Þjóðviljinn - 05.05.1963, Page 10
10 SÍÐA
ÞJÖÐVILJINN
Sunnudagur 5. maí 1963
GWEN BRISTOW.
*
I
HAMINGJU
LEIT
þér er sama þótt þú sért ein
smástund, þá getur Texas kom-
ið með mér niður og fengið ögn
af baunum. Hún hélt um hurðar-
húninn en sneri sér við og hló.
— Já, eitt gleymdi ég að segja
þér. Mennirnir sem hertóku
ranchóið hans senors Vallejos
virðast hafa verið teknir í flokk
Frémonts ásamt öðrum sjálf-
boðaliðum og nú kallast þetta
Frémonts-herdeildin og hún hz
á leið í suðurátt með makt og
miklu veidi.
— Eru þeir þá orðnir her-
menn eða hvað?
— Já, einmitt. Piltarnir segja
að ef fréttin um striðið hefði
ekki borizt út fyrr en eftir
nokkrar vikur, þá hefðu þessir
þrjótar verið reknir úr landi.
En þegar fregnin barst, var lit-
ið svo á, að þeir hefðu átt upp-
hafið að innlimun Kalifomíu
þegar þeir bjuggu til bjamar-
fánann úr rekskjuvoð og rauðu
flónelspilsi Og þetta. sagði Flor-
inda. — er einmitt munurinn á
hetju og hálfvita
— Hættu nú, þú kemur mér
tjl að hlæja og það er svo sárt.
— Fyrirgefðu en þetta er
reglulega hlægilegt. Komdu nið-
ur í eidhúsið þegar þú ert bú-
inn, Texas. Það er baunapottur
yfir eldinum.
Florinda sendi þeim fingur-
koss og lokaði dyrunum. Gam-
et fann fagnaðarbylgju streyma
um sig. Fyrst hún gat ekki
farið heim til landsins síns, þá
Hárareið$(on
P E R IVl A Garðsenda 21.
simi 33968 Hárgreiðsln- oe
snyrtistofa
Dömur. hárgreiðsla víð
allra hæfi
TJARNARSTOFAN.
Tjamargötu 10 Vonarstræt-
ismegin Simi 14662
Hárgreiðslu og snyrtistofa
STEIND OG DÓDÓ
Laugavegi 11 simi 24616.
HárgreiðslustofaD
S Ó L E Y
Sólvallagötu 72
Sími 14853
Hárgreiðslustofa
ADSTURBÆJAR
(Maria Guðmundscóttir)
Laugavegj 13 simi 14656
Nnddstofa á sama stað
var gott að landið kom til henn-
ar.
Texas stóð kyrr hjá servant-
inum. Gamet hélt að hann ætl-
aði að leggja henni einhverjar
lífsreglur, svo að hún sneri sér
við og leit á hann. En Texas var
ekki að hctrfa á hana. Hann
virtist naumast muna eftir því
að hún var þarna. Hann horfði
niður í gólfið og strauk á með-
an fingrunum eftir brúninni á
þvottafatinu Ljósið frá kert-
inu fé'll á andlit hans.
Garnet hrukkaði ennið og
strauk sér um augun. Hún hélt
fyrst að hún sæi hann ekki skýrt.
Hún var enn dálítið óstyrk og
gat hæglega skjátlazt. En eftir
andartak vissi hún að henni
skjátlaðist ekki um Texas. Ljós-
ið féll á skeggjað andlit hans
og á vöngunum fyrir ofan
skeggið blikuðu tár.
Tárin runnu niður í skeggið.
Allt í einu var eins og hann
myndj eftir að hann var ekk}
einn, hann sneri sér við og án
þess að mæia orð frá vörum
haltraði hann þvert yfir gólfið
og fór út Gegnum hávaðann og
ærslin niðri heyrði hún að hann
settist í efsta stigaþrepið.
