Þjóðviljinn - 31.01.1962, Blaðsíða 7

Þjóðviljinn - 31.01.1962, Blaðsíða 7
plÓÐVlMINtÍ ÚtBefandi: SameinlnBarflokkur alþýBu — Sósíallstaflokkurlnn. — Rltstiórari Magnús Kjartansson (áb.), Magnús Torfl Ólafsson, Sigurður Guðmundsson. — FréttaritstJórar: ívar H. Jónsson, Jón Bjarnason. — Auglýsingastjóri: Guðgelr Magnússon. — Ritstjórn, afgrelðsla, auglýsingar, prentsmiðJa: Skólavörðust. 19. Blmi 17-500 (5 línur). Áskrlftarverð kr. 50.00 á mán. — Lausasöluverð kr. 3.00. PrentsmlðJa ÞjóövilJans h.f. Varizt innlimunaráróðurinn Jnnlimunarmennirnir eru óþreytandi við iðju sína. Viðleitni þeirra á þessu stigi beinist helzt að því, að gera aðild íslands að Efna-hagsbandalaginu sem sak- leysislegasta. Og ekki nóg með það, þeir slá alltaf úr og í, allt sé óvíst um þátttöku íslands, hvort af henni verði og hvernig hún verði. Og segja má að flestir sótraftar séu á sjó dregnir þegar farið er að senda hina svonefndu „Frjálsu menningu" út af örkinni í þessu skyni, en það er sem kunnugt er einn hræsnisfyllsti og vesalasti félagsskapur á öllu landinu. En bak við þetta áróðursgutl eru svo valdamenn stjórnarflokkanna, menn eins og Gunnar Thóroddsen og handgengnir menn ihonum í nazistadeiid Sjálfstæðisflobksins og „hagfræð- ingar“ Alþýðuflokksins og aðrir toppkratar, sem ekki hafa farið dult með þá ætlun sína að íslandi skuli þvælt í Efnahagsbandalagið og sjálfstæði landsins þar með afsalað. Það er þeirra vilji og þeirra ætlan, innlim- un íslands í hið nýja Stór-Þýzkaland, það er þeirra fram- tíðarsýn fyrir íslenzku þjóðina, og að þeim þokkalegu áformum er nú unnið leynt og ljóst í samvinnu við er- lenda valdamenn, íslenzkir ráðherrar og „sérfræðingar" á þveitingi til Bonn til að taka þar við fyrirmælum, í viðbót við hin bandarísku. A llar fregnir sem berast frá aðalstöðvum og stofnun- um Efnahagsbandalagsins bera með sér að valda- menn bandalagsins ætla ekki að vera mjúkir í svörum við beiðnum um „áu)kaaðild“ nýrra ríkja, né víðtækar undanþágur vegna „sérstöðu“ þeirra. Nýjum ríkjum er ætlað að gera svo vel og gefa upp sjálfstæði sitt í hinum veigamestu málum og leggja það sameiginlegum stefn- unum á vald, eins og fyrir er mælt í Rómarsamningn- um og fram kemur í öllu skipulagi Efnahagsbandalags- ins. Norskir sérfræðingar hafa í nýrri álitsgjörð sýnt fram á, að í Noregi þyrfti stjórnarskrárbreytingu til svo víðtæks afsals yfirráða yfir innanlandsmálum Nor- egs. Og það virðist ekki þurfa marga „fína“ kjaftafundi til að ljóst verði að aðildarríki Efnahagsbandalagsins verði að afsala sér veigamiklum þáttum sjálfstæðis síns, um það virðist hvergi deilt þar sem rætt er um Efnahagsbandalagið enda liggja fyrir grundvallarplögg þess sem sanna þetta eins ótvírætt og verða má. Og auk þess sem ísland yrði þar að sjálfsögðu selt undir sömu sök og önnur aðildarríki, kemur hér auk þess til -greina, að vegna fámennis þjóðarinnar hefur Island algjöra sérstöðu í slíkri ríkjasamsteypu, sem gerir að- stöðu íslendinga margfalt erfiðari en nokkurrar að- ildarþjóðar annarrar. F’inmitt nú seint í janúar bárust þær fregnir frá Strass- ^ bourg að stjórnmálanefnd þings