Þjóðviljinn - 04.05.1962, Qupperneq 6
Stnlwai! BMMinlni*rflok**r »lj>ý8a — Bói!*ll»t»nt>ttnr!nn. — WUMSrtít
K«irotl» KJ*rt*n*»on U,b.), M»gnúa Torfl Ólalaaon, BieurSur QoBmandaaon. -
Br4tt»rlt*tJðrar: ír»r H. Jónsaon, íón BJarnaaon. — Augirslneaatjórl: OuSasW
Mamúsaon. — Rltatjðrn. afgralSsl*. auglrelngar, prantamíSJa: SkðlaTórSuat. 1».
Batl 17-ðOO (í llnur). AakrlftarTerO kr. 55.00 4 m4n. - LauaaaðluTarO kr. Í.00.
RrantaaalflJ* HóSTlUana bX
Harðstjórn scm riðar til falls
"íslendingar njóta nú stjórnarfarslegs frjálsræðis um-
fram margar aðrar þjóðir. Það frjálsræði hefur
þó sannarlega ekki fengizt átakalaust. Áratugum sam-
■an urðu róttækir menn og frjálslyndir á íslandi að
berjast fyrir því harðri baráttu, að allir íslendingar
nytu sæmilegs jafnréttis til kosninga á löggjafarþing
þjóðarinnar og þar með stjórn landsins. Fram á síð-
ustu ár ríkti gengdarlaust. misrétti þegnanna við kosn-
ingar til Alþingis, og ekki einungis Framsóknarflokk-
urinn heldur einnig aðalleiðtogar Sjálfstæðísflokksins
lýstu því yfir opinberlega, að þeim hefði verið hug-
stæðari allt önnur og afturhaldssamari lausn á kjör-
dæmamálinu en tókst loks að knýja í gegn.
Fn stj órnarflokkarnir núverandi, Sjálfstæðisflokkur-
'inn og Alþýðuflo-kkurinn, hafa misnotað ríkisvald-
ið og Alþingi til að beita alþýðu landsins efnahags-
legri harðstjóm, sem vart á sinn líka hér á landi.
Þetta er svo augljós misnotkun, iað engum kemur til
hugar að þessir flokkar hefðu fengið meirihluta á Al-
þingi, ef þeir í kosningunum 1959 hefðu lýst yfir að
þeir ætluðu að lögbjóða ógildingu allra kjarasamn-
inga verkalýðsfélaga og stéttarfélaga og fyrirskipa
með lögum lægra kaup en verkalýðsfélögin höfðu
samið um, að 'þeir ætluðu að framkvæma tvennar
gengislækkanir á tveimur árum og valda stórfelldri
kjaraskerðmgu allrar alþýðu í landinu, og eru þó þar
með einungis nefndir nokkrir þættir í syndaregistri
„viðreisnarinnar“.
jþetta er efnahagsleg harðstjórn, sem algerlega er
andstæð íslenzkri hugsun um frjálsræði og lýðræði.
Það er algerlega andstætt þeim hugtökum að beita
ríkisvaldinu til þess að ræna af verkamönnum og
öðrum launþegum þeim ávinningi sem náðst hafði í
vinnudeilunum og verkföllunum í fyrrasumar. Þar
höfðu verkamenn, stéttarfélög fjölmargra vinnu-
stétta, gert samninga við atvkmurekendur um kjara-
bætur, með þeim hætti sem lög landsins mæla fyrir.
En atvinnurekendur eru ekki fyrr staðnir uDp frá
undirskrift smni en þeir misnota stjórnarflckkana og
ríkisvaldið til þess að ógilda alla' samningana, ræna
frá alþýðunni ávinningnum sem um hafði verið sam-
ið. Þetta er efnahagslag harðstjórn-. sem alþýðan á ís-
landi vill ekki þola og mun ekki láta yfír sig ganga.
Þeir flokkar sem þannig misnota ríkisvaldið reikna
skakkt, ef þeir halda að takist að sigra eða hræða
verkalýðshreyfinguna með slíkum bardagaaðferðum og
harðstjóm. Nú þegar er sýnt að ríkisstjórnin er að
missa öll tök á harðstjórnarpólitík sinni í kjaramál-
unum, og mun það enn skýrast næstu vikur.
Sjómönnuni boðið smánarboð
roks' eftir .íimmtiu og tveggja daga togaraverkfall er
borin fram af sáttasemjara ríkisins svönefnd miðl-
unartillaga í deilúnni. Hér er þó éinungis um sýndar-
tillögu að ræða, ög ekki líkindi til þess að togarasjó-
menn láti bjóða sér bau málalok á þessari löngp deilu.
