Þjóðviljinn - 05.07.1961, Qupperneq 6

6)þjöEíVILJINN — Miðvikudagur 5. júlí 1961
Mið'vi&udagur 5. júlí 196Í,:^- ÞJÓÐVlLJI^ — p. ''
plðÐVILIINN |
Útgeíandl: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósíalistafloklhirlrin. — Ritstjórar: ====
Magnús Kjartansson (áb.), Magnús Torfi Olafsson, Sigurður Guðmundsson. - =
Fréttaritstjórar: ívar H. Jónsson, Jón Bjarnason. — Auglýsingastjóri: Guðgeir ==
Magnússon. Rltstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. 5=
aími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 45 á mán. — Lausasöluverð kr. 3.00. =
Iíýs ríkisstjómm ófrið? i
TJeyftslan af verkföllunum, af sigri verkalýðsfélag-
’anna yfir sameinuðu afturhaldi landsins, er enn ^
ein sönnun þess að verkalýðshreyfingin er sterkasta §^j
þjóðfélagsaflið á íslandi. Þessi staðreynd verður enn §§§§
augljósari ef reiknað er með samstöðu verkalýðshreyf- s§§
ingarinnar og samvinnuhreyfingarinnar, eins og aftur- =[
haldið varð að gera að miklu leyti í verkföllunum í =
júní. Takist þessum tveim miklu hreyfingum íslend- p§
n'ga á tuttugustu öld að samfylkja til að framkvæma §§§§
hugsjónir alþýðufólksins sem þær ‘hefur skapað, er ^
ekkert það vald á íslandi sem getur afstýrt því eða §§§
tafið ,nema skamma stund að það verði þessar tvær §§§§
miklij félagsmálahreyfingar, sem úrslitum ráða um §|§
þjóðf^lágsiþróunina á íslandi næstu áratugi |||
t'ftirl' stórverkföllin 1955 flutti formaður Sósíalista- [§§{
flþkksins, Einar Olgeirsson, ræðu á Alþingi í eld-
húsddgsumræðum, 9. maí. Einar rakti þar þátt alþýðu- §^
hreyfíngarinnar í þjóðfélagsþróuninni á íslandi og ^
sýndi; m.a. fram á forystuhlutverk 'hennar á úrslita- |§§j
stundum eins og árin í stríðslokin, þegar tókst að gera §§§
nýsköpunarstefnuna að stjórnarstefnu á íslandi um
tveggja ára skeið þrátt fyrir hatramma andstöðu versta ^§
afturhalds landsins, sém inni átti í Sjálfstæðisflokkn- ^§
um, Framsókn og Alþýðuflokknum. Og Einar minnti =
á, að meira að segja þegar bandarískir yfirboðarar ís- p§
lenzkra stjórnmálaflokka bönnuðu þeim alla samvinnu =
við Sósíalistaflokkinn, og hagsmunamál alþýðunn- §§|
ar voru ár eftir ár fyrir borð borin á Alþingi, þá tókst §§i
verkalýðnum beinlínis að setja lög með verkfallsbar- WM
áttu sinni hvað eftir annað, í baráttu gegn sameinuðu §§§
afturhaldi landsins með ríkisvaldið að vopni. ,,Togara- =
sjómennirnir igerðu tólf tíma hvíldina að staðreynd §§§
með mánaðar verkfalli. Verkamenn gerðu fjölskyldu- §§§§
bætúr og mæðralaun að lögum með þriggja vikna §§j
verkfalli. Og nú í vor tóku verkalýðssamtökin til sömu §§§
ráða, atvinnuleysistryggingamar og þriggja vikna or- §§§
lof urðu lög með sex vikna verkfalli". §^
T lok ræðunnar segir Einar m.a. þessi orð sem eiga g
alveg sérstakt erindi nú til þeirra sem telja sig Jj
ráða landi og þjóð í krafti auðs síns og illa fengins s