Hún vonaði að hann vissi
ekki að hún hafði séð tárin: Ef
til vill gæti hún skilið þetta
einhvern tíma þegar hún væri
orðin hressari, En í kvöld var
hún ekki beysinn bógur. Texas
hefði átt að vera himinlifandi
yfir fréttinni eins og hjnir kan-
arnir. En hann var ekki glað-
ur Her Bandaríkjanna þramm-
aði inn i Kaliforníu og Texas
grét.
Næstu daga fékk Gamet nán-
ari fregnir af stríðinu.
Lýðveldið Texas hafði unnið
frelsi sitt frá Mexíkó fyrir tíu
árum. Bandarikjamenn settust
að í Texas og Texasbúar viidu
sameinast Bandaríkjunum. En
þótt stórþjóðir heims hefðu við-
urkennt sjálfstæði Texas, leit
Mexíkó enn á iandið sem róstu-
saman útkjálka. Ef Texas sam-
einaðist Bandarikjunum hafði
Mexíkó heitið þvi að það yrði
barizt
Margir Bandaríkjamenn voru
þeirrar skoðunar að Texas væri
ekki þess virðj að heyja styrj-
öld þess vegna. Það hafði verið
ejtt aðaideilumálið fyrir kosn-
ingarnar 1844 þegar James K.
Poik og Henry Ciay voru í kjöri
sem forsetaefni. Clay áleit að
Bandarikin væru nógu stór þá
þegar Polk var kjörinn og
þingið gerði Texas að ríki í
sambandinu. Þá komu fáeinir
mánuðir í ofvæni meðan beðið
var eftir róstunum. f apríl 1846
hófst svo stríðið á landamærum
Texas.
Um þetta leyti var Kyrra-
hafsflotinn í Mazatlán við vest-
urströnd Mexíkó. John Drake
Sloat sjóliðsforingi sem var yf-
irmaður flotans, vissi að land
hans vildi ekk{ einungis komast
yfir Texas heldur einnig Kali-
forníu. Þegar hann heyrði um
bardagana í Austur-Mexíkó,
sigldi hann norður til Monterey,
höfuðborgar Kaliforníu. Þar dró
hann upp stjörnufánann á toll-
stöðinni.
Senoramir Pico og Castro,
yfirmenn hers og borgara í Kali-
forníu. höfðu svo lengi átt í
innbyrðis deilum að hvorugum
þeirra hafði dottið í hug að
neinn utanaðkomandi gæti
steypt þeim báðum af stóli.
Hvorki Pico né Castro voru í
Monterey þegar Sloat kom
þangað. Og það var enginn ann-
ar í borginni sem hafði vald
til að fallast á eða hafna kröfu
Sloat.s um uppgjöf. Enda virt-
ist enginn hafa áhuga á mál-
inu.
Þetta gerðist sjöunda júlí
1846. Tveim dögum síðar dró
Montgomery skipherra á Ports-
mouth, fánann að hún í Yerba
Buena Pico og Castro reyndu
að ná saman her heimamanna
til að berjast fyrir Mexíkó.
Bandaríski fáninn blakti á stöng-
inni, hljómsveitir léku banda-
rísk lög á torgum þorpanna og
kanar og Kalifomíubúar virtust
vera hinir ánægðustu með gang
málanna.
Hinn fimmtánda júlí kom her-
skipið Congress undir stjórn
Roberts F. Stockton til Monter-
ey. Þegar hér var komið virtist
Norður-Kalifornía vera í góðumj
höndum, svo að Stockton hélt
suður á bóginn til að leggja
undir sig Los Angeles. Búizt var
við sjóliðunum á hverri stundu.
Ef þetta var innlimun, þá
gekk hún býsna friðsamlega fyr-
ir sig.
Texas var öllum stundum hjá
Silky að annast Garnetu og
bamið Hann fór ekki einu sinni
heim á nætumar. heldur svaf á
ullarteppi í ganginum.
Hann kom ekkj nálægt barn-
um. Garriet' gat ekki áttað sig
á þvi hvort það var vegna þess
að hann langaði ekki í brenni-
vín eða vegna þess að hann
vildi ekiki ræða um stríðið. Hann
nefndi innlimun Kaliforníu
aldrei einu orði. Ef einhver
ræddi það mál stóð hann bara
álengdar og þagði.