Efnahagsbandalags- ins hefði lagt fram álit og tillögur er miða að því að torvelda ríkjum hverskonar aðild að Efnahagsbandalag- inu aðra en fulla aðild. Var m.a. lagt til að gera að inntökuskilyrðum að ný ríki „verði að samþykkja og virða Rómarsamninginn frá upph'afi, þannig að samn- ingaviðræður komi ekki til greina ef eitthvert aðild- arriki vill reyna að losna undan einstökum lagagrein- um sáttmálans“. Þau verða að gerast aðilar að öllum þremur stofnununum-. Efnahagsbandalaginu, Kjarn- orkumálastofnun Evrópu og Kola- og málmsamsteyp- Unni“. „Puu verða að játast undir öll pólitísk markmið áðurgreindra þriggja stofnana“. „Þau verða að viður- kenna núverandi form og skipulag Efnahagsbandalags- insins“. Það hefur verið margrætt hérna í blaðinu hvað slík innlimun þýddi fyrir hina fámennu slenzku þjóð, fyrir efnahag hennar og atvinnuvegi, fyrir yfirráð ís- lendinga yfir landhelgi sinni, fiskveiðum við ísland og fiskiðnaði, og það skal ekki endurtekið að sinni. En engum sem kynnir sér það mál og vill sjá hið rétta, getur blandazt hugur um >að með innlimun íslands í Efnahagsband'alagið er sjálfstæði íslands fargað, og eftir mafnið tómt. — s. Virkjunin mikla við Bra^sk í fljótinu Angara verður hin mesta í heimi. Farið er að síga á scinni hluta þcssa mikla mannvirkis, cn þegar er hafinn undirbúningur að stærri virkjunum. Gnægð ódýrrar raforku frá þessum nýju orkuverum er undirstaða áætlananna um margföldun iðnaðarframleiðslu Sovétríkjanna á næstu áratugum. EGGERT ÞORBJARNARSON: 22. þing Kommúnistaflokks Rdðstjórnarríkjanna 1 síðara hluta stefnuskrárinn- ar er uppbygging kommúnism- ans tekin til meðferðar sem dagskrármál Ráðstjórnarþjóð- anna. Spurningunni um það, hvað kommúnisminn sé, er svarað þannig, að kommúnisminn sé stéttlaust þjóðfélag, þar sem öll framleiðslutæki séu þjóðar- eign, allir þegnar séu jafn rétt- háir og fái alhliða tækifæri til þroska. Auðlindir þjóðfélagsins eru nýttar fyrir mennina. Þeirri meginreglu er fylgt, að sérhver beri úr býtum samkvæmt þörf- um sínum og leggi fram til þjóðíélagsins eftir hæfileikum sínum. Kommúnisminn er skil- greindur sem háþróað samfélag frjálsra manna með þroskuðu hugarfari, samfélag sjálfsstjórn- ar fólksins, þar sem vinnan verður eðlileg þörf til blessun- ar alþjóðar og þar sem sér- hver leggur fram krafta sína í þágu hennar. Stefnuskráin hrekur gamlar hugmyndir um, að kommúnist- ískt þjóðfélag muni hvíla á lág-þróaðri tækni og lítilli fram- leiðslu. Hún skilgreinir, hvern- ig kommúnisminn geti aðeins risið upp sem þjóðskipulag á grundvelli háþróaðrar fram- leiðslu, vísindum og tækni, á grundvelli stanzlausrar fram- þróunar þjóðarframleiðslunnar langt fram yfir það stig, sem auðvaldsskipulagið nær nokkru sinni. Maðurinn mun ná ótrúlegum tökum á náttúruöflunum í þágu mannkynsins. Heildar- skipulag allrar framleiðslu og efnahagsmála kemst á hærra stig, og tryggt, að öllum efna- hagslegum þörfum þjóðfélags- þegnanna verði fullnægt. í allsnægtaþjóðfélagi komm- únismans hverfur stéttamunur- inn úr sögunni, sömuleiðis and- stæður milli borga óg sveita. Um leið og öllu þjóðfélaginu verður lyft á hærra