þingmeirihluta. ,‘,ísland iþarfnast þess að verkalýðs- I§§
hreyfingin sé látin skipa þann forystusess í þjóðlífinu jpj
sem henni ber. Ég segi ykkur það þingmenn og hæst- §§§§
virtir ráðherrar stjórnarflokkanna að það er ekki ein- §§§
ungis illt verk að vera að strita við að stjórna þessu Ej§
landi á móti verkalýðnum, það er líka vonlaust verk. g
Það þýðir að gera ísland að vettvangi eilífra hjaðn- =
ingavíga". Og Einar mótar í ræðulokin setningu er {J;
síðan hefur reynzt áleitin í stjórnmálaumræðum á =
íslandi: „íslandi verður ekki stjórnað móti verka-
lýðnum“. . j§|§
Díkisstjórnin og ofstækisklíka Vinnuveitendasam- §§§
ban''sins þurfa að gera sér hugtöm þau sannindi §§§
sem í þessari setningu felast. Verkföllin 1961 hafa §§§[
enn einu sinni sýnt sameinuðu afturhaldi landsins §|§
hver styrkur verkalýðshreyfingarinnar er. Og verka- §§§
lýðshreyfingin hefur lært. Hún mun ekki eira því, [§§
að ríkisvaldinu verði beitt til að taka aftur vinning =
verkfallanna miklu, sem nú er að ljúka. Hyggist rík- §§§
isstjórnin beita ríkisvaldinu og hinum knappa þing- |§§
meirihluta Sjálfstæðisflokksins og Alþýðuflokksins §§§
þannig í þjónustu afturhaldsins, er hún að stofna til jj|j
linnulausra stéttaátaka á íslandi, verkfallsbaráttu og §§§
stjórnmálabaráttu, sem ekki getur lokið nema á einn §§§
veg. Og það er jafnrétt nú og 1955, að það er illt verk =
og það er vonlaust verk fyrir afturhald landsins a𠧧§
ætla sér að stjórna íslandi gegn verkalýðshreyfing- §§§
lanni. Það mun sannast á næstu árum. =§
StiórnmálaverkefniS
eftir nvi Breisnar'-hrunið:
v&mx
VINNANDI STETTIRNAR ÞURFA AÐ
MYNDA WO'ÐFYLKINGU ÍSLENDINGA
Það verður að svipta verðtól guhraskarana valdiuu
til að ræua þjóðina áfram — Það verður að hefja
nýtt framfaratímabil í s'jgu þjóðarinnar eftir „ó-
eld afturgmgnanna”
„Viðreisnarkerfið" var hrunið áður en verkfallið hófst.
Það kerfi hafði sýnt að það flutti landinu aðeins hnignun
og afturför. Fimmti hluti togaraflotans lá ónotaður allan
tímann. Bátaflotinn stöðvaðist vikum og mánuðum saman.
Freðfiskframleiðslan stórminnkaði. Viðskipíin í aiisturveg
voru meir og meir eyðilögð. Og lífskjör alþýðu fóru stórversn-
andi, sam'úmis því sem sjávarútve.gurinn nálgaðist gjaldþrot.
— var ómótmælanlegt að frumkvöðla „viðreisnarin,nar“
vantaði annaðhvort vit eða vilja til þess að stjórna landinu
þannig að þjóðinni vegnaði vel, nema hvort tveggja væri. —
„Viðreisnarkerfið“ var þegar dæmt og létlVægt fundið, áður
en verkfallið hófst.
Verkfallið var yfirlýsing alþýðu um það að hún sætti sig
ekki leegur við að láta framkvæma þessa „viðreisnar“-tilraun
auðvildsins á sinn kostnað. Verkalýðsfélög íslands lýstu því
raunverulega yfir að þau væru nógu lengi — í tvö og hálft
ár — búin að sætta sig við þetta kerfi — o.g það hefði ekkert
flutt þeim, nema böl.
