fagurhólsmýr-
ar, Hornafjarðar, Isafjarðar,
Kópaskers, Patreksfjarðar, Vest-
mannaeyja og Þórsbafnar.
Snorri Sturluson er
væntanlegur kl. 6.45
frá N.Y. Fer til Glas-
gow og Amsterdam
kl. 8.15. Hekla er væntanleg kl.
9 frá N.Y. Fer til Gautaborgar,
Kaupmannahafnar og Hamborgar
klukkan 10.30.
Sextugur i dag
Guðmundur Davíðsson verka-
maður Óðinsgötu 30 er sextugur
í dag. Guðmundur hefur frá upp-
hafi tekið mikinn og góðan þátt
i störfum og baráttu íslenzkra
sósíalista. Hann dvelst í dag
hjá fósturdóttur sinni, Otrateig
10.
Tvær þýzkar stúlkur 17 og 18 ára
hafa skrifað blaðinu og’óska eftir
bréfaskiptum við Islendinga pilta
eða stúlkur. Bréfanna má vitja
á ritstjórn Þjóðviljans, en nöfn
og heimilisföng þeirra eru: Erika
Biidiger, Friedenfelde/Krels
Templin DDB. og áhugamál:
Bókmenntir, fr'merki, listir og
góð tónlist. Hin heitir Helga
Melms Friedenfelde/Kreis Templ-
lin DDB, áhugamál hennar eru!
íþróttir og bókmenntir. Þær skrifa
báðar iA þýzku eða rússnesku.
Ennfremu hefur borizt bréf frá
Pólverja, sem hefur áhuga á fri-
merkjasöfnun og vill komast I
samband við íslenzkan frimerkja-
safnara. Nafn hans og heimilis-
fang er: J. Opolski. Brukselska
46/18 Warszawa 33, Poland. Bréfs
hans má einnig vitja á ritstjórn
Þjóðviljans.
Bæjarbókasafn Beykjavíkur,
s>mi 1-23-08.
Aðalsafnið, Þingholtsstræti 29A:
Útlánsdeild: Opið alla virka
daga klukkan 14—22, nenra
laugardaga kl. 13—16.
Lestrarsalur fyrir fullorðna:
Opið al a virka daga kl.10—12
og 13—22, nema laugardaga kL
13—16.
l'Jtibúið Hólmgarði 34:
Ctlánsdeild fyrir fullorðna:1
Opið mánudaga kl. 17—21, aðra
virka daga, nema laugardaga,
kl. 17—19.
Lesstofa og útlánsdeiid fyrir
börn: Opið alla virka daga
nema laugiardaga kl. 17—-19.
Otibúið Hofsvailagötu 16:
Útlánsdeild fyrir börn og fuii-
orðna: Opið alla virka daga,
nema laugardaga. kl. 17.30—
19.30.
Útibúið Efstasundi 26:
Útlánsdeild fyrir börn og full-
orðna: Opið mánudaga, mið-
vikudaga cg föstudaga kl. 17-19.
Minningarsp.iöld Blindra-
vinafélags íslands fást á þossum
stöðum:
Blindraiðn, Ingólfsstræti 16, Silki-
búðinni, Laufásvegi 1, Ramma-
gerðinni, Hafnarstræti 17, VerzL
Víði, Laugavegi 166, Garðs Ap.ot-
Trúlofanir
THEODORE STRAUSS:
Timcflið kemur upp
17. D A G U R :
sagði Daiini. Nú leið honum vel
og hann langaði til að hlaeja.
— Þú ert meiri kerlingin. Sérðu
nú hvacS þú hefur á samvizk-
unni. Hann leit upp til Mósa.
— Hver ér faðirinn?
>— Júniper, sagði Mósi. — Ég
hef aldrei séð hund sýna ann-
an eins viðbjóð — hann kom
bara inn næsta morgun, fuss-
aði ofurlítið og flýtti sér að
stinga af aftur. Mó.si hló með
sjálfum sér. — Hann er sann-
arlegur karlhundur. Hann á
sökina en vill ekki taka neinn
þátt í erfiðleikunum.
— Hvernig veiztu að það er
Juniper?
— Hvernig ég veit að það er
Juniper? Það hefði ég getað
sagt þér, jafnvel þótt ég hefði
ekki parað þau viljandi. Það
leynir sér ekki hvernig hann
lætur.
— Hvernig hann lætur —
hvað áttu við?
— Sekur, sekur fram í tær.
Það er alltaf hægt að finna
þegar herra hundur hefur gert
eitthvað sem hann má ekki,
stolið kjúkiingum til dæmis. Þá
kemur hann glaðklakkalegur og
dillar rófunni. Eða þá hann
stingur af með rófuna á milli
lappanna. Það gildir einu. Mósi
gekk út fyrir. — Auðvitað er
það enginn glæpur éða afbrot
að skipta sér af kvenkyninu.
En þetta hérna, að vera fjöl-
skyldufaðir — þá finnst hund-
irium hann verðá'áð athlaégi.
D anni" ’ velti ’ ’1 fýrír sét því;:
fyrsta sem Mósi hafði sagt.
— Hvernig veit hann, hvað er
rétt og hvað er rangt?
— Það er alveg eins og hjá
mannfólkinu — einhver segir
honum það. Mósi gaut augunum
aftur á Danna. — Hvað er eig-
inlega að þér Daníel? — Ertu
eitthvað heimspekilega sinnað-
ur í dag, eða hvað?
— Nei, ekkert sérstaklega.
— Mér finnst þú svo alvar-
legur í dag.