tæknilegt og menningarlegt stig, mun andleg og líkamleg viftna renha saman í eina heild. Mennta- menn verða ekki lengur sér- hópur í þjóðfélaginu, því að öll þjóðin mun komast á stig hins menntaða manns. Afstaðan milli einstaklings og þjóðfélags verður og án mót- setninga. Eðli vinnunnar mun breytast í lífsþörf á grundvelli ríkrar þjóðfélagsvitundar og einstaklingsþroska og verða uppspretta gleði og sköpunar. iHæfileikar einstaklinganna munu njóta sín og fjölskyldulífið mun ekki mótast af fjárhagsáhyggj- um. Samkvæmt stefnuskránni verð- u.r hið kommúnistíska þjóðfé- lag byggt upp í áföngum. Síðari hluti Á næsta áratug 1961—1970 munu Ráðstjórnarríkin fara fram úr Bandaríkjunum, há- þróaðasta auðvaldslandinu, á sviði framleiðslu á hvern íbúa. Fyrirhuguð er mikil aukning 'landbúnaðarframleiðslu og mikl ar kjarabætur. Erfiðisvinna sem slík mun smátt og smátt hverfa. Ráðstjórnarríkin verða land stytzta vinnudags í heimi. Hús- næðismálin verða leyst í öllum aðalatriðum. 1 lok þessa ára- tugs munu allar fjölskyldur Ráðstjórnarríkjanna hafa feng- ið íbúðir með nýtízku þægind- um, og öll nýgift hjón munu fá sína íbúð. Á öðrum áratugnum 1971— 1980 verður hinn efnahagslegi og tæknilegi grundvöllur komm- únisnians byggður upp. Þá mun þjóðfélagið fara að láta hvern hafa eftir þörfum. Á þessum áratug verður kommúnisminn byggður upp í aðalatriðum, en ifullfeyggður Verður hann á 'tímabilinu þar á eftir. Hornsteinn iðnvæðingar lands- ins og tækni verður fullkomin rafvæðing þess með samfelldu rafkerfi um allt landið, þannig að hægt verður að flytja mikla orku milli fjarlægra landshluta. Á grundvelli allsherjar rafvæð- ingar og virkjana hinna miklu vatnsfalla munu Ráðstjórnar- ríkin ná nýrri fulkomnun á sviði tækni, skipulagningar, framleiðslu o.s.frv. Þau munu ráða yfir dæmalau.su fram- leiðslukerfi sem að afköstum til, tæk.ni og skipuiagningu verður hafið hátt yfir ýtrustu mögu- leika kapítalismans. Þá mun öl-lu ófaglærðu starfi verða út- rýmt og hin háþróaða tækni færa öllum borgurum kommún- ismans síbatnandi lífskjör. Á riæstu tíu árnm er ráðgert að iðnaðarframleiðslan 2,5-fald- ist og fari þar með fram úr framleiðslu Bandaríkjanna. Á næstu tuttugu árum er ráð- gert, að iðnaðarframleiðslan sexfaldist að minnsta kosti og raforkuframleiðsla þrefaldist. Á þessum tíma er gert ráð fyrir uppbyggingu gífurlegrar stál- framleiðslu.. efnaiðnaðar, véla- iðnaðar, að heílar iðnaðargrein- ar verði fullmekaníseraðar og átómatíseraðar og heil kerfi verksmiðjubákna fiarstýrð. öll áherzla verður lögð á nýtingu og frambróun vísinda í þjón- ustu atvinnulífsins. öll byggingarstarfsemi í land- inu verður vélvædd. Eldflauga- tækni verðu.r tekin í þjónustu samgangna í stórum stíl. Aust- an Uralfjalla verða reist iðju- ver á heimsmælikvarða, og stærstu raforkuver heimsins eru nú að rísa við A.ngara í aust- u.rhéruðum landsins. Farvegi mrrgra norðlægra stórfljóta verður brevtt til suðu.rs og þau nýtt til áveitu á þurrkasvæði. Fyrirhugu.