Stefna þjóðfylkingarinnar og ríkisstjórnar hennar ætti að
vera,:
ENDÚRKEISN ÍSLANDS eftir hrun og niðurlæg’ngu aft-
urhaldsins,
endurreisn sjálfstæðs og herlauss íslands eftir spillingu her-
námsins,
endurreisn atvinnulífsins eftir hrun og öngþveiti „viðreisn-
ar“- ævintýiisins,
endurreisn markaðaima eftir glapræði og fjn-irhyggjuleysi
braskaravaldsins,
endurreisn lífskjarauna eftir þrengingar afturhalds-ostjói-n-
anna,
endurreisn landhelginnar eftir þjóðsvikin — og
NÝSKÖPUN ÞJÓÐFÉLAGSINS á grundvelli samvinnu og
sameignar þjóðarinnar með nægu olbogarými fyrir allan
einkarekstur í þjóðar. þágu,
nýsköpun Þjóðlífsins með burtþurrkun smánar og spillingar
hernámsins, alhliða eflingu þjóðlegs íslenzks menningarlífs,
er byggi á sögulegum erfðum vorum, og sleitulausri baráttu
gegn þeim mannskemmandi hugsunarhætti brasks og peninga-
dýdkunar, sem hefur verið að gagnsýra hluta þjóðarinnar og
fylgt hefur í kjölfar auðvaldssk;pulagsins,
nýsköpun atvinnulífsins, samkvæmt stórhuga 5-ára áætlun,
er breyti íslandi úr landi hráefnaframleiðslu í iðrvætt þjóð-
félag, er fullvinni að mestu afurðir sjávarútvegs og landbún-
aðar og komi sér upp vaxandi iðnaði á öðrum sviðum. Innan
ramma slíkrar áætlunár þarf þjóð;n áð sameinast um að koma
upp, með öllum þeim rekstrarformum, sem hún nú hefur:
i'ikis-, bæjar-, samvinmu- og einkarekstri hverskyns framleiðslu
í stórum og smáum fyrirtækjum, er verði öruggur grundvöllur
efnahagslífs hennar og framleiðslu. Til ,þess þarf m. a.: —
fullnýtingu á afkastagetu þeirm framleiðslutækja, sem nú eru
til, — skipa, hraðfrj’st;húsa o. fl.
— 20-30 niðursuðu- og niðurlagningarverksmiðjum fyr-
ir fisk og síld verði komið upp víða um land,
— vefnaðarverksmiðjur til fullvinnslu íslenzkrar ullar
verði stækkaðar og nýjum komið upp, —
— laxarækt í stórum stíl, stóraukin humar- og rækju-
veiði, verði skipulögð um land allt og niðursuðuverk-
smiðjur í sambandi við þessa framleiðslu, —
—- skipasmíðastöð sé komið upp til framleiðslu á skip-
um, líka til útflutnings, og innlendar báta- og skipasmíð-
ar stórauknar,
— hagnýting jarðhita til hitaveitu og framleiðslu í stór-
um stíl,
—- stói-virkjun fossafls til raforku og iðju, stórrar og
smárrar, er íslendingar eigi og ráði.
— efling landbúnaðarframle;ðslu, meiri samnýtirg tækja,
meiri samfelld ræktun, fjölbreyttari fiamleiðsla og full-
vinnsla afurða.
Og samningarnir, sem gerðir
voru í lok verkfallsins, voru
yfirlýsing auðmannastéttarinn-
ar og ríkisstjómarinnar um
það að þær hefðu ekki VALD
til þess að sigra verkalýðinn,
þrátt fyrir ólög og ofsóknir.
Verkalýðshreyfingin og sam-
vinnuhreyfingin hafa sýnt sig
að vera miklu sterkara vald í
land’nu en auðvaldið. Draum-
ur einkaauðvaldsins um alræði
sitt á íslandi er í rauninni bú-
inn að vera, ef verkalýðshreyf-
ingin og samvinniilireyfingin
bera gæfu til þess að halda
samstarfi sínu áfram.