Ósvífni togaraburgeisanna og ríkisstyrkþeganna í Fé-
lagi íslenzkra botnvörpuskipaeigenda í deilunni hefur
verið með eindæmum, ekki einungis að þeir hafi neit-
að að ganga til heiðarlegra samninga um hinar sann-
gjörnu kröfur togaramanna, heldur hafa þeir með hin-
um ósvífnu úrslitakustum og hótunum, sem-send voru
Alþingi. farið langt út fyrir þau takmörk sem Sjálf-
stæðisflokknum er hollt í baráttunni gegn alþýðusam-
tökunum og bættum kjörum. Hér mun ekki einu sinni
gagna íhaldinu að treysta á ítökin í stjórn Sjómanna-
félags Reykjavíkur. Togarasjómenn hafa beðið alltof
lengi og þeir hafa stillt kröfum sínum í hóf. Þeir munu
'heldur ekki Láta bjóða sér það smánarboð sem felst í
hinni svonefndu „miðlunartillögu“, heldur halda fast
við réttmætar kröfur sínar. — s.
1
i
a
i
i
E
a
i
s
i
i
i
I
S
B
I
a
i
a
B
a
a
a
B
a
s
B
ð
!
1
i
i
a
a
a
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
a
i
I
I
I
I
B
I
B
I
Laser: Furðutœkíð r
• Um þessar mundir er mikið skrifað í blöð og
tímarit um nýjung í tæknivísindum sem banda-
rískir upphafsmenn hennar hafa gefið nafnið
„laser“, en það er skammstöfun fyrir „Light
Amplification by Stimulated Emission of Rad-
iation“ („ljósmögnun með örvaðri útsendingu
geislunar“).
Það var árið 1960 að vísinda-
manni í þjónustu Hughes Air-
craft Company, dr. Theodore H.
Maiman, tókst að smíða fyrsta
tækið af þessari gerð. Því er
svo lýst í þýzka blaðinu
Spiegel:
„Tækið er gert úr gervirúbín-
stöng og eru ljósendurvarpandi
silfurhimnur fyrir báðurendum
hennar. Urri þennan kristal er
goi'mlaga blossalampi sem gefur
frá sér grænt ljós. Ákveðin at-
óm kristalsins gefa aftur frá
sér ljósorkuna sem rautt ljós
sem kastast nú milli silfur-
speglanna með vaxandi orku
og br.ýzt að lokum út: Hér er
um að ræða magnað ljós sem
allt hefur sömu bylgjulengd —
„hreint“ ljós“.
• „Hinn nvi töfra-
lampi Aladdíns“
Hvílík þáttaskil höfðu orðið
við uppgötvun ljósmögnunar-
innar, segir síðan í grein
Spiegel, kom í l.iós skömmu síð-
ar, þegar vísindamenn Bell-
símafélagsins gerðu tilraunir
með svipað tæki. Þeir létu las-
er-liósið fara gegnum ven.iulegt
stækkunargler: Á einum tutt-
ugu þúsundasta úr sekúndu
myndaðist glóandi 8000 Ceisíus-
sti.ga heit ,„sól“; liósgeislinn
skar - í gegnum rakblað sem
væri bað úr pappír.
,.Með lasernum'j saeði þá
einn af eðlisfræðingum Be'l-fé-
laesins, Schaw.low, „oonast nýj-
arleiðír til að hagnýta liósið
sem við getum ekki einu sinni
ímyndað okkur nú“. Og John
W. Coltman, forstöðumaður
rarmsóUnardeildar Westine-
housefélaesins. kaliað: laserinn
„hinn nýja töfralampa Alladd-
Dr. Kiyo Tomiyasu
Dr. Theodore H. Maiman með
laser-tæki sitt
símtalað um einn laser-geisla.
Þess er getið til samanburðar
að um hinn nýja talsímastreng
yfir Atlanzhafið er aðeins hægt
að senda 36 símtöl samtímis.
Ef marka má bandaríska
tímaritið U.S. Nevvs and World
Report, eru slík vopn nú annað
en hugarfóstur ævintýraskálda:
„Um allt land vinna stórar
rannsóknarstofur af kappi að
því að smíða furðuleg ný vcpn
úr öldum ljóssins“, sagði það i
byrjun mánaðarins. Og 28.
marz s.l. sagði yfirmaður
bandaríska sprengjuflotans,
hershöfðinginn Curtis E. LeMay
í erindi í Worcester í Massa-
chusetts: „Gerið ykkur í hugar-
lund að Sovétríkin yrðu fyrst
til að framleiða fullkomin vopn
að þessari gerð og beita þeim
frá mönnuðum geimförum. Það
er varla bfmælt að óvinir með
slfk vopn í höndum myndu
geía lagt undir sig heiminn“.