ð er mikil aukning n.eyzluvamings og sérstök á- herzla lögð á aukin gæði fram- leiðslunnar. Á næstu 10 árum er ráðgert að framleiðsla landbúnaðaraf- urða 2.5-faldist en 3.5-faldist innan tuttugu ára. Lögð verður jöfnum höndum áherzla á ný- rækt stórra landflsema sem og aukna uppskeru af hverjum hektara sáðlands. Gengi sovézka gjaldmiðilsins mun fara hækkandi og lífskjör almennings batna jafnt og þétt með launahækkunum og verð- lækkunum og með stórauknu framlagi opinberra sjóða til þess að standa straum af ó- keypis menntun allra borgara, ókeypis læknishjálp og lyfjum, eftirlaunum, bamaframfærslu, íbúðarhúsabyggingum rekstri menningar- og hvíldarheimila o.s.frv. Gert er ráð fyrir, að raun- veruleaar tekjur einstaklings 3.5-faldist á næstu tuttugu ár- um. Þróunin verður þannig, að auk bess sem bilið milli efstu og lægstu launaflokka mun minnka með því að hinum lægstu verði kippt u.np, þá verða smátt og smátt allskonar gjöld afnumin. Þannig verður húsaleiga af- numin á öðrum áratugnum, skattar allir á næsta áratug. Fargjöld með járnbrautum, strætisvögnum, neðanjarðar- brautum, langferðabifreiðum verða og afnumin. Innan tíu ára verður vinnu- vikan stytt í 34—36 stundir og síðar enn meir. Fullkomnustu örvggisráðstaf- anir verða gerðar á vinnustöðv- um. Næturvaktir verða smátt og smátt afnumdar nema við brýn- ustu hiónustustörf. Víðtækar áætlanir um sjúk- dómsvarnir, ókeypis vist á hressingarhælum, fullkomnun skilyrða til íþrótta o.s.frv. verða settar upp. Konur munu fá léttari vinnu og þjóðfélagið mun sjá um að létta þeim heimilisstörfin. öllum leifum af ójafnri að- Framhald á 10. síðu GUÐMUNDUR VIGFÚSSON: Þriðja grein Skipulag og einkaframtak í upphafi þessa greinaflokks varpaði ég fram þeirri spurn- ingu hvort nokkuð annað hefði verið að gera miðað við ástand- ið í tæknideildum borgarinnar en að gefast upp við sjálfstáeða skipulagsforustu af hálfu borg- arstjórnar og afhenda skipulags- ver.kefnin til einkaframtaks og einstaklinga. . Ég hét þá að gera þessu atriði fyllri skil síðar og skal nú leit- azt við að uppfylla það loforð. Sú leið var tvímælalaust fyrir hendi að taka nú til hendinni og gera viðhlítandi ráðstafanir til að endurreisa og efla skipu- lagsdeild borgarinnar, fá henni hæfa forustu og leitast við að ráða til hennar nauðsynlcgan mannafla. Það er ekkert náttúrulögmál að skipulag Reykiavíkur standi uppi án nauðsynlegra tækni- krafta á sama tíma og aðrar hliðstæðar stofnanir búa við nokkurn veginn næga starfs- krafta. Það er heldu.r ekkert náttúru- lögmál að Reykjavíkurborg geti ekki ráðið til sín eigin verk- fræðinga og gert tæknideild borgarverkfræðings starfshæfa. Til þess að kippa þessu -í lag þurfa ráðamenn borgarinnar að- eins að leggja skemmdarverk sín á hilluna og koma fram eins og siðaðir menn við stétt- arsamtök verkfræðinganna. Þegar sú tillaga að fela ein- staklingum tiltekin skipulags- verkefni fyrir borgina var til umræðu í borgarráði, lagði ég til að málið yrði afgreitt með eftirfarandi hætti: „Um leið og borgarráð fellst eftir atvikum og miðað við þær aðstæður, sem skap- azt hafa, á tillögur borgar- verkfræðings, um heimild til ráðstafana til lausnar á nokkrum aðkallandi verkefn- um í skipulagsmálum, lýsir það yfir þeim vilja sínum, að skipulagsdeild