Glæframenn í ríkisstjórn og
auðmannastétt geta reynt að
halda áfram að þykjast ráða.
Þeir geta enn gert þjóðfélag-
inu bölvun með verðbólgu og
öðrum skaðsemdarráðstöfun-
um: viðhaldi vaxtaokurs og
lánabanni o. s. frv. En héðan
af eru völdum þeirra þröng
tímatakmörk sett — og verka-
lýðurinn getur eyðilagt hverja
nýja kúgunarráðstöfun þeirra
með nýjum gagnráðstöfunum.
Það er nú hið mikla verk-
efni verkamanna, annarra
launþega og bænda, ásamt
menntámönnum og millistétt-
um, að fylgja eftir á vettvangi
stjórnmáianna þeim s;gri, er
vannst í kaupdeilunum, — að
varðveita ávöxt kauphækkan-
anna með því að hindra verð-
bólgu og dýrtíð, — að taka
ríkisvaldið af verðbólgubrösk-
urunum og fjárglæframönnun-
um, — og stjórna sjálfir í þágu
vinnandi stéttanna og þjóðar-
heildarinnar, — en vera þó
allan tímann reiðubúnir að
mæta auðvaldinu aftur á sviði
kaupdeilna, ef þörf krefur.
★
Hvað barf að gera í stjórn-
málum íslands?
Stefna „afturgangnanrji" í
þjóðrhá'um vorum, þessi til-
raun braskaravaldsins til að
ætla að snúa hjóli sögunnar
aftur á bak og taka upp öng-
þveiti einkaauðvaldsins frá
1920 til ’30, er dauðadæmd.
Gjaldþrotin dynja yfir sjávar-
útveginn, mikið af skipastóln-
um á uppboði, samdráttur í
öllu atvinnulífi, afturkippur í
ræktun, stöðvun í húsbygging-
ingum, beztu markaðirnir að
glatast, bann við verkun fisks
tekið upp á ný. Og þetta allt
þrátt fyrir ægilega lífskjara-
rýrnun hiá alþýðu manna,
sem nemur 25% m'nnkaðri
kaupgetu frá áramótum 1958—
’59. Og samtímis aukast hætt-
urnar fyrir sjálfstæði landsins
og tilveru þjóðarinnar. Kaf-
bátastöð í Hvalfirði og ame-
rískt auðmagn í stóriðju á ís-
landi yrðu næstu spor;n á hel-
vegi íslenzks þjóðernis, ef aft-
urhaldsöflin fengju að ráða.
Hvað þarf til þess að leiða
þjóðina út úr þessum rústum
braskaravaldsins, út úr her-
náminu og spillingu þess?
Það þarf þjóðfylkingu
íslendinga og sköpun
ríkisstjórnar hennar.
Verkamenn og aðrir
launbegar, bændur og
búalið, menntamenn og
millistéttir, ásamt öllum
beim atvinnurekendum,
sem vinna vilja að ís-
lenzkum þjóðarhag, —
þurfa að taka saman
höndum. Öll vinstri öfl
og frjálslynt fólk þurfa
að sameinast gegn því
glórulausa afturhaldi,
sem rekið hefur upp
sels'haus sinn í íslenzku
þjóðlífi, og hyggst
gera ísland að gróðrar-
stíu innlends og erlends
auðvalds, en íslendinga
að nýlenduþjóð á ný.
Það le’ðir af sjálfu sér að
það þarf mikla umsköpun ríkis-
kerfisins alls,— bankakerfis, —
verzlunarkerfis, - bæði um inn-
og útflutning og aðrar miklar
þjóðfélagslegar breytingar, til
þess að tryggja framkvæmd
mikilla áætlana í þjóðarþágu
— og er eigi rúm til að ræða
það hér.