Allir aðrir voru i sjöunda
himni. Sjlky kom upp og kyssti
á hönd Garnetu og sagðist vera
hreykinn gf því að nýr Banda-
ríkjamaður hefði fæðzt undir
hans lítilmótlega þaki. Á göt-
unum undir gluggunum heyrði
Garnet kanana hlæja og óska
hver öðrum tii hamingju frá
morgni til kvölds. — Það mætti
halda að þeir ættu sjálfir heið-
urinn af þessu, sagði Florinda.
— Enda Þótt þeir kæri sig
ekki um að segja frá þvi hvern-
ig þeir komu hingað, þá eru
þeir hæstánægðir. Þeir halda
sjálfsagt að herinn hafi öðrum
hnöppum að hneppa en athuga
fortíð þeirra og setja þá í
fangelsi fyrir einhverja smá-
munj sem gerðust í mörg hundr-
uð mílna fjarlægð. Hún depl-
aðj augunum og Garnet hló
þegar hún mundi eftir New
Orleans og ekkjublæjunni. En
Texas sem sat við gluggann og
horfði til fjalla, hann hló ekki.
Garnet velti því oft íyrir sér
hvað hún ætti að láta drenginn
heita. Föðumafnið lá beinast
við, en Garnet vildi ekikj nota
það nafn. Oliver hafði valdið
henni alltof miklum vonbrigð-
um og hún átti enn bágt með að
tala um hann í sambandi við
hvað sem var. Hún bað Flor-
indu að koma með tillögur. Flor-
indu fannst Leander glaesilegt
nafn og sömuleiðis Murgatroyd.
Garnet þakkaði henni fyrir en
sagði að hún hefði ekki haft
þesskonar nöfn i huga. Florinda
fékk allt í einu hugdettu og
brosti: — Af hverju biðurðu
Texas ekki að hjálpa þér að
velja nafn?
—• Ó, Florinda. sagði Gam-
et. — Það hafði mér ekki dott-
ið í hug. Heldurðu að hann
fengist til þess?
— Ég er viss um að það væri
honum mikils virði. sagði Flor-
inda. Hún þagnaði stundarkorn
og bætti svo við: — Það er
eitthvað sem angrar Texas,
Garnet.
— Hefurðu líka tekið eftir
því?
Florinda kinkaði kolli. — Ég
veit ekki hvað það er. En hon-
um þykir svo vænt um þig, að
það yrði honum ómetanleg upp-
örvun að finna að þú mætir
hann einhvers. Skilurðu hvað ég
á við?
— Auðvitað. Ég ætla að
spyrja hann strax í dag.
Þegar Florinda var farin nið-
ur í barinn seinna um daginn,
bað Gamet Texas að hjálpa
sér að finna nafn.
Texas hló hreykinn. Hann sat
á veggbekknum og hrukkaði
Gleymið ekbi að
mynda barnið.
Laugavegi 2,
sími 1-19-80.
GERID BETRI KflUP EF ÞID GETIÐ
mynd: Ég hef gert þetta 2.
f mörg ár.
mynd: Ég lofaði upp í
ermina á mér.
3. mynd: En hvað á þetta
bauk að þýða, Lúðvík
frændi.
Ég er svo heppinn að vera
mesti cínafræðingur í
heimi.
4. mynd: Ég sagði sem svo:
„Ef ég hef ekki rétt fyrir
mér, þá ét ég hattinn
minn.“
SKOTTA
Ég veit hvað kemur pabba bezt í afmælisgjöf. En ég veit ekki
hvernig éy, á að siá hann fyrir þessu.
Meistarinn réttindalausi
Framhald af 7. síðu .
rörsins sem fana á er ýft upp
er það rennur gegnum vélina
áður en renningurinn leggst að
því. Ryð og skel skefst burtu
og trygging fengin fyrir öruggu
sambandi rörs og fana og nuk
innar leiðni. Þessi rör eru nefnd
ribburör og notuð í margskon-
ar tæki, allskonar kæla, mið-
stöðvarofna, gólflista, ofna í
hús, skip, bifreiðar o. s. frv.