borgarinn- innar og tæknikröftum borg- arverkfræðingsskrifstofunnar verði komið í það horf, að skipulags- og tæknistörfum borgarinnar vnj-ði annað á fullnægjandi hátt. Er borg- arverkfræðingi falið aðvlnna pð Invsu bessara rr>'>’o í sam- r"ði V’ð bcrgarstjóra og borgarráð." Ég áleit rétt og skylt að fá úr því skorið hvort hér ætti að vera um framtíðarskipun að ræða eða bráðabirgðaráðstöfun vegna tímabundinnar lömunar tæknideildanna. Slf-k ráðstöfun verlcefna í -bili gat vissulega gengið háskalítið fengist það viðurkennt í verki samtímis að það væri stefna borgarráðs og b^rgarstjórnar að endurreisa og efla tæknideildirnar og gera þær færar um að gegna for- ustuhlutverki sínu. Tillögu minni var vísað frá af meirihhluta borgarráðs, samkv. frávísunartillögu frá Geir Hallgrímssyni. Þar með lá það ljóst fyrir að upplausn skipulagsdeildarinnar og lömun verkfræðideildarinnar var ein- mitt hin æskiiega þróun að dómi meirihlutans og enginn vilji til raunhæfra gagnráð- stafana. Að þeirri vissu feng- inni taldi ég rangt og hættu- legt að fallast á tillögu borg- arverkfræðings um afhendingu Fossvogssvæðisins, Laugardals- svæðisins og svæðisins við vest- anverða Reykjanesbraut til einkaaðila, og greiddi einn at- kvæði gegn henni. Meirihluli borgarráðs samþykkti tillög- una. Þegar málið kom fyrir borg- arstjórnarfund sl. fimmtudag, ræddi ég það allítarlega og lagði fram svohljóðandi tillögu: „Með því að borgarstjdrn- in telur að fullnægjandi starfræksla tæknidcilda borgarinnar, skipulagsdeildar og verkfræðideiidar, sé grundvallarskilyrði þess, að undirbúningur og ákvarðanir í skipulagsmálum og á ÖCV- um sviðum verklegra fram- kvæmda borgarinnar sé í góðu lagi og undir traustri forustu, samþykkir borgar- stjórnin að fela borgarráði og borgarstjóra að gofra án tafar ráðstafanir sem duga, til að binda endi á núver- andi ófrcmdarástand í þess- um efnum og tryggja tækni- deildunum næga og hæfa starfskrafta." Þessi tillaga hlaut sömu ör- lög og tillaga mín í borgarráði. Henni vár vísað frá af meiri- hluta borgarstjórnar. Alþýðu- bandalagsmenn einir greiddu henni atkvæði. Sami meirihluti staðfesti síðan samþykktina um að afhenda einkaframtakinu skipulagsverkefnin. Um það verður því ekki villzt hvaða þróun borgarstjórnar- meirihlutinn kýs í þessum efn- um. Hann er fyllilega ánægður með þá Staðreynd að arkitekt- arnir hafa flúið skipulagsdeild- ina og verkfræðingarnir verið hraktir úr þjónustu borgarinnar. Sjálfstæðisflokkurinn vill ekki að borgin reki starfshæfa skipulagsdeild. Einkaframtakið á eitt að duga. Þessi afstaða Sjálfstæðis- flokksins, sem kratar og Framsókn styðja, er byggð á mikilli skammsýni og hættu- legu skilningsleysi á eðli skipulagsstarfanna. Eins og ég hef áður tekið fram eru þau fyrst og fremst félagslegs eðlis, góð og hagkvæm lausn þeirra faast ekki nema undir öruggri forustu bæjarfélagsins sjálfs. Einkafyrirtæki og einstaklingar þótt hæfir séu geta ekki í því efni komið í stað skipulags- deildar borgarinnar. Það er nefnilega allt annað að skipu- leggja borgarsvæði en t.d. að fly-tja inn og selja byggingar- efni. Aðild að Efnahagsbandalagi