En framar öllu öðru þarf
þeim voldugu þjóðfélagshreyf-
ingum, sem yrðu undirstaða
slikrar þjóðfylkingar, — verka-
lýðshreyfingunni og samvinnu-
hreyfingunni, — að vaxa ás-
megin, — og hin þriðja unga
þjóðlega hreyfing, sem enn er
í sköpun, samtökum hernáms-
andstæðinga að vaxa fiskur um
hrygg.
Nýsköpun verkalýðshreyf-
ingarinnar er íslenzku þjóðlífi
lífsnauðsyn. Alhr þeir í verka-
lýðssamtökunum, sem vilja
volduga, víðfeðma verkalýðs-
hreyfingu á íslandi, en ekki
einhverja ambátt auðvaldsins
í Reykjavík, þurfa að taka
höndum saman. Auðvaldið hef-
ur, með látlausum árásum sín-
um á lífskjörin, knúð verka-
lýðshreyfinguna til þess árum
saman að takmarka sig að
heita má einvörðungu við
hagsmunabaráttuna, eins og
hún birtist í kaupdeilunum. An
þess að slaka til á því sviði,
mun verkalýðshreyfingin, eftir
öllum líkum að dæma, bæta
við sig hveriu sviðinu á fætur
öðru. Allt, sem nú er vísir að
eða samþykktir fyrir, mun
færast í vöxt: Bygging orlofs-
heimilanna, skipulagning or-
lofa innan lands og utan, stór-
aukin styrktarstarfsemi, bygg-
ing verkalýðshalla, er skapi
þróttmikilli félagsstarfsemi
aukið olnbogarúm, skipulagn-
ing hverskonar fyrirtækja til
þjónustu við almenning, ekki
sízt í samstarfi við samvinnu-
hreyfinguna, eftir það giftu-
1 verkfallinu var það samheldnin sem allt reið á. Nú þurfa vinnandi stéttir að taka höndum
saman til að liindra verðbdlgubraskarana í að ræna með tilstyrk ríkisvaldsins nýfengnum
kjarabótum, Myndin er af atkvæðagreiðslu á einum verkfallsfundi Dagsbrúnar.
, samlega' skref, er þessar tvær
fjölmennustu félagshreyfingar
alþýðu stigu til samstarfs í
verkfall'nu. Og síðast en ekki
sízt, mun verkalýðshreyfingin
gerast öflugri þátttakandi í
menningarlífi þjóðarinnar en
nokkru sinni fvrr, einkum eft-
ir að Ragnar Jónsson hefur —
með hinni stórmannlegu gjöf
listasafns síns til Alþýðusam-
bands íslands — lagt henni svo
miklar skyldur á herðar til
eflingar íslenzkra lista og. til
að gera listaverkin að sameign
og samnautn alþýðu.
Nýsköpun samvinnulireyfing-
arinnar er hitt stóra félagslega
verkefnið, sem bíður einkum
alþýðunnar í bæjunum. Sam-
vinnuhreyfingin hefur verið
um of takmörkuð við bænda-
stéttina,: sem í' skilningi á sam-
takanauðsyn og með hugsjóna-
ást skóp hana og mótaði.
Verlcalýðurinn og bændastéttin
, þurfa að taka höndum saman
um að efla hana og færa inn á
ný svið framkvæmda og fram-
leiðslu — auk verzlúnar. Það
auðvald, sem oft hefur áðrr
reynt að véla samvinnuhreyf-
inuna til þjónkunar við s:g gegn
verkalýðnum, hefur nú sagt
samvinnuhreyfingunni strið á
hendur. Og samvinnuhreyfing-
in hefur í síðasta verkfalli
svarað með því sem var hvoru
tveggja í senn skynsamlegt og
drengilegt: að rétta verkalýðs-
hreyfingunni bróðurhönd og
semja við hana.
MeS þeim samningi eru
mörkuð tímamót í sögu þess-
ara félagshreyfinga íslenzkrar
alþýffu, ef vinnandi stéttirnar
bera gæfu til aff halda svo
áfram sem hafiff er.