Það má ráða af skrifum í sov-
ézkum hernaðartímaritum sagði
I.eMa’i að í Sovétríkjunum sé
ei.nnle uhnig'að smíði vopna af
þessari gerð.
® Varmr gegn flug-
skeytum
Það er einkum eitt sem ýta
mun undir, rannsóknir Banda-
rfkiánna ti.l að haenýta laser-
liósið í hernaðarskyni: Þeir
eiga engar varnir gegn lang-
drægum flugskeytum sem fara
um háloftin með nær 30 000
km hraða á klukkustund. Mið-
að vdð hraða líóssins ■ '(300,000
km. á sekúndu) fara flugskeytin
hæet. saeði LeMav h.ershöfðingi
í á^urnefhdu erindi. Ef hægt
verður að smíða næeileea stór
laT^r-tæki, væri fúndið hið á-
kiósanleeasta- varnarvopn gegn
flueskeytunúm.
F.kkert verður fu’lvrt um bað
nú hvort hæet verður að fram-
leiða sv'o maenaða laser-eeisla
að n.-t V'erði af beim í þessu
skyni. Það hefnr verið saat að
þessár rnnnsóknir séu nú á
sviouðu stigi oa. útvarpstseknin
va.r. begar Marcóhi eerði til-
rauhir sínar með þráðlausar
skeytasendingar.
• Tvöfalt hitamagn
ins“.
• Allir jaj'ðarbúar
gætu talað í einu
Ein leiðin sem Schawlow
mun hafa haft í’-hug&'-er sú að
-hagnýtá.- Ijósíð' -til fjarskipta-
sendinga. Til þess er venjulegt,
„óhréihth.;; ljós' >ekki - riothæft.
“ (nema bá í förfni ljósmerkja
: yfir1:fe'tutfar vegalengdír), vegna
; þess að það er bianda af geisl-
um méð mismunandi by.lgju-
lengdir.
t bandaríska vikublaðinu
Time er sagt frá því. að eðlis-
fræðingnum Kiyo Tcmiyasu:
forstöðumanni rannsókna-deild-
ar General Electric-félagsins,
cg samstarfsmönnum hans hafi
tekizt að senda boð með las-
er-ljósi. Það er þá notað mjög
á sama hátt og útvarpsbylgjur,
en getur borið margfalt fleiri
boð en þær vesna þess að tíðni
þess er svo miklu meiri. Ljós-
tolossi sem er fimm þúsundustu
úr sekúndu getur borið boð
sem myndu svara til 200.000
orða. Sagt með öðrum orðum:
Allir jarðarbúar gætu í einu
• Margvísleg not
Ýmiss konar önnur hagnýting
laser-ljóssins hefur verið nefnd.
Þannig mætti nota það í rad-
arkerfi cg iþannig stórauka ná-
'kvæmnina í' Staðarákvörðunum
flugvéla. Mæla mætti gífurleg-
ér végaien^dir rheð svo mikilli
nákværnni áð ekki skakkaði
nema éihúm húndraðþúsund-
asta úr fnilHmetra. Sjá mætti
géimförum 'í ; órafjarlægð fyrir
Orku.
® Geislavopn ekki
lengnr hugarórar
En Iþað er þó einn háttur að
nota laser-ljósið, sem hvað
mestu hefur valdið um hin
miklu blaðaskrif að . undan-
förnu: Notkun þess í hernaði'..
Það er engin nýlund.a að rætt
sé um geislavopn og „dauða-
geisla“. H.G. Wells sagði frá
einu slíku í „War og the
Worlds“, bók sinni um árás
Marzbúa á jörðina, sem kom út
fyrir aldamót og höfundar vís-
indafurðusagna hafa óspart til
þeirra gripið.
sólarinnar
Svo er fyrir að þakka að hin
nýja tækni hefur önnur not
en hernaðarleg, eins og áður
var drepið.á. .1 fyrrnefnri frá-
sögn í Time ;var þannig skýrt
frá . því,. f^ð, Tomiyasu og, félög-
urri.,.hans .hafi, tekizt að bora
MOSKVU — Tassfréttastofan
skýrir frá því að nú sé í smíð-
um í Kasakstan fyrsta vísinda-
stöðin til rannsókna á geim-
geislnm sem byggð hafi verið í
heiminum.
Stöðin er byggð í fjöllum í
3.300 metra hæð og verða rann-
sóknarstofurnar neðanjarðar.
Hluti hennar er þegar tekinn til
starfa og vinnur þar fjöldi vfs-
g) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 4. maí 1962