Þeir fóru fró hundaskýlunum
og gengu að kofa Mósa. Mósi
var hugsandi og Danni sagði
ekkert heldur; en hann var að
reyna að koma orðum að því
sem hann langaði til að segja
Mósa. Skömmu seinna kom að
því: — Ég er búinn að eignast
vinkonu, Mósi.
Mósi stanzaði. — Hvað þá?
1— Ég er búinn að hitta
stúlku.
— Nújá. Já, ég heyrði að þú
sagðir það. Mósi gekk aftur af
stað.
— Hefurðu engan óhuga á
því?
— Jú,. vissulega, sagði Mósi
án þess að lita á Danna.
— Iivað ætlarðu að gera í því?
1 i— Ég veit það ekki. Danni
hikaði ögn áður en hann hélt
áfram. — Ég hef bara hitt
hana nokkrurii sinnum — talað
við hana, skilurðu. En það er
hún sem ég vil fá.
Mósi yppti öxlum. ■— Já,
ekki þarftu að biðja mig um
leyfi, sagði hann. — En hvað
er þá að? Vill hún þig ekki?
— Ég held næstum að hun se
hrædd, sagði Danni hægt, eins
og það rynni upp fyrir honum
um leið og hann sagði það.
— Hrædd út af þessu með
paþba þinn?
— Ég veit það ekki. Danni
hikaði aftur og' svo spurði hann:
— En ef hún hefur nú ástæðu
til þess? Ef allir hafa rétt fyrir
sér í sambandi við pabba? Ef
það er illt blóð í mér — sem
fær mig til að gera það sem
illt er?
Við litlu tröppurnar stanzaði
Mósi aftur og leit á Danna.
Þegar hann tók til máls var
næstum eins og hann væri
reiður — IJm hvað erut eigin-
lega að tala? — illt blóð! Blóð
er rautt, heldur í okkur líf-
inu — það segir okkur ekki
hvað við eigum að gera og hvað
ekki.
Mósi ýtti kaskeitinu sínu
aftar á höfuðið, svo að hær-
urnar ofanvið eyrun kora'i í
ljós. Hann leit út yfir mýrina,
sem byrjaði við endann á veg-
inum milli þrælakofanna. — Ég
skal segja þér eitt, Daníel,
sagði hann efti.r andartak. — É,
fatin einu sinni fiæking sof-
andi í lokuðum vöruvagni á
leiðinni fró Roanoke. Þá var
ég umsjónarmaður, og hefði ég
gert skyldu mína, hefði ég átt
að fleygja honum út. En það
var eitthvað í svip hans þar
sem hann lá og svaf sem kom
í veg fyrir að ég gerði það.
Honum virtist líka vera kalt,
svo að ég lét hann liggja,
breiddi frakka ofan á hann og
leyfði honum að sofa. Næst
þegar ég sá hann, sat hann í
fangelsi, vegna þess að hann
hafði verið áleitinn við stúlku,
sem var af tilviljun dóttir lög-
regluþjónsins. Ég f,rétti það,
.þegar fógetinn fékk hundana
hjá mér tii að elta hann uppi.
Veslings ræfillinn reynir alltaf
að komast undan, en hundarn-
ir eru á hælum hans og hann
er skotinn í annan fótinn og'
þeir fá hann dgemdan í fimmt-
ón ára fangelsi. Finnst þér
hann hafa verið vondur? Finnst
þér hann hafa átt skilið
fimmtán ár?
— Já, en var hann ekki sek-
ur?
— Sekur? Jú, það stendur í
lögbókunum. En sekur um
hvað? Sekur um að hafa þörf
fyrir dálítinn kærleika. Þeir
dæma hann í fimmtán ára fang'-
elsi, vegna þess að hann er
einmana, ekki vegna þess að
það sé illt blóð í honum. Mósi
hrukkaði ennið eins og hann
yrði hryggur við tiihugsunina.
— Mér hefur aldrei fundizt rétt
að fógetinn skuli nota hundaúú.
Það er ekkert athugavert við
að nota þá við að elta birni —
en manneskjur!
Eftir nokkra stund sagði
Danni hljóðlega: — Verður þú
ekki einmana, Mósi? Að eiga
heima hérna út við heiðina —*
en þú fremur engan glæp þrátt
fyrir það.
— Jú, víst verð ég einmana,
sagði Mósi þungum rómi. —
Maður þarf að eiga sér konu,
eða að minnsta kosti vini. Mað-
ur vmður að hafa samfélag
við aðra. Hann verður þreytt-
ur á að tala við sjálfan sig', ■
þreyttur á að horfa á eldflug-
urnar og hlusta á nóttina og
froskana sem hvakka í mýr-
inni. Þegar ég kom hingað,
hélt ég að ég þyrfti að vera
útaf fyrir mig, svo að enginn
angraði mig vegna litarháttar
míns. Þannig' einangraði ég mig
frá öðru fólki — og það er víst
versti glæpur sem til er .. Rödd
hans varð allt í einu mjög
beizk. — En það er ekki hægt
að hengja mann fyrir það, sagði
hann.
Mósi stóð kyrr andartak, áð-
ur en hann gekk upp tröppurn-
ar. Andlit hans var þungbúið
og raunamætt. Svo leit hann
hvasst á Danna. — Af hverju "
ertu að rausa þetta um gott og
iilt? Hvað kemur það stúlkunni
þinni við? Iiefur þú gert eitt-
hvað, sem þú hefur ástæðu til
að skammast þín fyrir?
Danni leit upp og svaraði í
skyndi: — Nei, ekki neitt, ekki
neitt sérstakt ó ég við.
Danni tók Ingersoll úrið sitt'
uppúr vasanum og bar sigar-
ettuglóðina alveg' upp að skíf-
unni til að sjá hvað klukkan