Alefling þjófffrelsishreyfing-
arinnar er hið þriðja mikla
verkefni íslenzks þjóðhfs. Þá
þjóðarvakningu, sem þar er
hafin með „Samtökum her-
námsandstæðinga" þarf að
auka og efla. Það þarf að skera
upp herör gegn þeirri þjóð-
spillingu, sem hernámið er a£>
skapa. Það þarf að frelsa þó
æsku, sem nú þekkir Lslancl
aðeins sem hernumið land frá
þeirri gegnsýringu amerískrar
ómenningar, serp eyðileggur
alít, sem islenzkt þjóðerni ei'
stolt af. Og síðast en ekki sízt:
Fre'sun vor íslendinga undan
erlendu hernámi þarf að vera
vort eigið verk, — ekki bara
samningsatriði stórvelda. Það
liggur því á að efla þau sam-
tök, er útrýma hernánvnu
Og beztu menntamenn þjóðar
vorrar eru þegar að verki í
því skyni.
Verkefniff. sem bíffur vinn-
andi stétta íslands, er aff skapa
nú á næstunni þá hreyfingu og-
þaff samstarf allra affila, jafnt
á sviffi stjórnmálanna sem ann-
arra sviða þjófflífsins, er verffi
sú þjófffylking íslendinga, scm
tekur meirihluta á Alþingi I
næstu kosningum og stjórnai"
ís’andi í þágu vinnandi stétt-
anna og þjóffarheildarinnar.
Mirniingarorð
Mann setur hljóðan við and-
látsfregn góðs vinar og félaga,
einkum ef andlát hans ber
snöggt að. Svo fór, er ég
heyrði . að vinur minn og fé-
lagi, Hjalti Árnason, væri
horfinn að fuhu. Vel vissi ég
raunar, að hann var þrotinn
að heilsu, en hann hafði aldrei
haft hátt um vanheilsu sína.
Vanheilsa hans eigin líkams
var honum aldrei mikið á-
hyggjuefni. Honum var svo
farið, sem oss mörgum öðrum,
sem komnir erum af léttasta
skeiði, að vér gerum oss ekki
sérlega rellu útaf henni. Hon-
um var umhugað um hitt, að
geta tekið bátt í verkalýðs-
hreyfingunni þartil yfir lyki.
Það fór og svo, að Hjalti var
allur áður en hann hafði lifað
full 58 ár. Það var mér og
mörgum öðrum félögum hans
sorgarfregn meiri, en ég fæ
sagt.
Hjalti var fæddur á Höfða-
hólum í Húnaþingi norður.
Foreldrar hans voru þau hjón
Ingibjörg Pálsdóttir í Réttar-
holti Ólafssonar og hinn sér-
stæði gáfumaður Árni umboðs-
maður (1875—1941) á Höfða-
hólum, Árnasonar frá Höfnum
Sigurðssonar. Árni á Hö.fða-
hólum, var höfðingi mikill og
áhrifamaður, sem hvergi lét
sinn hlut, ef hann taldi rétt-
an. Hjalti fór úr foreldrahús-
um 10 ára gamall og alllöngu
s'ðar í Gagnfræðaskólann (nú
Menntaskólann) á Akureyri.
Þaðan lauk hann prófi 1920.
Hann hélt suður til Reykjavík-
ur og vann þar við margskon-
ar störf; verzlunarstörf og
önnur. Það var skömmu eftir
að hann kom suður, að ég
kynntist honum, en áður hafði
ég kynnzt bræðrum hans. þeim
Áma og Steindóri stýrimörn-
um, sem komnir voru suður til
sjómennsku og náms. Hjalti
stundaði nám í málaskóla
þeim, sem við stofnuðum sam-
an, Brynjólfur Bjarnason og
ég. Námið var honum létt,
enda gáfur hans frábærar og
farsælar til málanáms . Þótt
hann væri hlédrægur, var
hann einskis manns eftirbát-
ur. Á þessum árum gerðist
hann félagi í Jafnaðarmanna-
félaginu Spörtu, sem. vér stofn-
uðum 1927, vinstrimenn í
verkalýðshreyfingurtni í Reykja-
vík, er sundur dró með oss og
Ólafi Friðrikssyni, formanni
gamla Jafnaðarmannafélagsins.