Evrópu ósamrýmanleg stjórnarskró Noregs Sérhver samningur bakar ríkinu skyldur sem verða til þess að ríkisstofnanirnar munu breyta gegn þjóðaréttinum, ef þær fram- kvæma stjórnarskrártryggt vald sitt á einhvern þann hátt, sem brýtur í bága við samninginn. Dr. J. Andenös prófessor seg- ir í sínu áliti: Rómar-samning- urinn gerir ráð fyrir slíku afsali löggjafarvalds, tollaákvarðana og samningafrelsis í hendur stofn- ana Efnahagsbandalagsins, að Noregur getur alls ekki gerzt aðili nema stjórnarskrá landsins . sé breytt fyrst. Hann kvaðst ekki vilja ræða um það, hvort stjórn- unarvaldinu og dómsvaldinu sem afhendist Efnahagsbandalaginu samkvæmt Rómarsamningnum, verði breytt um leið og stjórnar- ránni. OSLÓ 28/1 — Noregur get- ur ekki gerzt aðili að Efna- hagsbandalagi Evrópu nema gerð verði stjórnarskrár- breyting, sem heimili slíka aðild. Samkvæmt núgild- andi stjórnlögum er ekki hægt að afhenda löggjafar- valdið í svo iríkum mæli til stofnunar sem ekki er háö norsku ríkisvaldi. Þetta eru niðurstöður álits, sem prófessorarnir Frede Cast- berg og J. Andenös hafa látið utanríkis- og stjórnarskrárnefnd þingsins í té, og þetta er sam- hljóða mati dómsdeildar norska utanríkisráðuneytisins. Dóms- málaráðuneytið hefur einnig lát- ið sömu skoðanir í Ijós. Allar þessar niðurstöður eru birtar í skýrslu, sem dreift var í Stór- þinginu sl. laugardag. I skýrslunni kemur fram, að ofangreindir aðilar telja ekki nauðsynlegt að stjórnarskrár- breytingin verði gerð áður en norsk yfirvöld taka upp samn- ingaviðræður um aðild að Efna- hagsbandalaginu, en hún er ó- hjákvæmileg áður en aðildiri; verður lögð fyrir stórþingið.' - ni‘ Castberg prófessor segir í álits- gerð sinni: Það hefur löngum verið ágreiningsatriði í norskum stjórnmálum í hve ríkum mæli stjórnarskráin heimilar ríkisvald- inu að binda aðgerðafrelsi og á- kvörðunarfrelsi ríkisins með samningaákvæðum. Það hlýtur að vera hafið yfir allan efa, að ríkisvaldið getur bundið að- gerðafrelsi sitt með samningi. Josephine Baker, franska rev- íustjarnan fornfræga sem nú er orðin 54 ára gömul, kom fyrir nokkrum dögum til Stokkhólms frá París með krakkahóp sinn. Hún hefur það nefnilega sem „hobbí“ að safna börnum hvaðanæfa að úr heiminum, og á nú orðið 11 stykki af mismunandi þjóð- erni. Næstu vikurnar ætlar , bv’m að koma fr,am á skemmti- í Stokkhólmi, og jafn- framt ætlar hún að gefa börnunum kost á vetrar- dvöl í skemmtilegu umhverfi. Börnin eru á aldrinum 2—10 ára, og er hópurinn stundum kallaður „litlu Sameinuðu þjóðirnar“. Flest börnin hafa aldrei séð snjó áður. Moise Tshombe, valdsmaður í Katangafylki í Kongó, ætlar sér að fara í heimsókn til Bandaríkjanna í byrjun marz- mánaðar, segir í upplýsingum frá áróðursskrifstofu hans í New York. Hann „vonar að hann fái tækifæri til að hitta bandaríska ráðamenn að máli til þess að skýra viss grund- vallaratriði í Katanga-mál- inu“, segir í tilkynningunni. Baker Tshombe heypf og £) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 31. janúar 1962 Miðvikudagur 31. janúar 1962 — ÞJÓÐVILJINN —

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.