— En hvað í ósköpunum er
þetta gulllita pjátur þarna
hinumegin í sainum, átt þú
kannski þátt í þvi hvernig það
er brotið og mótað?
— Já, ég hef einnig átt nokk-
urn þátt í framleiðslunni á bif-
reiðakælikössvnum. en þetta
sem þú spyrð um er efni í
kælikassa — og þarna eru beir
fullgerðir. Ég hef smíðað bæð'
vélar og tæki til viðbótar þeim
sem komið hafa erlendis frá oa
notuð eru við smíði kælikass-
anna, og fyrstu elimentin sem
framleidd voru í Gretti voru
smíðuð í frumstæðu drasli sem
ég fékk einhvernveginn klúðr-
að af. Grettir hefur nú fram-
Ieitt kælikassa í nálægt 20 ár
af ýmsum gerðum í öllum
stærðum og annazt viðgerðir á
erlendum og að fenginni þeirri
reynslu höfum við ekki rekizt
á betri kælikassa en þá sem
Grettxr framleiðir.
Það var enn fjölmargt sem
ég þurfti að spyrja Karl nm.
því tala þeirra véla og tækja
sem hann hefur smíðað í Gretti
er legíó, en þegar ég ympraði
á þeim svaraði hann:
— Ekki veit ég hvort heidur
mitt þráláta magasár eða grobb-
ið veldur mér klígju, ef ég þyrfti
ekki að kasta upp gæti ég hald-
ið svona lengi áfram, en begar
ég hef ælt er hætt við að alju.c
gortvindur verði úr mér.
Við verðum að gefa Kalla
tíma til að ræskja sig, en svo
spyr ég:
— Forstjórinn hlýtur að hafa
líftryggt mann eins og big
geysilega hátt — að ekki sé
minnzt á annað?
— Forstjórinn er alltaf jafn
hvetjandi og ánægður, oótt
hann sýni mér oft þann ótukt-
arskap að hlæja að mér þegar
mér verður mest á í messunni.
Ég fer á bak við hann eins og
ég get, og ekki þyrði ég fvrir
mitt líf að eiga þetta samtal
við þig, ef ég vissi hann ekki
hinumegin á hnettinum, því ég
veit að þó að hann væri ím-
kringdur dansandi meyjum 1
strápilsum sem grisjaði í gegn-
um tæki hann samstmdis
einkaflugvél heim til að stöðva
birtingu þess. Við skulum vona
að hann frétti aldrei af dví.
En ég á honum grátt að gjatda,
því það er mörg leiða þraatin
sem hann hefur fengið mínu
þrönga heilabúi til að fást við,
verkefni sem oft hafa kostað
mig mikla kvöl og erfiðar t'æð-
ingarhríðar þegar bömin eru
að fæðast. Ég hef aldrei séð
bam fæðast — segðu mér: fæð-
ast börnin ekki blóðug um höf-
uðið?
Karl gæti enn margt sagt om
vélar, ef hann fengist til bess.
Þetta verður að nægja. Nú vit-
ið þið sem kaupið pípuofna og
kælikassa frá Gretti. að vélarn-
ar sem gera þessa hluti eins
og þeir eru, smíðaði maður ,em
ekki hefur neitt bréf upp i bað
að geta smíðað. — En líklega
hefur Egill gamli á Borg held-
ur ekki haft neitt bréf upp á
rauðablástur sinn.
J. B.
TECTYL
er ryðvörn.
tS»*lM#^,g3ÖRN3SON & CO. p.O. BOX 1JM - RtYKJAVlK
RÚMAR ALLA
FJÖLSKYLDUNA
KYNNIÐ YÐUR
MODEL 1963
Stjóm og starfsmannafélagi Kaupfélags Reykjavíkur og
nagrennis, vinum öllum o° ættingjum, nær og fjær, þökk-
um við hlýhug. samúð og vináttu við andlát og jarðarför
kjartans sæmundssonar
ka u pf élagss t j óra.
Asta Bjarnadóttir og börn,
Sæinundur Steinsson.