Var oss þá ekki lengur vært
í Alþýðuflokknum. Hjalti gerð-
ist skrifstofumaður í skrifstofu
Síldareinkasölu íslands í
Kaupmannahöfn. Varð hann þá
félagi í danska Kommúnista-
flokknum, en í hinum íslenzka
er hann kom heim. Hann varð
brátt mikill áhrifamaður í
flokknum hér, enda þótt hlé-
drægni hans bannaði honum
að berast mjög á. — Árið
1935 fór hann til Moskvu og
dvaldist þar vetrarlangt. Hann
var einn af stofnendum Sós-
íalistaflokksins og félagi hans
til æviloka.
Hjalti var hæggerður maður
og ógjarn að trana sér fram.
Hann undi sér bezt í hópi
fárra en góðra vina og skoð-
anabræðra. Hann var einnig
manna fúsastur til að vægja
ef félagar hans kröfðust þess,
eða hann taldi það hentugra
málstaðnum. En eitt gerði
Hjalti Árnason aldrei. Hann
samdi aldrei við sannfæringu
sína. Af þeim sökum stóð oft
styr um hann, þrátt fyrir hlé-
drægnina. Það kom oft fyrir
á löngum árum vináttu okkar
og samvinnu í verkalýðshreyf-
ingunni, að við vorum ekki á
einu máli. Deildum við þá, en
aldrei um hin þýðingarmeiri
málin.
Hjalti var alla ævi fátækur
af þessa heims auði, ekki þó
vegna þess 'að hann hlííði sér
við vinnu, Hann tók hvern
þann starfa, sem bauðst til
þess að sjá fyrir sér og sín-
um. Var það oft eríiðari vinna
en heilsa hans leyfði. Um það
hugsaði hann aldrei,- Hann var
tvíkvæntur. Eignaðist hann
Iljalti Árnason
tvö börn í fyrra hjónabandi.
Seinni kona hans, er Sigríður
Friðriksdóttir, útgerðarmanns
Svipmundssonar frá Vest-
mannaeyjum. Eignuðust þau
fjórar dætur, sem allar eru á
lífi. Heimilislif þeirra var hið
bezta og var Sigriður alla tí5
samhent manni sinum í allri
baráttu.
Nú er Hjalti genginn og góða
félaga er saknað. Nú getum
vér ekki, beir sem nánasta
höfðu samvinnu við hann, leit-
að ráða og aðstoðar hjá hon-
um. En hans munpm vér minn-
ast um ókomin æviár. Um hug
hans og fórnfýsi efuðumst vér
aldrei.
Konu hans, törnum og syst-
kinum sendi ég vinarkveðjur
fyrir hönd félaganna. Allir-
skiljum vér harm þeirra, en
getum ekki úr bætt.
Farðu vel, gamli félagi.
Hendrik Ottósson.
Gamall félagi fallizm
Þegar ég var að lesa undir
gagnfræðapróf á Akureyri vor-
ið 1918, veitti ég athygli ung-
um pilti, er var þá að þreyta
próf upp í 2. bekk skólans.
Mér virtist unglingur þessi
mannvænlégur og gaf mig á
tal við hann, og þrátt fyrir
nokkurn aldursmun tókust
með okkur kynni, er hafa
enzt síðan. Piltur þessi var
Hjalti Árnason, þá tæpra 15
ára að aldri. Síðan hef ég
notið kunningsskapar hans og
við aukna kynningu hef ég
notið hans í æ ríkara mæli.
En bezt kynntist ég honum ei”
við stunduðum vinnu -saman,
Framh. á 10. síða^